Sinte Franciscus leven
(1954)–Jacob van Maerlant–
Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 77]
| |
· IV ·
Hoe dat sine ordine wies,
Ende hoe hem de paefs macht gaf dies.
Ga naar margenoot+FRansois, die met groter eren
Adde bejaget de gracie ons heren
1485[regelnummer]
Ende vanden paues de mogenthede,
Ga naar margenoot+Met groter getrouwichede
Keerde ten vale van Spolet,
Om dat hi die niewe wet,
Dewangelie, vor de lieder ogen
1490[regelnummer]
Leren zouden ende met levene togen.
Daer hi in den weghe was
Ende sinen gesellen gewouch das
Hoe si houden souden tleven,
Dat hem de paues adde gegeven,
1495[regelnummer]
Met omoedegen reinen seden,
Hoe si in heleger gerechtichede
Voor onsen here souden gaen,
Hoe si die dinc souden bestaen,
Dat hem zelven te baten came
1500[regelnummer]
Ende men goede exemple daer uut name,Ga naar margenoot+
Daer si dus onderlange spraken
Leet die wile bin desen zaken.
Als hi entie gesellen zine
Vermoeyt waren van langer pinen,
1505[regelnummer]
Bleven si vermoeit in · i · stede
In ene grote woestichede,
Daer si ne wisten wech no raet,
Die hem ter lijfnere bestaet.
Maer al daer adtse voor sien
1510[regelnummer]
God, die niemen mach onvlien.
Want al te hant quam daer al bloot
· J · man ende in de hant · i · broot,
| |
[pagina 78]
| |
Dat hi den armen brochte te voren;
Ende alte hant ebsine verloren,
1515[regelnummer]
Want haer ne geen daer vernam,
Waer hi voer of wane hi quam.
Die aerme broedren bekenden daer
Bi deser dinc al over waer,
Waer so si met Fransoise waren,
1520[regelnummer]
Dat God met hem was inder scaren.
Daer wortsi vele meer gevoet
Bi Gods milteit, die wonder doet,
Dan metter vleescheliker spisen,Ga naar margenoot+
Die hem daer quam in sulker wisen.
1525[regelnummer]
Si worden vervult so hertelike
Metten trooste van hemelrike,
Dat si setten onder hem daer
Sonder weder roepen daer naer,
Dat si altoos dor gene noot,
1530[regelnummer]
Dor tribulacie, dor wederstoot,
Ga naar margenoot+Des aermoeden ne scieden of,Ga naar margenoot+
Die si adden int belof.
Ga naar margenoot+DAer na, hoe si alte samenGa naar margenoot+
In dat vael van Spolet quamen,
1535[regelnummer]
Namen si onderlinghen raet,
Weder hem te blivene staet
Onder die lieden ghemene,
Sonder in woestinen allene.
Maer Fransois, die hem clene
1540[regelnummer]
Up zine wijsheit begene
Getrooste, of sire broeders mede,
Besocht an Gode metter bede.
So dat hi verstont an Gode,
Dat hi bedi gesent was bode,
1545[regelnummer]
Dat hi die sielen to Gode brochte,
Diese met sinen bloede cochte,
Die de viant honen woude.
Dies dochtem beter, datti soude
| |
[pagina 79]
| |
Tander lieder bederve gemene
1550[regelnummer]
Leven, dan te sire allene,
Bi sinen exemplen, die coos die doot
Over al de mensceit clene ende groot.
Ga naar margenoot+Daer traken die heren van prise
In · i · gestichte bi Assise,
1555[regelnummer]
Dat begeven was ende te vallen,
Daer hi levede met hem allen
Inder aermoeden maniere
In pinen, in noden menigertiere,
Gevoet met tranen ende met wene,
1560[regelnummer]
Meer dan met andre spise ne gene.
Eenpaerlike waren si daer ter stede
Sonder of staen in haer gebede,
Meer metter herte, weit dat wale,
Dan metten sange of metter tale;
1565[regelnummer]
Want sine adden niet nochtoe
Gene kerkelike bouke daer toe,
Dat si mochten den dienst van kerken
Seggen gelijc andren clerken.
Maer in die stede van dien
1570[regelnummer]
Hadsi altoos voor haer zien
Den bouc vanden cruce ons heren,
Dien si altoos omme keren
Nacht ende dach, als die gewiset
Waren vanden meester vulpriset,
1575[regelnummer]
Die hem sermoenen ende leren
Ga naar margenoot+Al plach vanden cruce ons heren.
Sine broeders baden mede
Dat hi hem leerde goede gebede.
Hi seide: ‘Welctijt so ghi bit
1580[regelnummer]
Segt u pater-noster, ende dit:
“Wi anebeden di, Criste Jhesu,
Tallen dinen kerken nu,
Die in al die werelt zijn,
Ende benedie de name dijn,Ga naar margenoot+
| |
[pagina 80]
| |
1585[regelnummer]
Want met dinen cruce heeftu wale
Verloost de werelt alte male.”’
Ooc leerdi loven zonderlinge
Onsen here in allen dinghe,
Ende uut allen creaturen mede
1590[regelnummer]
Met groter onderhorichede;
Papen eren, verre ende naer;
Tgelove houden, vray ende waer,
Als die Roomsche kerke hout;
Geloven met groter gewout,
1595[regelnummer]
Die thooft es van kerstin rike,
Ende dies belien · j · voudelike.
Si hilden de leringe algader,
Die hem wijsde haer helge vader,
Ende tallen crucen ende tallen kerken,
1600[regelnummer]
Die si van verren mochten merken,
Ebsi haer gebede gedaen,
Alsi van hem ebben verstaen,
Ende omoedelike ter aerde
Geknielt met herde groter waerde.
1605[regelnummer]
Ga naar margenoot+DIe wile, dat de broeders lagen
Ter stede, dies wi gewagen,
Die helege man vandaer hi lach
Ghinc up enen zaterdach
Tote Assisen in die stede,
1610[regelnummer]
Om tsoendaghes na sire sedeGa naar margenoot+
Vernachten soude in zine gebede
Ende, also hi te voren dede,
Vleescelike wesende ghinder
Niet thuus onder zine kinder,
1615[regelnummer]
Omtrent minnacht herde naer,
Lettel min of meer, dats waer,
(Som waren de broeders in gebede,
Som lagen si up hare stede),
· J · vierijn wagen zere lecht
1620[regelnummer]
Cam binder dure int huus recht;
| |
[pagina 81]
| |
Ga naar margenoot+Hi keerdem · iij · waerf up ende neder
Achter thuus, voort ende weder;
· J · hoop van viere, dat es waer,
Was daer up als de zonne claer,
1625[regelnummer]
Die den nacht verclaren dede
Al omme ende omme daer ter stede.
Diere wieken ads wonder groot;
Wie so daer sliep hi ontscoot,
· J · deel vervaert, dat moochdi kinnen,
1630[regelnummer]
Ende ooc besieven si daer binnen
Licht van herten, sijt zeker das,
Gelijc dat claer van buten was.
Want bider Gods cracht, die gaf tlecht,
Kendde elc van andren recht
1635[regelnummer]
Sine consiencie, naect ende bloot;
Dit was wonder herde groot.
Si versronden over een,
Want het naect in elx herte sceen,
Datti, die danen was, haer vader,
1640[regelnummer]
Na den lechame algader,
Gheestelike bi hem ware,
Ende hi in al zulker gebare
Ende ooc in al sulker gelike
Ghetransfigueerd ware properlike,Ga naar margenoot+
1645[regelnummer]
Als die verlicht ware scone
Metten viere vanden trone,
Ende ontsteken metten brande,
Ende boven natuurliken bande
Hem vertoghet ware al daer
1650[regelnummer]
Inden vierinen wagen claer,
Dat si hem souden vlogen welGa naar margenoot+
Als warachtich volc van Ysrahel.
Want hi gheesteliken lieden was
Gesent als · i · ander Helias,
1655[regelnummer]
Ende van Gode gemaect ware
Wagen ende waghenare.
| |
[pagina 82]
| |
VAn Helyase willic bedieden
· J · deelkin den leken lieden:
Hi was in de oude wet
1660[regelnummer]
Suver ende ombesmet,
Entie de wet helt ende minde,
Die God bi Moisesse zinde
Entie de penitencie leerde.
God onsen here desen eerde,
1665[regelnummer]
Want hine in · i · vierinen wagen
Ga naar margenoot+Uter werelt heeft gedragen,
Daert sijn jongere Helyseus
Sach ende riep hem an aldus:
‘Vader mijn!’ met groten mesbare,
1670[regelnummer]
‘Wagen ende wagenare
Vanden volke van Ysrahel!’
Elc mensce merke wel,
Dese Helyas, die wi nomen,
Sal voor den domesdach comen.
1675[regelnummer]
Fransois die sonderlange here
Gelijct desen Helyen zere;
Want hi vander zuverhede
Ende van penitencien mede
Was wisere gelijc den spegle,
1680[regelnummer]
Ende vander ewangelien regle,
Dat es onse niewe wet,
Was hi meester * ombesmet.
Dus waest wel recht openbare
Dat alse wagen ende wagenare
1685[regelnummer]
Die grote here inder maniere
Vertoget was inden wagen van viere,
Als die voor den domesdach
Gesent es, om der zielen bejach,
Den geesteliken lieden te gevene
1690[regelnummer]
Den wech ten eweliken levene.
Gelovelijc es zonder waen,
Dat hi de ogen hevet ondaen
| |
[pagina 83]
| |
Der simpel lieden daer ter stat,
Om dats hem Fransois bat
1695[regelnummer]
Te ziene ons heren mogentede,
Die wilen des kints ogen ondede,
Dat omtrent Helyseuse zach
Enen berch, die al vul lach
Vierine wagene ende paerde,
1700[regelnummer]
Als ons der coninghe bouc verclaerde.
Als daer na de helege man
Te sinen keren, hi beganGa naar margenoot+
Onder zouken daer ter stede
Hare consiencien hemelichede,
1705[regelnummer]
Ende te troostene haren doene
Vanden selsienen visioene
Enten vorsecgene menichfoude,
Hoe die ordine dien soude.
ALs hi vele adde geseget
1710[regelnummer]
Dat boven des menscen zinne leget,
Ga naar margenoot+Wortsi waerlike geware
Den helegen geest also clare
Rusten up Fransoise, Gods knecht,
Dat sire leringe te volchne recht
1715[regelnummer]
Ende sinen levene, dat hi vort brochte,
Tsekerste dat ware dat sijn mochte.
Ga naar margenoot+Daer na die here wide bekent
Brochte sijn clene covent
Te Porciuuncula, tonser vrouwen,
1720[regelnummer]
Daer ghi hier voren of moget scouwen
Bescreven, hoe hi stichten began,
Omdat biden heligen man,
Also als hem Maria jonde,
Dor dine daer eerst begonde,Ga naar margenoot+
1725[regelnummer]
Dat soe dor hare waerdichede
Wassen soude daer ter stede.
Daer was hi, dit nes gene ghile,
Voor bode vander ewangile,
| |
[pagina 84]
| |
Ende visiteerde borge ende steden;
1730 Niet in wereltliker wijsheden
Ne waren zine woorden meest,
Maer in crachten vanden helegen geest
Bootsceipte hi gemeenlike
Al den volke ons heren rike.
1735[regelnummer]
So wie nauwe sach up desen
Het dochtem bet · i · man wesen
Uter ander werelt comende:
Bedi predekende, Gode nomende,
Herte, ogen onghespaert
1740[regelnummer]
Adde hi altoos te hemel waert,
Als die hem pinen woude
Dat hijt al up halen soude.Ga naar margenoot+
Voort begonste met groter eren
Wassen de wijngaerd ons heren
1745[regelnummer]
Ende telge met soeter roke uut geven,
Daer soete bloesemen up verheven
Van eren ende van erachticheden,
Ende vrucht bringen van zalicheden.
Ga naar margenoot+Want menich die word ontsteken
1750[regelnummer]
Om sijn predeken ende om sijn spreken,
Die na die vorme, die si namen
Van hem al gader te samen,
Hem dat in corten stonden
Ten niewen penitencien bonden.
1755[regelnummer]
Van haren levene, hare maniere,
Ga naar margenoot+Hiet Fransois, die goedertiere,
Der broeder ordine te samen
Van penitencien bi namen.
Ende dat nes wonder ne gene:
1760[regelnummer]
Gelijc dat · i · wech gemene
Van penitencien es hem allen
Die ten hemele waert wallen,
Also ontfanget dese staet
Al dat volc dat daer waert gaet,
| |
[pagina 85]
| |
1765[regelnummer]
Clerke, leke, maechden, vrouwen;
Ende men mach merken ende scouwen,
Van hoe zonderlangen lone
Dat het waert si in den trone,
Bi miraclen sonder waen
1770[regelnummer]
Die menich van hem heeft gedaen.
Maechden ooc camen daer mede
Ter eweliker salichede.Ga naar margenoot+
Van haren geselscepe was Clare
Deerste plant al openbare,Ga naar margenoot+
1775 Die gelijc der rose rooc,
Ende gelijc der sterre ooc
Verre gaf uut haer seinen.
Dese es quite van aertscher pinen,
Want die kerke alle jaer
1780[regelnummer]
Haren dach hout openbaer.
Dese was in onsen here
Fransoise dochter met groter ere,
Ende moeder vanden armen vrouwen,
Die men mach besloten scouwen.
1785[regelnummer]
Die hare vite gerne hoort
Van mi vint hise in Dietscher woort.Ga naar margenoot+
Ga naar margenoot+VEle ware ooc gemene
Die van devocien niet allene
Ne begaven de werelt ere
1790[regelnummer]
Om te volgene den here,
Maer, om dat si adden gesmaect
Te sine van leven vulmaect,
Die dach an dach tallen stonden
Dien ende wassen begonden,
1795[regelnummer]
Ende hem strecten cortelike
Ten ende van aerdrike.
Bedi die helege armoede,
Die si over gemac van goede
Drougen van steden te steden,
1800[regelnummer]
Maketse ter onderhoricheden
| |
[pagina 86]
| |
Ga naar margenoot+Talre stont gereet te zine
Ende altoos staerc talre pine,
Ende in haren weghe rasch.
Ende, want sine adden geen ards harnasch,
1805 Ende si niet ne sochten dies
No ne ontsagen geen verlies,
Waren si seker harentare,
Niet gepijnt van genen vare,
Ende van sorgen zonder smerten,
1810[regelnummer]
Als die sonder last van herten
Leveden * entie zonder sorgen
Beedden na den dach van morgen,
Ende ooc die nacht ruste mede
Sonder enighe moeylichede.
1815[regelnummer]
Dicken was hem doorperhede
Gedaen in herde meniger stede,
Want het ombekende persone
Waren, ende ne bore scone;
Ne waer der ewangelien minne,
1820[regelnummer]
Die si drougen in haren zinne,
Maketse so pacient,
Datsi liever daer omtrent
Camen *, daermen hem mesdede,
Dansi daden daer ter stede,
1825[regelnummer]
Daer si met voordele verhueget
Mochten sijn om hare dueget.
Ja die uterste aermoede
Dochtem sijn rijcheit van goede;
Wantsi dat clene rekende groot,
1830[regelnummer]
Also als de vroede geboot.
SEkerlike het was tien tiden
Dat die broeders zouden liden
Dor der Sarrasine lant.
· J · hedijn man zachse te hant,
1835[regelnummer]
Dien of dochte hare armoede,
Ende boot hem van zinen goede
| |
[pagina 87]
| |
Ghelt, om datsi copen souden
Teitene, datsi ebben wouden.Ga naar margenoot+
Maer doe si tgelt van hem staken,
1840[regelnummer]
Wonderdem zere der saken,
Want hise sach zonder goet.
Doch dat hi aldaer verstoet,
Dar si dor de minne ons heren
Hem ter aermoeden keren
1845[regelnummer]
Ende tgelt bedi ontseiden altoos,
Ga naar margenoot+So zere hise int herte vercoos,
Dat hi hem zelven daer toe boot
Hem te gevene al hare noot,
Als lange als hi adde gelt
1850[regelnummer]
Ende goet adde ende gewelt.
O wi edele aermoede!
Wie mach gemicken dine goede?
Bider cracht, die du ebs in,
Es die wrede wilde zin
1855[regelnummer]
Vanden zinen ongeleertGa naar margenoot+
Toter ontfarmicheit gekeert!
Elc merke dan, die mach verstaen,
Dat dorperlike es mesdaen,
Dat yemen van kerstinre vite
1860[regelnummer]
Dese edele margarite
Onder sine voete leget,
Die, als hier voren es geseget,
Die Sarrasijn van wilden zeden
Eerde met sulker waerdicheden!
1865[regelnummer]
Ga naar margenoot+TIen tiden, alsic geweten can,
So was · i · begeven man,
Die in die cruuste ordine was,
Moricus hiet hi, alsict las.
In hospitael bi Assisen
1870[regelnummer]
Lachi ziec in cranker wisen,
Crane ende van so groter quale,
Dattene de clerken altemale
| |
[pagina 88]
| |
Adden gejugiert ter doot.
Omoedelike hi omboot
1875[regelnummer]
Fransoise bi enen bode,
Dat hi voor hem bade Gode;
Dan dede Fransois niet node;
Doe nam hi crumen van brode
Ende olye van lampte mede,
1880[regelnummer]
Die daer berrende ter stede
Voor der moeder Gods outaer.
Ene letuwarie maecti daer,
Die hi hem metten broedren sendden,
Ende omboot hem dit ten hendden:
1885[regelnummer]
‘Dese medicine rike
Draegt onsen brodere Morike,
Daerne bi de macht ons heren
Niet allene bi sal bekeren
Van sinen levene ende genesen,
1890[regelnummer]
Maer hi zalne ooc na desen
Ga naar margenoot+Maken · i · kempe ende vechter mare
Ende volgene an onse scare.’Ga naar margenoot+
Als hi de medicine te hant,
Die onse here zelve vant,
1895[regelnummer]
Genut adde, ter zelver stont
Es hi up gestaen gesont
Van zinne ende van lechame mede,
Ende gewan de crachtichede,
Dat hi daer naer herde zaen
1900[regelnummer]
In Fransoise ordine es gegaen;
Ende ne drouch waer · i · rockelkijn,
Ende naest den vleesche sijn
Drouchi · i · alsberch na dat;
Allene rouwe spise hi at,
1905[regelnummer]
Crudekin ende fruut ter noot;
Sonder wijn ende sonder broot
Levedi mede lange stont;
Nochtan bleef hi staerc ende gesont.
| |
[pagina 89]
| |
Ga naar margenoot+Aldus wies met groter eren
1910[regelnummer]
Onder die aerme ons heren
Die doget entie weldaet,
So dat de goede name gaet
Al omme ende omme verre ende wide,
So dat van verren in dien tide,
1915[regelnummer]
Om dien helegen vader te ziene,
Lieden quamen, nu · v ·, nu tiene.
ONder alle dese liede
Van enen dichtre gesciede,
Die vinden conste ende maken
1920[regelnummer]
Veerse, die ter werelt smaken,
Ende vanden keiser so was geloont,
Dat hi daer omme was gecroont,
Ende daer omme hiet sine bi namen
Coninc van veersen alte samen,
1925[regelnummer]
Datti Fransoise zien begaert,
Die de werelt maecte onwaert.
Toten castele Sint Zeverijn
So vul cam de wille sijn;
Daer heeftine predekende vonden
1930[regelnummer]
In · i · clooster ooc tien stonden.
Die hand God cam up hem te hant;
Want al daer hine predekende vant,Ga naar margenoot+
Diet cruce minde met groter waerden,
Sach hine met · ij · claren zwaerden
1935[regelnummer]
Staen gecruust ooc, des gelooft,
Ga naar margenoot+Daer teen begonde an thooft
Ende ghinc hem neder toten voeten;
Voor de borst de · ij · gemoeten;
Ende tander ghinc van hant te hande.
1940[regelnummer]
Weit wel dat hi niet ne cande,Ga naar margenoot+
Maer die miracle die hi zach
Leerdene hem kennen uptien dach.
De makere, die de rime vant,
Wort te baerteert alte hant
| |
[pagina 90]
| |
1945[regelnummer]
Ende pensde te betren dingen;
Tachterste so dor ghinghen
Fransoise woorden so sine zinne,
Gelijc recht of hi daer inne
Metten geesteliken zwaerde,
1950[regelnummer]
Daer ne zijn mont mede vervaerde,
Alte male dor steken ware;
Want de werelt wort hem ommare,
Ende heeft hem met Fransoise begeven
In zijn abijt ende sijn leven.
1955[regelnummer]
Ende omme dattene de goede man
Die dueget dus sach vangen an,
Ende vander werelt moeilichede
Vulmaectelike keren ter Gods vrede,
Gaf hi hem de name aldus
1960[regelnummer]
Voort meer broeder Pacificus.
Dese dyede ende wies
In alre dueget, sijt zeker dies;
Eer minister in Vrancrike cam,
(Was hi deerste die tambocht nam)
1965[regelnummer]
OOc sach in Fransoise voorhooft
Tgrote thau, des gelooft,
Dat met verwen menigertiere
Sone was ende dor diereGa naar margenoot+
Ende verchierde sijn anscijn
1970[regelnummer]
Met sconeden utermaten fijn.
Dit tekin minde Fransois die here
Met herde zonderlangher ere,
Ende priset menichfoude.
Ende als hi lettren zenden soude
1975[regelnummer]
Screef hijt zelve metter hant
Emmer daer in an · i · cant,
Gelijc oft al zijn nerenst ware
Thau te scrivene openbare,
Na Hezechiels provecie
1980[regelnummer]
In die voor hoofde vander pertie,
| |
[pagina 91]
| |
Ga naar margenoot+Die droeve waren entie suchten
Entie Jhesus Karste vruchten.
Den leken lieden willic nu
· J · deel zeggen van thau:
1985[regelnummer]
Ezechiel de prophete
Seget dus, bi Gods behete,
Dat onse here hiet · i · man,
Die lijnwaet gecleet adde an,
Dat hi dor Jherusalem ghinghe
1990 Ende, waert oude of jongelinge,
Die hi vonde die verzuchten
Om tmesdoen datsi vruchten,
Dat hi thau scriven zoude
In haer vorhooft also houde;
1995[regelnummer]
Daer na hiet God · vi · andre gaen
Ende alle die gone doot slaen,
Wijf ende man, clene ende groot,
Die thau niet ne adden bloot.
Merct dat thau hevet ane
2000[regelnummer]
Der cruce vorme ende haer gedane;
Ende bedi adt Fransois vercoren.
Al de gone zijn verloren
Ten jonxten, die dit tekin scuwen,
Dats die penitencie verduwen
2005[regelnummer]
Ende om haer mesdoen nienne wenen,
Sullen de grote metten clenen
Doot bliven ten jonxten dage
In die ewelike plaghe.
Ga naar margenoot+OVer ene tijt na dies,
2010[regelnummer]
Als der broeder ordine wies,
Begonstse Fransois alte male
Tenen capitele generale
Tonser vrouwen te Porciuuncula
Alle vergadren daer na.
2015[regelnummer]
Want hi wilde elken, als de vroede,
Int land van haerre aermoede
| |
[pagina 92]
| |
Vander onderhorichede
Sijn deel geven daer ter stede.
Ende, al was daer zekerleke
2020[regelnummer]
Van lijftuchten grote breke,
Ende daer ooc tere tijt te samen
Meer dan · v · M · broeders quamen,
Die goedertiereit van onsen here
Halp hem so utermaten zere,
2025[regelnummer]
Dat hem der spisen niet gebrac,
Ga naar margenoot+Ende hem gesonde ende gemac
Vanden lechame volchde mede,
Ende geestelike vroylichede.
Ten clenen capitele altemale,
2030[regelnummer]
Die men heet provinciale,
Ne mochti zelve niet comen echt,
Maer dat hevet hi verrecht
Met voor zorgen, die hire toe dede,
Ende met nerensteliker bede,
2035[regelnummer]
Ende met benedixien, dats waer.
Al was hi vleescelike niet daer,
Geestelike gebrac hire niet.
Nochtan eist onder wilen gesciet,
Datmen metten ogen zach
2040[regelnummer]
Daer al zulc capitel lach.
VAnt doe die edele predecare
Antonis, die nu sint es mare,
Ende vanden paefs helich uut gegeven,
Stont ende castiede in zijn leven
2045[regelnummer]
Tote Arelatum in de stede,
Daermen doe capitele dede
Vanden freren vanden lande,
Ende hi adde onder hande
· J · sermoen, met groter eren,
2050[regelnummer]
Vanden titele scrucen ons heren.
· J · broeder van heleger namen
Onder dandre alle te samen,
| |
[pagina 93]
| |
Die Monaldus bi namen hiet,
Ter dore vander capitele ziet,
2055[regelnummer]
Alst hem van Gode int herte lach.
Met vleesceliken ogen hi zach
Fransoyse in de lucht verheven,
Die nochtoe was in dat leven,
Handen ondaen of hi gecruust ware
2060[regelnummer]
Ende benediende al die scare.
Alle die broeders gevoelden mede
Met so groter troostelichede
Hem vervult zijn van binnen,
Met sulker ongewoonheit van zinnen,
2065[regelnummer]
Dat hem de geest dede te verstane
Sonder enegen twifel van wane
Die jegenwoordige alte gader
Van Fransoyse, haren vader.
Nochtan was dit waer ondervonden
2070[regelnummer]
Sident in onlangen stonden,
Ga naar margenoot+Niet bi litekene allene
Maer bi Fransoise wondere gemene.Ga naar margenoot+
Gelovelijc eist zekerlike,
Dat Gods cracht van hemelrike,
2075[regelnummer]
Die Sinte Ambrosise van Melane,
Als ons de vite doet te verstane,
Tsinte Martins grave brochte te Tours
Sonder menscelike sorcours,
Dat soe Fransoise presenteerde,
2080[regelnummer]
Aldaer Antonis instrueerdeGa naar margenoot+
Die broeders vanden cruce ons heren,
Alse te openbare met eren,
Dat hi wel sprac ende waer
Van den cruce ons heren daer,
2085[regelnummer]
Ende hire of tekin drouge, bede
In sire herte, in zinen clede.
Ga naar margenoot+ALs die tijt so verre leet,
Dat dordine wide was gespreet,
| |
[pagina 94]
| |
Addi achtinghe, dat leven,
2090[regelnummer]
Dat hem de paues adde gegeven,
Die hiet de derde Innocent,
Dat hijt int Roomsche convent
Van den paues Honorius,
Die na hem was gecoren dus,
2095[regelnummer]
Wilde doen ewelike staerken.
Hier moochdi · i · visioen maerken,
Hoene God te gonen doene
Trooste met · i · visioene.
In sinen drome dochtem das,
2100[regelnummer]
Dat hi vander aerde las
Crumen utermaten clene,
Ende vele broedere gemene
Adden beringet, die hongerich waren;
Die soude hi delen hare scaren.
2105[regelnummer]
Doe hi hem te deelne ontsach
So clene crumen uptien dach,
Want hem lichtelike mochte
Gond ontvallen, als hem dochte,
Tote hem · i · stemme sprac:
2110[regelnummer]
‘Fransois, van ere crume mac
Ene hostie, ende gefse sonder sparen
Hem diese eten begaren.’
Dit heeft Fransois te hant gedaen.
Maer zulc hare zonder waen,Ga naar margenoot+
2115[regelnummer]
Die gone dine niet ontfingen
Ga naar margenoot+Met devotelike dingen,
Of ontseiden datmen omboot,
Worden lazers clene ende groot.
Tilike so ghinc hi tellen
2120[regelnummer]
Dit visioen sinen gesellen
Ende was droeve in sinen moet,
Dat hijt niet wel ne verstoet.
Des naest daget, als hi hem dedenGa naar margenoot+
Nerenstelike in sine gebeden,
| |
[pagina 95]
| |
2125[regelnummer]
Hoorde hi totem comen uut
Vanden hemele dustaen luut:
‘Fransois, de crumen, die du sages
Uptie nacht aldaer du lages,
Sijn der ewangelien woort;
2130[regelnummer]
Dostie * meent de regle vort;
Entat lazers evel ooc mede
Dat betekent die quaethede.’
Nu wilde hi dat helege leven,
Die regle, die hem was gegeven,
2135[regelnummer]
Die uter ewangelien woort
Getrect was ende comen vort,
Bin dien in een corter doen,Ga naar margenoot+
Also als dat visioen
Niet, dat hier te voren staet.Ga naar margenoot+
2140[regelnummer]
Up enen berch datti gaet
Ende zine gesellen · ij · daer mede,
Als hem de helege geest doen dede,
Daer hi vaste ende tsire noot
Nutte el niet dan barn ende broot,
2145[regelnummer]
Ende deetse scriven *, alst hem bedenGa naar margenoot+
Die helege geest daer riet ter steden.
ALs hi van den berge ghinc,
Gaf hi die gescrevene dinc
Te houdene enen daer ter steden,
2150[regelnummer]
Diese verloos met roekeloosheden.
Ander waerf ghinc metter vaert
Fransois ter woestinen waert,
Ende maketse na die gelike,
Als ofse hem God van hemelrike
2155[regelnummer]
Geseit adde met sinen monde,
Ende hi ghinc in corter stonde
Toten paues van Rome, Honore,
Dien ic nomede hier vore,
In zijn achtende paues jaer,
2160[regelnummer]
Ende bejaghede al daer,
| |
[pagina 96]
| |
Ga naar margenoot+Also als hi hevet begheert,
Dat soe worde geconfirmeert.
Den broeders riet hi, want hi woude,
Dat mense vaste houden soude,
2165[regelnummer]
Ende seide, dat hire niewet in
Ne sette na sijns selves zin,
Maer dat hise also scriven dede
Als hem bi sire genadichede
Die helege geest gaf inden sin
2170[regelnummer]
Ende ooc anders meer no min.
Ende om dat men openbare
Weten mochte dat dus ware,
Daer na in niet langher stonden
Camen hem toe die · v · wonden,
2175[regelnummer]
Metten vingere Gods gescreven,
Gelijc als hem ware gegeven
Die edele bulle, die diere, de scone,
Dies paues vanden hogen trone,
Die regle mede te staerkene,
2180[regelnummer]
Enten makere daer bi te maerkene;
Als ghi hier na horen moget
In die vite van sire doeget.Ga naar margenoot+
|
|