Logo DBNL
Literatuurwetenschap (1970)

Literatuurwetenschap

(1970)–Frank C. Maatje–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Begrippenregister

De cijfers verwijzen - in tegenstelling tot die in het bibliografisch register, waar ze om systematische redenen op de paragrafen betrekking hebben - naar de bladzijden waar het betreffende begrip voorkomt. Cursivering van het bladzijde-nummer betekent dat ter plaatse een definitie of tenminste een nadere omschrijving wordt gegeven. Opgenomen zijn met name de in de paragraaf-opschriften voorkomende begrippen, alsmede de in de tekst klein kapitaal gezette termen.

A

aanslibbingsproces, 231
abstractie, 4
adjectivische genrebegrippen, 143, 148
algemene literatuurwetenschap, 25, 26-27
allegorie, 217, 228, 230, 231
Amsterdamse stilistische school, 40, 44, 52
anticipatie (als functie van de dramatische ruimte), 153, 154
auctorieel verhaal, 167, 168
autonomie (van een wetenschap), 38
autonomie (van het literaire werk), 38, 58, 227
autonomiebewegingen, 30, 31, 34, 37-38, 42, 46, 52-56, 87, 97-98, 129, 186, 231
axioma, 4, 13
axioma (van de niet-referentialiteit), 9, 12, 13-14, 16-17, 20

B

beslissingsmechanisme (de theorie als), 5, 10, 22
beslissingsmodel (de theorie als), 5, 19, 33-34
betekenis, 10
betekenissen, indirecte, 49, 51, 217-219, 228-230
bijzondere literatuurwetenschap, 25, 26
binnenhandeling, 145, 146
binnenruimte, 151, 152
biografisme, 29, 30, 129
buitenruimte, 151, 152

C

Cercle Linguistique de Prague, 39, 44
chronometrisch-nauwkeurig tijdsverloop (in de epiek), 136, 139, 141, 161, 163, 165
close reading, 43, 214, 216
comparatisme, 25, 27, 83
constructionele homonymie, 179, 193, 194, 196-197
contextuele homonymie, 194, 195-197
creatio, 170, 171, 173-174

D

denotatum, 10
diffuus tijdsverloop (in de epiek), 135, 136, 138, 141, 161, 163, 165
documents humains, 89, 93, 94, 96, 100-102, 175
documents humains, quasi-, 93, 95, 96, 97, 100-101, 175, 179
drama, episch, 123, 142, 143, 146, 148-149, 199
dramatische ruimte, 149, 150-151, 153-156
dramatische roman, 146
dramatische tijd, 120, 124, 128, 142, 146, 225
dramatisch tijdsverloop in de roman, 142, 148

E

eigennaam, 214, 222, 223-227
eindigheid (van het literaire werk), 14, 17, 18-19, 142
episch drama, 123, 142, 143, 146, 148-149, 199
epische ruimte, 149-151, 156, 161, 165
epische tijd, 123, 127, 128-129, 136, 142, 162
epistemologische vraag, 65, 68
ergocentrisch, 30, 166, 169
essay, 89, 92, 93-94, 98, 100-101, 198
esthetische functie, 20, 85, 95, 98, 99, 184
evaluatie, 22, 23, 99, 105, 174, 203, 231-232
existentialistische literatuurbeschouwing, 30, 31
explication de texte, 40
extra/niet-grammatische ordening, 88, 91, 183-185, 187, 190
extra/niet-grammatische ordenings-principes, 89-92, 94, 95, 181-182

F

fabel (intrigue/plot), 199, 203
fasen (in de vertelde tijd), 124, 127, 132, 135, 137-138, 141, 146
fictionaliteit, 14, 16, 17, 19-22, 34, 57-59, 64-65, 68-71, 73, 75, 77, 84-85, 97, 104, 111, 166, 173, 223-225, 227, 230
fictionaliteit als intentionaliteit, 59
fictionele indicaties, 69, 70-74, 96, 99, 184, 197
fictionele taaluitingen, 62, 63-64, 69-70, 72, 79, 95-96, 99, 101, 142, 172, 174-175, 179, 198, 200-201, 207, 223
filologie, 28, 33, 35
fixatie, 64, 65, 66-69, 73-74, 128, 131-132, 207
foneem, 11
fonetiek, 47
fonologie, 47
Formalisme, Russisch, 38, 39, 43
formele versleer, 188
fragmentarisch tijdsverloop (in de epiek), 136, 137, 138, 141-142
functie, esthetische, 20, 85, 95, 98, 99, 184
functionele versleer, 188, 189

G

gecanoniseerde waarde, 81, 114
Gehalt, 36, 40, 99
Geistesgeschichte, 35, 36, 37-38, 40, 42, 47
generatief-transformationele (taalkunde), 87, 89, 174, 179, 180-181, 183, 185, 189, 200-201, 214, 221
generatieve grammatica, 116, 175, 176, 177, 179-180
generatieve poëtica, 116, 175
genetische beschouwingswijze, 31, 56
genologie (genreleer), 96, 105, 108, 109-110, 112-116, 128, 143, 148, 165-166, 191, 206
genre, literair, 55, 74, 95-97, 100-101, 108-110, 113, 115-116, 117, 142-143, 150, 156, 168, 190-191, 202-203
genrebegrippen, adjectivische, 143, 148
genrebegrippen, substantivische, 143, 148
genreleer (genologie), 96, 105, 108, 109-110, 112-116, 128, 143, 148, 165-166, 191, 206
G- (grammatica-)model, 174, 180-185, 189-191, 194, 206, 232
grammatica, 11
grammatica, generatieve, 116, 175, 176, 177, 179-180
grammatische orde, 86, 87-88
grammatische ordening, 86, 87-88, 91-94, 98-100, 183-184, 187, 198, 203-204
Günther Müller-Schule, 42, 127, 129, 136, 146

H

hermeneutische methode, 103, 104, 105
historische literatuur, 222, 224, 226-227
historisch principe, 105, 106, 107
homonymie, constructionele, 179, 193, 194, 196-197
homonymie, contextuele, 194, 195-197
hoofdgenre, 75, 107-108, 111, 113, 115, 117, 120, 128-129, 143, 149-150
hoofdtekst, 149, 150, 151, 153-155

I

ideale lezer, 214, 232
idee, 36, 47, 51, 198, 203, 205, 206, 208-210
ik-verhaal, 167, 168-169
indicaties, fictionele, 69, 70-74, 96, 99, 184, 197
indirecte betekenissen, 49, 51, 217-219, 228-230
inhoud (van een taaluiting), 11
inhoud (van het literaire werk), 12, 31-32, 46, 47, 48-50, 65, 172, 192, 198-199, 204, 207
input, 3
integratie, 223, 224, 227
intentionaliteit, 62, 63, 73, 224
intentionaliteit, fictionaliteit als, 59
interpretatie, 33, 42, 104-105, 129, 133, 188, 193, 196, 201-202, 216, 220
Interpretative Richtung, 41, 42, 54, 104
intrigue (fabel/plot), 199, 203
iteratief-exemplarisch (vertellen), 136, 144, 161-164

K

kaderdrama, 142, 144, 145-146
kader(handeling), 145, 146
kaderverhaal, 142, 145, 146, 148
kennisname, 15

L

langue, 86, 87, 88-89, 175, 186, 200, 211-212
Leitmotiv, 207, 209, 210
lexikon (woordenboek), 88
lezer (abstracte), 213, 214, 217
linguïstische kennis, 214, 215, 217, 222
literair, 75-80, 81, 82-86
literairhistorisch motief, 205, 207-208, 211, 212-213
literairhistorische periodisering, 28, 105, 106, 107
literatuur, 75-76, 79, 81-83, 84, 85
literatuurgeschiedenis, 26, 27, 29, 41, 82-85, 92, 94, 99, 101, 105, 170, 196, 206
literatuurgeschiedenis, vergelijkende, 25, 26
literatuur (historische), 222, 224, 226-227
literatuurwetenschap, algemene, 25, 26-27
literatuurwetenschap, bijzondere, 25, 26
literatuurwetenschap, systematische, 25, 26, 27
literatuurwetenschap, theoretische, 23-24, 26, 35
lyrische ruimte, 127, 149-151, 156, 157, 160, 170
lyrische tijd, 123, 124, 128-129, 142, 157

M

manier-waarop, de, 55-56, 96, 103-107, 109, 112, 165, 168
meerdradigheid, 136, 141, 142
mens achter het werk, de, 27, 30, 166
metafoor, 217, 218, 221
methode, hermeneutische, 103, 104, 105
milieutypering (als functie van de dramatische ruimte), 153
mimèsis, 170, 171-174
mondelinge taaluitingen, 64
morfeem, 11
motief, 35, 74, 141, 196, 198, 205, 207, 208-213
motief, literairhistorisch, 205, 207-208, 211, 212-213
motief, structureel, 207, 208, 210-213

N

neventekst, 123, 149, 150, 151, 153-156
New Criticism, 40, 41, 43, 45
niet-fictionele taaluitingen, 62, 64-65, 69-70, 79, 81, 89-90, 92, 172, 183, 198, 200
niet-referentialiteit, 12, 13-14, 16-17, 20, 65, 74, 98, 174, 201, 224
niet-referentiële taaltekens, 9, 12, 13, 63, 214, 223
Nouvelle Critique, 40, 41, 45

O

object, een, 3, 4, 88, 103-104
object, het, 3, 4, 5, 33, 88, 97, 103-104
objectieve uitspraken, 6
ontologie (zijnswijze) van het literaire werk, 39, 40, 44, 54, 65, 118
ontologische vraag, 66, 68, 170
ontvangst, 64-66, 68
open plekken (Unbestimmtheitsstellen) 142, 166, 224
orde, grammatische, 86, 87-88
ordening, extra/niet-grammatische, 88, 91, 183-185, 187, 190
ordening, grammatische, 86, 87-88, 91-94, 98-100, 183-184, 187-198, 203-204
ordeningsprincipe, 88
ordeningsprincipes, extra/niet-grammatische, 89-92, 94, 95, 181-182
oriënteringscentrum, 164, 165
output, 3

P

parafrase, 38, 128-129, 133, 179, 196-197, 198, 199-205
parole, 86, 87, 89, 175, 183, 211-212
periodestijl, 53, 54
periodisering, literairhistorische, 28, 105, 106, 107
personeel verhaal, 167, 168-169
persoon, 161-162, 164, 165, 166-169
persoon (van de lezer), 213, 214, 217
persoonlijke stijl, 52, 53-54, 56, 95, 100-102, 185-187, 201
perspectief (point of view), 164-165, 167, 169, 203, 232
piramide (van hoofd- en subgenres), 107, 108, 168
plot (intrigue/fabel), 199, 203
poëtica, 108-110
poëtica, generatieve, 116, 175
poietocentrisch, 29, 166
point of view (perspectief), 164-165, 167, 169, 203, 232
polyinterpretabiliteit, 190, 196, 197
polysemie (van het woord ‘literair’), 75, 76, 77-80
Positivisme, 27, 29, 30-31, 33, 35, 38
P-(poëtica-)model, 181, 183, 184-187, 189-191, 194, 196, 206
predictabiliteit, 24, 94, 115, 176
principe, historisch, 105, 106, 107
principe, systematisch, 106, 107

Q

quasi-documents humains, 93, 95, 96, 97, 100-101, 175, 179

R

realisatie, 64, 65-69, 72, 117-118, 120, 122-123, 128, 148-150, 153, 155-156, 197
referentialiteit, 63, 223
referentie, 10, 11-12
regressie, 134, 138, 199
Romantiek, 27-29, 31, 34, 95, 101
ruimte-binnen-het-werk, 116-119, 149, 156, 161
ruimte (dramatische), 149, 150-151, 153-156
ruimte (epische), 149-151, 156, 161, 165
ruimte (lyrische), 127, 149-151, 156, 157, 160, 170
Russisch Formalisme, 38, 39, 43

S

samenvatting, 198, 201-202
schriftelijke taaluitingen, 64
semantiek, 11, 116, 180, 184
situatiestijl, 52, 56, 95, 100-102, 201
sleutelliteratuur, 222, 225, 230-231
stijl, 35, 44, 52, 56-58, 102, 190
stijl, persoonlijke, 52, 53-54, 56, 95, 100-102, 185-187, 201
stilistiek, 40
stof, 28, 196, 198, 203, 204, 205-208, 211, 226
structureel motief, 207, 208, 210-213
structurele taalkunde, 54, 86, 89
structuur(definitie), 52-54, 55, 57-58
subgenre, 107, 108, 109-113, 115, 143, 167, 169
subjectieve uitspraken, 6
substantivische genrebegrippen, 143, 148
sujet, 199, 203
symbool, 49-51, 161, 217, 218, 219-221, 228, 230-231
symbool, traditioneel-cultureel, 218, 219-222, 230
symbool, uniek-structureel, 218, 219, 220-221
synchronie der ws-mechanismen, 6, 14-16, 20-21, 23, 75, 78, 81, 90, 97, 196, 231
systematische literatuurwetenschap, 25, 26, 27
systematisch principe, 106, 107

T

taalkunde, generatief- transformationele, 174
taalkunde, structurele, 54, 86, 89
taalteken, 10
taaltekens, niet-referentiële, 9, 12, 13, 63, 214, 223
taaluiting, 10
taaluitingen, fictionele, 62, 63-64, 69-70, 72, 79, 95-96, 99, 101, 142, 172, 174-175, 179, 198, 200-201, 207, 223
taaluitingen, mondelinge, 64
taaluitingen, niet-fictionele, 62, 64-65, 69-70, 79, 81, 89-90, 92, 172, 183, 198, 200
taaluitingen, schriftelijke, 64
teichoscopie, 151
tekstuitgave, 31-32, 132
tendensliteratuur, 99
thema, 157, 163, 196, 198, 203, 205, 206-208, 212
theoretische literatuurwetenschap, 23-24, 26, 35
theorie (model), 3-6, 7, 8-10, 14-17, 19, 21-22
tijd-binnen-het-werk, 116, 117, 118, 120-124, 127, 129, 148-149, 154, 157, 225-226
tijd (dramatische), 120, 124, 128, 142, 146, 225
tijd (epische), 123, 127, 128-129, 136, 142, 162
tijd (lyrische), 123, 124, 128-129, 142, 157
tijd (vertelde), 129, 130-132, 134-138, 141-142, 163, 225
tijdsniveaus (verschillende) bij twee- of meerdradigheid in de epiek, 136-137, 141
tijdsverloop (in de epiek), chronometrisch-nauwkeurig, 136, 139, 141, 161, 163, 165
tijdsverloop (in de epiek), diffuus, 135, 136, 138, 141, 161, 163, 165
tijdsverloop (in de epiek), fragmentarisch, 136, 137, 138, 141-142
tijdsverloop in de roman, dramatisch, 142, 148
tijd-van-realisatie, 116, 117, 118, 120, 122-124, 126-127, 129, 131-132, 137, 146, 148-149, 156-157
traditioneel-cultureel symbool, 218, 219-222, 230
tweedradigheid, 136, 141, 142
type, 74, 109, 111, 112, 113, 115-116, 142, 168
typologie, 109, 112, 113-114, 141, 165-169

U

Unbestimmtheitsstellen (open plekken), 142, 166, 224
uniek-structureel symbool, 218, 219, 220-221

V

vergelijkende literatuurgeschiedenis, 25, 26
versnellingsmechanisme (van de epische tijd), 127, 128, 137
versvorm, 63, 89, 91-92, 94-96, 99-101, 181, 187, 188-189
vertaling, 179, 197, 199, 200-203
vertelde tijd, 129, 130-132, 134-138, 141-142, 163, 225
verteller, 146, 165, 167, 168-169
verteltijd, 130, 131, 132, 135-138
vertragingsmechanisme (van de epische tijd), 127, 128, 137
vorm (van een taalteken), 10, 11-12, 38, 47, 50, 172
‘vorm’ (van het literaire werk), 31, 46, 47, 48-49, 51, 199, 204, 219

W

waarde (van het literaire werk), 19, 20, 21-23, 57-58, 75, 77-78, 83-86, 90, 95, 97-99, 104, 111, 207, 227
waardensysteem van het individu (ws-model/mechanisme), 6, 7-9, 15-16, 20, 22
waardeoordeel, 20, 82, 84-85
werkelijkheid, 119
wetenschap, 3
woordenboek (lexikon), 88
ws-model/mechanisme (waardensysteem van het individu), 6, 7-9, 15-16, 20, 22

Z

zijnswijze (ontologie) van het literaire werk, 39, 40, 44, 54, 65, 118

Vorige Volgende