Literatuurwetenschap

(1970)–Frank C. Maatje– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Frank C. Maatje, Literatuurwetenschap. A. Oosthoek's Uitgeversmaatschappij, Utrecht 1970

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr maat002lite01_01

logboek

- 2018-01-22 LM colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar DBNL

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Literatuurwetenschap van Frank C. Maatje uit 1970.

redactionele ingrepen

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (VIII, 254) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[pagina I]

LITERATUURWETENSCHAP

[pagina II]

ACADEMISCHE PAPERBACKS

worden uitgegeven door J.H. de Bussy te Amsterdam en A. Oosthoek te Utrecht

Deze uitgave is verzorgd door A. Oosthoek

[pagina III]

Literatuurwetenschap

GRONDSLAGEN VAN EEN THEORIE VAN HET LITERAIRE WERK

FRANK C. MAATJE

UTRECHT

A. OOSTHOEK'S UITGEVERSMAATSCHAPPIJ NV

1970

[pagina IV]

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher.

ISBN 90 6046 556 3

[pagina V]

Inhoud

inleiding

§ 1	Definitie van een wetenschap; het theorie-model; een object en het object	3
§ 2	Het model van het waardensysteem van het individu tegenover het theorie-model	6
§ 3	Verschillen tussen de beide modellen	7
§ 4	Het axioma van de niet-referentiële taaluitingen	9
§ 5	Synchronie der ws-mechanismen als empirische basis der niet-referentialiteit en fictionaliteit. De eindigheid van het bestaan in het literaire werk	14
§ 6	Het probleem van de waarde van het literaire werk. Het onvervulbare desideratum van het beslissingsmodel	19
§ 7	Enkele termen: theoretisch, algemeen, bijzonder, vergelijkend, historisch en systematisch	23
§ 8	Korte geschiedenis van de literatuurwetenschap (I): Romantiek en positivisme. De mens-achter-het-werk	27
§ 9	De problematiek van teksten tekstuitgave: een tweede beslissingsmechanisme	31
§ 10	Korte geschiedenis van de literatuurwetenschap (II): de ‘Geistesgeschichte’	35
§ 11	Korte geschiedenis van de literatuurwetenschap (III); de autonomie-bewegingen	37
§ 12	‘Vorm’en inhoud	46
§ 13	Stijl en structuur. Poging, de diverse in §11 besproken autonomie-bewegingen onder de noemer van één structuurdefinitie te brengen	52

[pagina VI]

i het begrip ‘literair’

§ 14	Fictionaliteit als intentionaliteit	59
§ 15	Mondelinge en schriftelijke taaluitingen. Van fixatie naar realisatie en ontvangst	64
§ 16	Fictionele indicaties	69
§ 17	De polysemie van het woord ‘literair’	75
§ 18	Gevolgen van de polysemie voor het begrippenapparaat van een wetenschap en onze conclusies m.b.t. de woorden ‘literair’ en ‘literatuur’	79
§ 19	Grammatische ‘orde’ en ‘ordening’: langue en parole, taal en taalgebruik	86
§20	De rechter helft van het kruisschema. Extra-grammatische ordeningsprincipes in niet-fictionele taaluitingen: versvorm, essay, ‘documents humains’	89
§ 21	De linker helft van het kruisschema. Extra-grammatische ordeningsprincipes in fictionele taaluitingen: versvorm, quasi-documents humains, literaire genres. Het begrip esthetische functie. Samenvatting: de acht ordeningsprincipes	95

ii de manier-waarop

§ 22	Structuur van het object en van een object. De hermeneutische methode	103
§ 23	Manieren-waarop op verschillend abstractieniveau. I. Het historisch principe: iets over het probleem van de literairhistorische periodisering	105
§ 24	Manieren-waarop op verschillend abstractieniveau. II. Het systematisch principe: de piramide van hoofd- en subgenres	107
§ 25	De verhouding tussen de structuren op de verschillende abstractieniveaus: samenvatting	111
§ 26	Hoe leren we de structurele kenmerken waarop genologieën en typologieën berusten, kennen?	113
§ 27	Tijd en ruimte. Definitie van het begrip genre. Tijd-van-realisatie, tijd-binnen-het-werk en ruimte-binnen-het-werk. Verschil met de beeldende kunst	116
§ 28	De drie principiële tijdsrelaties. I. De dramatische tijd	120
§ 29	Tijdsrelatie II en III: de lyrische en epische tijd	123
§ 30	Consequenties van de epische tijdsrelatie voor de concrete werkstructuur	129
§ 31	Drieërlei tijdsverloop in de epiek: diffuus, fragmentarisch en kalen-

[pagina VII]

iii door middel van woorden
	darisch- of chronometrisch-nauwkeurig. Verschillende tijdsniveaus bij twee- of meerdradigheid	136
§ 32	Combinaties van verschillende tijdsrelaties. Het episch drama; kaderdrama naar analogie van kaderverhaal. Dramatisch tijdsverloop in de roman	142
§ 33	De ruimte-binnen-het-werk: I. de dramatische ruimte	149
§ 34	Speciale functies van de dramatische ruimte: milieutypering, anticipatie. Doorbreking van de toneelillusie	153
§ 35	De ruimte-binnen-het-werk: II. de lyrische ruimte	156
§ 36	De ruimte-binnen-het-werk: III. de epische ruimte	161
§ 37	Persoon, verteller en perspectief in de epiek. Enkele afsluitende opmerkingen over de genreleer en de ‘manier-waarop’	165


§ 38	Creatio en mimèsis	170
§ 39	Van ‘literatuur en werkelijkheid’ naar: ‘literatuur en werkelijkheidsbeschrijving’. Het G- (grammatica-)model van de generatief-transformationele taalkunde	174
§ 40	Het P-(poëtica-)model. De ordeningsprincipes van stijl en versvorm tegen de achtergrond van het G-model	181
§ 41	De fictionele ordeningsprincipes tegen de achtergrond van het G-model. Het verschijnsel polyinterpretabiliteit	190
§ 42	Abstracties van de inhoud. I. De parafrase. Iets over de vertaling	197
§ 43	Abstracties van de inhoud. II. Stof, thema, idee	203
§ 44	Motief en Leitmotiv. Het structurele en literairhistorische motiefbegrip	207
§ 45	De linguïstische gebondenheid van het literaire werk	213
§ 46	Metafoor en symbool	217
§ 47	De historische gebondenheid van het literaire werk. Niet-referentiële en wel-referentiële, historische, eigennamen. Historische en sleutelliteratuur	222
§ 48	Van symbool naar allegorie	228

begrippenregister		233

bibliografisch register		239

Vorige Volgende