Jezus en de ziel

[p. 127]

XXIX.

Indien wij met hem ééne plant geworden zijn in de gelijkmaking zijns doods, zoo zullen wij het ook zijn (in de gelijkmaking zijner) opstanding. - Romeinen VI : 5.
Die den Heere aanhangt, is éen geest (met hem). - 1 Corinthiërs VI : 17.

[p. 128]

Op het XXIX. Zinnebeeld.
Van de vereeniging met God.

Wanneer wij het woord liefde noemen, zoo meenen wij daarmede een vereenigende kracht die van hem, die daar lief heeft, en van dengene die geliefd wordt, begeert één ding te maken. Doch dewijl het niet mogelijk is dat twee dingen geheel en in alle manieren één ding zouden worden, of het ééne moest gansch vergaan, zoo zoekt de liefde evenwel de allernaaste en bekwaamste¹⁾ vereeniging. En alhoewel het is dat de gelijkenissen den mensch een weinig kunnen onderwijzen, zoo zijn ze nochtans aan de ware vereeniging, die de Ziele met God hebben mag²⁾, even ongelijk als God hooger is als alle kreaturen.

Zie den geënten boom. De ent wordt door het voedsel der aarde met den stam een boom: alzoo wordt de Ziele door het voedsel der genade en liefde éen geest met den Geest Gods.

Wanneer men een druppel waters in een vat met wijn laat Vallen, zoo verandert het water in wijn; het verliest zijn eigen natuur, en neemt de natuur van den wijn aan, in verwe, reuk, smaak, en alle krachten. Alzoo valt ook de Ziel in de ongemetenheid Gods, als een druppel waters in de grootheid der Zee, en zij behoudt alleen het wezen eener Ziel, maar alle de krachten zijn vergood, dat is: met God doorvloeid, gelijk een sterre, die van nature duister zijnde, met de klaarheid der zonne doorvloeid wordt.

Daar is nog een gelijkenis van twee spiegels. Wanneer men dezelve tegen(over) elkanderen stelt, zoo ontvangt elk des anderen beeld geheel in zich, met zijn eigen beeld, dat in den anderen spiegel afgebeeld is. Alzoo is 't ook met de eeuwigheid en des menschen herte. Wanneer uit

1) gemakkelijkste.

2) kan.

[p. 129]

het boek der liefde¹⁾ deze woorden vervuld worden: mijne Liefste is tot mij gekeerd, en ik ben tot hem gekeerd, dan zijn deze twee spiegels tegen(over) elkander gezet. Als God dan de Ziele verklaren²⁾ wil met het licht der Majesteit, zoo ontvangt de Ziele het beeld, en de klaarheid³⁾ en het bekennen⁴⁾ en gebruiken Gods in zich zelve volkomen, en haar eigen bekennen en gebruiken Gods veel volmaakter als de uiterlijke spiegels doen, want die blijven altoos wezenlijk van elkander gescheiden. Maar de Ziele, alzoodra als zij het heerlijke beeld des eeuwigen spiegels met zijn onbegrijpelijke klaarheid ontvangt, zoo wordt zij in dienzelven oogenblik met dien onbegrijpelijken heerlijken, klaren, goddelijken spiegel vereenigd, en daarin verslonden en versmolten, gelijk een druppel waters in den wijn versmelt, of als een vliegende vonk in een groot vuur.⁵⁾

1) Hooglied.

2) verheerlijken.

3) heerlijkheid.

4) belijden.

5) ‘ ziel wordt met de pure Godheid vereenigd, zoodat zij daarin niet meer als een afzonderlijk wezen terug te vinden is, evenmin als een droppel wijn midden in de zee’ (Eckart).

[p. 130]

De Ziele tegen de Wereld.

Ja, 't is gelijk. Zoo dwaas ik voor uw oogen zij,

zoo dwaas, o wereld! zijt gij wederom voor mij!

Zoo dwaas als gij mij acht, wijl ik de wellust hate,
en alle dingen om het Eenig Goed verlate,

zoo dwaas schat ik u weer, dat gij het ál behoudt

als 't eenig ware goed, en kiest den slijk voor 't goud.

Ja, zegt gij, 't uwe is wind; ik tast mijn schat met handen.
- o onverstandig dier, verberg u nu voor¹⁾ schande!

Zijt gij zoo wijs, en laat een schoonen diamant,

schoon gij hem scheldt voor wind, niet varen uit uw' hand,

veel minder zult gij mij - al noemt gij 't rook en winden -
den parel rooven die ik in mijn hert bevinde.

O onverstandig dier! het levende gemoed

grijpt veel maal vaster als gij ooit met handen doet!

Doch 't is vergeefs met u, o blind vernuft, te strijden!
Als dag en nacht verschilt, zoo zijn wij ook gescheiden:

ik ben een vrucht in 't licht, gij in de duisterheid,

elk wast uit zijnen grond tot aan den rijpen tijd;

dan oogst elk rijk zijn vrucht met lust in zijne schuren;
uw schat valt van u weg, mijn schat zal eeuwig duren.

1) vanwege, uit.

Goddelijk antwoord.

Vergadert u geen schatten op de aarde, waar ze de mot en de roest verderft, en waar de dieven doorgraven en stelen; maar vergadert u schatten in den hemel waar ze noch mot noch roest verderft en waar de dieven niet doorgraven noch stelen. Want waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn. - Matth. VI : 19, 20, 21.