Jezus en de ziel

[p. 97]

XXII.

Weet gij niet, dat wien gij u zelve stelt tot dienstknechten ter gehoorzaamheid, gij dienstknechten zijt desgenen wien gij gehoorzaamt. òf der zonde tot den dood, òf der gehoorzaamheid tot gerechtigheid? - Romeinen VI:16.

[p. 98]

Op het XXII. Zinnebeeld.
Hoe het met een godlooze Ziel gaat, als haar het lichaam afsterft.

Hoe gaat het dan met den goddeloozen?

Antwoord: De goddelooze Ziele wil in dezen tijd niet in de goddelijke gelatenheid haars wils gaan, maar gaat gedurig in eigen lust en begeerte, in de ijdelheid en valschheid, in des duivels wil; zij vat maar boosheid, leugen, hoovaardigheid, gierigheid, nijd en toorn in zich en geeft haren wille daar in. Diezelve ijdelheid wordt in haar openbaar en werkende, en doordringt de Ziele gansch en gaar gelijk een vuur het ijzer. Deze kan niet tot goddelijke ruste komen, want Gods toorn is in haar openbaar. En zoo zich nu het lichaam van de Ziele scheidt, zoo gaat eeuwig berouwen en vertwijfelen aan, want zij bevindt, dat zij gansch zulk een angstelijke gruwel geworden is, en schaamt zich dat zij zoude met haren valschen wille tot God indringen. Ja, zij kan ook niet want zij is in den grim gevangen, en is zelve louter een grim, en heeft zich daar midden ingesloten door haar valsche begeerte, welke zij in zich heeft verwekt. En dewijl Gods licht niet in haar schijnt, en zijne liefde haar niet beroert, zoo is zij een groote duisternis, en eene pijnlijke, angstelijke Vuur-wel¹⁾, en draagt de helle in zich, en kan het licht Gods niet zien. Alzoo woont zij in zich zelve in de helle, en behoeft geen invaren, want waar zij immermeer is²⁾, zoo is zij in de helle. En of zij zich veel honderdduizend mijlen konde van haar plaats begeven, zoo is zij toch in zulk een welling en duisternis.

Het uiterlijke vernuft spreekt: Hoe komt het dan dat de goddelooze in dezer tijd de helle niet voelt dewijl hij zoo na, ja in den mensch zelve is?

Antwoord: Hij voelt ze wel in zijn valsch geweten, doch

1) ‘Feuerqual’.

2) B. schrijft: Wo sie innen ist.

[p. 99]

hij verstaat dat niet, want hij heeft nog de aardsche ijdelheid, met dewelke hij zich verlustigt, waaraan hij vreugde en wellust heeft. Ook heeft het uiterlijke leven nog het licht der natuur, waarin zich de Ziele verlustigt, zoodat aldus het pijnigen niet mag¹⁾ openbaar worden. Maar wanneer het lichaam sterft, zoo kan de Ziele zulke tijdelijke wellust niet meer genieten, en zij heeft ook het licht der uiterlijke wereld verloren. Alsdan staat zij in eeuwige dorst en honger naar zulke ijdelheid, met welke zij zich alhier heeft vermaakt, en zij kan toch niets bereiken, als alleen zulk een valsche, ingevatte wil waarvan zij in dit leven te veel heeft gehad, en zich toch niet laat vernoegen. Dat heeft zij alsdan te weinig. Daarom is zij in eeuwigen honger en dorst naar ijdelheid, boosheid en lichtvaardigheid; zij woude altijd gaarne nog meer boosheid doen, en heeft toch niets, waarin of waarmee zij dat kan volbrengen; zoo geschiedt zulk volbrengen maar in haarzelven, en zulk een helsche honger en dorst kan niet eerder gansch openbaar worden, eer haar het lichaam afsterft, met hetwelk zij aldus in wellust heeft geboeleerd, hetwelk haar toevoegde waarnaar zij belust was.²⁾

1) vermag.

2) Bl. 98 en 99 = Böhme, ed. Sch., Bd. 1, bl. 141 v., no. 38 (al. 3), 39 (al. 2, laatste helft).

[p. 100]

De Ziele houdt haar naasten voor het onrustig zwerven en hoe zij tot ware ruste zou mogen komen.

Hoe tobt de Ziel en zoekt met vlijt, te rusten

nu hier, nu daar; in velerleie lusten,

in geld, in goed, in weelden en in pracht,

in eer, in roem, in heerschappij en macht,

in lust van 't vleesch, in drinken en in eten,
in list, in kunst, in wijsheid en in weten;

maar àl vergeefs: zij vindt haar ruste niet,

gelijk men 't klaar aan klein' en grooten ziet.

Zoo zwerft een steen, van zijne plaats geheven,
en door een hand met kracht omhoog gedreven:

hij vindt geen rust, eer dat hij leit op de aard',

zijn eigen grond; dies valt hij nederwaart.

o Arme Ziel, zoo ver van huis en erven,
ziet hier een beeld van uw ellendig zwerven!

Vielt gij met kracht op God, uw eerste grond,

het was gedaan, gij vondt uw rust terstond.

Doet gij dat niet, zoo moet uw eeuwig leven,
o arme Ziel, in eeuwige onrust zweven;

dat is een vrucht, te bitter en te wrang;

bedenk u recht: het eeuwig duurt zoolang!

Goddelijk antwoord.

Zij zullen rusten op hunne slaapsteden, een iegelijk die (in) zijne oprechtheid gewandeld heeft.
De goddeloozen, zegt mijn God, hebben geenen vrede. - Jesaja LVII:2, 21.