Jezus en de ziel

[p. 23]

IV.

Twist, Heere! met mijne twisters, strijd met mijne bestrijders.
Grijpt het schild en de rondas en sta op tot mijne hulp - Psalm XXXV : 1, 2.

[p. 24]

Op het IV. Zinnebeeld.
Van het vinden zijns Zelfs, en van rechtschapen ernst.

Wanneer in de Ziele de vonk der liefde Gods openbaar wordt, zoo beziet zij haar zelve, met haar wil en werken, en wordt gewaar, dat zij in de Helle, in den toorn Gods staat en bekent¹⁾ dat zij een wanschapen Monster voor God en het Hemelrijk is. Waarover zij zoo zeer verschrikt, dat in haar een groote angst opwaakt. Maar zij zal²⁾ niet vertwijfelen. Christus roept haar ter bekeering; zij kome maar, zoo wil hij ze verlossen van het beeld der Slange³⁾.

Zoek niet wijdloopig naar den rechten weg. Men vindt de nieuwe wedergeboorte niet in twist, ook in geener wijzen vernuft. Gij moet alles wat in deze wereld is, het zij zoo hoog glinsterende als het wil, varen laten en in u zelven ingaan en maar uwe zonden, in dewelke gij gevangen zijt, tezamen op eenen hoop rapen en in de barmhartigheid Gods en tot God vluchten en hem om vergeving bidden en om verlichting zijns Geestes.

Niet lange disputeeren maar ernstig. Want de Hemel moet briezelen⁴⁾ en de Helle sidderen en het geschiedt ook. Gij moet met vernuft alle zinnen en alles wat u in den weg komt, daarop zetten dat gij niet wilt van God aflaten. Hij zegene u dan, gelijk Jacob den ganschen nacht met God worstelde. Wanneer schoon uw geweten niets zegt dan: ‘neen, God wil u niet’, zoo wil ik hem toch; ik late van u niet af, al draagt men mij in het graf; mijn wil zij uw wil, ik wil wat gij, Heere wilt. En ofschoon alle Duivelen om u stonden en spraken: Verbeid, het is nu genoeg - zoo moet gij zeggen: Neen, mijn zin en wil zal niet buiten God komen; zij zullen eeuwig in God zijn. Zijne liefde is grooter dan al mijne zonden. Hebt gij,

1) ziet in.

2) moet

3) zie Genesis 3.

4) de tanden laten zien.

[p. 25]

Duivel en Wereld, het sterfelijke lijf in uwe gevangenis, zoo heb ik mijnen Heiland en Wederbaarder¹⁾ in mijne Ziele. Die zal mij een Hemelsch lijf geven, dat eeuwig blijft.

Verzoekt²⁾ het maar alzoo; gij zult wonder ervaren. Gij zult er haast Eén in u bekomen, die u zal helpen worstelen, kampen en bidden. En of gij schoon³⁾ niet veel woorden kunt spreken, daar leit niet aan gelegen, al kondet gij maar dat eene woord des Tollenaars: Ach God, wees mij armen zondaar genadig. Wanneer maar uw wil met alle vernuft en zinnen in God gezet zijn, om van hem niet af te laten, al zoude schoon lijf en ziele verbrijzelen, zoo houdt gij God en breekt door Dood, Helle en Hemel en gaat in Jezus Christus' Tempel in, tegen het verweren aller duivelen. Gods toorn kan u niet vasthouden, hoe groot en machtig die ook in u zij. En of lijf en ziele in den toorn branden, en stonden midden in de Helle bij alle Duivelen, zoo scheurt gij toch daar uit en komt in Christus' Tempel; daar erlangt gij den hoogedelen en hoogwaardige Paarlen-Kroon⁴⁾.

1) Herschepper.

2) Beproeft.

3) Ofschoon.

4) Deze 2 bl. = BOEHME, ed. Sch., Bd. 4, bl. 101 v., n^o. 11-13. Prent en gedicht zijn de onmiddellijke weerklank in Luyken's geest van deze beschouwingen en zeer verwant ook aan B.'s Gespräch einer erl..... Seele (ed. Sch. Bd. 6, bl. 575 v.v.).

[p. 26]

De ziele zijnde zeer verliefd op de edele deugd der zachtmoedigheid.

Zachtmoedigheid, zoo breed en hoog te roemen,

o Schoone Bloem! Prinses van alle bloemen,

u heb ik lief, al wast gij onder 't kruis

op eenen berg, zoo wijd en ver van huis -

nog hoop ik u te vinden en te erlangen;
wij troosten ons de steile en harde gangen.

Gij zijt de Bloem, die JEZUS gaarne ruikt.

Als ik u heb met deze hand gepluikt,

en tot sieraad op mijnen boezem drage,
dan zal ik eerst mijn Bruidegom behagen,

mijn God, mijn Lief, mijn JEZUS, al mijn goed;

Dan hoor ik hem zoo vriend'lijk in 't gemoed,

want zal hij ooit zijn woorden tot mij spreken,
zoo moet in mij alle onweer zijn geweken.

Als stilheid woont in mijnen diepsten grond,

dan vloeit Gods woord in mij uit zijnen mond,

en leert mijn Geest hoe zij zich heeft te dragen
indien zij wil haar Bruidegom behagen.

Zachtmoedigheid die mij het hert doorgrieft,

hoe is mijn ziel op u zoo zeer verliefd.

Goddelijk antwoord.

Zalig zijn de zachtmoedigen; want zij zullen het aardrijk beerven. Matth. V : 5.
Neemt mijn juk op u en leert van mij dat ik zachtmoedig ben en nederig van hart, en gij zult rust vinden voor uwe zielen. Matth. XI : 29.