Als broer en zuster

[p. 42]

[XI]

Volgens mijn moeder was Mercedes lui en verwend; Mercedes stond te laat op en ging te laat naar bed, Mercedes morste as en verzond te veel briefkaarten. ‘Ze zal het in Spanje heus wel anders gewend zijn.’

Mijn moeders ergernis werd openlijke vijandschap toen mijn tante wist te vertellen dat haar nicht (‘jullie dochter...!’) als animeermeisje in een barcelonese nachtclub gewerkt had: ‘Jullie hebben je wel wat in huis gehaald!’

‘Zo'n stinkmeid,’ hoorde ik mijn moeder zeggen.

[p. 43]

‘Verbeeld je, een dansmeid in een tent...’

‘Een fraaie meid, die zuster van jou,’ zei ze tegen me.

‘En zo fotogeniek,’ hoonde ik.

Maar tegenover Mercedes liet ik mij ontvallen dat ik haar make-up overdreven vond (ook daarop had ik mijn moeder horen vitten). Onmiddellijk pakte ze een handdoek en smeekte: ‘Veeg me schoon...’

Ik vond haar mooier zonder make-up, ze zag er aandoenlijk jong uit; maar toen ze 's avonds bij me kwam en toestemming vroeg zich weer op te maken, liet ik haar begaan.

Ik vond mijn eigen grief toen mijn zuster de deen ontmoette: iemand die ze naar haar zeggen in Valencia had leren kennen en die haar nu, op doorreis naar Kopenhagen, was komen opzoeken. De deen werd uitgenodigd om kennis te komen maken, opdat hem zou blijken (zoals mijn moeder en stiefvader achteraf spijtig uitlegden) dat Mercedes uit een goed nest kwam. Drie dagen lang was de deen een geziene gast (‘een aardige keurige jongen’) tot bleek dat Mercedes later dan ooit thuiskwam en zich overdag verstopte in haar kamer, tot grote verontwaardiging van mijn stiefvader vooral. Hij verweet het niet Mercedes maar de deen; hij herinnerde zich dat het deense volk een

[p. 44]

weinig belangwekkende cultuur bezat, traag van aard was en in hoge mate onsympathiek, en verklaarde daaruit de volgens hem slappe houding van Denemarken tijdens de Tweede Wereldoorlog...

Opeens was mijn zuster niet langer van mij afhankelijk. Zij ontweek mij, wilde zelfs niet meer met me praten. Ze snauwde me af wanneer ik haar 's morgens wekte en zei dat ik haar met rust moest laten, ze had slaap nodig; als ik aan bleef dringen krabde ze me en dreigde alles aan mijn moeder te vertellen. Ik voelde mij vernederd, ze behandelde me als een stout kind.

Als bij toeval herinnerden zich mijn ouders dat Mercedes een volle maand bij ons was. ‘De tijd vliegt,’ zei mijn moeder. ‘Ik geloof, het wordt langzamerhand welletjes.’

Mijn stiefvader liet een plaats reserveren in het vliegtuig en Mercedes bleef niet anders over dan daar dankbaar voor te zijn.

Ik hoopte vurig dat ze deze laatste avond thuis zou blijven; ik geloofde nog in de mogelijkheid van een verzoening, maar Mercedes vertelde me terloops, dat ze helaas een uitnodiging had voor vanavond die ze niet kon afslaan.

Ik keek naar mijn moeder, mijn moeder praatte tegen mijn stiefvader, zij sprak en at rustig door.

[p. 45]

Ik dacht dat ze het moest hebben gehoord, ze moest het begrijpen, zij stond niet aan mijn zusters kant. Zij moest mijn zuster verbieden het huis te verlaten om mij, haar zoon, te beschermen. Ik stond op en vroeg verlof om van tafel te gaan. Mijn moeder knikte.

Ik mompelde: ‘Ik neem liever nu afscheid van je, morgenochtend is te vroeg’ (het vliegtuig zou om zeven uur 's ochtends vertrekken).

Mijn moeder zag mij aan. Door de tranen in mijn ogen kon ik haar gelaatsuitdrukking niet onderscheiden. Ik drukte Mercedes de hand, wat zij verwonderd toeliet.

‘Tot ziens,’ zei ik. ‘Goede reis.’

Ik verliet snel de kamer.

Toen ik die avond laat terugkeerde, na urenlang door de stad te hebben gezworven, liet ik het licht aan in de kamer waar ik sliep.

Op mijn hoofdkussen vond ik een briefje vastgespeld, ik herkende mijn moeders handschrift. ‘Lieverd,’ schreef ze, ‘wees niet boos op je zusje. Nadat je zo raar weg bent gegaan heeft ze gehuild. Neen, neem morgen afscheid van haar, je weet niet of je haar ooit terug zult zien!--je Moeder.’ 's Ochtends wekte mijn moeder mij.

‘Je zuster wil je zien, trek wat aan.’

‘Laat haar maar hier komen. Die kleine moeite

[p. 46]

heeft ze toch wel voor me over?’

Ik hoorde mijn moeder overredend praten. Toen kwam mijn zuster binnen, reistas in de hand en de kraag van haar jas opgeslagen; ik hoorde het regenen buiten.

‘Ik ga weg,’ kondigde zij aan.

Ik ging rechtop zitten. Ze gluurde naar mijn kleren die over de vloer verspreid lagen. Zij trok haar neus op.

‘Kom hier,’ zei ik. ‘Kom hier en geef me tenminste een hand. Of durf je zelfs dat niet meer?’

Mercedes haalde haar schouders op en lachte schamper.

‘Ik zou in het vervolg vroeger naar bed gaan,’ zei ze. ‘Je was nog laat op vannacht: ik zag je licht branden.’

Weer lachte zij.

‘Kom hier,’ herhaalde ik.

Zij deed een stap voorwaarts. Toen, sidderend, liep zij vlug op mij toe, trok mij tegen zich aan en kuste mij; voor ik had begrepen wat mij overkwam stond zij weer in de deuropening.

‘Denk er aan,’ riep zij, ‘denk er aan: ik wens niets meer met je te maken te hebben, niets! Tot ziens!’ Vier dagen later ontving ik een prentbriefkaart uit Madrid: ‘Wees niet boos, schrijf me gauw, hier is het zo warm en vervelend.’