Als broer en zuster

[p. 15]

[III]

Het wachten duurde des te langer waar ik niemand mijn ongeduld durfde te bekennen. Soms zag ik mijn moeder aan, hopend dat ze me iets zou vragen, me desnoods iets zou verwijten, maar ze ontweek me, we spraken minder met elkaar dan ooit. Door de spanning kwam het antwoord op mijn brief onverwachts. De brief lag op de deurmat, het adres bijna onzichtbaar onder de afdruk van een bemodderde

[p. 16]

schoenzool. Haastig veegde ik mijn voeten en raapte hem op. Ik keek naar het dunne lichtblauwe luchtpostpapier, het opgezogen straatvuil, de vreemde, buitenlandse postzegels, en voelde wrevel. Maar daarna holde ik naar de huiskamer om mijn moeder te roepen. Zij was niet thuis, op tafel vond ik een mededeling dat mijn middageten in de vliegenkast stond.

De brief bestond uit een enkel betikt velletje. Bij het openvouwen viel er een prentbriefkaart uit, voorstellende een keurige jongedame in een geruit mantelpak. Op haar borst prijkte een horloge aan een leren riempje.

Ik stelde me onmiddellijk voor hoe ik de foto mee zou nemen naar school en voor mij op de lessenaar zou leggen.

‘Dat?’ Nonchalance van mijn kant. ‘O, dat is mijn zuster.’

Waar ze woonde?

‘O, Barcelona’ (met ferme nadruk op de eerste lettergreep).

Wat ze deed?

‘Wel, typiste, secretaresse. Zie je de schrijfmachine niet?’

Haar brief was in gecompliceerder frans geschreven dan de mijne. Mijn zuster berichtte mij, dat ze een rustig leven leidde ‘temidden van onze

[p. 17]

vader, grootmoeder en oom’. Ze deelde mee dat Barcelona een gunstig klimaat had. ‘Overigens kan ik mij best voorstellen dat je je meer spanjaard dan hollander voelt, maar ik kan daar moeilijk op ingaan. Ter wille van je moeder, naar je zegt, heb je in je brief aangedrongen op geheimhouding van onze correspondentie. Dat verbaast me eigenlijk wel, want je vader is zo goed voor mij geweest en zou het ongetwijfeld ook met jou best kunnen vinden. Het is papa die mij alles verteld heeft wat ik over je weet. Maar wees niet bang, zelf heb ik je brief van de postbode in ontvangst genomen en zal dat ook in het vervolg doen. Ik ben bijna altijd thuis trouwens. Weet je dat op mijn kamer een tekening hangt van jou toen je nog een heel kleine jongen was?’ Ook schreef ze dat het Prado verschrikkelijk groot en interessant was, ja wellicht het mooiste museum ter wereld, dat Velazques, Greco en Goya inderdaad subliem genoemd mochten worden.

Ik herlas de brief vele malen. Om geen woord te missen nam ik er mijn dictionaire bij. Toen mijn moeder eindelijk thuiskwam, vertelde ik haar het grote nieuws en las gedeelten van de brief voor. Ze hoorde me tot mijn opluchting vriendelijk aan en bewonderde de foto. ‘Ik denk dat je zuster fotomodel is,’ giste zij, en ik vond dat belangwek-

[p. 18]

kender dan secretaresse.

‘Het is een mooie brief, hè, mama,’ zei ik trots, blij dat ze erover met me wilde praten.

Haar antwoord stelde me teleur. Ze nam de brief in haar handen, rook er aan, snoof. ‘De brief is getypt,’ zei ze.

Ik zag haar angstig vragend aan.

‘Ik vertrouw het niet. Dat gemier over kunst en zo. Je vader stuurde me prachtige brieven, tot ik er achterkwam dat hij in werkelijkheid geen woord foutloos kon spellen.’

Mijn ogen vulden zich met tranen. Zij zag het en legde een arm om mij heen. ‘Misschien vergis ik me. Schrijf haar maar gauw terug!’

De briefwisseling met mijn zuster heeft ongeveer een jaar geduurd. Op mijn verzoek tikte Mercedes haar brieven niet meer maar schreef ze, in een helder handschrift met veel krullen en boogjes. Ze toonde in mijn ogen voldoende begrip en werd allengs hartelijker. Wel viel me de behendigheid op waarmee ze vragen, haar huiselijke omstandigheden betreffend, ontweek. Op de simpelste vragen hieromtrent ontving ik geen antwoord dan na herhaaldelijk aandringen.

Ze was niet getrouwd, had geen verloofde en werkte hard--dit laatste ter verontschuldiging van haar korte en schaarse brieven.