|
| |
Het vierde bedryf.
MInvluchtende hou stant, gy zult u niet verbergen
Voor 't goddelijck gezicht van my, de steylste bergen
Verbergen u niet, neen! geliefde vyandin
Verschopt gy goden gunst, daer ick de Koningin
Om u naer Lethe doem. Doorluchte Isabelle.
Laet af dus trots de ziel van uwe Vorst te quellen,
Door weederstreven, ach! verbergt gy uwe glans
Voor my, 't geen in mijn hart druckt felder als een lans,
Of scharpe oorloghsspeer gebruyckt in ooreloogen.
Princesse geef gehoor, 'k zal u na mijn vermoogen
Begiftigen met pracht, ja als een Celia,
| |
| |
Die van 't Latijnze volck ten prael gestelt wierd, ja!
Veel prachtiger, Princes, zult gy ten troon verheven
Uytsteecken. dies wilt my. ô schoone! niet weerstreven.
De Nijlze krokodil op roof gaet alsze huylt,
Zoo gaet het oock met u, by wien de wreetheydt schuylt,
En helse dwing'landy haer woonplaets heeft genomen.
Uw oogh een voorbeelt heeft aen Sextus Prins van Rome.
't Zy ver dat Isabel zoo trotzen dwingelant
Wiens geyle blicken gloên vol van onkuysze brant
Als Etna, weermin biên, gy hebt niet voor die geene
Tyranne die gy meent, ga spoe u haestigh heenen
Na Napels Koningin, verzaet noch niet u 't bloet
Van Prins Nigerius mijn broêr, die gy verwoed
Door uw moordadigh stael moordadigh bracht om 't leven,
Wen 't hem in vrindschaps schijn wiert in het hart gedreven?
Door uw vervloeckte lust? al is mijn broedet doot
Ick zal daerom uw wil niet volgen: kom doorstoot
Dees borst, zoo raeckt de stam van Ferdinand aen 't quijnen
Zoo hy mijn oneer hoort, hoe zal mijn pijn hem pijnen.
Ach vader zie uw kint van een tyran benart.
Duld dit de kuysheydt, ach!
Weêrstreest niet meer uw Vorst die 't hooft der Sicilianen
Deed sticken in het bloet.
En my, helaes! in tranen.
Geen Ofirs gout zoo dier als noyt vergeetb're eer,
Waer zy eens vlucht van daen, daer keertze nimmer weêr,
Zy is te vroom van aert, te eel om meê te spotten.
Zoo buygh u naer mijn wil.
Gy zult de stam eer knotten
Van Vader tot de gront, eer ick uw geyle min,
Vervrouwde Vorst, voldoe. Wat hebt gy in de zin
Dat gy de kuysheydt vergt tot onbehoorlijck minnen?
| |
| |
't Is Vorstlijck voor een Vorst zich zelfs te overwinnen,
Florencen, en Carthaegh, staegh roemen van dees deugt,
Dies laet Ferrare meê deelachtigh zijn die vreugt.
Wie deugt bewijst is Vorst in deugt. maer niet die Rijcken
Ten roof geeft aen 't gewelt. laet nu uw vroomheydt blijcken,
Want de kroonzuchtigheydt het al ten puynhoop beuckt,
Daer schenzucht voert 't gezagh.
Het is vergeefs gekreuckt,
Uw tong met honing reen, meent gy my zoo te vangen,
In uw verstrickte strick? o neen!
Dat is de doot, wijl de Natuur verbastert is
By u, o dwingelant, 'k zal de gevankenis,
Daer mede gy dit lijf geboeyt houd, lijdzaem dragen.
Gy kunt het lijf wel voor een tijt, de ziel noyt plagen.
Ick wil om kroon, noch staf zorghvuldigh te gebiên
Dat gy de Koningin om my zoud doôn. 'k zal vliên
Voor uw verwoedheydt wegh, want gy acht wet, noch ëeden,
Nu moort gy de Vorstin, en morgen my. gebeden
Vermogen op uw hart zoo veel als Eols kracht
Op een Karpaetze rots, die 't buld'ren niet eens acht
Van vader Oceaen. laet af mijn ziel te quellen.
Door wederstreven gy my doet tot dwingen hellen.
Waer wacht gy na? voort, voort, gy zult my niet ontvliên.
By d'hemelvoogt ick zweer 't zal nimmermeer geschiên.
Ick buygen voor een vrouw, daer 'k streck een weerelts wonder?
Een trotzen dwingelant die 't bovenste keert onder.
Zoo gy mijn wil voldoet regeert gy neffens my.
Het juck dat Vorsten prangt is wellusts slaverny.
Princes hoe kan uw ziel dekrpon haer glans weêrstreven?
Gebieden waer mijn doot, geboôn te zijn mijn leven.
Men zoent geen zond door zond, stel zulx vry uyt uw zin,
De straf de misdaed volgt als eene gezellin.
| |
| |
Een Vorst die kent geen zond, dies laet dees reden varen.
Door schenzucht gy uw ziel te meerder zult bezwaren:
Gy overtreft Bysier, en Diomeed, laet af.
Zoo straf of 'k zal de pijn door mijn geduld verwinnen.
Dat gy trouw'loozen dus verschoppen derft u trouw
Gezwooren de Vorstin? 'k volgh Kollatinus vrouw.
Of Hippo. Lucia van ver, wiens deuchden blincken
Veel schoonder als 't Kristal aen 't blaeuw gewelf, 'k zie zincken
Eer Titan in het Oost in Amphitritis schoot,
Dan ick uw wil voldoe. de noot my hoed voor noot
Van schipbreuck in mijn eer, gy hebt u zelfs gewickelt
Schenzuchte Prins te ver.
Nu uwe schoonheydt prickelt
Mijn ziel tot vreugde, en maent mijn hart tot minlust aen:
ô neen! 'k verlaet u niet.
'k Zal roepen dat het hof weergalmt. op dat Ferrare
Mijn maeghdenschendery bekent wert; wilt bedaren
Zoo leeft gy als een Vorst, na als een beest.
Sta af! help hemel! hemel! moort.
Isa. bin.
Koningin Ioanna. Prins Andreas.
WAt reên had Isabel dus yzelijck te schreenwen,
Wiens schelle klanck verdooft de Afrikaenze leeuwen,
Of 't Scytisch ongediert dat dol van honger brult.
Waer in zy heeft misdaen, ten is geen kunst te moorden
| |
| |
Een Vorst wickt wat hy doet.
Die mijne ziel verstoorden
Door tegenstreven, neen: het Konincklijcke hart
Dees hoon niet dulden kan. nu dat het wert gezart
Van een ondanck'bre vrouw die my dorst wederstreven,
Zy vlied doch te vergeefs, 'k heb haer ten Echt gegeven
Aen Graef Antonio, dien dapp'ren oorloghshelt.
Mijn wil moet zijn voldaen, 't zy lief, of door gewelt.
Mijn Vorst'lijck woort houd my aen zijne trouw verbonden.
Verblinde Isabel, gy hebt te los geschonden
Uw eerkroon toen gy vorst Andreas gunst verstiet.
Wat dunckt nu de Vorstin, heb ick de reden niet
Om met een euvlen moet dus heevighlijck te woeden.
Ten deele, niet geheel, men magh doorluchte bloede goet.
Niet prangen door gewelt. Een die te heevigh woed
Verschopt Fortuyn haer gunst, en werckt meer quaet, als
Princessen zijn zoo licht niet tot de trouw te prangen.
Ick dwingh niet, ick verzoeck, maer hope mijn verlangen
In 't kort te zien geblust.
Want dolle gramschap eer een Koning heest misleyt.
Ter weerelt is voor het gemeen niet aengenamer,
Dan dat een Vorst zigh toont heel minzaem: noyt bequamer
Regeerden Koningen als door de zachten bant
Van reên, en reedlijckheydt. want het gewelt verbant
Het burgerlijck gemoet. waer ziet men Vorsten woonen
Ia rust in Rijcken die als wrede tijgers toonen
Hun wreeveligen aert. de deucht die maeckt een Vorst;
Geen goude kroon, noch staf.
De Rijxlast, als de Vorst wert smadelijck bejeegent
Van zijne onderdaen. waer wiert oyt Rijck gezeegent
Daer het gezagh moet vliên voor de baldadigheydt.
‘Die hielp u op de troon.
Dat men geen misdaed kent voor datze is misdreven,
| |
| |
Dies moet gy de Princes 't geen 's heeft misdaen vergeven.
Zoo leeft gy na uw doot, mijn Vorst, verschoon haer dan.
Nu dat mijn toren blaeckt vol gramschap, zwijgh daer van,
Zorgh voor u zelfs, gy hebt voor and're niet te zorgen.
Ick zweer eer 't morgenroot doet kontschap van den morgen
Dat ick dees smaetb're hoon, dus trots aen my geschied
Vergelden zal. Al wie mijn vorstelijck gebiet
Weêrstreeft, doem ick ter doot, 'k zal Isabella leeren
Hoe zigh een onderdaen moet voor de Vorst verneêren.
And. Ko. bin.
Hartogh Ian. Marquis Leonello.
NU ziet gy Leonel waerom mijn droevigh hart
In zilte tranen smelt, wijl d'algemeene smart
My smart van 't Napels volck. ick zorg voor overvallen.
Nu dat Prins Lodewijck aen Henrick vorst der Gallen
De kroon heest aengeboôn, bouwt niet meer op den Staet
Wijl zy door die haer hoort te hoên, te gronde gaet.
Ick schroom geen vyanden van buyten, maer wel binnen.
Gy zijt door zorgh te ver verruckt, betoom uw zinnen,
Vertrouwt Prins Lodewijck zulx niet. dit is verdicht.
Wiert Nauplius zijn zoon berooft niet van het licht
Toen hy onnoozel most zijn Staet en leven derven.
Wiens naem blinckt aen 't gestarnt, en nimmer zal versterven.
De nijt ons lagen leyt, en spreyt haer netten uyt.
Wert van voorzightigheydt vervolgt, die 't voorneem stuyt.
Al waert gy Argus zelfs, men zou u noch bedriegen.
Ick ben Verona niet die zigh in slaep liet wiegen.
Heeft niet Tarantoos Prins de Franck de kroon belooft.
Dit stroyt de schenzucht uyt, die s'Princen gloor verdooft.
Waer toe hem Leonel gekerckert op den tooren?
Om geen tyrannen in het woeden te verstooren.
| |
| |
Het ziet te ver een Prins in boey en band te slaen.
De heerschzucht als zy holt kent Vorst, noch onderdaen.
Dit wert by ieder stil door 't gantsche hof gemompelt.
Door quaet vermoên wel eer de wijsten heeft gestrompelt.
Vermoeden gelt niet daer de daed spreeckt zelfs te klaer.
Zoo klaer dat gy, en ick staen midden in 't gevaer,
Wat plaets, wat hoeck gezocht daer wy het lijf verschuylen.
Wie door 't gewelt ten troon wil treên, moet eerst de zuylen
Verdelgen. dan 't gemeen doen leeven na zijn raet.
Wy buygen onder hem, dat hem de blixem slaet,
Laet vol van heldenmoet ons stael hem voort aenranden.
Verloslers sterven van de kroon, het volck, en landen.
Trapt den tyran op 't hart, dien trotzen onverlaet.
Zacht Marquis, 'k hoor gerucht.
Prins Mathias. Prins Lodewijck.
Heeft u trouw'looze tot dit gruwelstuck gedreven,
Dat gy Vorst Karels kroon, woud Henrick overgeven,
Daer gy als Vorst by 't volck in aenzien waert in 't Rijck.
Zeg waert gy zinneloos, of meende Lodewijck
Dat dees vervloeckte daet niet aen het licht zou komen?
De vrientschap heeft geweest met ons. nu ick moet schroomen,
Een die het Rijck belaegt, den Savoyaert nu lacht,
Nu dat hy ziet uw roem, en eer dus plots gebracht
Te gronde. ach ick hoor Taranto meê al treuren,
Sluyt vrientschap dan haer deuren
Voor een verdruckte toe. Ick weet in 't minste niet
Van 't gene gy verhaelt, of wat 'er is geschiet,
De helze nijdigheydt kan licht haer gal uytbraeken.
Dit schrift uw hant verdoemt.
Ay, wilt dees reden staeken,
| |
| |
Hoe kan een die geboeyt van zon- en maenlicht zit,
Verraderye voên, en doelen na een wit
Dat de gekluysterden zou brengen om het leven?
'k Heb eer mijn bloet gegeven
Ten dienst van u ô Prins, maer dacht niet dat gy zou
De trouwe zijn trouwloos, en weer de ontrouw trouw.
Den hemel straft my zoo ick dacht aen Kroon verraden.
Wie dat onschuldigh lijd roemt op zijn heldendaden.
't Allichtend licht dat ziet, en kent mijn ongeval.
Wie door verract de Kroon belaegr, houd eer geen stal
Voor hy zijn wensch geniet, of schandigh gaet verlooren.
De Prins Andreas heeft my dit verderf beschooren,
Door Graef Antonio die my dees rampen baert.
Zoo leest dees lettren dan.
Lodewijck leest.
VOrst Henrick 't schittrent zwaert
Op uwe Lelykroon vol beevigheydt ontsteeken
In toorne, komt aen u dat zonder oorloghsteeken
De kroon van Napels nu opoffren, mits de tijt
Gelegentheydt vergunt aen zijne Majesteyt.
Nu dat Andreas heeft gestecht de sterckte en wallen,
Zoo kunt gy zonder stael de kroon licht overvalten,
Door dien door tweespalt 't Rijck vast lichter lagen brant.
Dit schrijft aen u bedeckt de Prince van Tarant.
Wien is hy nu wiens list dees brief de Franck wou zenden?
De Graef Antonio die mijne eer derft schenden.
Alziende zon gy weet dat noyt verradery
Vont plaetze by mijn ziel. noch dat de veynzery
Waer voor de wijsten zigh niet hoên kan, my vervoerde.
Mathias, ach mijn hart my nimmer zoo ontroerde
Int 't woen des oorloghs by het donderend kanon
Als voor dit hels geschrift. wanneer ick zegen won
En vyanden verdreef. mijn ziel, en hart moet gruwen
Voor 't geen een eerlijck hart staet eeuwighlijck te schuwen.
| |
| |
Graef Antonio. Prins Mathias. Prins Lodewijck.
ZYn Hoogheydt wert van my door's Koninghs naem gevaên,
Wijl gy vermeetelijck derft Lodewijck ontslaen
Uyt d'yzere banden, die geboôn waer op te kluysteren.
Door zijne dwing'landy poogt Napels te verduysteren.
Het geen ick, Grave, deed, gebood medoogentheydt.
De mensch zich toont een mensch door de barmhartigheydt,
Die anders is het woest der alderwoeste dieren.
Wie dees verdoemde brief tot Henrick heen wou stieren
De goude lelyvorst, weet beerer gy, dan wy,
Door dien uw ziel steets neygt tot snoo verradery.
Verrader! hoe dorst gy dees brief dus schelms verdichten
In schijn van Lodewijck.,
Meent gy dat ick zal zwichten
Voor uw gesleepen tong die op my is gekant.
Gy hebt het zelfs gedaen. En zoeckt gy nu uw schant
My op den hals te laên. en voort heel onderdrucken.
Nu uw verradery na wensch niet wil gelucken.
Modena roept noch wraeck van het vergooten bloet.
Sivilie getuygt hoe gy daer hebt gewoer.
Waer van de Franck vol schaemt moet needer slaen zijn blieken.
Die 't hart der nagebuur angstvallighlijck deed schricken.
Vaer voort, braeck uyt uw gal eer zy u zelver doot.
Die 't heyr verliet om 't gout, en niet geparst door noot.
Waer meê bedeckt gy nu uw goddelooze boosheydt.
Mijn trouw steunt op haer lof, en acht niet eens uw loosheyt.
Uw trouw is trouweloos al over langh geweest.
Toen gy voor 's Konings troon stont in uw ziel bedeest.
Wijl uw staetzuchtigh hart mijn luckstar poogt te smooren.
Wie een verrader mint, gaet eer hy 't weet verlooren,
Wijl de verradery geduurigh lagen leyt.
Schrijf Keyzer Leo weer de kroons gelegentheydt.
| |
| |
Paus Iulius hoe 't met de Rijxstaf is gelegen.
Hoe Henrick zonder stael t' huys brengen kan de zegen.
Door dien door tweespalt 't Rijck vast lichter lagen brant.
Dat 's Rijx verrader is de Prince van Tarant.
Nu dat Andreas heeft geslecht de sterckte, en wallen.
Zoo kan de Franck de kroon te lighter overvallen.
En beucken zonder stael ten puynhoop, kroon, en Rijck.
Dit schrijf Antonio, in schijn van Lodewijck.
Hoe zal Taranto staen als zy dit hoort verwondert.
Als Onger, en Toskaen dit in de ooren dondert.
Wie waer het die de kroon vergunnen wou de Parth.
Die Karel 't moortgeweer wou stooten in het hart.
Uw ontrouw is al langh voor's Konings stoel gedachwaert.
Toen gy door eetbreuck by de Franck in groot gezagh
Die Mulciber het stael liet smeen op 's Konings strot;
En Princen hielp van kant, om het vervloeckt genot.
Wie heeft de kroon als ick na 's Konings doot gehantlant-draeft.
Wiens kroonzucht trots van aert door 't omgelegen
Van Napels tot Messin, en 't Siciliaens gewest.
Die meer zorgh droegh voor zich dan 't algemeene best,
Derft mijn doorluchte ziel verradery opdringen.
De waerheydt u beknelt die kunt gy niet ontspringen.
Wijl uw verradery blijckt klaerder dan den dagh.
't Geen gy verhaelt is valsch.
't Pluymstrijckende gezagh
Heeft met u uytgedient, uw hart zou zijn te vreden
Als gy my had op 't hart.....
Verweer u of dees kling verrader u doorboort.
Kom volgh my op het spoor.
O vrintschap noyt gehoort.
Al vechtende binnen.
|
|
Auteursrechtvrij