Liederen van Mechtildis van Lom en andere annuntiaten, voorafgegaan door de Transcedron-kroniek van Barbara de Put

⁺ Hoe wij totte veranderinghe quamen van de. heilige oorden vande. soete Moeder Godts. Ca. IX

Int Iaer ons heeren. 1614. Int beginsel vanden vasten Nae dat onsse Susteren nŭ hadden beginnen te smaeken de gerusticheijt van het slot, creghen altemael een groote begeerte om noch meer besloten te Sijn, om godt neerstelycker te moghen dienen, de een qŭam voor ende de ander nae bij onder moeder, ende seijden datse begeerden aen haer vrienden aen te houden om in een ander cloester te moghen comen, Maer de een en wist vande ander niet alsse nŭ altesamen haer begeerte te kennen gegeŭen hadden op een oft 2. nae, doen seijde ondermoeder des aeŭonts nae de mettenen. Als wij den Choor onder ons alleen hadden, Susteren wij Sijn alte saemen van wil oft meeninghe ons oorden te veranderen ende in een ander cloester

+ [fol. 13]

[p. 31]

te gaen, het genedat wij daer doen souden dat laet ons hier doen Soo moeghen wij bij malcanderen blijŭen, ende laet ons godt eendrachtelijck bidden, Wij sullen Maria de Moeder Godts, Ende den heijlighen. S. Ioseph, ende onsen h. vader franciscus, ende de h. Maghet Sinte Catarina tot adŭocaten stellen, ende haer alle daghe int gemeen¹ bidden, dat Sij ons van Godt vercrijghen al sulcken mannier van leŭen als hem alder behagelicxte is,

Daer was een wonderlijcke blijtschap want de een en wist vande ander niet en doen hoorden wij dat wij altemael van een begeerte waeren, Des anderen dachs ende voorts alle den tijt gedŭerende en costen wij ons niet versaeden daer af te spreken versierende² alle middelen hoe wij tot ons begeerten soude moghen comen want wij en wisten niet wel waer wij eerst souden beginnen of wat reghel dat wij soŭden aennemen, den eersten reghel van Sinte clara³ en dorsten

⁺ Dorsten wij niet aenŭerden vreesende of wij alle gelijck sterck genoch en soŭden sijn, Ende den. 2. Reghel waeren eenighe pŭncten die ons wat beswaerden de paters vande Minder broeders daer wij doen hulp aen sochten en rieden ons daer oock niet seer toe maer meer totten reghel vande annŭntiaten vanden welcken wij gheen kennenis en hadden, daerom gaŭen wij ons geheel oŭer, Inden wille godts ende Inde handen van ons oŭersten

De minderbroeders, waeren den prouinciael Inden april verwachtende ende wij met hŭn, ende nochtans waeren wij in groote benautheijt, wij en dorsten den proŭinciael niet voor den bisschop aenspreken om dat hij ons ouerste was want wij en wisten niet oft hem oock belieŭen soude, ende wij en wisten ooc niet door wat middel dat wijt hem soŭden te kennen geŭen om alder best sijn concent te vercrijghen, wij quaemen totte wtterste benautheijt. Den. 28. April quam Sijn hoochwerden hier inde stat ontrent een vrken oft twee maer het was ons

1 In het openbaar, tezamen.

2 Verzinnen, bedenken.

3 De H. Clara was de eerste zuster in de zogenaamde Tweede Orde van Franciscus, die der Arme Clarissen. Ze stierf te Assisi in 1253.

+ [fol. 14]

[p. 32]

genoch, Onsen Eerwerdighen Pater ginck terstont bij hem begeerende vriendelijck dat hij ons soude comen spreken, hij antwoorden wat willen toch de kinderkens nŭ al wederom hebben, willen Sij nŭ grauwe rocken draghen¹ (: want dit hadden wij oŭerlange door eenen brief van hem begeert daer hij ons doen op antwoorden dat hijt ons niet toe en liet, maar verwachten een ander oorsake² die ons godt soude moghen geŭen:) hij quam hier ende wij gaeŭen hem ons begeerte te kennen, hij thoonden hem heel goedtwijllich ende begeerden ons daer toe te helpen, ende seide dat hijt aenden prouinciael soude versoecken, ende ginck terstont wederom wt de stat,

Des anderen dachs saŭonts quam den proŭinciael, Inde stat, dit was den Eerwerdighen pater, Pater Arnoldus abisca³, opder lesten dach april qŭam hij hier in ons cloester wij verwachten hem altemael op onsen choor, Onsen eerwerdighen pater brocht hem daer, doen vielen wij ront om hem op ons knieen hem biddende dat hij ons wilde ontfanghen, ende eer wij ons woorden wt hadden, Seide hij dat hij onder de sonne geenen beteren reghel voor ons en wist dan den Reghel van ons lief vrou hij

⁺ hij oŭerhoorden alle de stemmen ende vrachden nae alle gelegentheijt doen hoorden wij dat Sijn hoochweerden hem niet aengesproken en hadde daer worden geoordineert dat den Eerwerdighen pater Baltesaer Basilier⁴ nae rormŭnde soude reijsen, om met Sijn hoochweerden van alles te tracteren⁵ ende een claer eijnde te maken, de welcke verreijsden den. 2. dach meij, ende den Eerw. pater proŭinciael reijsden nae weert⁶, Alsse nu verreijst waeren doen qŭam ons de tijdinghe dattet te rormonde niet wel vergaen en was, ende alle onse saken waeren nŭ int openbaer, doen wij dese tijdinge des aŭonts

1 Clarissen worden.

2 Wij hadden het op iets anders verzien.

3 Arnoldus ab Ischa of van Overijse, geboren te Overijse bij Brussel in 1549, werkte als minderbroeder (broeder Aert) te Amsterdam, werd gardiaan te Leuven, vervolgens provinciaal. Hij stierf in 1619 te Koblenz.

+ [fol. 15]

4 Balthasar Basseliers, beroemd prediker der minderbroeders, gestorven 1637.

5 Te behandelen, af te spreken.

6 Weert in Limburg.

[p. 33]

hoorden, sanderdachs heel vruch nam ons Moeder met noch een suster die ons altijt meest conterari was¹ geweest de reijs aen nae rormonde om te sien oft sijt niet en souden connen aen sijn hoochweerden beletten, als onsen E. pater dit Sach gaf hij sich oock terstont op de reijse nae weert om te vernemen hoe alle saken gestelt waeren, ende te beraeden met den Eerwerdighen pater proŭinciael wat wij doen soŭen, hier qŭam de een droefheijt op de ander, onsen E pater die viel tusschen weghen dat Sijnnen arm borsten² van de schouder nederwarts bicans totten ellenboch toe, dit en wisten wij doen noch niet, Maer dien selŭen aŭont worden wij noch verblijt, Den E pater basilier quam tŭijs ende brocht een goede tijdinghe, dat het altemael was gecomen nae ons begeerten, Maer Onsen Eerweerdighen pater quam te weert met eenen gebroken arm, Nochtans woorden hij vertroost doen hij hoorden dat alle dinghen wel bij gecomen waeren, hij bleef des anderen dachs te weert en keerde den. 3. dach wederom, Als wij hem saeghen waeren wij wttermaten blij ende hij vergeetende alle Sijn pijn weenden van vrŭchden, Daer nae doen wij saeghen Sijn ongemack ende hij ons vertelden hoe sijnen arm geqŭest was hadden wij wel hertelijcke droefheijt met onsen goeden vaeder wij brochten hem aent vier, en holpen hem daer nae te bedde al waer hij ontrent 14 daghen bleef liggen In groote pijne Als ons moeder sach dat Godt dit weerck soo verŭorderden, Resigneer den

⁺ den sij haer offici opdten heijlighen sincen aŭont ende doen bleŭen wij sonder moeder, Hier is te bemercken datter noch vijf oude susteren waeren, vande weelcke de vier niet binnen het slot en bleŭen als wij tot ons begeerten gecomen waeren, 2. van dese sochten dit weerck met alle haer macht te beletten, Maer als sij nŭ saeghen datter nieŭ noŭitien ontfanghen woorden gaeŭense den moet heel verloren, ende ginghen nae wachtendonck int cloester³ woonen, de ander 2 hoe wel sij de oorden oock niet en aenŭerden waerender nochtans

1 Die zich het meest tegen onze plannen had verzet.

2 Barstte, bralt.

+ ]fol. 16]

3 Wachtendonck in het dekenaat Kriekenbeek (Duitsland) had een klooster van Tertiarissen.

[p. 34]

mede te vreden dat wijt deden waer van de een storf ontrent eenen maent nae de veranderinghe, De ander bleef in goeden vrede bij ons bŭiten susteren Soo langhe als sij leefde

Onse Eerwerdighe oŭde ondermoeder die bleef binnen het slot met een groote begeerte om dese heijlijghe Oorden oock te aenŭeerden, Maer Sij lach in haer beddeken, daerse ontrent een haelf Iaer ingeleghen hadde ende om haeren ouderdom van oŭer de 90 Iaren en waster gheenen hoop van beterschap Sij las nochtans vanden eersten af de geteijden van de leeke susterkens ende door haer vierighe begeerte, dede onse Eerweerdighe Moeder Ancilla ander haelf Iaer nae ons salighe veranderinghe op Sinte geertrŭijts dach¹ haer het habijt der oorden vande Soete moeder Godts aen ende als sij ontrent 8 Iaeren met groete patientie gelegen hadde is salichlijck inden heer gerust ons achterlatende veel schoone exempelen wiens lieve ziele moet rusten inden eewighen vrede

Vor de veranderinge schreef Sr Barbara de Pudt aen haer Sr Christina de Pudt Carmelitersse tot Louen dat sij in haer gebet dese saecke aen Godt soude recomandeeren daerop antwaerden Sr Christina dat het den wille godts was dat sij souden beginnen en dat onsen Lieuen heer getoont had dat hij altijt besonder sorghe soude dragen voor dit Clooster te helpen.²

1 De H. Gertrudis van Nijvel (626-659), dochter van Pepijn van Landen, feestdag 17 maart.

2 Later bijgevoegde passage over de schrijfster Sr Barbara de Put. (Vanaf: Voor de veranderinge).