Conclvsie, ofte Nae-reden.
DIt is het ghene dat ons op dese Reyse van dit Iaer 1595. bejeghent ende vvedervaren is, gelijck als ick het alles, van dach tot dach, ure ende stont aengeteyckent en ghenoteert hebbe, sonder daer yet anders by, ofte toeghedaen te hebben, dan t'ghene ick hope van een yeder, die ons op de voorseyde Reyse gheleydt hebben, met recht ghetuyght, en voor de vvaerheyt beleden sal vvorden, also te vvesen. Nu, devvijle dat mijn Heeren (niet sonder Gods inghevinghe) t'selve soo verre ghebracht hebben, sonder t'ontsien de groote oncosten daer toe ghedaen, ende alhoewel dat het (soo't vvel schijnt) Godt voor dese mael niet en heeft vvillen gedoogen, tot voorder kennisse te comen, ende t'belet van de langduerige VVinter, en vveynich ghehoorden harden vorst, alleenlick de principaelste oorsake ghevveest is, dat de voorgenomen en so langhe ghevvenschten Reyse niet ten effecte gecomen is, so behoorde men (altoos onder correctie ghesproken) t'selfde daer om niet t'eenemael achter te laten, noch soo heerlicken en Heroïken bestaen, gantsch in verghetenis te stellen, sonder dat voorder t'ondersoecken, tot soo lange, dat men daer t'eynde ende rechte kennisse af heeft: VVant hoe dat alle dingen svvaerder ende moeylicker te cryghen zijn, hoe dat sy daer naer te meer geacht, ende met recht in estyme gehouden vvorden, zijnde dies te meer, de glorie ende triumphe van d'overvvinninge: T'belet ende verhinderinghe, en is sodanich niet ghevveest, dat het de Vaert gantsch toesluyt, ofte voor ondoenlick voor oogen stelt, vvant alle ghetyden ende Iaren en vallen niet al even eens (als vvy t'voorleden Iaer vvel ondervonden hebben.) De Portugeesen en hebben terstondt het eerste, tvveede, noch t'derde Iaer, d'Oost-Indische Vaert ontdeckt, ende de rechte conjunctie van de tijden in kennisse ghecregen, maer hebben daer etlicke Iaren, ende groote vergeefsche oncosten langhe te vooren in gedaen, al eer dat sy tot haer intentie ghecomen zijn. So dan, en behoort dese so lange gehoepte Vaert niet so slechtelicken in vergetenis gestelt te vvorden, sonder meer t'attenteeren, devvijle dat vvy daer sodanigen kennisse (ghelijck sonder tvvijffel te presumeeren is) af hebben, dat het een ghevvisse passagie, en open Zee nae Chyna is, als oock alle teyckenen, ende informatie ghenoech ghetuyghende zijn, soo dat ons alleenlick de kennisse ende rechte ervarentheyt van den tijdt, onbekent is, om die te ghebruycken. VVant so de Rusche Loddingen, haer Vaert hebben (als ghenoech te ghelooven is) in de Reviere voorby Oby, soo moet het nootvvendich volghen, datter een tijdt is, dat sy de passagie van de voorsz. Straet ghebruycken, ende devvijle dat ons de Rusche Loddingen in de Straet seyden, alle den Somer aen Nova-Zembla ghelegen te hebben, en daer nae om t'belet van't ijs, so lange verhindert gevveest te zijn, vveer af te comen: So is hier uyt ghenoech te verstaen, dat daer een tijdt en conjunctie van passagie moet vvesen, soo en vvaert niet quaet (niet dat ick mijn Heeren daer in rade, maer alleenlick mijn slecht ghevoelen voorvvende) dat men een paer Iachten ofte Boots, vvel voorsien van alles, toemaecten, en op't toecomende Iaer, dervvaerts nae de voorsz. Straet toe sondt, vroech in den tijt, om te besien, of sy dan by avantuer, beter passagie mochten vinden, met de ofsettinge van't ijs, ten tijden datter de Loddingen doorvaren, vvelcken tijt men aldaer mocht vervvachten: VVant comende tot voorby de Reviere Oby, te vveten, soo veer als vvy d'eerste reys gevveest hebben, en is gheen tvvijffel aen, of de Vaert is van daer voort aen, goet en onverhindert, oock mede mochten, noodich zijnde, in de Reviere Gilliβy vervvinteren, devvijle daer ghelegentheyt ghenoech, en volck vvoonende is, om alsoo alle dinghen te deghen t'ondersoecken, vvaer toe henluyden ghenoech sullen offereeren, om t'selfde t'onderstaen: Ende al ist dat mijn Heeren hier in groote oncosten souden moghen doen, so moesten sy vveer considereeren, dat het een eeuvvich profijt ende eere sal in brengen, als oock streckende is tot vermeerderinge van Godes glorye, verbreydinge sijnes heyligen Euangeliums, ende een zegheninge onses Vaders-landts: VVant vvillende d'ondervindinge van onse Reysen, ende alle d'Informatien grondelicken in sien, soo en can't niet vvesen, sonder t'eenighen tijden van't Iaer, passagie te gheven, devvijle datter Loddinghen door raecten, en vvy t'voorleden Iaer daer ghenoech door ghevveest zijn. Doch soo mijn Heeren, om oorsaken die hen daer toe mogen bevvegen, bevinden t'selve niet geraden te vvesen, voorder t'ondersoecken, ende hen laten duncken, voor dese mael, ende eens voor al, ghenoech ghedaen te hebben, en in resolutie zijn, t'selfde gantsch te laten blijven. Soo is mijn ootmoedich bidden ende vriendtlick versoeck, indien't mijn Heeren goet dunct, my te vvillen vergunnen, met Octroy voor den tijdt die't mijn Heeren ghelieven sal, de Verbalen, soo van't voorleden, als van't jeghentvvoordighe Iaer, midtsgaders de Conterfeytinghe, ghelijck als ickse mijn Heeren verthoont en overghelevert hebbe, te moghen doen Drucken, ende aen den dach brenghen, op dat het selfde mach dienen tot een verthooninghe van de vvaerheyt, als oock tot loff ende eere van sijn Excellentie, ende mijn Heeren, door vviens Hoogh-loflicke vvijsheyt, ende beleydinghe, de selfde Vaert en soo Heroijcken feyt onderstaen is, de vvelcke (al vvaert datse anders gheen nutticheyt meer in en bracht) altoos sal met recht ghelaudeert en ghepresen moeten vvorden, tot een eeuvvighe Memorie, ende gedachtenisse onses Vaders-landts, ende van de ghene, die hen daer soo gevvillichlicken toe gheemployeert hebben: Dienende van ghelijcken, om daer mede alle de VVeerelt t'openbaren, t'ghene datter in ghedaen en ondervonden is, ende alle andere naeclappinghen, ende valsche verbreydingen te verdelgen, die daer doch even vvel ghenoech versiert, en onder de man ghezaeyt sullen vvorden, ende t'selfde sal oock noch by avantuer, dienstich moghen zijn, yemandt anders te vervvecken en aen te locken, tot voorder ondersoeckinge. VVaer mede ick my alle moeyten ende perijckelen voor genoech vergolden sal houden, ende my t'allen tijden vveder ghevvillich ende bereydt laten vinden (soo't Godt ghelieft) int ghene daer't mijn Heeren ghelieven sal, my t'haerder dienste te ghebruycken, soo vele mijns persoons bequaemheyt streckende is, &c.