Itinerario, voyage ofte schipvaert naer Oost ofte Portugaels Indien 1579-1592. Eerste stuk

[p. XCI]

Prohemio ofte voorreden totten leser.

Verkeerende, goetwillighe leser, in Oost-Indien, ende wel (dat ick sonder roeme mach segghen) onder de principaelste so Christenen als anderen aldaer converserende, en conde ick niet naelaten, 't zy door natuerlijcke genegentheyt, of door vreemdicheyt, ofte verwonderinge, omme als nu als dan aen te teijckenen, ende t' ontwerpen ofte conterfeyten soo ick dat best coste 'tghene my dochte yet besonders te wesen, ofte van onse lands aert, gebruijck ende manieren verscheyden, ende dat alleen tot een vermakelijckheyt, ofte voor tijt verdrijf, om tselfde naemaels te moghen mijn vrienden int particulier voor een nieuwicheyt verthoonen; dan nae mijn wedercomste binnen de stadt Enckhuysen (des Godt ghelooft zy) oversiende 'tgene ick (als voorsz. is) vergadert hadde, ende nu van d'een, nu van d' ander 'tselfde besichticht zijnde, hoe wel naer mijn opinie slecht en plompelijcken ghedaen, nochtans, alst scheen, zy luyden eenen sonderlinghe verwonderinghe, lust ende welbehaghen daer in hebbe ghenomen, ende seer instantelick aenghehouden, my daghelicks sonder ophouden vermaende¹⁾, die memorien ofte ghedachtenisse van mijn voorsz. reyse aen den dagh te brenghen, tot een jeghelijcks dies lustende vermackelickheyt, 'twelcke my hebbende ten laesten laten aenspreken, bevonde wel meerder scherpsinnicheyt ende voorgaende oeffeninghe my van noode gheweest te zijn, om de verstandighe eenighsins daer in beter te voldoen; maer ghelijck die ter volle zee ghecomen is, hem te laet beclaecht zijns raets, dat hy metten schipper in ghetreden is, soo kan ick my nu oock niet seere bemoyen om mijn onschult in desen te maken ofte opt misverstant van anderen te verschoonen, alleen my vertrouwende op uwe goetgunstigheyt, die myn²⁾ cleyne vernuft,

1) De bedoeling is blijkbaar: vermanende.

2) Er staat: my.

[p. XCII]

arbeyt ende onghestileerde manier van schryuen sal ghelieuen te duyden na de goede meeninghe, die ick ghehadt hebbe, om mijn voorghedachte vrienden te belieuen, ende oock V.E. thuijs blyvende binnen uwe camer ofte contoor ghetrouwelick voor te dragen alles, wat my inden tijt van derthien jaren, so int reysen als inde voorghemelde landen verkeerende wonderbaerlicks ende ghedenckweerdichs bejegent is, als ik verhope dat V.E. int vervolch van dien claerder ende breeder sal vinden tot hare vermakelickheyt ende moghelick profijt dan ick met weynich woorden naer eysch der saecken hier bequaemlick soude konnen verhalen, bidde der haluen, dat V.E. ghelieue noch inde figueren seer groote const ende sonderlinghe frayicheyt te soecken, maer alleenlick die natuerlicke ende warachtighe afbeeldinghe der seluer, noch int sommierlick verhael van dien oock eenige welsprekentheyt te verwachten, want ick in mijn jeucht daer toe niet opgevoet, ende veel min gheoeffent ben gheweest, maer alleenlick de clare waerheyt, die ick hier inne naecktelick hebbe ghebruijckt, ende daeromme voor den recompense my laet ghenieten 't effect van 'tghemeene spreeckwoort: Die goeden vville voor 't vverck, ende sal my hier aen eere ende dancks ghenoech gheschien.

Vaert vvel.