Met ons allen van het dwaalspoor af!

[p. 106]

XXXXIII
Moet een geblesseerd kind toch springen?

Door drukke werkzaamheden was het voor mij onmogelijk deze vraag, die sinds dat ene moment tijdens de Olympische Spelen in Atlanta in mijn hoofd hamert, op papier te beantwoorden. Uiteindelijk dacht ik: het is reeds verleden tijd, dus laat het maar voor wat het is.

Maar ik merk dat op de radio en de televisie diverse volwassen persoonlijkheden die zich in ons land met de sport en met sporttraining van jongeren bezighouden wel op dit thema voortborduren. Ze vinden het moedig van het geblesseerde Amerikaans meisje dat om de eer van haar land te redden - het ging om een verschil van enkele punten - die fatale sprong bij gymnastiek had gedaan; daarna kon ze slechts op één voet staan. ‘Dat is pas karakter,’ typeerde een sporttrainer dit op onze televisie, ‘een atleet moet gedisciplineerd zijn.’ Ik kreeg daar ‘kippenvel’ van. Met dergelijke uitspraken, die ik nu nog hoor in discussies, is naar mijn bescheiden mening zonder de nodige correctie ook in ons land de deur open gezet voor kindermishandeling in de sport, die in andere landen slechts dient om het ego van de trainers, coaches, ministers van sport en anderen die er bijzonder belang bij hebben te strelen. Of het kind zelf voor de rest van zijn leven zich in een rolstoel zal moeten voortbewegen schijnt bij de vele economische belangen die bij zo'n Olympisch spektakel spelen - ‘Coca Cola en de Amerikaanse t.v.-stations; alles staat in dienst van de sponsors in plaats van de deelnemers’ (‘de Ware Tijd’ van 27 juli 1996) - niet van belang te zijn. Daarvoor heb je immers toch ook de Special Olympics en de Parlympics voor gehandicapten, vlak na de ‘echte’ Olympische Spelen in hetzelfde stadion? Dat de hoofdcoach met zijn dikke snor hoogst persoonlijk van achter zijn beschutting naar de mat was gerend om het opnieuw geblesseerde kind in de armen weg te dragen, moest misschien ontroerend aandoen, maar op mij heeft deze handeling geen indruk gemaakt. In mijn ogen is hij gewoon een ordinaire kinderbeul, want het was voorspelbaar dat het meisje door haar enkel zou zakken.

Ik vind dat niet alleen sportjournalisten en -trainers moeten kunnen bepalen wanneer een kind, of zelfs een volwassen atleet, karakter toont. Ik zou over deze kwestie graag ook de mening willen horen van medici (kinderartsen), fysiotherapeuten, (kinder)psychologen, pedagogen, leraren Lichamelijke Opvoeding, jeugdleiders, onderwijzers en vooral ook van de ouders die hun kinderen toevertrouwen aan sporttrainers en -coaches. Hoever mogen zij gaan? Ook de minister van Onderwijs en Volksontwikkeling met zijn staf en de Kinderbescherming van Justitie en Politie zouden hierover een duidelijk standpunt moeten hebben. Maar vergist u niet: het geldt eveneens voor juristen, advocaten en rechters! Dit zal blijken uit het laatste citaat hieronder.

In het boek ‘Alles over het lichaam van de atleet’, geschreven door Ken Sprague, lees ik onder het hoofdstuk ‘Geen enkele blessure is een routinekwestie’ op blz. 141: ‘Een kleinere blessure kan grote problemen geven als

[p. 107]

er niet genoeg aandacht aan besteed wordt. Je moet aan iedere blessure aandacht besteden en de behandeling niet uitstellen.’ En verder op dezelfde bladzijde: ‘Als een sportman geblesseerd is moet hij zijn sportactiviteiten staken en NIET DOORGAAN. Dat ene schot, die ene sprong, die ene stoot of trap na het geblesseerd raken kan de blessure veel erger maken dan hij was.’ De woorden ‘NIET DOORGAAN’ staan precies zo kapitaal gedrukt in dit boek dat uit the U.S.A. zelf komt; in het colofon staat: ‘Vertaald van: ‘The athlete's body: how it works, how to improve it, how to feed it, how to repair and protect it. - Los Angeles: Tarcher, 1981.’ En Franz Wöllzenmüller waarschuwt in zijn boek ‘Sport in beeld; hardlopen’ op blz. 28: ‘Eerzucht is een slechte gids!’ Maar ook in andere theorieboeken keurt men het af dat een sportman na een blessure tot het uiterste gaat. ‘Op tijd kunnen ophouden’ is een aspect van de discipline.

Tenslotte nog een citaat uit het eerstgenoemde boek. Op blz. 144 staat onder het hoofdstuk ‘Het pijnsignaal’ een passage die voor zichzelf spreekt: ‘De beroemde basketbalspeler uit Florida, Dave Cowens, beëindigde zijn carrière bij de Boston Celtics in 1980 na meer dan tien seizoenen als prof gespeeld te hebben. Hij werd geplaagd door voetblessures. Cowens schreef zijn eigen “afscheid van de sport” in kranten van Boston.

Eén zin hieruit sprak boekdelen: “Ik geloof niet in de pijnstillende middelen die andere spelers nemen om de pijn te camoufleren en zo nog jaren door te spelen en meer te verdienen.” Vergelijk dit verhaal van Cowens met dat van Bill Walton, een andere geweldige basketbalspeler. Deze Walton heeft in zijn proftijd (van 1974 tot 1981) niet één seizoen uit kunnen spelen. In 1981 gaf zijn arts de door (voet)blessure geteisterde speler te kennen dat zijn profcarrière voorbij was (behalve voetblessures had hij ook knie-operaties en gebroken polsen gehad).

Gedurende het hele seizoen van 1978 had Walton last van zijn linkervoet. Het bleek een stressfractuur te zijn en het hele volgende seizoen kon hij niet spelen. Zijn advocaten daagden hierop de clubarts, een kliniek en twintig andere personen voor het gerecht en eisten een schadevergoeding van 5,6 miljoen dollar.

Deze personen hadden een foute diagnose gesteld en een verkeerde behandeling gegeven. De dokter en de kliniek hadden hem namelijk zowel pillen als injecties met pijnstillende werking en pillen tegen ontsteking gegeven.

Voor het seizoen 1979 - '80 werd hij in dienst genomen van de San Diego Clippers. Deze club zorgde er in de eerste plaats wel voor dat er bij twee grote Engelse verzekeringsmaatschappijen een verzekering op hem werd afgesloten. Hij speelde dat seizoen echter slechts veertien wedstrijden en in het volgende seizoen helemaal geen. De club deed een beroep op de verzekeringsmaatschappijen, maar dat werd afgewezen. Hierop daagden ze deze maatschappijen voor het gerecht en eisten een schadevergoeding van 12,5 miljoen dollar.

[p. 108]

Proffootballspeler Chester Marcol daagde zijn club voor het gerecht met de beschuldiging dat zij hem na zijn liesblessure de pijnstiller Novocaïne gegeven had. Ze hadden hem hierna gewoon door laten spelen. Volgens Marcol scheurde de spier toen hij er ondanks de blessure toch mee bleef schoppen. De coach en trainer van de club ontkenden dat ze met het laten doorspelen enig risico hadden genomen.’

De boeken liggen in onze bibliotheken, als ze niet ook gestolen zijn.

14 augustus 1996.

Eerder gepubliceerd in ‘de Ware Tijd’ van vrijdag 23 augustus 1996.
De aanhef en ondertekening, door dezelfde schrijver van dit boek, zijn hier weggelaten.