Ik zal leren totdat ik moe ben

[p. 15]

‘..., want mensen vergeten,’ had moeder gezegd.

Vinay was komen hengelen. Neen, hij was Servin de wiskundesommen komen uitleggen. Daarna zouden zij gaan hengelen. Daar aan de grote zwamp achter Servins huis. Die zat vol vis. Alle soorten vis, want in deze buurt bespoten de mensen het gras nog niet met gramoxone. De vissen waren gezond gebleven en nog niet verdreven, zoals de gele beks, picolets en twatwa's. Deze vogels kon je nog slechts bijna helemaal bij de Braziliaanse grens tegenkomen. ‘Zij zijn gewoon om ons gevlucht,’ had Servins opa gezegd.

Servin had de wiskundesommen die Vinay had uitgelegd begrepen. Vinay zou later een goede leraar kunnen worden, had hij hem na zijn uurtje lesvolgen gezegd. Maar de vissen, de vissen beten echt.

‘Aan de ene kant vind ik het spannender als zij niet zo snel bijten,’ zei Vinay, ‘maar aan de andere kant ben ik blij, dat ik al drie krobia's in mijn emmer heb,’ lachte hij.

‘Hoeveel heb jij al?’ vroeg hij aan Servin.

‘Nul,’ antwoordde hij.

‘Nul? Maar ik zag je zeker twee keer iets optrekken.’

‘Ja, maar dat waren pataka's,’ zei Servin.

‘Pataka's zijn toch ook vissen? En lekker ook!’

‘Maar je vroeg niet hoeveel pataka's ik had.’

‘O! Stil. Ik heb weer beet.’

Servin bleef stil, want zijn kurk bewoog ook. Eerst ging hij eventjes op en neer. Toen lag hij weer stil. Hierna weer eventjes op en neer. En dan weer stil. Een leuk spel. Een spel tussen Servin en de vis. De vis daar in het donkere water. Daar onder de brede bladeren van de waterplant. Nu verdween de dobber even dieper in het water. ‘Vrijpostig beest,’ murmelde Servin. ‘Wacht ik zal jou krijgen!’,

[p. 16]

mompelde hij. Toen opeens verdween de kurk langer in de diepte, nu zelfs onder een groot waterplantblad. Servin voelde de spanning aan zijn touw. Hij voelde die in zijn stok. In zijn handen! Hij trok op! Niette hard, natuurlijk, want dan zou de bek van de vis openscheuren en hij weer in het water vallen. Maar hij trok. En ja, hoor! Een grote. Weer een pataka.

‘Later zullen we onderling ruilen,’ riep hij naar Vinay die intussen vijf meters verderop was gaan zitten.

‘Waarom?’ vroeg hij.

‘Ik heb weer een pataka,’ antwoordde Servin.

‘Maar ik had er net ook een.’

‘Later zullen wij optellen en delen,’ riep Servin terug.

‘Weet je dat de kinderen van de stad dit niet meer kunnen?’ riep Vinay.

‘Wat! Optellen en delen?’

‘Hengelen!’ riep Vinay terug.

‘Stil! Je jaagt de vissen weg.’

‘Geloof jij dat?’

‘Ik weet het niet,’ antwoordde Servin nu zelf luid, ‘maar stil! Die kinderen van de stad kunnen niets, nee. Maar stil!’

‘Ze kunnen alleen maar computeren,’ waagde Vinay het nog even. Maar toen was hij zelf stil. Want...

Het was bijna half zeven toen zij opbraken.

‘Is het waar dat de vissen 's avonds beter happen?’ vroeg Vinay, terwijl zij naar voren liepen.

‘Dat weet ik niet,’ antwoordde Servin, ‘ik weet, dat de hengelaars 's morgens om vier uur al langs de Oost-West-verbinding staan of zitten.’

‘Maar 'smiddags zie ik ze ook.’

‘Ja, net als wij daarnet.’

‘Hoeveel heb jij?’

‘Dat weten wij zo meteen.’

‘Wat hebben jullie voor me meegebracht?’ zong de moe-

[p. 17]

der van Servin vrolijk toen zij de twee jongens zag aankomen. ‘Maar ik maak vanavond geen vissen schoon, hoor,’ haastte zij zich er lachend bij te zingen, ‘ik ga wel lekker gebakken vis eten.’

‘U hoeft niet schoon te maken,’ riep Vinay haar toe, ‘daarvoor heeft u Servin, toch.’

‘Houd je mond,’ siste Servin.

‘Waarom?’

‘Ga jij thuis die vissen schoonmaken?’

‘Ja! Dat doe ik altijd.’

‘Wel, jij wel. Praat dan voor jezelf,’ reageerde Servin boos, maar wat te luid. Want zijn moeder zei: ‘Ja, ik weet het. Vinay maakt thuis zelf de vissen schoon. Dat heb ik van zijn moeder en zus gehoord.’

Nu was Servin erg boos, maar liet dat niet merken.

‘Laten we tellen,’ deed hij opgeruimd.

‘Ja, tellen jullie, baya, laat me horen,’ ging zijn moeder vrolijk verder, terwijl haar handen borden wasten.

‘Eén, twee, drie, vier...zeven pataka's,’ riep Servin alsof hij niet meer boos was.

‘Twee, vier, zes, zéven krobia's bij elkaar,’ riep Vinay.

‘Soooo!’, riep moeder uit, ‘dat na wan probleem. Hoe willen jullie die verdelen, dan... Ik lust van beide wat.’

‘Laat Servin dat zeggen,’ zei Vinay.

‘Nee, jíj bent onze gast,’ reageerde Servin galant.

‘Oké! Ik neem vier krobia's en drie pataka's. Is dat goed?’

‘Ik vind dat goed.’

Servin scheen over zijn boosheid heen te zijn. En Vinay groette en haastte zich naar huis. Die morgen had hij namelijk toevallig iemand van de meteorologische dienst horen zeggen, dat op die dag de zon om kwart voor zeven onder zou gaan. Voor het eerst zoiets gehoord. Tot dan had hij altijd gedacht, dat in Suriname de zon dagelijks op dezelfde tijd opkwam of onder ging.

Hij haastte zich en een lach verscheen op zijn gelaat. Even,

[p. 18]

hij wist niet waarom, moest hij weer aan die drie mannen denken die eens met bloedworst in hun hoed voorbij een kerk liepen. Daarover had hij op de lagere school gelezen. In ‘Wij en de Wereld’. De dominee had tot de gelovigen in de kerk geroepen: ‘Brada, mi sab' san yu hab' ini yu ati.’ En omdat de mannen dachten dat de dominee het tegen hen had, versnelden zij hun tred.

Maar Servin had de vissen zelf schoongemaakt. En op aanwijzen van zijn moeder zelf gebakken ook. Toen was er echter weer een probleempje. Wie zouden er twee en wie maar één krijgen? Servin had twee jongere zussen. Hij was de oudste. Jawel, zijn moeder was ouder dan hij, dus haar gunde hij twee. En zijn zusjes, dan...? Toe maar, dacht hij, zij zijn zo lief.

Die avond las hij aan eenzelfde tafel als zijn zusjes gezeten een artikel dat hij die morgen in de krant had zien staan. Toen had hij er de tijd niet voor gehad het te lezen, maar de foto met twee presidenten erop had zijn aandacht getrokken. Eronder stond geschreven: ‘Braziliës president Luiz Inacio da Silva, meer bekend als Lula, kust aankomend president Dilma Rousseff op het Alvoradapaleis in Brasilia, Brazilië.’ Dat was op maandag 1 november 2010. ‘Persvrijheid en gendergelijkheid is wat mevrouw Rousseff gisteren onder meer beloofde in haar maiden speech. Rousseff kreeg zondag in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen 55 procent van de stemmen.’

‘Hmm,’ zuchtte Servin, ‘zoveel nieuwe woorden voor het woordenschrift.’ En hij schreef ze op met het is-teken achter elk woord. Want daarachter zou weer de betekenis komen te staan. Ook dit artikel met foto erbij plakte hij in zijn geschiedeniscahier.

Er was evenwel nog meer presidentsnieuws in de krant. Echter was dat niet bestemd voor dit presidentenschrift van Servin. Hij had daarvoor inmiddels een derde schrift in gebruik genomen. In dit speciale schrift noteerde hij alles

[p. 19]

wat te maken had met de president van Suriname. Niet met president Venetiaan meer, die was inmiddels oudpresident geworden. Maar met de nieuwe president, Desi Delano Bouterse. Die was na de verkiezingen van 25 mei 2010 in De Nationale Assemblée gekozen. In een grote enveloppe bewaarde Servin bovendien alle knipsels uit de krant die over de nieuwe president gingen, want zijn moeder had gezegd: ‘Dan hoef je, als je later hierover een scriptie wilt schrijven, niet per se naar het archief van het C.C.S. of naar ons Nationaal Archief te gaan.’

Rond de verkiezingen van deze president was er een hoop dyugudyugu geweest. Eigenlijk zou hij geen president geworden zijn. Zijn politieke partij had immers de verkiezingen niet gewonnen. Maar doordat na de verkiezingsuitslag de A-combinatie onder leiding van Ronnie Brunswijk en de Volksalliantie van Paul ‘Slamet’ Somohardjo hem zijn gaan steunen, kon hij president worden. Vóór die verkiezingen hadden deze leiders aan de kant van het Nieuw Front voor Democratie van de vorige president gestaan.

‘Het is goed dat je al die krantenknipsels bewaart, mi boi, want mensen vergéten,’ had moeder gezegd, ‘velen houden zich bezig met wat honderdzoveel jaren geleden is gebeurd; dat is goed, maar zij weten en begrijpen nauwelijks wat in hun eigen tijd gebeurt.’

‘Scriptie’, ‘archief’, schreef Servin op in zijn woordenschrift. Moest hij dus later een scriptie schrijven? En naar het archief gaan? Nooit van gehoord. En wat moest hij met deze grote foto aan? Hij keek ernaar. Erboven stond: ‘V.N.: 173 doden bij geweld Ivoorkust.’ Dat zegt de V.N. dus. De Verenigde Naties.

Op een witte pickup met militairen erin staat met grote letters ‘V.N’ geschreven. Onder de foto het onderschrift: ‘De VN heeft ervoor gewaarschuwd dat in Ivoorkust het risico heel groot is van een burgeroorlog.’ ‘De Ware Tijd - 29 december 2010’ had Servin erboven geschreven. De

[p. 20]

eigenlijke tekst bij de foto ging immers ook over een president. Over twee presidenten zelfs. Eén die de verkiezingen daar had gewonnen en één die had verloren. De president die had verloren heette Laurent Ghagbo. Hij wilde echter niet aftreden, zoals in Suriname president Venetiaan wel had gedaan. Hij wilde president blijven. De Verenigde Naties, de Afrikaanse Unie en de Europese Unie erkenden echter Alassane Quattara als de nieuwe president, omdat hij volgens hen de verkiezingen had gewonnen. Toestanden! Want het leger bleef nog achter Laurent Ghagbo staan en hij scheen te denken: ‘Politieke macht komt uit de loop van een geweer. Wie de macht over het leger heeft, is de baas in het land.’ Zo dacht hij.