Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 1: Frankrijk - Zuid-Nederland - Noord-Nederland

't Mut oe moar mitloopen. (Grootendeels in den Hoogeveenschen tongval.)

Leendert Mast was eigener⁽⁵⁾ van- en schipper up 'n Hoogevènsch praomschip; 't hette: Hoop op Zegen. 't Was 'n daonig mooi schip, kant en hemmel⁽⁶⁾, en 't kun zeilen, dat 't zoo'n aord had. 't Was wal te begriepen, dat Leendert er greutsch up was; nou 't had hom den ook 'n dikke viefdoezend gulden kost. ‘Jao, jao! er muut wat verdeend wörden, veur dat 'k zeulvers wat eb’, zé Leendert, as er d'een of d'aar was, dé de praom bezag en hom toruup: ‘dat stiet er wreed bij, Leendert!’ en dan hengunk mit d'uutroep: ‘kerel! wat 'n ieuwig mooi dink; 'k wol dat 'k er ook zoo'n had!’

Nou er wuur dan ook wat verdeend. Leendert gunk jaor op jaor voruut, al had hi ook twee knechter te underholden, dé boeten de kost 'n iesboarlik hoog loon verdeenden. d'Eene knecht hette Jouke Tjalkstra, d'ander Garrelt Windeweer; d'een was in Friesland, d'ander in Grönningerland jonk west⁽⁷⁾. 't Wuren 'n paor risselute en robuuste knapen, dé in greutte en starkte hun boas geen sikkepit togaven. 't Was 'n klaoverblad, zoo as men der maor schraolties een zel vinen. Wat d'een wol, deu d'ander. Ze wuren as bruurs mit menaor. En toch wusten ze, aover en weer, waor ze staon musten.

Leendert had te H. 'n vasten wal, dat beduut bij de schipperij zooveul as wissigheid hebben, dat m'n er altied lössen ken. Nou vuur Leendert um en de bij niks dan langen turf, dé hij an 'n bekenden hokkebaos en an inkele particelieren te H. leverde.

Up zoo'n reize van Hoogeveen, de Smilde of de Dedemsvaort hen H. hadden ze mennig eventuur. 'k Zel der oe een van vertellen; luuster!

't Was in 't langst van de daogen, dat 't praomschip ‘Hoop op Zegen’, mit echte Hoogevènsche blaauwe turf gelaon, H. binnenvuur en in een der stadsgrachten an den wal gemeerd wuur, vlak tegenaover 'n groot heerenhoes. Howal 't nog meer dan dré uur bi zunne was, vul er dien dag neet meer an lössen te denken. Baos en knechter hadden stoer warkt, want ze hadden 't up zée steil in de wiend had en teugen stroom; daorbi had de baos nog

(5) Eigener, eigenaar.

(6) Kant en hemmel, zindelijk en net.

(7) Het dialect van den eerste draagt de blijken, dat hij niet altijd in F. was blijven wonen.

[p. 622]

verscheidene bodschappen te doonde. Zoo gouw as de praom vast lé, zé Garrelt:

‘Baos! as 't joen gout was, laot we din op de veurplecht koffidrinken; 't is zuk ijbals mooi weêr, dan ken ik onderwiels erappeljassen.’

‘Dat eb ie schoonder bedocht, Garrelt’, was 't antwoord.

‘De blinder ja!’ vul Jouke in, ‘zoo'n pantsje⁽¹⁾ koffi sil der goed op smake....'k bin wurrig⁽²⁾.

En zoo gebeurde 't. In 'n amerij wuur de koffi klaor, en zat oos drétal up het dek zich te vernuveren mit drinken, rooken en proaten.

't Duurde evenswel neet lang, of van den walkant kwam er 'n veerde man bij. Hij sjokte regt up 't schip an. 't Was 'n olde bekunde, zien naom was Levie, hij deu in piepies en zuk gerei.

‘His alles wel han boord?’ begon Levie.

‘Dat kan niet beter Levie, hoo is 't mit oe?’ wuur er up antwoord.

‘Gezond, Goddank!’ hernam Levie; ‘his er ook wat te handele?’ vruug hij.

‘Niks neudig, Levie!’

‘Nah! niks! dat his zoo niks; van niks kan Levie niet leve.’

Intusschen stapte Levie up 't dek en zé:

'k Kan je wat laten zien, zoo has je, bij ja en bij neen, nog nooit van je leven gezien hebt. Kijk, wat 'n mooije Deitsche pijp.....ze is te koop voor 'n bagatel....half te geef,...daar neem hem voor drie kwartjes.’

Levie vund geen koopers; wat hij ook aanbood, 't hulp hum geen vidse; wat pier hij ook an d'angel deu, 't was al geliek...'t wol neet biten.

Endeling, nao an alle kanten rondkeken te hebben, as of 't er neet kouster⁽³⁾ um was, haolde hij uut een van ziin binnenbuutzen 'n bordpampieren deusien. ‘Nah!’ zé er: ‘daar is nou what in, zoo has je veur dat geld, hin al de zeven provincie's, niet zult komen staan te koopen!’

Hij deu 't deusien open en haolde er 'n streng blootkrallen oet, mit 'n groot golden slot er an. 'n Algemeen gelach gunk er up.

‘Och kerel! wat zollen wi mit dat tuug doen? neet een van oos dréën is ja trouwd!’ zé Leendert.

‘Schande genoeg! schande genoeg!’ ruup Levie. ‘Nah, heeft God niet den man voor de vrouw en de vrouw niet voor den man geschapen? Maar what zal ik zegge....Levie houdt zich stil en denkt, what nog niet is, kan komen!’

‘Dou maste wite, Levie’, vul Jouke hom in de reden: ‘dat as we ooit trouwe wuden, wij 'n vrouw mutte zoeke mei philippes-kwartsjes.’

‘Jao, ik mout er ten minste ijn hebben mit 'n boudel geld’, luut Garrelt er up volgen, ‘maor waor wol ik arme dunder zoo ijn zuiken en krigen, of wijt's doe daor raod tou, Levie?’

‘Nah! hof ik het weet’, hernam Levie; ‘heb ik niet verstaan, dat je turf in hebt voor mevrouw Welters....welnu!’

'n Nij gelach gunk up.

‘Meen ie dat olde mense Levie?’ vruug Leendert.

(1) Pantsje, theeschoteltje.

(2) Wurrig, moe, mat.

(3) Kouster, kauscher.

[p. 623]

‘En heeft die oude mevrouw niet 'n dochter, 'n eenig kind; en his dat kind niet rijk, schatrijk ook!’ antwoordde Levie.

‘Dat's lang zoo briek⁽¹⁾ niet bedocht, Levie,...as 'k wist, dat de jiffer mij hebbe wude, 'k gong er foart⁽²⁾ hene!’ ruup Jouke.

‘Jao kiek! op zoo'n koop wol'k 't ook wel bezijn’, luut Garrelt er up volgen.

‘Je kunnen 't oos wal zoo mooi veurpreken, dat 'k er ook zinnigheid an kreeg’, zé Leendert.

‘Nah!’ gung Levie vort, ‘has er what van kompt, dan houdt Levie zich gerikkommedeert.’

Levie gunk hen. En d'ander mörgens vrög begun men mit lössen. 't Luup schipper Leendert op die reis biester mit: hij kreeg vracht mé terug, en mus daorumme den Zeundag oaverblieven. 't Wuur Zaoterdogsaovend, dat Leendert mit zien twee knechter nog 'n poossien up 't dek zatten oetterusten. Garrelt, dé 't lest boven komen was, zag zoo voel⁽³⁾ as 'n oortiek⁽⁴⁾.

‘Dou skienst niet in dien humeur te wezen’, zé Jouke tegen Garrelt.

‘Dat bin 'k ook nijt’, was 't antwoord; ‘'t is zoo'n misselke boudel, dat kooi opmaken, eerappeljassen, potschoeren en spekoetbraoden en meer van dat snorgepiep verdrut mi....'k wijt op de wereld nijt, waorom de baos nijt 'n knap jonk vrömmes opzuikt....'t is zóó gijn mans wark!’

‘Nou, dat siz ik jou nei’, zé Jouke lachend.

Schipper Leendert gniffelde zoo'n beettien, doch deu anders gien mond up.

‘Baos!’ gunk Jouke gekscherend vort, ‘jou moesten den raad van Levie ris folge, wie weet hoe gled 't jou afstak.’

Nao daorup wied en breed oaver Levie's raod geproot te hebben, zé Leendert zoo veur den mal:

‘Heurt reis jonges, 'n riek mense vleit oos alle dré wal....de juffer hier tegenoaver is rieke, en doarum, lao w' er um speulen⁽⁵⁾, wele van oos heur ten houw'lik zel vroagen!’

‘Verdold jao! lao we dat doun!’ ruup Garrelt, zich loeter van plesier in de hannen wrivende.

‘Der bin 'k an ta!’ luut Jouke er up volgen, ‘maar mei dit bedingst, dat hij, op wie 't lot falt, fief skipkeschellings an d'aermen⁽⁶⁾ en twa zestehaelen⁽⁷⁾ in 't gelag zil jaen⁽⁸⁾, as hij 't net docht⁽⁹⁾.’

't Gunk an, en Jouke wuur de gelokkige.

Leendert en Garrelt giebelden hun best, maor Jouke, al verscheut hom ook 'n tikkel⁽¹⁰⁾ de kleur, deu as of hij der biester mit in zien schik wuur.

‘Wanneer gaon joe er hen Jouke’, vruug Garrelt.

‘Mōrgen an den dag!’ wuur 't antwoord.

De mörgen kwamp. Jouke was 'n schoonder slag van 'n jonkkerel, zien fors en mooi gebouwd lichaom, zien zwart kroes haor en donkerbroene

(1) Briek, verkeerd.

(2) Foart, schielijk, dadelijk.

(3) Voel, vuil.

(4) Oortiek, oorworm.

(5) Speulen, loten.

(6) Aermen, armen.

(7) Zestehaelen, zestehalven.

(8) Jaen, geven.

(9) Net docht, niet doet.

(10) Tikkel, weinig.

[p. 624]

oogen hadden mennig jonk wicht in zich zeulfers doon zeggen: ‘heh! wat 'n ieuwig mooije vent!’ Nao zien breede zwarte ringbaord netties uutekamd, zien parmantig kneveltien uppekruld en zien golden ringies in d'ooren steuken te hebben, kwamp i poes mooi uppedirkt in 't veuronder.

‘Sie soo, 'k bin rée, straks as 'k weêrkom, zal 'k jimme sizze⁽¹⁾, wat de jiffer seid het.’

En miteen steuf hij de kaai up, luup regelrecht up de woning van mevrouw Welters to en trok an de schel.

‘Hou duvel duurt de kerel 't waogen’, ruup Garrelt, terwiel hi hom naozag.

‘Jao, dat begriep 'k ook neet!’ zé Leendert. ‘Veur gien hunderd schipkeschillings wol'k 't hum naodoon’, luut hij der up volgen.

Pas had Jouke bij mevrouw annescheld of Sientje de keukenmeid deu open.

‘Zoo Jouke, wat isser van uwées dienst?’ vruug ze.

‘'k Wude de jiffer wel ris 'n oogenblik te woorde!’

‘De juffer spreke?’ lachte Sientje; ‘uwées komt zeiker met 'n boodschap van uwées baas, en zult dus bij mevrouw moeten wezen.’

‘Né Sientsje, 'k vaar vandaag voor eigen rekening en vraag naar de jiffer.’

‘En kunt uwées mij de boodschap niet doen?’

‘Pas op as 't waar is, Sientsje.’

Sientje schudde mit heur aordig koppien en gunk hen binnen, um Jouke's verzuuk an de juffer oaver te brengen.

‘Laat de knecht in 't kabinetje gaan....ik zal zoo bij hem komen’, spruuk ze minzaom.

De juffer was 'n arg mismaokt mens, oaver de vieftig jaor old, en toch had ze mennig anzuuk tot trouwen had, maor ze had er altied veur past. ‘'t Is niet om mijn persoon, maar enkel om mijn geld en goed, dat die vlinders om mij heen fladderen’, zé ze manks, en daorumme kun neet een van al dé penneveugels⁽²⁾ heur lös kriegen.

Doe Sientje weêrumme kwam en ze Jouke 'n zikaomertien⁽³⁾ in luut, gunk hom 'n rilling deur de hoed. ‘Ho zal 'k begunnen, wat zal 'k heur seggen’, vruug hi in zich zeulf. 't Zweet runde hom langs 't gezigt; doch 't duurde maor effenties, want de deure gunk op en de juffer kwam binnen.

‘Ga zitten vriend!’ begun ze vreundelik; ‘u wou me spreken?’

‘Dat wude ik graag, jiffer.’

‘Welnu, spreek op, ik ben bereid u te hooren!’

‘Mar de jiffer moet niet boos wudde.’

‘Wel neen! waarom zou ik boos worden, spreek maar vrij en ronduit, wat u te zeggen hebt.’

‘Ja maar jiffer, 't is heel wat singeliers.’

‘Nu?’

‘Ik sude graag, en daarom kom ik hier, in goeije vrouw willen hebben!’

‘Mij toch niet!’ ruup ze lachend.

Jouke kreeg 'n kleur as bloed en was biester veraltereerd⁽⁴⁾....hij wol

(1) Jimme sisse, u zeggen.

(2) Pennevleugels, kapellen.

(3) Zikaomertien zijkamertje, kabinetje.

(4) Veraltereerd, ontsteld.

[p. 625]

zoo graog jao zeggen, maor hij duurde 't neet....hij beefde as 'n ruske...'t was of hij de koors had.

'n Hendeweertien daornao begun de juffer 't zwigen oftebreken, en zé doe, o, zoo minzaom:

‘Hoe is ook uw naam?’

En 't bevende antwoord lûdde.

‘Jouke Tsjalkstra, jiffer!’

‘Nu dan Jouke Tjalkstra, wees bedaard en hoor mij aan. 't Komt mij voor, dat ge weinig over uw aanzoek nagedacht hebt. Niettemin gevoel ik mij door dat aanzoek vereerd, doch houd het mij ten goede, dat ik er niet dadelijk op kan antwoorden. 't Is in onzen stand gebruikelijk, om in zoodanig geval zich eenigen tijd te beraden; nu, ik wensch dat ook te doen en vertrouw, dat ge daar wel niets tegen zult hebben.

‘Heerink né jiffer, gjin sier!’

‘En wanneer denkt ge van hier te vertrekken?’

‘Morgen in de froegte, jiffer!’

‘En wanneer denkt ge met uw baas hier terug te komen?’

‘Nei alle gedachten jiffer in de folgende maand!’

‘Welnu, kom dan terug om mijn antwoord te vernemen. Vooraf echter moet ge mij een getuigschrift van goed, zedelijk gedrag zenden, afgegeven door den Burgemeester van uwe woonplaats, en kan en wil uw dominé ook zoo'n bewijs er bijvoegen, 't zou mij aangenaam en u niet nadeelig zijn.’

‘Der zil gjin haar an mankere, jiffer’, was 't antwoord.

‘Ga dan nu heen; later hoop ik u nader te spreken’, zé ze en stund up.

Bliede as 'n ingel stormde Jouke 't zikaomertien uut en de hooge stoep of. O! 't was hom of hij wal honderd pond ligter wuur. Doch hij huuld zien drift gouw in, en stapte bedaord en parmantig naor baord.

‘Nou?’ rupen Leendert en Garrelt hom te gemuut.

‘De duveker! mien saken staan best, hoor!’ klunk 't antwoord van Jouke; ‘de jiffer het 't in bedink nomen, d'eerste keer, dat we hier weer komme, krij' 'k bescheid....nou, wat sizze jimme?’

Leendert en Garrelt stunnen gansch en al verbouwerierd⁽¹⁾.

‘'k Leuf, dat hij 't altemaol lugt⁽²⁾ baos’, zé Garrelt.

Leendert trok mit de scholders, as of hij zeggen wol: ‘'k Leuf 't ook!’

Maor Jouke antwoordde der up:

‘Tink⁽³⁾ er oer, sa as jimme wille, mar wat ik jimme daar seid heb, is suver wier!’

Um 't slag dré weken laoter lé de praom van Leendert op nij te H. an wal, mit 'n laoding turf veur mevrouw Welters. 't Lössen doe had Jouke nog nummer zoo lank vallen, ‘'t is of er gjin ein⁽⁴⁾ an komt’, zé hij in zien eigen. Doe 't schip endeling de laoding kwiet wuur, trok Jouke zien Zeundags pak an en sprunk biester vremd te mo' in 't veuronder, waor Leendert en Garrelt hom mit de koffi wachtten.

(1) Verbouwerierd, onthutst.

(2) Lugt, jokt.

(3) Tink, denk.

(4) Ein, einde.

[p. 626]

‘Wat bist doe ja mooi, of wolte noa 't wicht tou?’ zé Garrelt.

‘Dat raadste in iens!’ gat Jouke tot bescheid.

‘Is 't wrachtig waor....kerel! ho duurste 't te doon’, luut de schipper der up volgen.

‘Wel!’ was Jouke's antwoord, ‘waarom sude ik 't niet durven....ik bin 'n frije Fries en 'k heb 'n eerlikke zaak voor!’

‘Nou, wi zellen er daolkies⁽¹⁾ meer van wijten...doe tractijerst ja, as 't gout oflupt?’

‘Daar kinne jimme op an, 'k sil jimme tractére as 'n prins.’

Jouke stapte den wal weêr up. Wat klopte 't hom onder de borstrok, 't was of hij lood in de schoen had. Hij beefde as 'n blad, doe hij an de schel trok. Sientje deu hom weêr up, maor sprung 'n tré achteruut doe ze hom zag.

‘Mijn gorretje, Jouke!’ ruup ze kel⁽²⁾, ‘hoe ziet uwes zoo bleik, heit uwes de koors?’

‘Is de jiffer bij de werken?’ vruug hij.

‘Mot uwes de jonge jufvrouw spreke?’

‘Graag, Sientsje, en daarom dien mij aan, want ik heb haast!’

Sientje dribbelde hen de huuskaomer en 't gunk weêr net as vrögger. Jouke wuur weêr deur haar in 't zikoamertien brogt, mit de bodschap van de juffer, dat ze er mit 'n oogenslag ook zol wezen. Maor die oogenslag duurde Jouke iesbaorlik lang. Endeling gunk de deur up en de juffer kwam binnen.

‘Neem plaats, mijn vriend!’ zoo begun ze. En doe Jouke dat deu en zij vlak tegen oaver hum was gaon zitten, haolde ze 'n paor pampierties uut heur tasse, lé die uppe taofel, en vervolgde do arg minzaom:

‘Hoor eens, m'n jonge! 'k heb over uw aanzoek rijpelijk nagedacht, doch moet u zeggen, dat ik, hoe vereerd ik mij er ook door gevoel, er niettemin voor moet bedanken.’

‘'k Waar der al bang foor, jiffer!’

‘Dus ge hebt er ook over nagedacht...nu! dat doet me genoegen.’

‘'k Heb er dag en nacht over geprakkeseerd, jiffer.’

‘En is 't u dan zelf ook niet wat heel dwaas voorgekomen?’

‘Ja, jiffer, 'k sude liegen, as 'k 't anders sei!’

‘Nu, mijn vriend, laat ons de zaak bij z'n rechten naam noemen, 't was voor ons beiden 'n groote dwaasheid. De wereld is nu eenmaal zoo, ieder moet in zijn eigen stand en kring blijven; 't zou u even moeijelijk vallen, om van mij eene schippersvrouw, als mij, om van u 'n heer te maken, dunkt u dat ook niet?’

‘Ja, jiffer, 'k denk er eveniens over.’

‘Nu, dan zult ge 't mij immers niet kwalijk nemen, als ik u ronduit zeg, dat er niets van kan komen?’

‘Heere né, jiffer, 'k had 't eigentlik wel docht!’

Zij gniffelde 'n oogenblikkien en begun doe up nijs, mit 'n stemmechien zoo fien en minzaom as of 't 'n ingeltien was:

(1) Daolkies, straks.

(2) Kel, verschrikt.

[p. 627]

‘Ik heb intusschen onderzoek naar u gedaan en 't is mij uit deze papieren, alsmede uit de mededeeling van uwen schipper, gebleken, dat ge 'n braaf en oppassend jongmensch zijt. Die papieren, afgegeven door den Burgemeester en den dominé van uwe woonplaats, mag ik volkomen vertrouwen, en 't is daarom, dat ik u iets wenschte te vereeren tot 'n aandenken aan 'tgeen er tusschen ons is voorgevallen.’

Jouke spitste d'ooren; zien oogen begunnen te glinsteren, terwiel hij mit ingeholden aodem luusterde.

‘'k Heb, geloof ik, iets beters voor u, dan mijn persoon; doch voorat moet ik u vragen: zoudt ge zelf wel schipper willen worden?’

‘Nou, jiffer, da's te begriepen; dat het altoos mien winsk weest!’

‘Nu, dan zal ik u tot schipper maken.’

‘God, jiffer! mij?

‘Ja, u!’ zé ze; ‘uw schipper heeft me gezegd, dat ge bekwaam genoeg waart, om zelf 'n vaartuig te besturen....geef me nu slechts op, welk soort van schip ge 't liefst zoudt willen bevaren.’

‘Oltied 'n tsjalk, 'n friesche tsjalk.’

‘Goed, ik zal er u een laten bouwen.’

‘Mar, jiffer, in hoefolle jier te beteljen⁽¹⁾?’

‘Ik denk aan geen jaren, evenmin aan betalen....wat ik doe, dat doe ik zonder geld; ge krijgt het schip van mij present’....

‘Mar, mien lieve god, jiffer’, was alles, wat hij oetbrengen kun.

‘Genoeg, mijn vriend! ga nu heen en kom, als ge kunt, morgen vroeg tegen elf uur terug, dan kunnen we 't een en ander nader bespreken.’

En terwiel ze dat zé, brogt ze hom an de veurdeur; doch hij was zoo miseraobel in de wier, dat hij heur hand greep en er 'n smok⁽²⁾ up gaf, zoo hard, dat Sientien 't heurde en es efkes um 't huukkien van de keukendeur loerde.

As 'n piel uut de boage runde hij hen zien baos, sprunk up 't schip, luut zich dale in 't veurunder, en vertelde tot in de kleinste bezunderheden, wat er mit hom gebeurd was.

‘Joe zwien van 'n geluk! waorom most doe en nijt ik dat löt trekken!’ ruup Garrelt smeelik.

‘Jao, Garrelt! wat zul we daorvan zeggen: dat het zoo muten wezen’, vul Leendert in.

‘Daar siz ik ja en amen op’, zé Jouke.

Pas had Jouke dit zegd, of Levie steuk zien heufd deur 't vronderluuk⁽³⁾. ‘Hook what te handele?’ vruug hij.

‘Jao, jeude, 'n heile bulte; koom er in, dan kenste wat nijs heuren!’ was Garrelts antwoord.

‘Nah! what isser han de hand?’

‘Laot Jouke 't hom vertellen, Garrelt!’

(1) Jier te beteljen, jaar te betalen.

(2) Smok, kus.

(3) Vronderluuk, vooronderluik.

[p. 628]

Jouke mus, of hij wol of neet. Levie muuk allerhande grimmassen en ruup, doe Jouke uphuld:

‘Sjolem! sjolem! dat fertijntje heb ik iwes bhezorgd...'t is tiendijzend gulden waard, zoo goed as 'n cent!’

‘Och, loop kerel....jou binne’.....

‘Nah! laat het what minder wezen...der zal voor Levie toch wel altijd 'n goeije fooi overschieten.’

‘Dou suuste 'n flinke fooi hewwe, zoo gaauw 'k self skipper bin....hoorste!’ was Joukes antwoord.

‘Has Levie is 'n arme jood, die 't daadlik zoo goed kan gebreiken.’

‘Hawar dan!’ ruup Jouke, en douwde Levie gelieks wat in de hannen, mit de woorden: ‘meer ken'k op 't heden net missen; laeter krijste nog wat.’

‘God zegene iwes....Levie houdt zich gerikkemandeerd.’

's Anderdaogs te elf uur zat Jouke weêr in 't oos bekende zikaomertien, mit zien weldoonster teugenoaver hum. Ze spruuk lang en bred mit hom en 't gevulg er van was, dat Jouke, nao verloop van 'n körten tied, egener was van 'n biester mooije tjalk, dé under zien egen oogen deur 'n deskundige bouwd was. Zoo gauw dit gebeurd was gunk Jouke hen, um heur, dé hij zoo miserabel veul verpligt was, te bedanken.

‘Wel schipper’, vruug ze, hoe bevalt het u, zelf schipper te wezen?’

‘Oeribele best....jiffer, wat is 't 'n mooi skip!’

‘Zie zoo, dat is nu immers tienmaal beter, dan dat ge mij hadt gekregen, niet waar?’

‘Ja, jiffer, om de wierheid te sizzen, 'k sude mei de jiffer niet zoo handig omgaan konnen hebbe, as mei mien tsjalk.’

‘Nu, dat geloof ik gaarne’, zé ze mit 'n fien lachien.

‘'k Hoop’, vervolgde Jouke, da'k d'eerste reis naar H. doen kinne sil, dan kin 'k de jiffer mien tsjalk ris sien laten.’

‘Goed zoo, mijn vriend! doch heb je hier al iemand, aan wien ge turf zult kunnen leveren?

‘Nog niet, jiffer, mar 'k hoop op sien tied er ien te finen.’

‘Nu’, begun ze weêr, ‘daar behoef je niet dadelijk naar te zoeken, breng uwe eerste lading maar aan ons...mogelijk dat ik u later wel 'n vasten wal weet te bezorgen.’

‘Da's al te grouwélig⁽¹⁾, jiffer!’ ruup Jouke, deur zooveul goodheid alheel end al uut 't veld slaogen.

‘En nu nog iets’, luut ze er up volgen: ‘heb je zooveel, dat je je eerste lading kunt betalen?’

‘Goddank, ja, jiffer...'k heb ruum sooveel overferdiend; gerust waar, 't is zoo’, hernam hij, as vreesde hij veur meer weldaôn.

‘Dan is 't wèl, schipper, want denk er aan:

Borgen geeft zorgen;

Betalen, bevrijdt ons van malen;

(1) Grouwélig, te grof, te veel.

[p. 629]

 

Orde, in en op zijn zaken,

 

Kan tevreden en gelukkig maken,

en nu.....’

‘'k Heb nog 'n ferzoek an de jiffer.’

‘En dat is?’

‘Mag mien tsjalk jiffers naam dragen?’

‘Welzeker! met genoegen, mijn vriend’, en mit een gaf ze hom heur naom up. Hij teekende dien mit bevende vingers in zien zakboekien an, waornao ze aldus besleut:

‘Ga nu heen, schipper, blijf braaf en oppassend, kies eene vrouw naar uwe eigene keuze, in stand met u gelijk, maak haar gelukkig en houd in alles God voor oogen, want zonder Hem gedijt niets.’

Doe gunk Jouke ziens weegs, doch keerde mennig jaor in H. terug. Hij vund er 'n vasten wal en genoot toeverdans, ho langer ho meer, de gunst en bescharming van heur, dé hij zien geluk te danken had.

Nao verloop van tied wuur hij 'n gezeten schipper, dé in 't bezit van 'n almeugens best wief en 'n zeuvental kiender, waor neet één krange⁽¹⁾ bij was, zien tiedlikke goederen vinnig zag tonemen, zunder daorbi zien iewege belangen uut 't oog te verliezen.

Hoogeveen, November 1875.

J.v.d. Veen Azn.

(1) Krange, verkeerde.