Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 1: Frankrijk - Zuid-Nederland - Noord-Nederland

Mientjen.
Twee fragmenten uit de novelle: ‘Ons krummeltjen.’ (De oraafschap: Lochem.)

I.

‘Mientjen!’

‘Mien mooderken,’ zei Mientjen half neuriënde, hoewel ze net zooveel stem had om te neuriën als een kikvorsch.

‘Wat wo'j mie gisteren avond vraogen, too vader net in de kukken kwam?’

Mientjen zet zich in postuur, den arm onder de kin, ja net, zoo ziet ze er precies uit, dat alles u weer aanstaart, als wil 't zeggen: ‘Vraag toch niet, of ik niet gezond ben!’ Maar ook net, dat alle boeren jongens, die 't hart op de rechte plaats hebben (dat is, dat ze gevoelig zijn voor elke frissche wang), zouden zeggen: ‘En snooperig muntjen, aorig neusken, leeve eugjes. Härrejennink, zo'n aorig deerntjen, net en beksken - um en eerpeltjen te etten? - meen ie dat? fooi, nee - um en aorigheidjen te zeggen.’

Maar Mientjen had zich dan juist om te praten neergezet. Ze scheen moeite te hebben om een goed begin te vinden, en ze zag veel beter kans om van de karnton vol melk boter te krijgen, dan dat ze kans zag om haar zaak goed te bepleiten. Daarom gebruikte ze dan den middelsten vinger van de andere hand om allerlei hieroglyphen mee op de tafel te teekenen, terwijl ze zei:

‘Daorumme juust, too vader inkwam, docht ik, ik zal 't margen wel zeggen. Noe is 't toch mis. Maor, mooder, ie weet wel, de volgende wekke is 't karmse!’

‘Jaowel,’ zei moeder.

‘En ie weet ook wel,’ vervolgde Mientjen, ‘dat Aondiene van Floors huus zo'n evig mooi golden slot hef met grenaten d'er an!’

‘Jaowel!’

‘En noe wo'k oe vraogen,’ stotterde Mientjen, - ‘ie hept nog zo'n mooien snoer krallen liggen, met zo'n effectief golden slot d'er an. Noe wo'k oe dan vraogen, of ik dat maor hebben zol, of umme doon, wo'k zeggen!’

[p. 478]

‘'t Kump mie ärliks⁽¹⁾ neet too,’ zegt moeder, ‘'t is van de eerste vrouwe, begriep ie, en dee hef't vermaakt an Evertjen, zee'j, mo'j 't dee vraogen.’

‘Nee, dat doo'k neet!’ zegt Mientjen met ietwat trots in hare stem. ‘'t Krummeltjen zo'k naoloopen um dat stinkende slot? Nee, dat doo'k neet!’

‘Jao maor,’ zegt moeder, die blijkbaar verlegen wordt met de zaak, ‘'k durve 't zoo neet te geven. Vader zal mie op de rugge kommen, begriep ie, en daor he'k neet veul an. - Dan mo'j 't vader es vraogen.’

‘Nee, 't doo'k ook neet!’

‘Jao maor...zee...a's vader 't zeet en Evertjen...hoo wi'j dan?’

‘Hoo'k wille?’ vraagt Mientjen...‘Hebben wi'k 't zonder vraogen. Hebben...um doon. 'k Zunne toch knapper deerne as dat Krummeltjen. - Hebben wi'k 't, dat wi'k!’

‘Maor...dat kan 'k neet doon...warrei⁽²⁾ neet, zee, begriep ie?’

‘Dan verrek ie met de grenaten,’ zegt Mientjen, driftig opstaande, en nu met een heel onaangenamen trek op het gelaat, lang niet mooi en niet lief, de keuken verlatende.

Maar moeder staat ook driftig op, en, terwijl ze 't kabinet opensluit en iets mompelt van: ‘strampheurig⁽³⁾!’ woelt ze een klein doosje onder wat linnen uit. Ze opent het...‘Jao, 't is toch mooi. Echte grenaten. Echt gold...maor 't heurt mie neet. 'k Hep 't nooit edragen, maor 't Krummeltjen - och hee - dreg⁽⁴⁾ dee dingen neet!...Maor zie heurt mie neet too!...maor, ook maor êéne keer andoon...Eene keer en dan karmse, daor geet Krummeltjen toch neet hen. Och kom, ééne keer...Jao, maor vader dan?...Dà's nog een lellikën...Noe, dan zeg ik 't um. Zee is ook alleman neet...Anders en kuppig dier⁽⁵⁾ van en deerne...’

‘Mientjen!’

‘Mooder!’

‘Het doosjen en de grenaten en 't golden slot. Daor, deerne! maor zekt er niks van!’

‘Good zoo...Boe⁽⁶⁾ nee, 'k kan best zwiegen, heel best!’

Van zulke dingen merkte vader nooit iets, en al merkte hij er iets van, hij zei er nooit iets over, want vader speelde een zeer weinig beteekenende rol in huis, die hier voornamelijk op neer kwam: slapen, wakker worden, eten, werken, eten, werken, drinken, werken en eten. - Als vader dat deed, dan was 't genoeg, en moeder was er dan ook best mede tevreden.

En Mientjen was nu naar de ‘karmse’ geweest; 't granaten snoer met het gouden slot had ze om gehad. Evertjen had het wel gezien, maar er niets van gezegd; waarom zou ze twist zoeken? Ze had zelve wel naar de kermis willen gaan, maar dan, grootvader mocht toch ook niet alleen te huis blijven - en wie zou er beter t'huis blijven dan zij?

‘Mientjen?...Zee bie den olden domm'ligen kerel? Nee, dat nooit!’

(1) "Arliks, eerlijk, rechtens.

(2) Warrei, waarachtig.

(3) Strampheurig, baloorig.

(4) Dreg, draagt.

(5) Dier, schepsel.

(6) Boe, ei, wel.

[p. 479]

En nu den anderen morgen. Evertjen zat aardappelen te schillen, en de kindsche grootvader scheen opgestaan te zijn om niets anders te doen, dan weer in 't diep verleden te staren en niets anders te zeggen dan: ‘Rogge määien...Zääien. 'k Heb 't nog druk...Rogge määien...zääien...'k Heb 't nog druk!...Hm...Hm...en dan roggemääien...’ Toen Mientjen de keuken binnentrad...ze keek den ouden man schamper lachende aan, maar zei niets.

‘Vulle plezier ehad?’ vroeg Evertjen.

‘Wat zol dat?’ zei Mientjen.

‘O, gisteren, too ie zoo naor de karmse zunt 'egaon.’

‘Zoo naor de karmse zunt 'egaon! - Brendt oe dat wär in de oogen? um da'k dat stinkende grenaten snoer um den hals hebbe 'ehad, wäreldsche Krummel. Jao, 't is ook wat, 't is nog neet eens echte, hept ze 'ezegd. - Mo'j daorum wär achteran kaarten⁽¹⁾, ie; ze zekt, dat et oe tooheurt, maor da's nog neet ens zoo zekers neet, maor vaar d'er wel bie, dat doot⁽²⁾.’

‘Daor vraog ik 't ook neet umme,’ zei Evertje zacht.

‘O, ie zunt 'n todde⁽³⁾, loop waor 't liek is, dat doot!’

‘Mientjen!’ riep eene andere stem.

‘Mooder? noe, wat zo'k dan? altied dat gedoo. Dan roopt ze oe hier en dan daor; a'j zeuven lieven hadden, ha'j nog neet genogt - waor zuu'j dan?’

‘Hier! op 't opkämerken.’

‘Noe, kon ik dat weten?’

‘Kon ik dat weten? dat vroog ik j'ummers ook neet,’ vervolgde moeder, driftig de keuken binnentredende. ‘A'k oe roop, dan ku'j kommen, en da's genog. Mislike deerne, ie zunt net zoo strampheurig 'eworden nao de karmse, 't is, of oe 'k weet neet wat inne weg zit.’

‘Daor zit mie niks inne weg,’ meesmuilde Mientjen - ‘maor a'k oe vervele, mo'j 't maor zeggen - dat mo'j maor!’

‘Wie zegt dat? 't He'k oe nog nooit 'ezegd. Maor ie meent meug'lik, da'j 't bie mie slimmer hebt dan bie en ander; maor jao, a'j zóó zunt, dan verveel ie mie!’

‘Noe, da's good, 't⁽⁴⁾ mo'j eigens weten, 'k kan nog best bie en ander klaor kommen.’

‘Deerne!’ schreeuwt de moeder en staat dreigend voor haar; maar Mientjen houdt zich heel bedaard en herhaalt:

‘Jao, deerne. Meen ie van neet? Geleuf ie dan, da'k oe tut⁽⁵⁾ las wil wäzen? warrei neet, ze hept et mie gisteren genog 'ezegd, dat hept ze!’

‘Wat hept ze 'ezegd?’

‘O wat, deerne, zun ie nog in huus? 't is zunde, zo'nnen knappe deerne as ie zunt mot inne stad kommen en deenen, daor ku'j geld verdeenen, daor heij' Gessings Diene, is er riek bie 'eworden, Jannes van de Marke hef er en goòn man met 'ekregen en...’

(1) Kaarten, (roskammen), hekelen, kwaad spreken.

(2) Doot, doet.

(3) Todde, vod, nietswaardig schepsel.

(4) 'T, dat.

(5) Tut, tot.

[p. 480]

‘Wie hef oe dat 'ezegd? sprek, deerne!’

‘Wie?...o, dat applenwief en Jan met de beentjes en 'n dragonder met zwarte snorren...O, zoo vulle, zoo vulle!’

‘Zoo vulle? Noe, en ik zeg 't oe dan, ie zult er neet nao heuren.’

‘Dat wi'k!’

‘Maor nooit nao stad gaon deenen. Denk ie, da'k zukke slebben van deerns wil hebben? Nooit, met mienen zin nooit!’

‘En 'k doo 't toch,’ zei Mientjen heel bedaard. ‘Bedenk d'r mie bie. - Dat gekonjeneer verveelt mie.’

‘Maor Mientjen,’ zei 't Krummeltjen zacht.

‘Neet zoo hard schreeuwen!’ smeekte de oude man, zijn wijsvinger omhoog houdende: ‘Zee is arg slim!’

‘Deerne! Deerne! Slemier⁽¹⁾!’ gilde de moeder.

‘Verrek ie allemaole,’ antwoordde Mientjen, de keuken verlatende.

En dienzelfden middag, toen ze aan tafel zaten, begon moeder niet weer van 't gesprek van dien morgen; maar Mientjen zei tegen vader:

‘Za'k oe es wat zeggen, vader, 'k gao mie verhuren in de stad.’

‘Wat zeg ie?’ vroeg vader.

‘Verhuren gao 'k mie.’

‘'t Zal neet gebeuren, ze'k oe,’ viel moeder driftig in. ‘Ie praot wat hen - maor 'k wil 't neet hebben.’

‘Boe, daor vraog ik neet nao,’ zei Mientjen. ‘Wat ducht oe dervan, vader?’

‘Ie mot et eiges weten,’ antwoordde vader heel gedwee, ‘ie mot et weten; 'k zol, a'j 't good vonden, maor hier blieven, want anders lup 't ons maor in de kusten⁽²⁾. Wie mot veur oe en niejen meid hebben.’

‘Jao, daorum,’ zei Mientjen met een zegevierend lachje, ‘daorum zo'k 't neet laoten; maor vind ie 't good, dat 'k gao, vader?’

‘Jao, ie mot eigens weten, as ie 't veur good vindt.’

‘Jao, maor zek dan jao of nee!’

‘Mot neet zeggen!’ viel moeder in.

‘Too maor, vader,’ zei Mientjen, ‘zeg ie maor net, zoo'j 't meent.’

Vader keek eerst moeder en daarna Mientjen met een angstigen blik aan en zei niets.

‘Too dan noe!’ zei Mientjen.

‘Ie hold de mond too, heur!’ zei moeder.

‘Too maor, vader!’

Vader keek weer heel angstig en zei: ‘Jao, ie mot 't eiges weten.’

‘Nee, vader, jao of nee!’

‘Dat zal vader neet zeggen,’ zei moeder.

‘Too maor, vader, zeg 't gerust.’

‘Ie mot 't eigens weten,’ zei vader nog eens en liep nu driftig de keuken uit.

(1) Slemier, scheldnaam.

(2) Kusten, kosten.

[p. 481]

Mientjen pikte zich nog wat aardappels op het bord en zei: ‘Dan za'k 't ook eigens weten.’

‘Hm!’ antwoordde moeder. ‘Maor ik zunne ook nog baos.’

En 's aovens ston Mientjen an de deure en 'n jong' met 'n pette op 't heufd bie eur - Jan van den meister.

‘Jan,’ zei ze, ‘za'k oe es wat zeggen?’

‘Too maor,’ zei Jan.

‘Ik gao uut huus...Ik gao deenen in de stad.’

‘Wat zeg ie?’ vroeg Jan.

‘Jao, 'k bedank mie langer in huus. 'k Verdeen er niks, en dat gekonjeneer verveelt mie.’

‘Maor Mientjen!’ zei Jan, en sloeg den arm om haar hals.

‘Nee, nee,’ zei Mientjen. ‘praoten is niks. Ik gao, ik zeg 't oe.’

‘Noe,’ zei Jan, ‘ie mot 't eigens weten, dat mo'j...’ en hij zuchtte eens heel diep.

En too stonnen ze daor nog 'n betjen te smuusteren en te praoten en te zuchten en te doon, en too zee Jan entelik:

‘Mientjen, maor a'j dan nao de stad gaot, dan zu'j mie toch neet vergäten?’

‘Nooit!’ zei Mientjen, ‘waorumme zo'k dat doon?’

‘Jao, maor inne stad zunt zukke hären,’ zei Jan. ‘Beloof 't mie dan vaste, Mientjen.’

‘Dat doo'k,’ zei Mientjen, en Jan maakte een heel verdachte beweging met zien heufd naor Mientjen's heufd, en too klonk 't ens, en nog ens, en nog ens...en too was Jan tevreejen.

't Was nu in November. -

Vader had Mientjen eergisteren op de kar, met den os er voorgespannen, naar stad gebracht, en vader was alleen naar huis weergekeerd.

‘Ie vonnen 't noe toch ook wel best, is 't neet?’ had Mientjen tegen vader gezegd, toen ze naast hem op de kar had gezeten. -

‘Ja...ie mot 't eigens weten, deerne,’ had vader geantwoord. - ‘De kogel is noe deur de karke en ie zunt verhuurd en ie mot gaon - maor jao, 'k hadde oe net zoo leef in huus eholden; eigen geet mie altied boaven vremden; en 't kost ook mär - maor ie must 't weten.’

‘Jao,’ zei Mientjen en haalde de schouders eens op, ‘maor in zo'n stad, ie zeet er toch altied mär. Vulle mär ondervinding.’

‘Jao, waard oe daor maor veur,’ zei vader, den os een fikschen slag gevende. Hot zek oe! Ondervinding! Zukke boerendeerns heb ze gauw bie de neuze.’

‘Maor mie neet!’ zei Mientjen op trotschen toon.

‘Dat wi'w hoppen. - Hot ze'k oe! - maor anders’ -

‘Hoo anders, vader?’

‘O, hoo anders, deerne, allerlei dingsigheden en gedoo...Hoo za'k zeggen? mooie preutjes en...Hot ze'k oe!’

[p. 482]

‘'k Begriep oe neet, vader.’

‘'t Kan best wäzen!’

‘Maor zo'j dan denken, da'k neet voel⁽¹⁾ genogt was veur 'n stad?’

‘Jao, wat za'k zeggen? Voel zuu'j genog; ie kunt ook wel praoten.’

‘Jao, dat zal waor wäzen.’

‘Jao, ie kunt ook wel praoten, maor zoo praoten asse inne stad...weetie...Hot ze'k oe!’

‘Jao, maor...’ zei Mientjen aarzelende en nu iets zachter: ‘hoo meen ie dat noe eigelik?’

‘Jao. Ie kunt zoo alles neet zeggen, deerne; maor dat ze'k oe: waard oe⁽²⁾! Op de boerendeerns zunt ze as 'n vleeg op den honning. Laot oe maor neet betuuten! ze'k oe. Ie hept noe 'n roô kleur, en laot dee maor neet...Hot ze'k oe!’

‘Maor, vader!’

‘Jao, 'k zeg 't oe,’ zei vader, nog eens een fikschen ruk aan de teugels doende, om den luien os wat aan te sporen. ‘Dat he'k oe te zeggen, deerne: onzen leeven Heer, verget me dee neet. Dee hei'j inne stad net zoo good as buuten, en dat mo'j weten. Kiek, ie kunt de stad al zeen.’

En vader en Mientjen reden stapvoets voort, en eindelijk ook de poort binnen, vlak langs de kazerne. Hé, wat 'n soldaoten...en allemaole gaffen ze kniepeugskes en nikten 't mäken too en lachten es - en...Mientjen dorst neet ens wärumme te kieken.

Zee doch', dat den dragonder met zwarte snorren wel van eur zol 'epraot hebben! dat ze eur al kenden, 't was wel aorig!

‘Jao, waard oe,’ zei vader, ‘veur de parlesjanten⁽³⁾; praoten kunt ze genog en kniepeugskes geven en lachen, maor waard oe! - Ai oe met eurluw⁽⁴⁾ afgeeft, dan...Hot ze'k oe! - en hier zuu'w veur De leggende henne, daor zu'w stille holden.’

Vader had Mientjen bie de groote luu, waor ze kommen zol, achter 'elaoten. 't Kukkentjen stond um bes an, en de Mevrouw was heel aorig 'ewest; hee hadde en kupken koffie motten drinken en 'n booteram motten äten en de jongeneertjes hadden met 'emotten naor De leggende henne, um den osse te zeen, en Mientjen was ook met 'ewest naor 't loosement, en too badde de osse annespannen en 't kerreken ummedräid en Mientjen es annekekken, en zee úm, en too hadde eur 'n hand 'egeven en ezegd: ‘Noe atjuu! hold oe maor good!’ en too wassen bie de deerne de waterlanders 'ekommen en ze had 'egrenen⁽⁵⁾, 'egrenen! en hee was eiges ook zoo dingsig 'eworden van binnen, net zoo raar - zoo raar. - Hee hadde wel zoo de deerne op 't kerreken willen zetten en wär met nemmen, - 't was toch ook zien eigen kind; maor dat kon noe neet - en too hadde inne zak 'etast, 'n tienstuverstuksken 'enommen en 't eur

(1) Voel, slim, geslepen.

(2) Waard oe! neem u in acht!

(3) Parlesjanten, praatjesmakers.

(4) Eurluw, haarlui.

(5) 'Egrenen, geschreid.

[p. 483]

inne hand 'edrukt en 'ezegd: ‘God zägene oe, Mientjen,’ en too wasse op 't kerreken 'esprongen en hat 'ezegd: ‘Hot ze'k oe!’ en de osse had annetrokken, en hee had nog ens nao Mientjen 'ekekken en de jongeneertjes hadden 'eschreeuwd van: ‘Boer, ho, boer! ga niet op hol!’ en de jongens wassen mee an 't schreeuwen 'egaon en Mientjen had 'egrenen, net zoo lang asse eur had kunnen zeen...net zoo lange totte de poorte wär uut was en 't um nog soesde en deê, en 't um nog zoo ieselikke naor en raar was an de linkerkante.

En vader gink wär zachtkens veruut en hee docht...hee docht...an Mientjen en wär an Mientjen, dee van de margen de eigenste weg met um was langs 'egaon, en hee docht ook, dat 't zoo naor was, dat 'n vader zien eigen kind veur geld must leenen an stik⁽¹⁾ vremde mensen, dee hee neet ens kon - ‘Hot ze'k oe!’ - en hoo Mientjen 'egrenen had, en hee docht an de soldaoten en an de rooje wengskes van zien deerne - ‘Hot ze'k oe!’ - en hee docht an de vrouwe en an 't Krummeltjen; maor nee, 't meest an Mientjen, en too bedochte eerst, datte had mutten zeggen, hee, as vader: ‘Ie zult neet gaon, dat zu'j neet; hier blieven zu'j, ik zegge 't oe as vader,’ en hee bedocht net zoo lange, totte weer met de osse veur den stal stond. - Hee alleene weer t' huus!

(1) Stik, geheel.

II.

Evertjen zat bie Mientjens bedde te naaijen en kek noe en dan es in bedde, um te zeen, hoo 't den zeeke gink...Maor de zeeke lag den heelen tied maor te slumeren zoo 't scheen; maor too vader er bie kwam en tegen de bedstä lunde, too sloog ze efkes de oogen op en lachte um es too.

‘Hoo is 't met oe, deerntjen?’ vroeg vader.

‘O...good!’ zei ze zacht.

Too lag ze wär efkes stil, maor ook neet lange; want de hand op de däken leggende, stootte ze Evertjen även an, en zee fluusterende: ‘'k Zal wel gouw starven.’

Maor Evertjen zee er neet vulle op, en vader, die eur wel verstaon had, schudde efkes met zien heufd en kek eur meeliejend an.

‘Jao, 'k weet 't toch wel,’ fluisterde de zieke, ‘en 't is mie good...maor...’ en ze wenkte Evertjen en fluisterde Evertjen wat in, en - 't was wel geen alledaagsch werk, maor den zeeke weigeren wol ze neet - en daorum klom ze met 'n stool bie de kaste en nam er 'n flesken of, met 'n penne d'er in, dee er vast inne dreugd zat. Maor noe, noe in 't kabenet, en daor, in een lääiken, 'n verkreukeld stuksken pampier.

En 'n stool bie de taofel en 't pampier veur zich, gink ze an 't srieven. Zee het op de penne. - Hoo must ze en I zetten...wacht es: 'n streepen met 'n krulleken d'er an. Zoo: J. Hoo wieder?

‘an.’ Jan.

[p. 484]

Hoo noe wieder?

Ie mutten....

Nee, srieven wol neet mär. - Ze bargde de penne en inkt wär op en - ze zol voort wärkommen.

Too de deur uut. Vader zol zoo lank bie Mientjen blieven, tut ze wärumme kwam, en Evertjen liep maor deur - en gouw wärummekommen dee ze ook neet; maor entlik dee ze 't dan toch, en ze zag er blie van uut, too ze de kukken inkwam met nog eemand bie zich. Ze gink voort nao Mientjen, en too ze zich oaver eur hen boog, zee ze:

‘Srieven kon 'k neet genog mär, daorum zun'k eigens hen egaon, en hee was eers neet in huus; maor too he'k toch 'ewacht en 'epraot wat ik kon, en noe isse daor.’

Over de wangen van de zieke vloog een lichte kleur, en toen keek ze Evertjen oan en vroeg: ‘'k Wol, da'j mie även opbeurden.’

Zoo.., 'n kussen in de rugge - zoo zat ze good - en too kek ze is även op en lachte es, en stak de magere hand uut 't bedde, en vroog: ‘Wi'j mi alles wel vergeven, Jan?’

Maor Jan kon niks zeggen, zoo wasse schrokken, too hee 't mäken wärzag, maor toch gaffe eur 'n hand en knikte tegen eur.

‘Wie hadden bie mekaar mutten blieven, Jan,’ zei Mientjen: ‘Mut noe maor en goò vrouwe zeuken!’

Maor Jan kon nog niks zeggen; hee heeld alleen eur hand vaste, stevig vaste. - Was dat dan de eigenste Mientjen, dee um beloofd had: ‘'k Zal oe nooit verlaoten,’ en dee um naoderhand had uut'elachen? - ‘Mientjen?...Mientjen!...’ en hee drukte de hand nog vaster, en Mientjen kek um nog es an en zee: ‘En noe dank ik oe veur oew vrendelijkheid, Jan, God zägene oe!’

En Jan kon niks anders zeggen dan: ‘Dag, Mientjen, beste Mientjen!...’ en too dräide zich umme en gink, zonder mär te sprekken, de deur uut.

En Mientjen kek 'm nog es nao en fluusterde: ‘Hee geet zoo gouw weg; maor 't is noe toch good!...leg 't kussen...maor achter mie weg...Evertjen...en dan zal 't noe wel good gaon,’ en ze zag 't Krummeltjen aon en zee: ‘Ik dank oe!’

En 't werd al later; maor vader docht er neet an om nao bedde te gaon, maor bleef bie 't bedde staon, en Evertjen zat daor tegenoaver um - en mooder zat bie de taofel.

Mientjen lag nog maor heel stille.

Heel stille!

En Evertjen zat eur an te kieken, net zoo lange, net zoo lange...tot Mientjen eur ook ankeek. - Sprekken deê ze neet mär, maor beduuijen wel; want ze volde eur handen, en too kek ze 't mäken an, en 't mäken volde de handen, en vader dee 't ook, en Krummeltjen zee met de oogen too:

‘Onze Vader, die in de Hemelen zijt, Uw wille geschiede...’

Maor Mientjen verlei de handen, en Evertjen heelde även op. 't Zeeke mäken schudde 't heufd en ze must toch nog även spräken, want ze stamelde: ‘Vergeef!’

En too kek ze eur vader an, en vader kneelde neer bie eur bed, en lee

[p. 485]

den arm onder eur rugge, en 't heufd rustte tegen 't zwart merenos vesjen, en vaders wang tegen de eure, en too nam Krummeltjen de hand van 't mäken en too zee ze met 'n bevende stemme: ‘En vergeef ons onze schulden, gelijk wij vergeven onze schuldenaren!’

Mientjen leet de hand lus - en 't heufd rustte zwaarder tegen de borst van eur vader, en Krummeltjen buigt zich oaver eur hen. ‘Luuster! luuster!...Nog klopt dat hart 't eigenste leedjen...Veul es...Wat wordt 't heufd vast 'edrukt tegen dat vesjen...Kiek es även...wat kiekt ze vader blie an...en dan Krummeltjen...en dan mooder...en dan naor boaven!...Naor boaven!...’

‘Al-tied t' huus..Al-tied t' huus...Nooit verlaten. Nooit verstooten...Allied t' huus!’

Sluut noe de oogen maor!

Van 't vaderharte naor 't vaderharte. Altied t' huus!

Stillekes de arm weggetrokken; zachtjes 't heufd neêr'elegd...Laot de klokken maor luujen...Laot de klokken maor luujen, vader en mooder! Al naor huus! Al naor huus!

A. De Visser.