Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 1: Frankrijk - Zuid-Nederland - Noord-Nederland

De noordmannen.
(Legende van Sint Servaas.) (Maastricht.)

De wueste Noordman mét zen benden
Dee kaom zich nést'len hei⁽⁷⁾ in 't laand.
Den haat veur Christus' wet dee dreef em;
Er⁽⁸⁾ wou dee keulen⁽⁹⁾, zweerd in haand.

Er zêide⁽¹⁰⁾ 't elend; al de kérken
Woe 'r kwaom, ontheiligd en berouf^d,
Die doog⁽¹¹⁾ er totte grond verbrannen,
Dee vijand van eus woer gelouf!

Wat wélle⁽¹²⁾ stroum, die Noordse benden!
Niks heel ze tegen, gracht noch waal;
Hun gift die spaorde stei noch dörpen;
Et waos e bloodbad euveraal.

Zoe laog al Aoken, Luik en Tong'ren,
En men'ge plaotsen rontelum
Verwuest en desolaot in d'assen;
Men hoort dao mie⁽¹³⁾ gein minsenstum.

(7) Hei, hier.

(8) Er, hij.

(9) Kenlen, koelen.

(10) Zêide, zaaide.

(11) Doog, deed.

(12) Wélle, wilde.

(13) Mie, meer.

[p. 382]

 

Noe wouwen z'ouch Mastreecht bespringen,

 

Dat door en door zoe christen⁽¹⁾ waos,

 

En slogen 't ierst zich um den tempel

 

Woe stond et graaf⁽²⁾ van Sintervaos.

 

 

 

Ze dachten al de kans gewonnen;

 

Mê jao! den heil'ge heel de wacht.

 

't Gevaor dat brandde; störremlédders

 

Die woorten⁽³⁾ rondum aongebracht.

 

 

 

Mer door onzeenber haand verstoeten,

 

Dao kent'len z'um; de kreegers aal,

 

Die haöstig opgekledderd waoren,

 

Die bleven doed in hunne vaal⁽⁴⁾.

 

 

 

En weer opnuits⁽⁵⁾ gezat de ledders,

 

En ander kreegers klumden op;

 

Meer dees alweer die zaog me vallen

 

En ouch zich breken haals en kop.

 

 

 

Die heimelikke macht, dat wonder,

 

Dao woort hun hart neet door geraak^t;

 

Hun raosernij die doog⁽⁶⁾ neet onder,

 

En zeukde noe in 't vuur heúr wraak.

 

 

 

Et vuur! dat had altiid hun ummers

 

Gelucht⁽⁷⁾ op hun vernielingsbaon!

 

Noe bermden⁽⁸⁾ z' um de gaanse kèrrek

 

De stapels hout, en staoken z' aon.

 

 

 

Mer zeet! de vlammen, wie betouverd,

 

Die slogen aof van et gebouw,

 

En kierden zich al lekkenteere⁽⁹⁾

 

Nao de bestörmers eigens tou.

 

 

 

Dao veelen ers van hun mét doezend

 

En doezenden, verbraand, verstikt;

 

De mierrest⁽¹⁰⁾ van die wueste kreegers

 

Die vlúgden, door den angst gesmikt.

 

 

 

Wel bleef de Noordman ein'ge jaoren

 

Nog vreis'lik housen in et laand,

 

Mer dorst Mastreecht noets neet mie naod'ren

 

Woe 't heúm zoe slecht gong van der haand.

 

 

 

G.D. Franquinet.

(1) Christen, christelijk.

(2) Graaf, graf.

(3) Woorten, werden.

(4) Vaal, val.

(5) Opnuits, opnieuw.

(6) Doog, deed.

(7) Gelucht, (voor)gelicht.

(8) Bermden, opstapelen.

(9) Lekkenteere, lekkende.

(10) Mierrest, (meerrest) overigen.