Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 1: Frankrijk - Zuid-Nederland - Noord-Nederland
(1882)–L. Leopold, Joh. A. Leopold– AuteursrechtvrijBrugsche vertellingen.I. Menheere de Mône.Der was e keer en soldòotGa naar voetnoot(6), en jeGa naar voetnoot(7) kreeg zen congé. En je gink zo verre, zo verre, toe dat hij noch huis noch stake meer en zaeg. En ôs 't begost avend te worden, je kwaem an en speloenke. Der stond dòr en oukd' iffrouw' an de deure, en je vroeg: ‘Iffrouwe, zou 'k hier van den nacht nie kunnen slapen?’ | |
[pagina 21]
| |
‘BaGa naar voetnoot(1) jò je, men vriend, zy mò zo goed van binnen te kommen.’ 't Was winter en koukd, en de soldòot was moê; zoGa naar voetnoot(2) iffrouwe leeded' hem in en kamer, wòr dat er e groot vier bran̄ddeGa naar voetnoot(3), en ze gaef hem hertelik t'eten en te drinken en en keesseGa naar voetnoot(4) en en boek om in te lezen. Os hij hertelik geeten en gedroenken hade, je begost in zen boek te lezen, en der kaem dòr e kleê mannetji voorenGa naar voetnoot(5): ‘Meester, wa blief je?’ ‘En beuze mè galdGa naar voetnoot(6),’ zei de soldòot. Zo 't mannetji gink deureGa naar voetnoot(7), en 't keerdet' e letji dernòor weêre, met en beuze mè gald. De soldòot staek z'in zen zak, en je gink nò ze bedde. 's Anderdags 's nuchtens òs hij geeten en gedroenken hae, je bedankted' iffrouwe, en iffrouwe zei: ‘Men vriend, moe je gij nog verre gòon?’ ‘Ba ja 'k, iffrouwe, 'k moen nog wal hoen̄derd duist uren verre gòon.’ ‘Os je gij nog zo verre moe gòon, je zò gij men broêre de Dagsterre, en men broêre de Mòne, en men broêre de Zunne wal zien; en doet hunder de compelmenten van hunder zuster, die in de speloenke weunt, en zegt dat 't nog òlsanGa naar voetnoot(8) wal mè me gòot.’ De soldòot beloofde van 't te doene, en je kreeg nog en zak mè gald, en je bedankted' iffrouwe, en je gink voort. Zo ôs hij gheel den dag zo zeere, zo zeere gegòon hae, je kaemp 's navens an en schoone stad. Je gink d'een stròot' uit en d'ander stròot' in, toe dat hij an en hemelsblauwe poorte kwaem met en zalver sterre derup geschilderd, en der stond er boven te lezen: ‘Hier weun menheere de Dagsterre.’ De saldòot kloenkGa naar voetnoot(9) en 't meisse kaem voortGa naar voetnoot(10). Is 't hier da menheere de Dagsterre weunt?’ ‘Jò 't.’ ‘Zou 'k hem nie kunnen e kèe spreken?’ ‘'k Zòl 't e kèe gòn vragen.’ ‘Menheere de Dagsterre, der is dór en man die je geeren zou spreken.’ ‘Zegt dat hij mò binnen enGa naar voetnoot(11) komt.’ De soldòot kaem binnen, en òs hij zen hoed òfgedòon hadde, je zei: ‘Menheere de Dagsterre, j'hèt de compelmenten van je zuster die in de speloenke weunt, en ze lòot weten, dat 't nog òlsan wat met heur gòot.’ ‘Ha, ha, ha! Is ze dòr nog e kèe met heur compelmenten? 't Is effen hoenderd duist jòor da 'k nog e kèe de compelmenten ghed hên. Wè je gij hier eten?’ ‘Hè ba ja 'k, menheere,’ zei de soldòot. ‘Meisse, dekt de tafele.’ 't Meisse brogt e tafeltji lik e puppetafeltji, en 't was òl eve kleene; | |
[pagina 22]
| |
de taljorenGa naar voetnoot(1) wòren lik kleene teeltjis, de broòn wòren lik mokskisGa naar voetnoot(2), de glòzetjis lik vin̄gerhoên, en je kost wal drie stikken vleesch gelijk in je moen̄d steken. De soldòot en 't meisse z'haên zijnderGa naar voetnoot(3) zo en grooten hoen̄ger, ze staken òlsan gheele broôn in hunder moen̄d. ‘J'eet gijnder zo vele, je zou 't gijnder wal òllemòlle upeten!’ ‘Hè, menheere,’ zei 't meisse, ‘'t is da me mijnder zo en grooten hoen̄ger hên.’ Os ze gedòon haden met eten, menheere de Dagsterre vroeg an de soldòot: ‘Wè je gij van den nacht hier slapen?’ ‘Hè ba ja 'k, menheere,’ zei de soldòot. Zo de soldòot bleef dòr slapen en 's anderdags 's nuchtens òs hij gedroenken hade, menheere de Dagsterre vroeg: ‘Men vriend, moe je gij nog verre gòon?’ ‘Ha wal, ba ja 'k, menheere, 'k moen nog wal hoenderd duist uren verre gòon.’ ‘Os je gij nog zo verre moe gòon, je zò gij men broêre de Mòne en men broêre de Zunne wal zien, en doet hunder de compelmenten van me, en zegt dat 't nog òlsan wal mè me gòot.’ ‘'k Zòl 't doen,’ zei de soldòot. En je bedankte menheere, en je kreeg en beuze mè gald, en je gink voort. Zo je gink gheel den dag zo zeere, zo zeere, en je kaemp 's navens an en groote stad vul mè schoon' huizen en schoone kerken, en òs 't begost avend te worden je kwaemp an en hemelsblauwe poorte met en goukdeGa naar voetnoot(4) mòne derup geschilderd, en der stond derboven geschreven: ‘Hier weun menheere de Mòne.’ De soldòot kloenk; 't meisse kaem voort en je vroeg: ‘Zou 'k menheere de Mòne nie kunnen spreken?’ ‘'k Zol 't e kèe gòn vragen.’ 't Meisse gink weg en kaemp e letjiGa naar voetnoot(5) dornòor weêre en ze leede de soldòot bij menheere de Mòne. ‘Dag, men vriend, wat is er van jen dienste?’ ‘Menheere de Mòne, j'het de compelmenten van je zuster die in de speloenke weunt, en van jen broêre de Dagsterre, en ze lòten weten dat 't nog òlsan wal met hunder gòot.’ ‘Hoe, hoe, hoe! Zijn ze dòr weêròl met hunder compelmenten? 't Is effen hoen̄derd duist jòor dat ze nog e kèe de compelmenten gedòon hên. Wè je gij mè mijn eten?’ ‘Ba ja 'k, menheere,’ zei de soldòot. ‘Meisse, dekt de tafele.’ 't Meisse dekte de tafele. De glòzen wòren zo groot òs eemers, der kaemp e gheel kòlfGa naar voetnoot(6) up tafele, de broôn wòren zo groot lik wagewielen, de kan- | |
[pagina 23]
| |
nen mè bier wôren zo groot lik hòlvenGa naar voetnoot(1), en de soldòot hae rooiGa naar voetnoot(2) dat hij en hòlve boetrham aet. ‘Hè je gijnder geen hoen̄ger dè?’ vroeg menheere de Mòne. ‘Hê ba ja me, menheere,’ zei de soldòot, ‘mò 't is dat 't òl zo e groote stikken zijn.’ Zo òs ze gedòon haden met eten, menheere de Mòne vroeg an de soldòot: ‘Wê je gij van den nacht mè mijn gòn schijn̄gen?’ ‘Hè ba ja 'k, menheere,’ zei de soldòot. ‘Meisse, gò, kijkt e kèe òs 't klòor weêr is.’ ‘Menheere, 't is overtrokke lucht.’ ‘Men zòn e letji met de kòorte spelen.’ Os z'òl lange gespeeld haên, en dat de soldòot hòost òl menheeres gald gewonnen hae, 't meisse kaem zeggen dat 't klòor weêr was, en ze kropen alk in e ledekantji, en der schoen̄genGa naar voetnoot(3) dien nacht twee mònen. Os 't begost dag te worden, en dat de soldòot gheel de wereld gezien hade en òl de steên, en de busschen, en de kerken, en de kasteelen, de ledekantjis kamen òlsan leeger en leeger toe an menheere de Mònes poorte, en ze trokken dòr binnen. Os ze binnen wòren, Menheere de Mòne vroeg: ‘Men vriend, moe je gij nog verre gòon?’ ‘Ba ja 'k, menheere, 'k moen nog wal hoen̄derd duist uren verre gòon.’ ‘Os je gij nog zo verre moe gòon, je zò gij men broêre de Zunne wal zien, en doet hem de compelmenten en zegt, òs hij nog e keer iklipsGa naar voetnoot(4) kom maken, da 'k hem zòl slòon mè men ijzer han̄dschoe, en keert ton weêre, en zeg me wat dat hij gezeid héet.’ En je gaev' hem en beuze mè gald, en de soldòot gink deure. De soldòot gink voort, en je kwaemp tegen avend an zo en dònegeGa naar voetnoot(5) schoone stad, dat hij nog nooit zo geen schoone gezien en hade. En òs hij òl lan̄ge gegòon hade, je kaem dòr an en goukde poorte met en diaman̄te zunne derup geschilderd, en der stond boven de poorte: ‘Hier weun menheere de Zunne.’ De soldòot kloenk, 't meisse deê open en je vroeg: ‘Is menheere de Zunne nie t'huis? Zou 'k hem nie kunnen spreken?’ 't Meisse gink nò binnen. ‘Menheere, der is dòr en soldòot die je geern zou spreken.’ ‘Zegt dat hij mò binnen en komt.’ ‘Menheere zegt da je mag binnen gòon, mò je moe jen zakneusdoek voor jen oogen doen, vànGa naar voetnoot(6) menheere de Zunne is te klòor, je zou kunnen blend worden.’ De soldòot gink binnen, en òs hij goên dag gezeid hade, menheere de Zunne vroeg wat dat er van zen dienste was. ‘Menheere,’ zei de soldòot, ‘j'hèt de compelmenten van je zuster die in | |
[pagina 24]
| |
de speloenke weunt en van jen broêre de Dagsterre, en ze lòten weten dat 't nog òlsan wal met hunder gòot. En j'hèt ook de compelmenten van jen broêre de Mòne, en je lòot weten, òs je nog e keer iklips tegen hem kom maken, dat hij je zòl slòon mè zen ijzer han̄dschoe.’ ‘Keer gij weêre nò men broêre de Mòne,’ zei menheere de Zunne, ‘en zegt hem da 'k nie benauwd en zijn, en òs hij me kom slòon mè zen ijzer han̄dschoe, da 'k hem zòl slòon mè men ijzern han̄dboom. Wè je gij van den nacht hier slapen?’ De soldòot bleef er slapen en 's anderdags 's nuchtens je kreeg en geheele zak mè goukde gald en je vertrok. De soldòot gink gheel den dag en kaemp 's navens an de poorte van menheere de Mòne. Os hij bij menheere de Mòne gekommen was: ‘Menheere,’ zeid hij, ‘j'hèt de compelmenten van jen broêre de Zunne, en je lòot weten, òs j'hem zòl slòon mè jen ijzer han̄dschoe, dat hij je zòl slòon mè zen ijzern han̄dboom.’ ‘'k En zijn nie benauwd,’ zei menheere de Mòne. ‘Wè je gij hier eten en van den nacht mè mijn gòn schijn̄gen?’ De soldòot was seffens content, en z'hielen dien avend kerremesse. Os ze gedòon haên met eten, 't meisse gink gòn kijken hoe dat 't gink met de lucht, mò ze was nog e keer overtrokken en ze zetten hunder weêr an 't spelen met de kòorte. Os z'òl en toe lan̄ge gespeeld haên, 't meisse kaem zeggen dat 't weêr upgetrokken was. Zo de ledekantjis kamen weêre, ze kropen in alk eentji, en de soldòot staek òl dat hij hade in 't zijne, en der schoen̄gen nog e keer twee mònen. Ze schoen̄gen gheel de weereld deure, toe an de stad wòr dat de soldòot weunde. ‘Is dat dòr joun huis?’ vroeg menheere de Mòne. ‘Jò 't, menheere,’ zei de soldòot. ‘Os dat dòr jen huis is, 'k gòn ik joun ombleegeGa naar voetnoot(1) lòten an je vòders deure.’ En je liet het ledekantji neêre juist up 't plankierGa naar voetnoot(2). De soldòot pakted'er òl ze gald uit, en je naemp òfscheed van menheere de Mòne, en je zetted' hem up de zilleGa naar voetnoot(3). 's Anderdags 's nuchtens òs de vòder wakker wier, je voenk zen zeune dòr zitten en ze wòren òlle twee òl eve blije da ze mekander zagen. Ze droegen 't gald in huis en ze leefden nog stijfGa naar voetnoot(4) lan̄ge, en ze wòren de rijkste en de gelukkegste van de stad. | |
II. Meester Gauwdief.Der was e keer en borinne en z'haed en zeune en j'heette Jan, en je most òltijd de koeijen wachtenGa naar voetnoot(5). Zo Jan kaem e keer t'huis en je zei: ‘Zè, moeder, 'k en wil de koeijen | |
[pagina 25]
| |
nie mèe wachten. 'k Gòon ik deure; 'k gòn men kost gòn zoeken om rijkke te worden.’ En je gink zo verre, zo verre, toe an en busch, en der kaem dòr en gheele bende met heeren uit den busch òl eve schoon gekleed mè kazakkenGa naar voetnoot(1) mè goukde galons en ze pakten hem vast: ‘Wòr gò je gij?’ ‘'k Gòn ik gòn zoeken om rijkke te worden zoen̄der werken.’ ‘Hè wè, kom bij ons.’ ‘Wat doe je gijnder?’ ‘Stelen en rooven, mò m'en doen niemand dood.’ ‘Hè wè da 's goed, 'k zijn content.’ Zo je gink hij meê, en ze stolen en ze roofden overòl bij dage en bij nachte òl da ze kosten krijgen, en je kost hij den besten stelen, en in een, twee, drie was hij kaptein van de bende, en z'heeten hem meester Gauwdief. Zo òs hij dòr òl lan̄ge bij was, en da z'òl veel gald haden en veel goed, je vroeg ze part en je zei: ‘'k Gòon ik nò men huis.’ Zo ze gaven zijnder hem ze part, en je gink hij nòr huis. 't Was in de winter. Je klopted' hij an zen deure en zen moeder deê open ‘Wel, dag, morke, leef je nog?’ ‘Hè wel, menheere, 'k en kennen ik jou niet.’ ‘Morke, 'k ben ik Jan, lòo me gij mòr in.’ En je gaef hij heur seffens gald om brood en houkt. ‘Och, morke, 'k ben ik nu zoo rijke.’ ‘Wel, menenGa naar voetnoot(2) Jan, wòr hè je gij dat òl g'hòldGa naar voetnoot(3)?’ ‘Ol van stelen en rooven.’ ‘Wel, menen Jan, 'k gòn ik moeten nò menheere den Baljuw gòon, en 'k gòn ik hem dat òl moeten zeggen.’ ‘Ja, morke, gò gij mòr en zegt da 'k ik meester Gauwdief zijn.’ Zo tsanderdags ze gink nò menheere den Baljuws, en ze kloenk zij, en 't meisse deê open. ‘Is menheere den Baljuw niet t'huis? 'k Moen hem spreken.’ ‘Jò j'.’ Menheere den Baljuw kaemp voort. ‘Menheere den Baljuw, men zeune is dòr òfgekommenGa naar voetnoot(4), en j'is zo rijkke en zo schoone gekleed, òl schonder òs gij, menheere den Baljuw.’ ‘Ja, NalleGa naar voetnoot(5), wòr héet hij dat òl ghòld?’ ‘Ol van stelen en rooven, menheere den Baljuw, en j'héet meester Gauwdief.’ ‘Ol van stelen en rooven! Nalle, weet je gij wal da 'k jen zeune gòn moeten pakken?’ ‘Hè ba j'en doetGa naar voetnoot(6), menheere den Baljuw, j'en gò gij men zeune nie moeten pakken.’ | |
[pagina 26]
| |
‘Nu, zegt e keer dat hij me kom spreken.’ Zo ze gink zij nòr huis en ze zei tegen heur zeune: ‘Och, Jan, 'k ben zo benauwd, je moe menheere den Baljuw gòn spreken en je gò je zeker pakken.’ ‘Ba j'en doet, morke, j'en moe nie verlegen zijn, j'en gòt hij mij nie pakken.’ Zò je gink hij nò menheere den Baljuws, en je kloenk hij dòor, en 't meisse deê open. ‘Is menheere den Baljuw nie t'huis? 'k Moen hem spreken.’ Zo menheere den Baljuw kaemp voort. ‘Dag, menheere den Baljuw.’ ‘Dag, Jan. Jan, 'k hên ik gehoord, da je gij zoo rijkke zijt en dat je gij meester Gauwdief zijt, weet je gij wal da 'k ik jou gòn moeten pakken?’ ‘Ba j'en doet, menheere den Baljuw, 'k hên ik wal vele gestolen en geroofd, mò 'k en doen ik da nie meer.’ ‘HurtGa naar voetnoot(1) e kèeGa naar voetnoot(2), Jan. Je zij gij meester Gauwdief, en òs je drie dieften kan doen die 'k je gòn zeggen, 'k en gòn je nie pakken; mòr òs je da nie en kan, 'k gòn j'in 't kot steken.’ ‘Menheere den Baljuw, 'k en zijn nie benauwd, zeg mòr wat da 'k moen stelen.’ ‘Je moe van den nacht 't oen̄derste laken van me bedde stelen.’ Zo je gink hij nò zen huis, en je makted' hij en ven̄t van stroo en je gink hij 's nachts met e leêrtji en met die ven̄t van stroo up zen rik nò menheere des Baljuws, en je stalded' hij dat an de veister en je kroop hij in en hoekski. ZoGa naar voetnoot(3) 't wòoide en da stroo begost te schravelenGa naar voetnoot(4) en menheere den Baljuw die nie en sliep en den dief verwachte, sproenk uit ze bedde en je zei tegen zen vrouwe: ‘Der zijn dieven up de platse,’ en je liep met zen pistole nò bachtenGa naar voetnoot(5), en bij de wijleGa naar voetnoot(6) kroop Jan zeerGa naar voetnoot(7) in huis, en je zei: ‘Vrouwe, 'k hên den dief geschoten. Schuift toch e betji, 'k en hên geen laken; schuift toch e betji, 'k en hên geen laken.’ Zo je trok hij òl zeere da laken bij, en je rolde 't ineen, en je zei: ‘'k Gòn nog e keer gòn kijken nò den dief.’ Zo in tusschentijd menheere den Baljuw kaem binnen, en je zei tegen zen vrouwe: ‘Vrouwe, den dief is dood, 'k hên hem dòr achter d'hage gesleept.’ ‘Ha wal, man, wòrom hê je da gedòon? Ha j'hem nog e betji lòten leven, 't was misschien en man die geen brood en hade!’ ‘'t Was zen schuld, j'en most mò nie kommen stelen,’ zei de man. Zo 's anderdags 's nuchtens 't meisse gink het bedde òftrekken, zo ze gòt òl zeere geloopen bij iffrouwe, en ze zegt: ‘Ha wal, iffrouwe, 't oen̄derste laken is weg van je bedde.’ | |
[pagina 27]
| |
AllaGa naar voetnoot(1), alla, je zij zot, j'hè 't entwòrGa naar voetnoot(2) lòten vòllen.’ ‘Iffrouwe, 'k hè 't overôl gezocht, en 't en is nievers nie te vin̄den.’ Zo de vrouwe zei tegen heur man: ‘Man, 't oen̄derste laken van ons bedde is weg.’ ‘'t Zò wal uitkommen,’ zei de man. En ze kloenken an de deure. 't Meisse deê open en 't was meester Gauwdief: ‘ZèGa naar voetnoot(3), menheere den Baljuw, dòr is 't oen̄derste laken van je bedde.’ ‘Jan, 'k zijn gheel content van je, mò 't en zòl van den avend zo wal nie gòon.’ ‘Menheere den Baljuw, wa moen ik 't avend doen?’ ‘'t Beste peerd van me stòl stelen.’ ‘Is 't mò dadde? Menheere den Baljuw, dòrmeê en zijn ik nie verlegen.’ Zo Jan gink nò zen huis, en menheere den Baljuw zei tegen zen knecht: ‘Pier, der zijn peerdedieven up de prochie, j'en mag van den avend nie slapen gòon, je moe gheel de nacht waken in 't stòl, vàn ze zoên gemakkelik 't beste peerd van me stòl kommen stelen.’ ‘'t Is gheel wal, menheere den Baljuw, z'en zôn 't beste peerd van je stòl nie stelen, 'k zòl gheel de nacht wakker zijn.’ Zo meester Gauwdief kleeded' hem in en oukd en oukd wuvetjiGa naar voetnoot(4) met e gelap man̄telijntji en e slecht kabòzetjiGa naar voetnoot(5) an zen òorm, mè twee flaschtjis derin, 't eene mè slapdrank en 't ander mè giniver en je gink hij òl sukkelen met e krikskiGa naar voetnoot(6) en je lei hem tegen de poorte van 't stòl. En je laeg hij dòr zo te klagen: ‘Och aije, och oeije! 'k zijn zo slecht, och 'k gòn sterven, och aije!’ Zo Pieter die in 't stòl was, hoorde dadde, en j'hae zo en compassie, en je deê de poort open, en je zaeg dòor dat òorm ouk wuvetji zitten: ‘Ha wal, gij òorm ouk slortjiGa naar voetnoot(7), wat doe je gij hier?’ ‘Och, bòos, 'k zijn zo slecht! 'k hên van dage nò den docteur geweest, en 'k zijn nog wal en ure van men huis, en 'k en kan nie t'huis geraken. Och, mag ik toch van den nacht hier bluven?’ ‘Ah wal, ba jò je, gij òorm dutstjiGa naar voetnoot(8), 'k gòn dòrmee nog gezalschap hên.’ Zo je liet hij 't wuvetji in, en je smeet hij dòr wa stroo om up te rusten, en meester Gauwdief zetted' hem neêre en je dronk e slokski uit ze flaschtji: ‘Och, 't is zoo goed, da versterk men herte.’ ‘Is 't zo goed? zou 'k nie meugen e betji proeven?’ ‘Och, ba jò je, bòos.’ En meester Gauwdief gaef hem 't flaschtji mè slapdrank, en Pier proefded'ervan. ‘Och, 't is zoo goed,’ zei Pier, ‘hoeveel héet da gekost?’ ‘Nege stuivers, bòos.’ ‘Mag ik het gheel uitdrinken, bazinnetji? 'k zò je de nege stuivers weêre geven.’ | |
[pagina 28]
| |
‘Och, jò je.’ En je gaef hij nege stuivers, en je droenk het gheel en gansch uit. Zo Pieter begost te slapen dat hij roenkte, en meester Gauwdief smeet ze krikski weg en staldeGa naar voetnoot(1) de poort open, en je sproenk up 't beste peerd, en je reê dermeê weg. Zo menheere den Baljuw stond òl gheel vroeg up om te zien hoe dat òl gegòon was, en òs hij in 't stòl kaem, Pier laeg te slapen en 't beste peerd was weg. ‘Pier, Pier,’ riep menheere den Baljuw, ‘je ligt hier te slapen en 't beste peerd is weg.’ ‘Och, menheere den Baljuw, der is en tooveresse geweest die me betooverd héet, en 'k zijn in slape gevòllen, en 'k en hên niemendòlle ghoord.’ In den nuchtend meester Gauwdief kaem te peerde gereên, en je kloenk an menheere den Baljuws; menheere den Baljuw deê open en je zei: Menheere den Baljuw, 'k brin̄gen je je beste peerd weêre.’ ‘Jan, dat is òl wal, mò 't en zòl van den nacht zo wal nie gòon.’ ‘Menheere den Baljuw, wa moe 'k nu stelen van den nacht?’ ‘Je moet de kerke bestelen.’ ‘Os 't mò dat en is, menheere den Baljuw, 'k en zijn dòrmeê nie verlegen, da 's nog 't gemakkelikste van òl.’ Zo òs 't avend was, Jan gink nò 't lof en òs òl de menschen uit de kerke wòren, je lei hem in e zitselGa naar voetnoot(2) oen̄der en bank, en de koster deê de kerke toe. En òs 't azoo tiene was, Jan omstaekGa naar voetnoot(3) en keesse en je gink overòl gòn zoeken toe in 't sakerstier, en je voenk dòr kleêren van en ingel. Zo j'omstaek òl de keessen die in de kerke wòren van d'eeste toe de laste, en je kleeded'hem in en in̄gel, en je klipte de klokke, en je gink zitten up den hoogen autòorGa naar voetnoot(4). Zo de paster òs hij hoorde da ze klipten, liep nò de koster en zei: ‘Koster, hè j'entwienGa naar voetnoot(5) in de kerke gesloten? 'k zijn zo benauwd, ze klippen.’ ‘Hè ba neen ik, menheere,’ zei de koster. ‘Gò meê, koster, me gòn e keer gòn kijken wat dat 't is.’ En ze gin̄gen, en ze zagen dat de kerke gheel in lucht was. De koster deê de kerk open, en òs z'inkwamen, ze zagen òl die keessen bran̄den, en en in̄gel up den hoogen autòor zitten, en ze vielen up hunder knien en de paster zei: ‘Och, in̄gel Gods, hên m'entworGa naar voetnoot(6) in misdòon, zeg het ons toch.’ ‘'k Ben den in̄gel Gods, 'k ben van God gezonden. 'k Kommen zeggen da j'Onze Vrouwe en Sint Joossep en gheel de kerke up hunder beste moe kleên en morgen en groote feesdag vieren.’ ‘Och, in̄gel Gods, me gòn dat doen.’ En de paster en de koster z'hòlden ol de pareerementenGa naar voetnoot(7) en 't zalver- | |
[pagina 29]
| |
werk uit, en ze kleedden de kerke up ze beste, en ze deijen de beelden òl hunder juweelen an, en òs 't gedòon was ze zeijen: ‘In̄gel Gods, is 'tnu wal?’ En den in̄gel zei: ‘Jò 't,’ en ze gin̄gen deure. Zo òs ze weg wòren, Jan deê zen in̄gelkleeren òf, en je staek òl 't zalver dat up den autòor was en òl de juweelen van Onze Lieve Vrouwe in en zak, en je deê de luchten uit, en je gink nò zen huis. Zo tsanderdags 's nuchtens de koster kaemp in de kerke, en je zaeg dat òl 't zalverwerk en de juweelen van Onze Lieve Vrouwe weg wòren, en je verschoot zodòneg en je liep nò menheere de pasters: ‘Menheere de paster, òl de juweelen zijn weg, en 't zalverwerk is gestolen.’ Menheere de paster kaem kijken en je zei: ‘Koster, menGa naar voetnoot(1) kunnen dòr nie van zeggen, den in̄gel hée 't òllemòlle meê nò den hemel!’ En gheel de prochie liep t'hoope, dat den in̄gel òl de juweelen nò den hemel meê hae. Mòr òs 't e betji lòter wier, meester Gauwdief gink nò menheere den Baljuws: ‘Zè, menheere den Baljuw, 'k bringen hier òl 't zalverwerk da 'k van den nacht in de kerke gestolen hên. Is er nog wat anders van jen dienste?’ ‘Neen 't, meester Gauwdief, j'en moe nu niet mèe doen, 'k zijn content vanje, mò j'en mag nu nie mèe stelen en je moe brave zijn, of 'k zou je moeten in 't kot steken!’ En Jan beloofde dadde. En ze droegen òl 't zalver weêre nò de kerke, en Jan gink nò zen huis en je weunde bij zen moeder, en ze wòren gelukkeg. En der sproenk en puidGa naar voetnoot(2) en 't vertaldertjin is uit.
Adolf Lootens en M.E.F. |
|