Christelijcke plicht-rymen om te singen of te leesen
(1648)–Cornelis de Leeuw–
Auteursrechtvrij
[pagina 340]
| |
Canon. a. 4. In een stem. 1. EEn yder, wie ghy zijt, die onder mijn gebiet
2. En vaendel hoort, sta stil een weynigh, en besiet
3. Met een aendachtigh oogh en hert, my die onschuldigh
4. Den doodt gheleden heb, en alle smert gheduldigh.
2 Star-oogh met u ghesicht op my; my als een schat
In hert en ziel bewaer; met liefde my omvat.
Uws ziels genegentheyt tot my alleen laet strecken;
En laet tot wederliefd mijn liefden u verwecken.
| |
[pagina 341]
| |
3 Star-ooght op my, op my, die met medoghentheydt
Ontsteecken als door vuyr, om u rampsaligheydt
Mijn Vaderlijck Palleys verlaten heb, bepeerelt
Met Goddelijcke glantz; en kom nu in de weerelt.
4 Ick ben de Vrede-Vorst, Gods eerst ghebooren Soon:
Gods uyt ghedruckte beelt en wijsheyt ick vertoon.
Ick ben Orakel Gods, die Gods gheheymenissen
Brengh aen den dagh, en 't licht ruck uyt de duysternissen.
5 Ick ben u vre'e, u licht, u heyl, u saligheyt.
Ick ben den rechten wegh, die u ter waerheyt leyt,
En tot Godtsaligheyt en saligheyt. Vergheven
Ick haer de sonden sal die nae mijn woorden leven.
6 Gods wesen druck ick uyt, als oock sijn Majesteyt.
Voor mijn doorsightigh' oog' gheen dingh verborgen leyt.
Het ziddert al voor my en beeft: Der Engh'len Chooren
De Seraphijnen selfs na mijn bevelen hooren.
7 Ick ben des weerelts pronck, en Son, jae wonderlijck.
Staet niet in mijn gewelt, Gods machtigh Coninckrijck?
Mijn Godheyt, heerschappy, en wijsheydt soo veer stralen,
Dat niemandt, wie hy zy, die oyt recht af kon malen.
8 Om uwen 't wil nochtans, en om u saligheyt
Kom ick, o! sondigh mensch in sulcke ned'righeyt.
Om uwen 't wil, en om u heyligheyt te leeren
En van u hals de straff en sonden af te keeren,
9 Ben ick een mensch als ghy, ghebooren van een maeght
Een maecht, die boven al, mijn Vader heeft behaecht.
| |
[pagina 342]
| |
Den dagh van mijn gheboort, 't beginsel was van lijden.
Den strijt-plaets sach ick nauw, noch most ick echter strijden.
10 Waer vond mijn lichaem rust? waer vrientschap? waer ghemack?
'k Mocht soecken, maer vergheefs. Noyt vond ick mijn gheraeck.
Hoe wel van 's Conincks bloet uyt Davids huys ghesprooten,
Soo wiert ick evenwel van mijn gheslacht verstooten.
11 Medoghentheyt seer ver te soecken was. Het vee
Vergunde my, Gods Soon, mijn eerste legerstee.
Daer lagh ick gantsch veracht, verschooven by de Beesten,
Verschooven, die nochtans, was meer-der dan de meesten.
12 Daer lagh ick in een krib, ghelijck een beest geacht.
Hoewel Gods Coninckrijck aen my was toe ghedacht.
Van yder schier versmaet, van yder schier verschooven:
Die nochtans meerder was als een uyt 'sConincx hoven.
13 Ach! had ick noch met rust, met vreed' en met ghemack
Daer moghen zijn, mijn hert my voor gheluckigh sprack:
Maer neen. Afgunstigheyt een dochter van der Hellen
Begon van stonden aen, haer parten aen te stellen.
14 En dongh my nae het lijff; men loose laghen dacht,
Hoe dat ick onverhoets mocht werden omgebracht.
Het Conincklijcke hoff, vervreemt van 's Heeren weghen,
| |
[pagina 343]
| |
Stracx kreegh ick in 't begin op 't allerharste teghen.
15 Dus viel mijn Vaderlant my in den aenvang bang;
Des Conincx tyranny so wreet; dat wy ons gangh
Uyt vreese van ghevaer, nae Pharoos landen namen,
Tot dat wy door Gods lof weer in Judeam quamen.
16 Noch was de baen niet klaer: Al was Herodes doodt,
Uyt het ghestorven saet een ander quaet opschoot.
Dus wederom vol anghst, nae Nazaret wy toghen;
Alwaer de goede Godt hiel over ons sijn ooghen.
17 Wat heb ick naderhant al droefheyt uyt ghestaen!
Wat ramp, wat teghenheyt en trefte my niet aen!
Wat onghemack, wat kruys en heb ick niet gheleden,
Wanneer ick tot u nut ben in mijn ampt getreden!
18 'k Heb nacht en dagh ghewaeckt; veel onghemack, en smaet
En honghers-noot en dorst; verdraghen vroegh en laet.
Mijn Gheest soo vuyrigh was om u tot deucht te porren,
Dat ick op haet, noch nijt, noch 't Pharizeeusche morren
19 Heb ymmermeer ghepast. 't Was my een vreucht wanneer
Tot zaligheyt van u ick leeren mocht Gods leer.
Mijn spijse was het doen t'begheeren van mijn Vader
Die in den Hemel is, en u en alle nader.
20 En heel volkomelijck te maecken Godt-gheleert:
Het middel wijs ick aen, hoe Godt moet zijn ghe-eert.
| |
[pagina 344]
| |
Gheen menschen vyantschap de'e my den moet begheven.
Om aen te wijsen 't padt tot deucht en 't saligh leven.
21 Dit speet de Pharizeen als oock den breeden raet
Soo seer, dat sy (uyt vrees van minderingh van staet)
Vol spijt en bitterheydt en vileyny ghedreven,
My dongen aen den hals en stonden na het leven.
22 Gheleghentheyt ontbrack om haer bloetdorstigheyt
Te brengen tot een eynd met schijn van billickheyt.
Die kreghen sy in 't lest. Verraden door de handen
Van een uyt mijn ghesin, wiert ick gheleydt aen banden.
23 Tot dat ick eyndelijck die schandelickste doodt
Voor mijn ghetrouwen dienst en heyligheyt genoot.
Sou ick ghetrouwe knecht, van stuck tot stuck ontleden
U, mijn gheleden smert, 'k voleynde noyt mijn reden.
24 Wilt ghy met u ghemoet door wandelen mijn pijn,
En oock met uwen Gheest daer aen deelachtig zijn;
Wel aen; so overweeght in 't binnenst uwer herten
Al mijn gheleden quael en mijn gheleden smerten.
25 Bedenckt en recht besint, wat listen teghen my
Ghebruyckt zijn; en wat schat my bloet oock waerdigh zy.
Merckt dien gheveynsden kus van desen snoo verrader,
Dien ick met daet en woort was een ghetrouwen Vader.
26 Aensiet 't ghejouw, en spot, en helsche schamperheydt
Die een onnosel mensch gantsch swaer op 't herte leydt.
| |
[pagina 345]
| |
Let op het gheesselen, bespouwen, sware slagen,
En scherpe doornen kroon, om uwent wil ghedraghen.
27 Druck diep in u ghemoet mijn bangigheyt in 't hoff;
En hoe het klamme sweet liep van mijn aensicht of.
Vergheet oock nimmermeer hoe dat ick wiert beloghen:
En hoe Pilatus heeft mijn recht in krom gebogen,
28 En my de raserny der Joden overgaff,
En my om harent wil ghegeesselt heeft seer straff.
Niet minder overweeght het kruys van my gedraghen,
De smert, die my doorstack, wanneer mijn ooghen saghen
29 Het moederlijcke ghesteen, 't ghekarm, 't gehuyl, ghetraan,
Die een versteende ziel aen stucken souden slaan,
En tot medoghentheydt ontsteecken. Denckt hoe banghe
En smertelijck 't my viel, aen 't schandigh houdt te hanghe,
30 Ghelijck een Moordenaer, jae als haer hooft. Ick scheen
En was oock in der daet de spot van yder een:
Van yder een veracht, van yder een verlaten,
Een spreeckwoort in het lant, een vreucht van die my haten.
31 Aenschout mijn bloedigh hayr; en onder dat siet aen
Mijn hals van bloet bemorst? ey! siet de doornen staen
Op mijn onschuldigh hooft. Ey! siet mijn bloet als stralen
Op aerden van mijn hooft, en schouders nederdalen.
32 Siet mijn ghekrompen oogh, aenschout mijn flau ghesicht;
| |
[pagina 346]
| |
Let hoe mijn oogh verlaet het aenghename licht.
Mijn inghevallen wangh en drooghe tongh wilt mercken.
Aenschout die krijghs-knecht eens die my met Gal komt stercken.
33 Merckt op mijn aengesicht bestorven door den doot.
Schout dese mensch eens aen, die in sijn laetste noot
Met bitt're schamperheyt en lasteringh mijn lijden
Verswaert, en dese mensch in mijn verdriet verblijden:
34 Al tot vermeerderingh (eylaes!) van mijn verdriet.
Siet! hoe het wat'righ bloet oock uyt mijn zijde vliet.
De spijckers in mijn hant, en voeten; en mijn beenen
Als vellen uytgherecht wilt hertelijck beweenen.
35 Buyght hert en knie voor my; kust met ootmoedigheydt
My met een lieve kus en suyv're heyligheyt.
Berst in verwond'ringh uyt; en roept o! groote liefde
O! grootheyt van u gunst, waer me'e ghy ons gheriefde.
36 Wat heeft u, Heyligh Vorst, bewoghen, aen te gaen
Soo groote swarigheydt? en soo veel uyt te staen
Om ons, om onsent wil? die niet dan stoff en Aerden
Sijn voor u Majesteyt en heyligheyt? bewaerden
37 Wy wormen soo u Wet, dat ghy ons waerdigh kent
Om door u dierbaer bloet te vrijden van Elent?
Wat sagh u oogh in ons, dat gy u kost'lijck leven
Tot onser saligheyt hebt in den doodt gegeven?
38 Niet ons, maer u alleen, zy alle lof en eer.
't Is enckel gunst geweest, en liefde, dat ghy Heer
Dit leet verdragen hebt, en voor ons wilde sterven:
| |
[pagina 347]
| |
Ghy socht door uwe doot ons 't leven te verwerven.
39 Wat danckbaerheyt, o! Heer, kan doch een danckbaer hert.
Op-offeren aen u voor die geleden smert?
Noch gout (o! vroome ziel) noch zilver my behagen:
Mijn groote gunst alleen ghy in u hert sult dragen.
40 Treet my kloeckmoedigh na in ware heyligheyt;
Ontsiet om mijnent wil noch kruys noch teghenheyt.
Vrees noyt de nare doodt om mijnen t'wil te lijden;
Soo ick gestreden heb, wilt even so oock strijden:
41 Leert met verdraegsaemheyt verdragen alle pijn:
Tot vordering van deucht wilt stadich wacker zijn.
't Gedencken aen mijn doot met een oprecht ghelooven
Maeckt datmen alle kruys en teghenspoet komt boven.
42 Mijn sterven is een schilt, waer door men gantsch verslaet
De Geesten vander Hel, en wat ons tegen-gaet.
Dat geeft een Christen moet in het ghevaerlijck strijden:
Dit overwinningh gheeft, en doet in kruys verblijden.
43 d'Aenmerckingh van mijn kruys hout hert en zinnen reyn
Van sonden; en door haer acht gy de weerelt kleyn.
Schoon dat de weereldt raest en wre'e tyrannen woeden,
Die op mijn lijden ziet, die neemtet al in't goeden.
44 Verlaet hem vrient en maag, hy treurt niet. Mist hy gelt
| |
[pagina 348]
| |
Of weereltlijck vermaeck, sijn hert is niet ontstelt.
De weereldt heeft gheen vreucht die altijt in een staet blijft,
Hy zich geluckigh acht als hy in Gods ghenaed blijft,
45 Door d'ongestadicheyt des weerelts en haer vreugt
Stelt hy in kruys sijn troost op God en ware deucht
Hy ziet geen lijden aen of ziet daer recht door henen.
Op droefheydt blijschap komt en ware vreucht na weenen.
46 Dewijl de weerelt niet ghestadigh in haer heeft
Dan d'ongestadicheyt, hy na de tijden leeft.
Doch soo dat in gheluck en teghenspoedt sijn oogen
Gheduerigh door 't Geloof tot God zijn opghetogen.
47 Hy lijdt met lijdtsaemheydt sijns Salichmaeckers kruys;
Hy schrickt om 's Heeren wil niet voor het helsch gespuys.
De vaste hoop van dat hy nae gheduldt sal wesen
In vreughde by sijn God, doet hem geen lijden vreesen.
48 Sijn ziel in deught volhardt, tot dat de doodt hem velt,
En 't Lichaem in het graff, de ziel by Gode stelt;
Van welcken hy verwacht, dat hy hem weer vereenen
Sal met een stercken bandt, en 't eeuwigh heyl verleenen.
|
|