Alle de brieven. Deel 2: 1676-1679

[p. 162]

Brief no. 27.
30 October 1676.

Gericht aan: H. Oldenburg, Secretaris der Royal Society.

Manuscript: Onderteekende, eigenhandige brief te Londen, Royal Society. MS. 1853. L 1. 24. Twee foliobladzijden.

Gepubliceerd in:

Opuscula selecta Neerlandicorum de arte medica. Vol. IX. Amsterdam, 1930. Blz. 132-135. (Oorspronkelijke Hollandsche tekst met moderne Engelsche vertaling van A. Querido.)

Korte inhoud:

Verzoek aan de heeren Grew en Boijle mede te deelen, dat Leeuwenhoeck dankbaar is voor hun kritiek.

[p. 163]

Letter No. 27.
October 30th 1676.

Addressed to: H. Oldenburg, Secretary of the Royal Society.

Manuscript: Signed autograph; London, Royal Society, MS. 1853. L 1. 24. Two folio pages.

Published in:

Opuscula selecta Neerlandicorum de arte medica. Vol. IX. Amsterdam, 1930; pp. 132-135. (Original Dutch text and a translation into modern English by A. Querido.)

Summary:

A request to tell Mr. Grew and Mr. Boyle that Leeuwenhoeck is obliged to them for their criticism.

[p. 164]

[d'H]^r H: Oldenburgh

Delff in Hollant den 30^e Octob^r. 1676.

Mijn Heer.

Mijn laesten aen UE^dt is geweest den 9^e deser, sedert heb ick UE^dts seer aengenamen vanden 8^e deser beneffens de transactie n^o 127.¹ waer in geinsereert was mijn missive vanden 21^e April, door een Hoogh-duijts Vrient ontfangen, Doch uijt UE^dts missive, noch uijt de transactie, en kan ick niet sien, dat UE^dt mijn missive vanden 29^e Meij hebt ontfangen, en bij aldien die mocht vermist sijn, ick sal UE^dt een copie vande selve missive laten toe comen.

De consideratien die de Heer Grew op mijn missive gemaeckt heeft,² (hoe wel ick die niet en versta) sijn mij seer aengenaem geweest, en wanneer ick die sal connen getranslateert krijgen, soo twijffel ick niet off ick sal daer op antwoorden, gelieft ondertusschen deselvige Heer van mijnent wegen seer gedienstel.³ te groeten. En ick heb oock geen gedachten, dat de Heer Grew, het mij qualijck sal af nemen, bij aldien ick ijets mocht comen te seggen, dat niet wel over een quam met desselffs observatien, te meer, terwijl⁴ ick onkundich ben, van het geene deselve Heer daer over geschreven heeft.

Twas mij oock seer lieff te sien, dat mijne observatien, die ick de Heer Boijle met bekommeringh⁵ heb toe gesonden,⁶ echter aengenaem waren, gelieft deselve Heer oock van mijnent wegen seer onderdanig te groeten.

Mijn Heer weest verseeckert, dat ick als⁷ verlangh na tegenwerpinge, van eenige saecken, die ick voor vast heb gestelt, want tegenwerpinge sullen mij niet dan stoff geven, om te naeuwkueriger te observeren, en om de waerheijt des te naeckter mij voor te stellen, Doch dingen daer ick maer aen twijffel, die mach ick wel lijden datmen overstapt, soo dat UE^dt en de Philosō.⁸

1 Zie Philosophical Transactions. Vol. XI. 1676. blz. 653.

2 Zie Philosophical Transactions. Vol. XI. 1676. blz. 656 e.v. Aan den brief werden n.l. toegevoegd eenige op- en aanmerkingen van Grew, veelal met verwijzing naar eigen publicaties, betreffende meeningsverschillen omtrent de details in L.'s beschrijving van den bouw van het hout. [H.]

3 Gedienstelijck - onderdanig.

4 Terwijl - daar.

5 Met bekommeringh - met schroom.

6 Zie den brief van 28 Juli 1676.

7 Als - als het ware.

8 Philosō. - philosofen, beoefenaren der natuurwetenschappen.

[p. 165]

[Mr. Oldenburgh.

Delft in Holland, October 30th 1676.

Dear Sir,

My previous letter was of the 9th inst. Since then I received your esteemed letter of the 8th, together with Transaction Nr. 127¹, in which was inserted my letter of April 21st. I received both through a German friend, but neither from your letter nor from the Transaction could I learn whether you received my letter of May 29th. If the same has been lost I will send you a copy.

I was very pleased with Mr. Grew's remarks on my letter² (albeit I do not understand it) and when I succeed in having it translated, I most certainly will answer him. Be so good as to give the gentleman aforesaid my best regards. I am not afraid that Mr. Grew will take it ill if I should have made some remarks that disagree with his observations, especially since I am not acquainted with his writings on the subject.

I was also pleased to learn that Mr. Boyle agreed with my observations which I sent him with some misgiving³. Please give this gentleman my humblest regards.

Sir, be assured that I like to hear objections on any matter I believe to be true, for objections are nothing but a reason to observe still more accurately and to state most rigorously nothing but the bare facts, but I don't like a discourse on matters I doubt, therefore

1 Cf. Philosophical Transactions, Vol. XI. 1676; p. 653.

2 Cf. ibidem; p. 656 f. Some observations and remarks by Grew, usually with reference to his own publications, were added to this letter. They related to a difference in opinion concerning details in L.'s description of the structure of wood. [H.]

3 Cf. letter of July 28th 1676.

[p. 166]

mij altijt sullen verplichten, indien sij mijne abuijsen aenwijsen.

Jck wil niet twijffelen, off UE^dt sal mijn voorgedachte⁹ missive, vanden 9^e deser waer in ick geinsereert heb de menichvuldige levende schepsels, in verscheijde wateren ontfangen hebben, alleen ben ick beducht, dat mijne menichvuldige aenteeckeninge daer in vervat, door de groote occupatie die ick sie dat UE^dt is hebbende, sal veveelen¹⁰ (!) te lesen, en noch meer, om die over te setten, om die de lieffhebberen mede te deelen. Jck sal met verlangen gaerne vernemen off UE^dt (mijn voor gedachte⁹) missive vanden 29^e Meij hebt ontfangen. UE^dt heeft mij seer verobligeert met het oversenden vande transactie N^o. 127. Want twijffel niet off ick sal hier door weder materie vinden om te arbeijden; en sulcx weder voorvallende, gelieft geen oncosten voor mij vande Post te ontsien,¹¹ Jck sal onder des na presentatie van mijn geringen dienst blijven.

Mijn Heer.

UE^ts ten Hooghst verobligeerden D^r:

Antonj Leeuwenhoeck

A: Monsieur
Monsieur Grubendol¹²
a.
Londres.

[rec. le 26. Oct. 76.
resp. le 2. Nov. que
j'escriray plus amplement
au plustost.]¹³

9 Voorgedachte - hiervoor genoemde.

10 Verveelen - te veel zijn.

9 Voorgedachte - hiervoor genoemde.

11 Zie aant. 64 bij den brief van 31 Mei 1678.

12 Zie voor den naam Grubendol aant. 31 bij den brief van 6 Juli 1674.

13 Deze woorden zijn met een andere hand, waarschijnlijk door den Secretaris der Royal Society, geschreven. [M.]
Dat een brief, door L. den 30sten Oct. verzonden, op 26 Oct. in Engeland ontvangen kon zijn, ligt aan de verschillende tijdrekening der beide landen. Nederland voerde n.l. in 1582 reeds den Nieuwen Stijl in, den z.g. Gregoriaanschen kalender, die o.a. 10 dagen oversloeg, om weer met het zonnejaar gelijk te komen. Engeland behield tot 1752 den Ouden Stijl of Juliaansche tijdrekening, en was derhalve tot dat jaar steeds 10 dagen bij de Hollandsche tijdrekening ten achter. [Br.]

[p. 167]

you and the Philosophers will oblige me by pointing out my errors.

I do not doubt that you did receive my letter aforesaid of the 9th inst. in which I write on the manifold living creatures in various waters, only I fear that you may be bored by the great multitude of notes, since I learn that you are very busy, and that you may lack the time to translate the same in order to communicate them to the Gentlemen Amateurs. I shall be greatly pleased to learn that you received my letter of May 29th. You did me a great pleasure by sending Transaction Nr. 127 for I do not doubt I shall find therein matter to work on and if it happens again, please do not mind the postage⁴. I remain, your extremely obliged servant

Antonj Leeuwenhoeck.

A Monsieur
Monsieur Grubendol⁵
a.
Londres.]

[rec. le 26. Oct. 76⁶.
resp. le 2. Nov. que
j'escriray plus amplement
au plustost.]⁷

4 See note 28 to the letter of May 31st 1678.

5 Cf. note 17 to the letter of July 6th 1674.

6 That a letter dispatched by L. on October 30th could come to hand in England on October 26th is owing to the different styles of the two countries. Holland introduced the New Style, the so-called Gregorian Calendar, as early as 1582. It omitted ten days so as to tally with the tropical year. England did not abandon the Old Style or Julian Calendar till 1752 and consequently was ten days behind the Dutch date. [Br.]

7 These words are in a different hand, and were probably written by the Secretary of the Royal Society. [M.]