Middelnederlandsche dramatische poëzie

[p. 449]

Bijlage III.
Doorhalingen en verbeteringen in het Hulthemsche hs.

Doordien de afschrijver blijkbaar nog al haastig te werk ging, maakte hij vele fouten. Dientengevolge hebben wij een aantal verbeteringen in den tekst moeten aanbrengen. Om daarbij echter met eenige zekerheid te kunnen handelen, is het noodig te weten, wat voor fouten de afschrijver maakte. Dit nu blijkt het best uit die gevallen, waar hij zelf zijne fout bemerkte en verbeterde.

Deze verbeteringen zijn van tweeërlei aard. Ten eersten kwam het voor, dat hij onmiddellijk zijne fout bemerkte. Dan werden de onjuiste woorden of letters doorgehaald en geëxpungeerd en het juiste er dadelijk achter geschreven. Maar bemerkte hij de fout, nadat het volgende reeds geschreven was, dan werd de juiste lezing boven den regel gezet. Datzelfde gebeurde ook met overgeslagen letters of woorden.

Waar het noodig of wenschelijk scheen de doorhaling te kennen voor het vaststellen van de juiste lezing, zijn ze aan den voet der bladzijden opgegeven. Hier volgen zij alle.

Esmoreit.

vs. 88. scaerpen verbeterd uit scarpen - 116. meincte verb. uit meinite. De c is over de i heengeschreven. De bedoeling was zeker wel meinic te - 185. toerkien verb. uit torkien - 214. vóór balderijs nog doorgehaald¹⁾ blan - 265. verleent verb. uit verlent - 279. vóór figuere nog doorgehaald w - 317. rouwe verb. uit ruwe - 331. eerst stond er uren, maar de n is weggeschrapt - 379. hoeren verb. uit horen - 424. vóór vaec nog doorgehaald vac met bovengeschreven e - 424. aen verb. uit an - 500. boegaert verb. uit bogaert - 529. vóór sidi nog doorgehaald soe - 532. scaemde verb. uit scamde - 597. vóór toe nog doorgehaald mi - 642. boe-

1) Onder doorgehaalde woorden en letters staan ook steeds punten. Dit wordt dus hier niet telkens afzonderlijk vermeld.

[p. 450]

gaert verb. uit bogaert - 650. kint was eerst vergeten, en is boven den regel bijgeschreven - 663. heet verb. uit het - 703. de afschrijver begon sijn te schrijven; de g staat nu over de s heengeschreven - 791. moert verb. uit mort - 795. doerijn verb. uit dorijn - 851. de afschrijver begon goet te schrijven; de v staat nu over de g heengeschreven - 967. vóór mordenaer nog doorgehaald modd - 982. tieran verb. uit tiran - 985. de eerste letters van aenganghe zijn over iets anders heengeschreven - 1002. in verseilt is iets veranderd, zoodat de l een ongewonen vorm heeft gekregen - 1013. thuusweert verb. uit thuuswert

Lippijn.

16. eer was vergeten, en is boven den regel bijgeschreven - 34. vóór geven nog doorgehaald go - 50. leet verb. uit let - 51. vóór gecropen nog doorgehaald gelo - 159. beclaecht verb. uit beclacht -

Gloriant.

Titel. edel was vergeten, en is boven den regel bijgeschreven. - 62. vóór dezen regel dezelfde woorden op twee regels, maar doorgehaald - 63. ons was vergeten, en is boven den regel bijgeschreven. - 107. vóór baroen nog doorgehaald gheboren - 144. Ghegaert, maar boven de g is eene r bijgeschreven, zonder dat echter de g doorgehaald is. - 152. vóór enech nog doorgehaald sal - 313. beveelt verb. uit bevelt - 319. vóór meer nog doorgehaald dan - 343. weerde verb. uit werde - 377. vóór mochte nog doorgehaald ge - 546. heerlijc verb. uit herlijc - 630. bij gloriant begon de afschrijver eerst met gh - 658. moeten verb. uit moten - 672. aerde verb. uit arde - 681. roedelioen verb. uit rodelioen - 703. vóór varen nog doorgehaald Vad - 800. Vóór dezen nog een doorgehaalde regel: Voer abelant salic u verslaen - 810. becopen verb. uit becopn - 835. maeght verb. uit maght - 863. gheswoeren verb. uit ghesworen - 943. vóór steen nog doorgehaald sten met bovengeschreven e - 958. vóór selt nog doorgehaald selten - 1035. Vóór dezen nog een doorgehaalde regel: Om den ghenen die se (bovengeschreven) doer (eerst daer) ontfinc - 1116. hebic verb. uit benic - 1132. Vóór dezen nog een doorgehaalde regel: Sone es in heydenesse sijns ghelijc

Buskenblaser.

26. En is over Die heengeschreven - 66. Vóór dezen nog een doorgehaalde regel: Dat seldi hebben al ghegheel - 151. weerden verb. uit werden - 181. vóór sijn nog doorgehaald hem - 197. vóór roerde nog doorgehaald roede

Lanseloet.

Titel. Er stond moemder, maar de tweede m is een weinig afgekrabd - 6. maget verb. uit mget - 34. allen was vergeten, en is boven den

[p. 451]

regel bijgeschreven - 57. er stond vant, maar de t is doorgehaald - 58. de g van god is over eene d heengeschreven - 93. saeght verb. uit saght - 127. eerst stond er gesciet, maar de laatste lettergreep is doorgehaald, en daarvoor sien geschreven - 196. wille staat boven doorgehaald woude - 305. doeght verb. uit doght - 327. de st van bestaen is over eene v heengeschreven - 371. vóór vangen nog doorgehaald vaen - 387. ghedaen verb. uit ghedan - 425. vóór verdoelt nog doorgehaald vel - 444. saeght verb. uit saght - 454. vóór lijf nog doorgehaald hjf - 481. hebt was vergeten, en is op den kant bijgeschreven - 504. waerheit verb. uit warheit - 507. vóór dat nog doorgehaald dan - 531. ic was vergeten, en is boven den regel bijgeschreven - 601. vóór vrouwe nog doorgehaald wijf - 623. vóór mcse (i. pl. v. maecse) nog doorgehaald m - 628. vóór ghewinnen nog doorgehaald vinden - 634. vóór moerdenaar nog doorgehaald mod - 661. gheiaecht verb. uit gheiacht - 716. moetti verb. uit motti - 717. vóór u nog doorgehaald w - 754. he is over no heengeschreven - 816. eerst stond er ghehint, maar de tweede h is doorgehaald. - 885. vóór vri nog doorgehaald fijn - 928. mi was vergeten, en is boven den regel bijgeschreven

Hexe.

76. yet verb. uit yt

Drie daghe Here.

76. sijn boven doorgehaald mi - 81. vóór smekicse nog doorgehaald smek - 86. vóór in nog doorgehaald so - 117. Vóór dezen nog een doorgehaalde regel: Ic souse smeken om hare quaetheit - 133. versmeecse verb. uit versmecse - 245. gecreech verb. uit gecrech - 274. vóór sere nog doorgehaald te - 308. eerst stond er geet, dat verbeterd werd in ghet; de bedoeling is ghelt - 329. de derde letter van lieghen is onleesbaar, doordat die over eene andere heengeschreven is - 338. pelse verb. uit plse - 368. vóór wijst nog doorgehaald wijf - 394. den boven doorgehaald ende (vgl. de noot aldaar)

Truwanten.

3. eerst stond er en; de j is over de e heengeschreven - 35. vóór minneken nog doorgehaald mis - 77. de i van drinken was vergeten, en is er tusschen geschreven, waardoor het woord zeer onduidelijk geworden is.

Winter ende Somer.

3. gracie verb. uit gracin - 16. vóór hi nog doorgehaald es - 30. menegen verb. uit mengen - 114. vóór waerheit nog doorgehaald waereijt, verb. uit wareijt - 118. vóór sat nog doorgehaald m -

[p. 452]

165. an over in heengeschreven - 180. vóór dleven nog doorgehaald mijn lijf - 270. De E van En is over eene D heengeschreven - 210. vroech verb. uit vroch - 242. vóór vrouden nog doorgehaald br. - 291. vóór selken nog doorgehaald noch - 310. doer verb. uit voer - 339. vóór doen nog doorgehaald bider - 499. ic was overgeslagen, en is boven den regel bijgeschreven. - 602. de e van eten is over eene d heengeschreven.

Rubben.

8. vóór genesen nog doorgehaald gheleghen - 51. vóór of nog doorgehaald om - 79. hoeric verb. uit horic - 192. Vóór dezen nog een doorgehaalde regel: Ende de ander drie maent dat sijn die nacht - 244. Na dezen regel hier vechten si, rood doorgehaald, maar niet geëxpungeerd. Het moest na den volgenden regel staan, waar het echter niet herhaald is.