Middelnederlandsche dramatische poëzie
(1907)–P. Leendertz (jr.)– Auteursrecht onbekend
[pagina 160]
| |
Ga naar margenoot+Een cluijte van Plaijerwater.
Een man en heet Werrenbracht.
Och bedruecht man van hertten, zere tongemake,aant.
Wat salic nu allene op dese alleijndege werelt maken!
Tsal nu gesceijden worden, alleijndich man,
Dliefste paer volcs dat noijt binnen der werelt quam.
5[regelnummer]
De vrucht van ons beijen es nu ten eijnde.aant.
Ic mach wel ropen met allen: ic ben de gesceijnde,aant.
Verliesic mij wijf. Sij heet siec gewest allen den dach. -aant.
Lieve dochter, hoe vaerdij?
Dwijf.
Zere qualic, lieve her Werrenbracht,
Eest met mij gestelt, soe ghij siet, wachermen.
Werrenbracht.
10[regelnummer]
Laet staen u derlic kermen
En wilt mij u verdriet voer ogen leggen.
Dwijf.
Och, mij gebrech en maghic u al niet seggen,
Lieve Werenbracht, ten sou mij niet betamen.
Werenbracht.
Soudij u voer mij scamen
15[regelnummer]
U gebrec te seggen? Nu horic wonder dan.
Dwijf.
Och, jaic, lieve man,
Ic en mach u mijn verdriet niet beseffen.
Werenbracht.
Ja, waer bij?aant.
| |
[pagina 161]
| |
Dwijf.
Ghij cont mij qualic vercruijen oft verheffen,
Tes u te moeijlic nacht nae naecht.
Werenbracht.
20[regelnummer]
Ten es, seker, lief.aant.
Dwijf.
Ic behoefts te vele, allen den dacht;
Tes u te pijnlic, mijn moeijte, wilt wel verstaen,
Want ic behoefts te vele.
Werenbracht.
Och, lieve wijf, ic sal u bij staen
Tot in deijnde van ouwer noot.
Dwijf.
Lieve Werenbracht, hout mij thoot
25[regelnummer]
Met beijen handen, in douwet met dallen stijf.
Werenbracht.
Hoe? Alsus?
Dwijf.
Ja, maer ghij sijt mij te zere opt dlijf,
Gij maecht mij te heet; beijt, laet mij vercolen.
Och, hoe wel souwic mijnen mont willen spolen
Met coelen water als nu ten tije.aant.
Werenbracht.
30[regelnummer]
Beijt, lief, ic saels u halen.
Ga naar margenoot+Dwijf.
Ey, lieve Werenbracht, ten es niet van dien,
Dat ic meijne; ic hebts so groten loost.
Werenbracht.
Ja, wat water eest dan?
| |
[pagina 162]
| |
Dwijf.
Plaijerwater, lieve man;
Dies moet ic hebben, wat coost.
Werenbracht.
35[regelnummer]
Hebdij nae plaijerwater so groten doorst?aant.
En waer haelt mij datte, gevracht bij gedoghe?
Dwijf.
Waer mijt haelt?aant.
Werenbracht.
Maer ja!
Dwijf.
Tonvreen, in oestlant, in het vloeijt hoghe
Uten berghe van ontwijste bij tal van drofheijen.
Werenbrach.
Nu, ic wil gaen der waert, sonder beijen.
40[regelnummer]
Hout u vromelic, ic sal mij gaen spoeijen.
Dwijf.
Lieve Werenbracht, en wilt u niet vermoeijen;
Nempt thijts genoch, den wech es ongereet;
De meneghe gerachter haestelic, al eest hem leet,
Lieve vrient, dus moetict u seggen.
Werenbracht.
45[regelnummer]
Waeije, ic sal over zere gaen.aant.
Dwijf.
Maer woerptij u oec dan tsegen bedde
Met vermoeijheijden, soe est al verdriet;
Dus gaet suver, ghij en verleet niet,aant.
Ic sorghe alse zere voer u, als ghij doet voer mij,
In druct tallen herbergen.aant.
Werenbracht.
Och, wat getrouwer wijve sij!
| |
[pagina 163]
| |
50[regelnummer]
Sij scheet van mij zere noeij, dat sieic wel.
Al es huer verlangen noch so groten gequelaant.
Van den water, sij steelt huer te gemake.
Orlof, lief.
Dwijf.
Ja, wildij mijn hertte nu swaer maken?
Lieve Werenbracht, wilt u toch sussen!
Werenbracht.
55[regelnummer]
Och, mijn troest, ic moet u eens cussen;
Ter avontueren sieic u nemmermer met goeijen ogen ane.aant.
Dwijf.
Lieve Werenbracht, beghint toch te gane;
Tverlangen tsal mijn natuere doen berueren.
Gaet toch.
Werenbracht.
Nu, nu, ic sal mij gaen steken duere,
60[regelnummer]
In hangen stoppe en flesschen aen mijnen hals,
En brengen ons water uut oestlant van als,aant.
Ic sal u uuten dale van droefheijt besoeven.aant.
Dwijf.
Och ja, ic souts alte gherne proven,
Ga naar margenoot+Maer ten duencht u niet dan wijsevasen.aant.
Werenbracht.
65[regelnummer]
Nu, ic sal gaen lopen dat ic mach rasen;aant.
Orlof, ic steke mij duere sonder beijen.
Dwijf.
So doet, dat u verdriet moet verleijen!aant.
En nemmermer en moettij wer thuijs geraken,
Want ic heb tavont en dachvaert van enen pape,
70[regelnummer]
Die mij tsommels es alte goeder tieren.
| |
[pagina 164]
| |
Sij en willen niet langhe vrijen, dats de maniere,
Dus willic haestelic op gaen staen,
Want ic en ben met ghender siechten bevaen,
Die mij tot dien spele mach hinderen, God wet.
75[regelnummer]
Hoe mij dese mans verseijnt gereet!
Tes oec niewe, hoe sommeghe vrouwen blijven in haer ere!
Nu, nu, niet merre, ic wil gaen tot mijn here,aant.
In seggen hem, dat hij noch tavontaant.
Tonsent come, alst wordt avont.
Een man met enen honder corve.
80[regelnummer]
Hoe ic oec altoes met comescapen ben belaijen,
En tmorgens tijlic, in tsavons spaije,
In altoes so benic een loppen tachter.aant.
Int treijsen moetic altoes sijn even wacker,
Ic heb te dragen mijn volle vracht.
Werenbracht.
85[regelnummer]
Goeden moerghen!
Man.
Goeden dach, her Werenbracht!
Wannen comdij sus tijlic gestreken?
Werenbracht.
Ic loep, siet, dat mij den nuese mach leeken,
En wet mij van vresen hoe gehermen.
Man.
Ja mij, scout u ijet?aant.
Werenbracht.
Jaet, wachermen!
90[regelnummer]
Ic stae beraest, verstaet mijnen snater.
| |
[pagina 165]
| |
Man.
Werenbracht, waer wildij sijn?
Man.
Waer toe, Werenbracht?
Werenbracht.
Lieve vrient, mij wijf es alte siecht,
Ic duchte sij saelt willen besterven,
95[regelnummer]
Est dat sijs langhe moet derven;
Sij heves te groten loest.
Man.
Het u wijf nae plaijer water doerst?
So en hoerdic mijn dage noijt merder wonder.
Werenbracht.
En haeldics huer niet, sij storve, al waer haerder honder,aant.
100[regelnummer]
Dat merckic wel aen haren lost, tsij u verclert.
De meneghe crijcht tsommels wel, dat hij beghert,
Die beijen mach; nemet int tgoije.
Werenbracht.
Och, huer es alte we te moeije;
Tsou u verwonderen huer smerttelic gequel.
Man.
105[regelnummer]
Werenbracht, ic versta huer meijninghe wel:
Sij het u verseijnt, in wil u tampteren.
Werenbracht.
Waer om souse mij verseijnden?
| |
[pagina 166]
| |
Man.
Dat sij wil hoven in craken in brasseren,
In u tonvreden maken bijnen uwen huijse.
Werenbracht.
Nu horic wonder van dien abuijse:
110[regelnummer]
Sout te mijnent sijn tal van droefheijen?
Daer moettij mij meer af seggen, eer wij sceijen,
Ic ben in ontwijste, racht tonghemake.
Man.
Dat salic gherne doen, verstaet de sake,
Maer ghij moetet secretelic bedecken.
Werenbracht.
115[regelnummer]
Ja, willet mij dan vertrecken,
In bedien mijns wijfs siechte tusschen ons beijen.
Werenbracht.
Den blijndeman?
Man.
120[regelnummer]
Waer, Jan!aant.
Werenbracht.
Bij Wijds doot, dat sal sij betalen!
Segt mij, wat guijte dat sij heet onder staen.
Man.
Wat guijte?aant.
Werrenbrach.
Ja.
Man.
En pape of een capellenlaen.
| |
[pagina 167]
| |
Werenbracht.
Wat necker, sou sij daer af den offer ontfaen?
125[regelnummer]
Daer af slaet mijn hertte al waert een clater.
Man.
In hier omme seijnsse u om plaijer water;
Woudijt bevroijen, ghij vijnes touwent met hopen.
Werenbracht.
Ic hore wel, ic en derf in oest lant niet lopen
Om plaijer water, tfloeijt tonsent toeten dake.
130[regelnummer]
Eij, oft ic heijmelic thuijs ware!aant.
Man.
Leeft mijns raets: wij selent wel maken
Alte abelic, sijt toch ombesoercht.
Werenbracht.
Ja, hoe?
Man.
Ghij selt hier achter gaen sitten in mijnen corft,
En ic sal u thuijswaert dragen voer enen verhauden cappoen.aant.
Ga naar margenoot+Werenbracht.
Her, set neer uwen corf, dat willic doen.
135[regelnummer]
Och, mocht ic den losen pape
Binnen mijnen huijse betrapen,
Ic sou hem beijen plaijer water geven te dege!
Maer, hoe comdij in huijs?
Man.
Sijt te vreden: ic sal bidden, so ic pleghe,
Touwent om herberghe, sijt onververt,
140[regelnummer]
In ic sal u dragen aen uwen heert
Met mijnen coerffe; soe moechdij sien allet bedrijf.
| |
[pagina 168]
| |
Werenbracht.
Her, her, set mij op u lijf;
Ic sal uwen arbeijt wel betalen,
Ic ben rachts tonvreen.
Man.
Daer moet mij plaijer water halen.
145[regelnummer]
Nu nempt toch in u hertte verstant,
Dat ghij niet en doerft gaen in oest lant;
Mij vijnes hier genoech te cleijnen bederve.aant.
Werenbracht.
Ic wet wel, ic sout alte wel derven;aant.
Maer tes u moeijlic, dat ic sus hange aen u lijf.
Werenbracht.
Ic wet wel, ic sout altewel derven.
Man.
Plaijer water te halen, tes een arm bedrijf.
Werenbracht.
Ic wet wel, ic souts alte wel derven.
155[regelnummer]
Maer tes u alte moeijlic, dat ic sus hange aen u lijf.
Man.
Swijcht al stille en macht geswijch,
Ic sal u vast wocken in scoecken.aant.
Wij selen desen pape alte wel bestoppen
In u wijf, dat sij hueren loest mach verslaen
160[regelnummer]
Met plaijer water. Nu laet ons vast gaen.
Dwijf.
Nu benic properlic racht te ghereke!aant.
Hier om hebic siec gelegen alle de weke
En raet gesocht, hoe ic mijnen man sou verseijnden!
| |
[pagina 169]
| |
Hij es nu ewech. Nemmermeer en moet hij weijnden,
165[regelnummer]
Dat biddic hem, die ons hee morgen gaf den dach.aant.
Nu ic wil gaen tot mijn here, in sien oft hij thuijs sijn mach:
Dat duncht mij dbeste, dus lopic voer sijn duere. -
Ou, sech, ou!
Een Pape.
Wije es daer voere?
Dwijf.
Ic, here, in come u herttelic groten.
Pape.
170[regelnummer]
Keren, wille comen, lieve zoete.
Ga naar margenoot+Sijt neer, ic moet u eens vrijndeliken aen u mondeken.aant.
Dwijf.
Dats wel mijn willeken op dit stondeken,
Maer en vercroecht niet mij versch wijmpelken,aant.
Slaet toch gaije mij proper tijmpelken:
175[regelnummer]
Maer doet anders dat u hertte beghert.
Pape.
Ja, waer gaeij wandelen?
Dwijf.
Ic come touwert,
Om dat ghij tonsent sout comen, sij u bekijnt.
Pape.
Waer es u man dan?
Dwijf.
Dien heb ic alte abelic verseijnt
In hebben doen lopen gelic enen cater.
Pape.
180[regelnummer]
Waer, lieve soete?
| |
[pagina 170]
| |
Dwijf.
In oest lant om plaijer water
Hebbicken verseijnt tsijnen groten leijen.
Pape.
Ja, waer sal hij dat water vijnden?
Dwijf.
Aenden berch van ontwijste, bij tal van droefheijen
Sal hijt halen alle sijn leef daghe lanc.
Pape.
In waer omme haelt hij dijte?
Dwijf.
Ic lach te bedde, in ic seij ic was met dallen cranc,
185[regelnummer]
En clachde hem mijn grote alleijnde.
Pape.
In hebdien so verseijnt?
Dwijf.
Jaic, gelijc enen jongen kijnde;
Hij en sal in drie dagen connen gekeren.
Pape.
Willic dan tavont comen?
Dwijf.
Och, jaghij, lieve here;
Ic heb uus te doene, ghij plecht mij mer te gerieven.
Pape.
190[regelnummer]
Seker soete, tot uwen believen
Salic dan comen, sonder enich verbeijen.
Maer bereijt ons wel te brassen.
Dwijf.
Ic sal ons vrijlic wel bereijen
| |
[pagina 171]
| |
Lacker vlaijkens, gecruijt met canele, in fijne,aant.
En doen ons halen vanden besten wijneaant.
195[regelnummer]
Tot uwer liefden, racht oft ghij quaemt van buijten.
Pape.
Ja, ja, in laet ons met uwen man nu guijten.
Wij willen brassen, hoven in vrolic singen,
Tot dat u man plaijer water sal bringen;
Also langhe salic u vrij bij blijven.
Dwijf.
200[regelnummer]
Dat ghij ommers compt?aant.
Pape.
Jaic in trouwen.
Ga naar margenoot+Dwijf.
Nu salic mijnen man een screve ontscrijven,
Want de sake es racht wel verwaert.
Ic wil de taffel gaen decken nae den aertaant.
Van spijsen, van drancke, lostelic in fijne,
En halen ons vanden besten wijne:
205[regelnummer]
Ic moet hem doch doen goet gerijef.
Pape.
God seijnt hier al!aant.
Dwijf.
Keren, wille comen, suete lief
Compt sitten, u cussen es opgescuut.
Pape.
Soete, siet dat ghij de duere sluut,
Dat ons niement over den hals en come bekijken.
| |
[pagina 172]
| |
Dwijf.
210[regelnummer]
Sijt vrij sonder sorghe hen allen te spijte,
Diet leet es. Her, schencht ons vanden coelen wijne,
Wij willen emmer ons beijen pijnen vrolic te sijne.
Ic moet u eens bringen: hout daer, siet.
Pape.
Dat wachtic, en ic en heb een haer niet,
215[regelnummer]
Dats u weijgeren sal desen nacht.aant.
Dwijf.
Dits ghenuechte, al sou mij man sijn versmacht.
Laetten nu lopen, dat hij mach breken sijn beene!
Man.
Sijttij wel?
Werenbracht.
Wat? Jaic, ic sitte allene
Al waric een roettaert in een ghijoelken.
| |
[pagina 173]
| |
Man.
220[regelnummer]
Hoe u wijf u verseijnt heet!
Werrenbracht.
Sij hout met mij huer foelken
In verseijnt mij! Al sou sij huer nack been verstuijcken,
Eij oft ic bij haer ware!aant.
Man.
Blijft vast sitten duijchten,
Ic salder u dragen aen uwen heert wel ter cuere.
Werenbracht.
Hoe salicse begaijen!
Man.
Swijt alstille: wij sijn aen de duere,
225[regelnummer]
En maecht geen geruchte, cleijne noch groet;
Ic sal cloppen. Ou, sec, ou!
Dwijf.
Daer es een voere, bij der doot,
Wie maecht sijn, die hier comt so verghen?aant.
Wie esser voere?
Ic, lieve vrouwe, in hae gherne herberghe,
Om Gods wille in mijnen penninc me.
Dwijf.
230[regelnummer]
Tes hier al vol volchs.
Man.
Och lasen, eest?
| |
[pagina 174]
| |
Dwijf.
Watstan, ic moet u op desen tijt ontseggen,aant.
235[regelnummer]
Ic en ben mijn selfs niet, nemet int tgoeije.aant.
Man.
Herbercht ons toch.
Dwijf.
240[regelnummer]
Ja? hoe soe?
Pape.
Hij sout ter avontueren alden lieden te kinnen geven,
Ende seggen int tgemeijne ende int clare
Oppenbaerlic, dat ic hier ware;
Dus duncht hij mij best hier behouwen,
So en weter niement af.
Dwijf.
Ghij segt waer, bij mijnder trouwen,
245[regelnummer]
Om dat hij u hier noch meer heet sien vernachten.
Pape.
Roepten inne!aant.
| |
[pagina 175]
| |
Man.
Gherne, lieve werdinne.
Dwijf.
250[regelnummer]
Gaet daer duere.aant.
Man.
Dits met orlove, dat ic sus lijen
Aen u taffele alsus ruijm.
Pape.
Vrient, wats inden corf?
Dwijf.
Gaet, segc, sitten in uwen vre;
255[regelnummer]
Ic moet desen priester doen goeij siere.
Segt, wildij ijet hebben?aant.
Man.
Ga naar margenoot+Ic wou, ic hae een pijntken van uwen biere,
Daer me sou ic der vruchden lieken singen!aant.
Dwijf.
Hout, daer ees een pijnte.
Man.
Eest, lieve werdinne?
Gelofsij God, nu benic te vreden alte male.
260[regelnummer]
In beijt, ic hae noch kasen broet in mijn male;
Daer sal dit bierken alte wel op smaken.
| |
[pagina 176]
| |
Dwijf.
Nu, laet ons gaen sitten hoven in craken
Ende met genuechten eten in drincken!
Pape.
Ja, in van desen coelen wijne scijncken!
265[regelnummer]
Ic moets u emmers een bringen uut deser scalen.aant.
Pape.
Wat, ou, en selen wij niet eens een lieken singen?
Wij sichten racht al hadden wij den moet verloren!aant.
270[regelnummer]
Wat, liefken, sincht ons eens.
Dwijf.
Nee, in trouwen, heren, sincht ghij voeren,
Dan salic oec singen, in heb so sotten liet gedacht.aant.
Pape.
Nu, dits ter liefden van u.
(Dit sincht hij)
Her Werenbracht, her Werenbracht,
Ghij sijt wel uwer vrouwen knacht!
Den wach es swaer, den buere es claer,aant.
275[regelnummer]
Ghij en compt in vij dagen daer,
Dat est dat ic wane.
Pape.
Dat wachtic, maer ghij moet oec eens singen.
280[regelnummer]
Vruecht es in mijn hertte gesoncken.
Dwijf.
Ic singhe, haddic u dese scale gesconcken.aant.
| |
[pagina 177]
| |
Pape.
Nu, liefken, doet u belof.
Dwijf.
Swijcht, ghij selter vrijlic horen of.
(Dit sijncht sij.)
Hier sijttic bij mijnder hertten vrucht!
285[regelnummer]
Verblijt, ghij scone, jonghe juecht,
Frijsch in wael gedaene,
Ghij selt noch tavont moeten slanen:aant.
Dat est dat ic wane.
Man.
Een walpuijt biers en heet niet vele ane,aant.
290[regelnummer]
Als een meijnsch met doerste es beringhelt.aant.
Pape.
Ou, vrient metten corve, hoe est met u gestelt?
Ghij en maecht ons geen genuechte, sijt vrolic.
Man.
Dats waer, vrient.aant.
Ga naar margenoot+Pape.
Wat, ghij sijt al toelic;
Keren, ghij sout ons wat genuechten voert bringen!
Dwijf.
295[regelnummer]
Eij, goeijer, segt hem, hij moet ons wat singen,
Een proper lieken, goet van verstane.
Pape.
Vrient, ghij moet eens singen.
| |
[pagina 178]
| |
Man.
Wachermen, so benicker qualic ane.
Ic en cans niet, ic bidde om verdrach.
Dwijf.
300[regelnummer]
Nene, ghij moet singen.
Pape.
Ne, ghij moet singen in dere van allen vrouwen.
Ons werdinne begerijs, sij sal u den wijn scijncken.aant.
Man.
Souwic wijn drincken,
305[regelnummer]
So salic emmers eens vrolic singen.
Dwijf.
Wat? IJaghij?aant.
Man.
Hoert nauwe, ic sal gaen beghinnen,
Tsal wat nieus sijn.aant.
(Dit sijncht de man metten corve.)
Her Werenbracht, her Werenbracht,
Smijt den pape nu op sijn vacht,
Hij doet u soe groten confuijse;
310[regelnummer]
U wijf maecht met u huer sceren,
Ghij siet wel hoe sij douwe verteren;
En vijndij nu niet plaijer water bijnnen uwen huijse?
Werenbracht.
Bij Vids mortelhamer!
Eij, valsch pape, hier sal u af comen dat meste jammer!
315[regelnummer]
Longher gaten, dit seldij beij becopen!
Pape.
Wachermen, waer salic lopen?
| |
[pagina 179]
| |
Werenbracht.
Wat maechtij hier, hier, segc, horen cater!
Dwijf.
320[regelnummer]
Eeij, eij, eij, mijnen arm es mij in stucken;
Ic bidde ghenade. Wat salic nu aen gaen?
Werenbracht.
Eij, valsche lougenen! Ghij moet uwen loest nu verslaen!aant.
Waerdij hier om siec? Dit sal u vergaen te leije.
Pape in dwijf.
Eij! eij! Wachermen!aant.
Man.
Ghiet vrij, Werenbracht, ‘tes al meije’.
325[regelnummer]
Twaer scaeije, datter ijet besijen ghinge.
Werenbracht.
Ic sal ghieten van boven neer.
Werenbracht.
Longeren, dermen, ic sal u beijen doot slaen,
Ghij valsch pape, dat ghij mij noijt deet de confuijse.aant.
Pape in dwijf.
330[regelnummer]
Eij! Moert! Moert! Moert!
Man.
Schijgaeten, loept beij uten huijse,
Eer ghij u lif verliest: ghij siet wel, hoet hier steet.
| |
[pagina 180]
| |
Man.
Gheringhe, loept hier duer dit gat
335[regelnummer]
Alle beije, oft en can u niet gehulpen.
Werenbracht.
Beijt en hout mij niet, laet mij hueren commer stelpenaant.
Met plaijer water, daer sij mij om heet gesonden.
Man.
Sij toch te vreden, ghij hebbes genoch vonden;
Ghij en doerfter niet mer om lopen in oest lant.
Werenbracht.
340[regelnummer]
Tes waer, ic hebts, duchtich, mij leven lanc,
Scempte, verdriet, verwit in grote onneren.
Wij willen alle eerbaer vroukens eren,
Die gherne sijn bij hueren eijghen man.
Nu gaet Mariën alle bevolen dan
345[regelnummer]
Ende haren sone, Jhesum van Naserenen;
Dat hij u allen peijs in vre wil verleenen,
Ende uwen houwelic so wilt hanteren,
Dat ghij in dewich leven muecht ringeneren. -
|
|