| |
[Z]
Z.
ZAbberen: Barbouiller. |
Zac: Vn sac. |
Zacdragher: Crocheteur, gaigne denier. |
Zachte: Doulx, mol, delicat, douillet, traictis. |
Zachtelicken: Doulcement. |
Zachtheit: Doulceur, moleté, molesse. |
Zacht maken: Amollir, adoulcir. |
Zachtmoedigh: Doulx, debonnaire. |
Zad: Saoul. |
Zadel: Selle de cheual. |
eenen man uter zadel werpen: Desarceonner vn homme. |
Zadelen het pęrd: Seller le cheual ou enseller. |
Zadelmaker: Sellier. |
Zaed om zaeyen: Semence. |
Zaeghskens oft cluchten zegghen: Baguenauder. |
Zaelmaker: Sellier. |
Zaen: Incontinent. |
Zaene / room: De la cresme. |
Zaerc dat men weeft: Sarge.Ga naar voetnoot+ |
Zaerc op tgraf: Vne tombe ou tombeau. |
Zaet / b. zaed: Semence. |
Zaeyen: Semer. |
Zaghe: Vne sië. |
Zaghe diemen vertelt: Vn conte ou recite, fable. |
| |
| |
| |
Zaghe vanden roocaulkene: La chanson du ricochet. |
Zaghen: Siër. |
Zagher: Siëur. |
Zaghelijnghen: Siures. |
Zake: Chose ou cas.
→ En cas hastif nul aduis. |
Zal? oft, zal ic ooc? Feray? |
Zale vanden pęrde: Selle. |
Zale int huus: Salle. |
Zalfvercooper: Apoticaire. |
Zaligh: Bienheureus. |
Zaligheyt: Heureseté, felicité, beatitude. |
Zaligher ghedachten / oft memorien: De bonne memoire. |
Zalighlicken: Heureusement. |
Zalighmaken: Sauluer, beatifier, faire souuerain bien. |
Zalighmaker: Saulueur. |
Zalm / visch: Saulmon. |
Zalm lied: Pseaulme. |
Zalue: Vnguent, oingnement. |
Zaluen: Oindre. |
Zaluijnghe: Onction. |
Zand: Arene, sablon, menu grauois ou greue. |
Zandachtigh: Areneux, sablonneux. |
Zane: De la cresme. |
Zangh: Chant. |
Zangher: Chantre, chanteur. |
Zanghersse: Chanteresse. |
Zanghmeester: Maistre chantre ou du chant. |
Zant / b. zand: Arene. |
Zant: Sainct. |
Zantinne: Saincte. |
Zap: Ius, brouet, suc ou sumac. |
Zapigh: Quy ha bon jus. |
Zat / b. zad: Saoul. |
Zat blau: Entrepers. |
Zate: Assiette. |
Zaterdagh: Sammedy. |
Zatijd: Semoison, semaille. |
Zauel: Sablon ou arene. |
Zauelland: Terre sablonneuse. |
Zaut: Sel ou sail. |
Zautbrine: Saulmure. |
Zauten: Saler. |
Zautkeete: Saline. |
Zautmeter oft vercooper: Saulnier. |
Zautvat: Saliere. |
| |
Ze.
Zebaer: Modeste, ciuil. |
Zede / maniere / costume: Maniere de faire, façon de faire, condition. |
Zedigh: Constant, moriginé. |
Zeę: La mair ou mer. |
Zeęhael: Vn congre. |
Zeęke: Pissat, vrine. |
Zeękebedde: Pisse au lict. |
Zeęken: Pisser. |
Zeęl: Corde. |
Zeęland: Zelande. |
Zeęlander: Zelandois. |
Zeęldraeyer: Cordier. |
Zeęm van bien: Miel.
→ Qui miel mange, les doigtz s'en lesche. |
Zeęm leder: Samoir ou Chamois. |
Zeęman oft maet: Marinier. |
Zeęmeeuwe voghel: Vne cercelle. |
Zeępe: Sauon. |
Zeępen: Sauonner. |
Zeęr van crauwage: Vne galle ou rongne. |
Zeęrachtigh: Galleux, rongneux. |
Zeęr: Fort, beaucoup, grandement, tant et plus. |
Zeęr vrough: De grand matin. |
Zeęr by: Presques. |
Zeęr aud: Plein de jours. |
Zeęrdoen: Faire mal. |
Zeęroouer: Coursaire ou pirate de mer, espron, brigantin. |
Zeęusch: De la mer ou de mer. |
Zeęuer: Baue. |
Zeęueren: Bauer. |
| |
| |
aant.Zeęvisch: Poisson de mer. |
Zef: Crible, bluteau. |
Zegghen: Dire. |
Zeght my: Faictes m'en sage. |
ZegghenschapGa naar voetnoot+ oft manschap: Arbitrage. |
Zeggher: Qui dict quelque chose, diseur. |
Zegghinghe: Le dire ou ce qu'on dict. |
Zéghel: Vn Seau, seel ou Cachet. |
Zéghelen: Seeller, signer, cacheter. |
Zéghelaere: Seelleur. |
Zeghelsteker: Tailleur ou graueur de seaulx ou signetz. |
Zéghenen: Benir. |
Zeker: Certain, certes.
→ Certes fut menteur. |
Zeker en borgheGa naar voetnoot+: Pleige et respondant. |
Zekerdoen: Faire asseurance, ypotiquer, asseurer. |
Zekerheyt: Asseurance. |
Zekeren: Fiancer. |
Zelden: Poeu souuent, rarement. |
Zeldzaem: Rare ou merueilleux. |
Zelue: Mesme. |
zijn Zelfs maken: Estre à ses biens. |
Zeluer: Argent. |
Zeluer smed: Orfebure, argentier. |
Zemel: Du son ou bran. |
Zenden: Enuoyer, mander.
→Ie vay ou le Pape et l'Empereur, Ne peuuent mander ambassadeur. |
Zenuë: Vn nerf. |
Zenuachtig: Nerfueux. |
Zes: Six. |
Zes duust: Six mille. |
Zes hondert: Six centz. |
Zesken in ghelde: Vn gigot. |
Zes mael: Six fois. |
Zesse: Six. |
Zessendertigh: Trentesix. |
Zessendertighmael: Trentesixfois. |
Zessendertighste: Trentesixiesme. |
Zessenneghentigh: Nonantesix. |
Zessenneghentighmael: Nonantesixfois. |
Zessenneghentighste: Nonantesixiesme. |
Zessensestigh: Soixantesix. |
Zessensestighmael: Soixante six fois. |
Zessensestighste: Soixantesixiesme. |
Zessenseuentigh: Septantesix. |
Zesenseuentighmael: Septantesixfois. |
Zessenseuentighste: Septantesixiesme. |
Zessentachtentigh: Octantesix. |
Zessentachten[.] tichmael: Octantesixfois. |
Zessentachtentighste: Octantesixiesme. |
Zessentwintigh: Vingtsix. |
Zessentwintichmael: Vin[g]tsixfois. |
Zessentwintighste: Vingtsixiesme. |
Zessenveertigh: Quarantesix. |
Zessenveertighmael: Quarantesixfois. |
Zessenveertighste: Quarantesixiesme. |
Zessenvijftigh: Cinquantesix. |
Zessenvijftighmael: Cinquantesixfois. |
| |
| |
aant.Zessenvijftichste: Cinquantesixiesme. |
Zeste: Sixiesme. |
Zestien: Seise. |
Zestienmael: Seise fois. |
Zestienste: Seisiesme. |
Zestienwęrf: Seise fois. |
Zet: Siege. |
Zetele: Vne Chaire ou chaise. |
Zetten: Mettre, bouter. |
Zetten de spyse: Asseoir les platz. |
Zettinghe: Tribut. |
Zeue: Crible, Sas. |
Zeuen met een zef: Cribler. |
Zeuen int ghetal: Sept. |
Zeuen duust: Sept mille. |
Zeuenendertigh: Trentesept. |
Zeuenendertighmael: Trenteseptfois. |
Zeuenendertichste: Trenteseptiesme. |
Zeuenenneghentigh: Nonantesept. |
Zeuenenneghentichmael: Nonanteseptfois. |
Zeuenenneghentighste: Nonanteseptiesme. |
Zeuenentsestigh: Soixantesept. |
Zeuenentsestighmael: Soixanteseptfois. |
Zeuenentsestighste: Soixanteseptiesme. |
Zeuenentseuentigh: Septantesept. |
Zeuenentseuentighmael: Septantesept fois. |
Zeuenentseuentighste: Septanteseptiesme. |
Zeuenentachtentigh: Octantesept. |
Zeuenentachtentichmael: Octanteseptfois. |
Zeuenentachtentichste: Octanteseptiesme. |
Zeuenentwintigh: Vingtsept. |
Zeuenentwintighmael: Vingtseptfois. |
Zeuenentwintichste: Vingtseptiesme. |
Zeuenenveertigh: Quarantesept. |
Zeuenenveertighmael: Quaranteseptfois. |
Zeuenenveertighste: Quaranteseptiesme. |
Zeuenenvijftigh: Cinquantesept. |
Zeuenenvijftighmael: Cinquanteseptfois. |
Zeuenenvijftighste: Cinquanteseptiesme. |
Zeuenhondert: Septcentz. |
Zeuenmael: Septfois. |
Zeuenste: Septieme. |
Zeuentien: Dixsept. |
Zeuentienduust: Dixseptmille. |
Zeuentien hondert: Dixseptcentz. |
Zeuentienmael: Dixseptfois. |
Zeuentienste: Dixseptiesme. |
Zeuenvoudigh: Sept double. |
Zeuenwerf: Septfois. |
Zeyl: Voile. |
Zeylen: Voguer. |
ZeynenGa naar voetnoot+: Benir. |
Zeyssen: Vne faulx. |
| |
Zi.
Zi / z. zy: Elle. |
Zichten: Cribler. |
Zickel: Faucille. |
Zide: Le costé. |
van zijnder zide: De son party ou costé. |
Zide diemen spint: Soye. |
Zide om melck te ziden: Couloire. |
Zideworm: Ver à soye. |
Ziecte: Mal ou maladie.
→Mal sur mal, n'est pas santé. |
| |
| |
aant.Zieck: Malade. |
Zieckhuus: Vne enfermerië. |
becommon vander ziecte: Releuer de maladie. |
Zieden: Boulir. |
Ziele: Ame. |
Zien ouer tvier: Boulir. |
Zien met den ooghen: Veoir. |
ic zie alree wel wat ic an v hebbe: Ie cognois bien desia quel homme vous estes. |
Ziere: Ciron. |
Zietse daer: Veez les là. |
Zif / z. zef: Crible. |
Zijn: Estre. |
Zijn oft zyne: Son, sien. |
Zijns ghelijcke en vindmen niet: Il n'y ha pas son pair. |
Zijn derder oft sijn vierder: Luy tiers ou quart. |
Zijnghen: Chanter. |
Zijnghelinge of[t]: Cuysson. |
Zijncken ten gronde: S'enfonser. |
Zijnken / dalen: Deualler. |
Zijnklood datmen inde zee werpt om de diepte te meten: Vne sonde qu'on iette en mer pour sonder la profondeur. |
meten met een zijnklood: Sonder. |
Zin: Le sens.
→ Il y fault sens à gouuerner follië. |
Zine: Son, sien, masculin: Sa, sienne feminin. |
Zinnelick: Sensuël. |
Zinnelicheyt: Sensualité. |
Zinneloos: Insensé. |
Zipen: Degoutter, couler. |
Zitten: Estre assis, asseoir. |
zy zullen zitten: Ilz serront. |
een zitten daermen in zitt: Vn siege. |
Zitt neder: Siedz toy ou seez vous. |
| |
Zo.
Zo: Ainsy. |
Zo dat sy: Sy que, telement. |
Zo / zo, daer daer: La, là. |
Zo vele: Aultant. |
Zo vele isser af: De faict. |
Zo veel te meer: D'autant plus. |
Zoch beeste: Truye. |
Zochte: Douillet. |
Zocke: Chausson. |
Zoen / cus: Baiser. |
Zoen / rentsoen: Rençon, rachat. |
Zoet oft zoete: Doulx. |
Zoetelicken: Doulcement. |
Zoetelief: Amoureuse. |
Zoetemelck: Du laict doulx. |
Zoethertigh: Debonnaire. |
ZoezelęrGa naar voetnoot+: Viuandier, quy meine des viures au camp, victailgier. |
Zogh / spenne: Laict de femme. |
Zoghen: Doner à teter. |
Zolder: Planchier, paué d'ais. |
Zolderbalck: Poultre ou sommier. |
Zolderen: Plancher. |
Zolderrebbe: Vne soliue. |
Zole vanden schoe: Semelle. |
Zom: Quelque nombre, ie ne sçay combien, vne partie. |
Zomer: Esté. |
Zomersch oft zomerachtigh: Estiual. |
Zommighe: Aulcuns, quelques vns masculin: aulcunes feminin. |
Zomtijds: Aulcu[n]esfois. |
Zomwyle: Aulcunesfois. |
Zondagh: Dimenche. |
Zondaer: Pecheur. |
Zonder my: Sans moy. |
Zondighen: Pecher. |
Zone: Vn filz. |
Zonne: Soleil. |
| |
| |
aant.de zonne treckt te Gowaert / oft gaet ondere: Le jour se pose. |
Zonnicke in Henegauwe: Soigny. |
Zoo oft alzo: Ainsy. |
Zooghen oft te zuyghen gheuen: Alaicter. |
Zop: Ius. |
Zoppe: Vne soupe. |
Zorghe: Cure, chagrin, soing, solicitude, soulcy. |
hy leeft zonder zorghe: Il se donne du bon temps. |
Zorghen: Sagriner, soingner, soliciter, soulcier. |
Zorghvuldigh: Soingneux.
→ Soix soingneux etdespens peu, tu enrichiras assez. |
Zorghvuldicheyt: Solicitude, soulcy. |
Zorghvuldighlick: Soingneusement. |
Zot: Fol, sot.
→ Qui sot naist, jamais n'en guerit. |
Zotten oft int zotte spelen: Sottoyer.
→ Sy le sot ne sotoye il pert sa saison. |
Zotheit: Folië, sottië, sottise. |
Zou / zy oft zy: Elle. |
Zouken: Cercher.
→ Ie cerche ce que ne trouue pas. |
Zout: Du sel. |
| |
Zu.
Zucht / zieckte: Mal ou maladië. |
Zucht: Souspir, gemissement. |
Zuchten: Souspirer, gemir, guermenter. |
Zuden: Mydy. |
Zueghe: Truye, coche. |
Zuene: Filz. |
Zuepe: Humet. |
Zueren yemandGa naar voetnoot+: Cifrer. |
Zughen: Sucer, teter, allaicter. |
zy heeft wel te zughene: Elle est fort grande laictiere. |
Zulck: Tel. |
Zulc leuen / zulc steruen: Quelle est la vie, telle est la fin. |
Zulle oft dorpel: Linteau, seuil, soit dessus ou dessoubz l'huis. |
Zupen: Humer. |
Zupen / datmen zuupt: Vn chauldeau. |
Zuren: S'aigrir. |
Zurghe: Soulcy. |
Zurkel: Oseille ou surelle. |
Zuster: Soeur. |
Zuudoosten wind: Vent entre mydy et orient. |
Zuudwesten wind: Vent entre mydy et occident. |
Zuur: Aigre, sur. |
Zuurachtigh: Aigret, suret. |
Zuurlicken: Aigrement. |
Zuuel: Le cal, laict clair ou laictage. |
Zuuer / net: Pur, chaste. |
Zuueren: Nettoyer, purger. |
Zuuerheyt: Chasteté. |
Zuuerlicken: Nettement, purement, chastement. |
Zuueringhe: Purification, purgation. |
Zuwe / tusschenweęgh: Esgout. |
| |
Zw.
Zwac: Tillas. |
Zwadderen int water: Patrouiller en l'eauë. |
Zwaerd: Vne espée. |
Zwaerde van der hespe: Cauanne de jambon. |
Zwaere: Vn clou, clau, froncle. |
Zwaeren: Iurer, apostumer. |
| |
| |
Zwaeringhe oft pine: Peine ou douleur.
→ Douleur de teste veult manger, Douleur de ventre veult chyër. |
Zwaermen als bien: Esche mer. |
Zwaendragher: Portepanier. |
Zwaer: Pesant. |
Zwaerheyt: Pesanteur. |
Zwarigheyt oft quellijnghe: Molest, esmoy ou fascherie. |
en maeckt daerin gheen zwaricheyt: N'en prens aulcun esmoy. |
Zwaerlicken: Pesamment. |
Zwaermoedigh: Pesant de courage, melancholique. |
Zwagher: Beau frere. |
Zwagherinne: Belle soeur. |
een zwalpey: Vn oeuf couuy. |
Zwaluwe: Arondelle, haronde. |
Zwaluwe ionghskens oft ionghen: Arondeaux. |
ZwammeGa naar voetnoot+ oft vonc om vier in te slane: Esche ou des allumettes. |
ZwammeGa naar voetnoot+ / z. sponsie: Esponge. |
Zwane: Vn cygne. |
Zwart: Noir. |
Zwarteledertauwer: Courroyeur. |
Zwartsel: Noirceur. |
Zwarten: Noircir, faire noir. |
Zweęnder: Qui garde les porceaulx, porchier. |
Zweępe: Escourgée. |
Zweęt: Sueur. |
Zweetdouck: Mouchoir. |
Zweeten: Suër. |
Zwelghen: Deuorer, aualler. |
Zwellen: Enfler, boursoufler, deuenir enflé. |
Zwellijnghe: Enflure. |
Zwemmen: Nager. |
Zwemmer: Nageur. |
Zwyghen: Taire. |
Zwits: Souisse. |
Zwitserland: Le pays de Souisse. |
Zwichten oft doen zwichten: Rassir. |
Zwymelinghe: Estourdissement. |
Zwijn: Pourceau. |
Zwynghelbert: Vn coche, espangnoir. |
| |
Zy.
Zy feminin: Elle. |
Zy of zylieden masculin: Eulx. |
FINIS.
|
-
voetnoot+
- (Naast zaerc) f. saye saeyette; K2,3 [saerck, saerck-doeck. fris. sicamb. .j. fusteyn]; saeye, saeyette. Vestis subserica, tramoserica.
-
voetnoot+
-
Zegghenschap: bon (doorgeh.); K2,3 segghen-schap, seggher-schap. fland. Arbitrium, arbitri sententia.
-
voetnoot+
-
Zeker en borghe: bon; K2,3 seker. flandr. .j. borghe, seker borghe. [Cautio, fidejussio...]; borgh-toght. Fidejussio...
-
voetnoot+
-
Zeynen: bon; K2,3 seynen. fland. .j. seghenen ...bene precari.
-
voetnoot+
-
Zoezelęr: bon(,) certius zoeteler (doorgeh.); K2,3 soeseler. fland. .j. soeteler; soeteler in den krijgh [Lixa:] macellarius militaris.
-
voetnoot+
-
Zueren yemand: .j. zeuren; K2,3 seuren .j. soren. (Urgere, fallere); soren seuren. Praevaricari, ...
-
voetnoot+
-
Zwamme: i. vonck; K2,3 swamme. [fland.] .j. vonck. Fomes igniarius; voncke. Fomes..., igniarium...
-
voetnoot+
-
Zwamme: i. vonck; K2,3 swamme. [fland.] .j. vonck. Fomes igniarius; voncke. Fomes..., igniarium...
|