Multatuli Encyclopedie

Pak van Sjaalman,

pakket dat Droogstoppel ontvangt van Havelaar - door hem *Sjaalman genoemd -, waaruit *Stern put voor zijn boek. Droogstoppel geeft een lijst van de volledige inhoud van het pak, dat opstellen en verhandelingen over zeer uiteenlopende onderwerpen bevat (vw i, p. 38-43). In Idee 957 verklaart m. dat het pak aantekeningen uit zijn tijd in Lebak bevat. De lijst was oorspronkelijk veel langer en veel van de daarin genoemde onderwerpen waren reeds grotendeels uitgewerkt. Deze aantekeningen zijn verloren gegaan, naar hij vermoedt in Straatsburg (vw vi, p. 152).

Onder de titel De bewijzen uit het Pak van Sjaalman (Rijswijk, 1940) publiceerde E. Du Perron in 1941 nieuwe documenten inzake de *Havelaarzaak (*Du Perron).