Multatuli Encyclopedie

Merkus, Pieter-,

Naarden 1787 - Soerabaja 1844, vertrok in 1815 na zijn rechtenstudie in Leiden (1803-1808) naar Indië, waar hij hoofdkommies aan de Algemene Secretarie, adjunct-secretaris-generaal (1817), procureur-generaal bij het Hooggerechtshof (1818), advocaat-fiskaal bij het Hoog Militair Gerechtshof (1819), algemeen secretaris (1821), gouverneur van de Molukken (1822), president van het Hoog Gerechtshof (1828) en raad van Indië (1829) werd. Hij verzette zich vruchteloos tegen gouverneur-generaal *Van den Bosch en het door hem ontwikkelde en ingevoerde *Cultuurstelsel. Na een verlofperiode in Europa, werd hij in januari 1839 regeringscommissaris op de Westkust van Sumatra.

In mei 1840 volgde hij gouverneur-generaal De Eerens eerst tijdelijk, en later definitief op. Hij behield deze functie tot aan zijn dood. Ironisch genoeg bereikte het Cultuurstelsel juist onder zijn bestuur de hoogste bloei.

Merkus benoemde dd. in juli 1842 tot ‘controleur van de tweede klasse voor de dienst ter Westkust van Sumatra’ (vw viii, p. 95; cf Max Havelaar vw i, p. 176; *Natal). In oktober 1843 ging hij accord met het ontslag van dd. door Michiels (*kastekort).