Mijn leven

Mej. Gerritsen.
Brussel 3 September 1875.

Dezen eerst alleen lezen.

Beste Leentje! Wat hebben je beide brieven me veel genoegen gedaan! Dank je, kind, voor alle twee!

.........................

Of ik hard werk? - Ja, dat zal wel waar zijn! Ik zal mijn winterstukje schrijven voor drie personen, dan kunnen wij dit laatste jaar een tournée met ons drietjes maken door Nederland, en kunt ge op die wijze met een gepozeerd worden in Indië, waar gij dan dadelijk ontvangen wordt als mijn's gelijken, en niet als iets onbekends, waar niemand iets van af weet of eenige reden heeft om op gesteld te wezen. Van 't boekhouden kan nu toch niets meer komen, daar dit een veel te vermoeiende, hoofdbrekende studie voor je is, na den knak dien je ziekte je gegeven heeft, en je toch in Indië niet graag alleen thuis zoudt willen blijven, als ik voor lezingen of iets dergelijks eens aan 't vliegen mocht gaan. Zijn we te Batavia, dan kan jij voor 't huishouden zorgen als ik les geef, maar ga ik aan 't zwerven, dan zou je toch ook van de partij willen zijn, en een veel beter figuur maken (in dat land van rangen en standen) als kameraad dan als nïets. Men houdt dáár niet van nietsen, zoo als hier; ieder mensch is iets en zoodra hij niets wordt gaat hij naar Europa, om hier te rusten of te schitteren, al naar gelang zijn leeftijd 't eischt of zijn fortuin 't toelaat. Wat 't studeeren aangaat, verontrust je hierover niet, ik beloof je succès, even als ik dit verleden jaar aan Elize Baart beloofd heb, vóór haar optreden als Hanna. Mocht je familie op deze plannen iets tegen hebben,

[p. 81]

hetgeen mogelijk is, omdat men in Nederland niet gewoon is een mensch te schatten naar zijn eigen waarde, maar alleen naar de waarde die andere menschen hem toekennen, zeg dan aan allen wat je aan mij gezegd hebt, namelijk dat je gebroken hebt met je leven van vroeger en dat je nu vrij en onafhankelijk wilt worden, zoo gauw en zoo goed mogelijk, niet suffend, en zwijgend, en lijdend, maar actief en gelukkig, zoo als 't past voor een vrouw van dertig jaar, die de wereld kent en getoond heeft dat zij alleen kan staan.

Kan iemand anders u vóór November beter terecht helpen dan ik, dat hij het doe, wij zullen er hem innig dankbaar voor zijn. Maar geen beloften meer. (Wij hebben aan Verloren gezien wat beloften vermogen, wanneer ze strijdig zijn met eigenbelang!) Daden alleen zijn geldig, al de rest is tijdverlies. - Vind je me vinnig? - Neen, dat ben ik niet; maar ik vind 't leven te kort om 't moedwillig te dooden, in de jaren van lichaamskracht en geestdrift. Als je zeventig zult zijn, kan je nog je toevlucht nemen tot huiselijke verveling en gedistingeerde saaiheid, dan deug je toch niet meer voor iets hoogers, maar nu?... Enfin, je moet zelve weten wat je wilt, ik heb je beloofd dat ik je helpen zou met alles, zooveel in mijn vermogen zou zijn, en dat zal ik doen. Je hebt me gevraagd of je van den winter met me mee mocht vliegen? ja, dat mag je. A fl. 75 per avond (reis- en verblijfkosten voor uwe rekening) kunt gij in November met Elize Baart en mij in publiek verschijnen, ik neem den studietijd voor mijne rekening, en zal u alles leeren wat gij noodig hebt te kennen, zonder je af te tobben, of suf te maken. Elize Baart gaat onder de zelfde voorwaarden mee; geen van u beiden riskeert dus iets; gaan de zaken niet naar wensch, dan lijd ik alleen er onder.

.........................

Herman schijnt toch wat beter te zijn, al ziet hij er ellendig uit. Schrijf hem toch dat hij 's avonds niet buiten moet zitten, dat is zoo nadeelig voor zulke dunbloedige menschen, als jullie allemaal bent, jullie moest leven van zonneschijn, en vleesch, en wijn, en bier, en slaap, en vroolijkheid alleen, wat je meer krijgt is overdaad en vermoordt je uit pure gulheid! -

Mina.