| |
| |
| |
Pastorael.
PHYLIDA onlanghs verleden
(Als de Zon quam na beneden,
In de groene baeren doock
Als den avond quam op handen)
Doolden op de vochte stranden:
Quam de blonde schoon Diaen
Weder aen den Hemel staen;
Liet haer tintel-ooghen staaren
Op de bracke Water-baaren:
Korts daer nae so hoogh getreen
Dat zy 't Noorder Bosch bescheen.
Na het singhen van een Liedtje
Nam mijn Phylida een Riedtje,
Dat zy met haer rechter hand
Druckten in het natte zand:
Schreef vier letters met een streeckje,
Tot bewijs, dat zy aen't Beeckje
T'avond in de Mane-schijn
Soud' met Bloempjes besigh sijn.
Daer na ging zy vorder dwaelen:
Al haer Vee te samen haelen;
Veele Schaepjes in't ghetal
Al 't gevoghelt, al de Boomen,
Al de Beeckjes, al de stroomen,
Al de Blaedtjes, al het Woudt,
Al wat sich in 't Bosch verhoudt
(Door de stilte) asem schepte,
Niet een Blaedtje dat sich repte.
't Bosje was vol soete lust,
't Pluym-gediert in stille rust.
Niet een Blaedtje dat men hoorde
Rits'len aen de groene boorde
| |
| |
By de lieve lodders-beeck,
Daer ick in het water keeck:
Daer de Maen haer bleecke straelen
Van den Hemel neer liet daelen,
't Beeckje stil en effen lagh
Datmer niet een rimpel sagh.
Korts daer na sagh ick de Boomen
Rits'len in de Water-stroomen,
Ruysschen hoorden ick de blaen
Die daer aen de Linde staen:
Mids hoord' ick een Tackje breecken,
Mids hoord' ick een woordje spreecken,
Mids sien ick een licht (dunckt mijn)
Klaerder als de Mane-schijn.
Phylida (riep ick) wat seghje?
Soete Beckje, och! waer leghje?
Och! wat doeje by de sloot?
Ick pluck bloempjes in mijn schoot,
Cloris (riepse) komt hier byme.
Cloris, och! ick schijn te swyme:
Mids dat ick het soete licht
Sie van u schoon aengesicht.
Na dit suchten, na dit karmen,
Vatten ick haer in mijn armen.
Cloris (seydse) och! wat raet?
Voelt eens hoe mijn hertje slaet.
Voelt eens hoe mijn Leden trillen:
Wat mach dit beduyen willen?
Cloris, ogh! ick sterf van pijn
Wilt ghy niet mijn hulper sijn.
Daer na quam sy tot bedaeren:
'k Wist niet waer mijn sinnen waeren
Als ick flusjes mijn ontreegh
(Seydse) doen ick neder-zeegh.
Cloris (seydse) voelt mijn handen:
Voelt eens (seydse) hoese branden.
't Hooghste woordt dat quammer uyt:
Cloris, wat of dit beduyt?
| |
| |
Soud' dit wel een Koortse wesen,
Die wt Liefden is geresen?
Cloris, och! ick houd' gewis
Dat het sulcken Koorsjen is.
Herders Kind, oprecht in't minnen;
Niet geveynst, noch valsch van sinnen,
Niet gelijck het Steeds gebroet:
Wispeltuurigh van gemoet,
Loos en valsch in Minne-treecken,
Anders meenen als zy spreecken,
Anders loven als zy doen,
'tGeen men nimmer soud' vermoen:
Vals van herten, schoon voor d'oogen,
Trotsen op haer groot vermogen,
Proncken op haer weytse pracht,
Snorcken op haer Adels-dracht,
Op haer af-komst moedigh praelen,
Op haer Tytels, diese haelen
Ick en weet niet waer van daen;
't Is te vreemt om te verstaen.
't Steeds gebroet is niet met allen:
't Gaeter altijd op een kallen,
Met een schamper schots verwijt
Menigh Vryer tot sijn spijt;
Menigh moet daer 't quellen lyen
Van sijn Minnen, van sijn vryen:
Heeft hy wat te hoogh gesien,
Stracks verwijt 't hem ellick ien
Is men slechjes in de kleeren,
Niemand selje trouheyd Eeren;
Pronckje niet met zyde pracht,
So en benjer niet ge-acht.
Soud' men daer een Meysje soecken,
En niet letten op de Doecken:
Niet geployt, gesteeven sijn.
Soud' men daer niet na de Boortjes,
Na de Strickjes, na de Koortjes
| |
| |
Kijcken, die daer dick en stijf
Proncken aen het Steedsche Lijf:
Daer en gheld gheen trou in't Minnen;
Maer als Liefde ghelt ken winnen
Maeckt men stracx een Heylick claer
Met het ongelijckste Paer.
Ist mijn selven niet ervaren,
Als ick in mijn eerste Iaren,
Als ick in mijn eerste Min
Stelden op een Meydt mijn sin:
Op een Stee-Meydt, trots van Leeden,
Maer als ick in pracht van Kleeden
Niet met haer quam over een:
Heb ick groot verwijt geleen.
't Landt dat kies ick voor de Steden:
Daer men Minnen mach met vreden;
Daer men niemand om sijn pracht,
Maer om sijn getrouheyd acht;
Herderinnen (rijck van Schaepjes)
Achten rijck de Herders-knaepjes
Die in trouwigheyd van Min
Dienstigh sijn haer Herderin.
Phylida wast, die sal't wesen;
Phylida en mint gheen goedt,
Als een trou oprecht gemoedt:
Dat in Cloris is te vinde.
Phylida, mijn wel-beminde,
Och! wat doen ick menigh-mael
Aen dit Beeckje mijn verhael:
Hoe dat wy onlangs te samen
In het Elsen Bosje quamen,
Als ick dichte by een sloot
Rusten in u lieve schoot.
Als de nacht begon te naecken,
Als ick 't Bosje hoorde kraecken,
Als ick noch denck om die tijd,
Ben ick duysend-mael verblijdt;
| |
| |
Duysend reysen, duysend-maelen
Gaen ick met mijn Schaepjes dwaelen,
Op de plaets, daer ick en ghy
't Schijnt dat al de soete stroomen,
't Schijnt dat al de groene Boomen,
't Schijnt dat al het Klaver-gras
Doe so blijd' en vrolijck was;
Dat nu al de pluymde Dieren
Niet en doen dan tierelieren,
't Schijnt het gras dat sy geraeckt
Heeft: mijn Schaepjes soeter smaeckt.
Door 't herdencken heb ick vreughde,
Door het missen ongeneughde:
Dat mijn Phylida niet siet
Is mijn duysend-mael verdriet.
Loop ick doolen door de Heyden,
Loop ick dwaelen door de Weyden:
Waer ick loop, of waer ick ga,
Nimmer vind' ick Phylida,
't Rechte vonckje van mijn Minne.
Wech met Steedsche pronck-Godinne;
Eenigh Iuffrou van de Stadt:
Trots van Lichaem, schoon van Leden,
Soet van praet; Geen Hoofse reden
Sal zy brenghen voor den dagh,
Maer de oude Herders slagh:
Niet laet-dunckend', niet hovaerdigh.
Open-hertigh, en goedt-aerdigh,
Ongevalscht in al haer reen,
Minsaem teghen ieder een.
Phylida, als mijn gedachten
D'oude vrolijckheydt betrachten:
Die wy dan so hier so daer
Dickwils hadden met malkaer.
Denck ick om het vrolijck speelen,
Om het singen, om het queelen,
| |
| |
Om dat Deuntjen, om dat Liedt
Dat ick neuryden op mijn Riedt;
Als wy Kransjes gingen vlechten,
Als wy na de oude Rechten,
Hadden d'Herders Mey geplant,
D'Herderinnen Kransjes boden
D'Herders aen den dans te nooden:
Heeft haer Kransje mijn gebrocht;
Waer meed' ick ten dansse quam,
Die mijn handen grijpen dorst,
Drucktens' aen haer slincker borst,
Of zy daer meed' segghen wou:
Dit's getuyghe van mijn Trou;
Waer by op dat selfde pas
Noch een Steedsche Vryer was,
Die u daer van Lof bewees,
Ia ten Hemel hoogh toe prees:
Is men hier so rondt van aert!
Is men hier so lief en waert
Als men trou bemint (seyd' hy)
Wech dan Steedsche veynsery.
Na dit segghen, seyd' hy mijn:
'k Segh dat zy geluckigh sijn
Die haer nieuwers anders mee
En bekomm'ren als het Vee,
Onlanghs heb ick in de Stadt
Liefde tot een Meydt gehadt,
Die ick vry een langen tijdt
Oprecht (seyd' hy) heb gevrijdt:
Toondens' haer geneyght tot my,
Tot dat sy van mijn verstondt
Al mijn wensch, en al mijn grondt;
| |
| |
Neffens dien noch so veel meer:
Dat zy toe-liet mijn begheer,
So veel lust en vryigheyd,
Die nu niet en dient geseyd.
Och! hoe vreemt scheen dat voor mijn;
Souden so de Iuffrouws sijn
Docht ick dickmaels in mijn sin:
Wat sijn sulcke Meysjes doch?
't Sijn Serpenten vol bedrogh;
Ia wat sal ick segghen meer:
Doch dat ick dit varen liet,
Want die saeck en raeckt my niet;
Maer kies voor een prachtigh Huys
Een oprechte Herders-kluys.
Voor de Syd', die't Lichaem deckt
Dat met schanden is bevleckt.
Dat ick hier dus eenigh sta
('k Weet so wis, of ick het sagh)
Sy quam daed'lijck voor den dagh,
Sy quam daed'lijck hier in't groen,
Om haer tierigh Vee te voen.
Wist zy dat ick hier dus zat:
Om haer af-sijn droefheyd hadt.
Wist zy dat ick met geween
Hier dus doolen ging alleen.
Wist zy dat ick menigh-reys
Om haer soete by-sijn peys.
Wist zy dat ick op mijn Veel
Daegh'lijcks droeve Deuntjes speel.
Wist zy dat ick met mijn Riet,
Met mijn Fluytje, by de Vliet
| |
| |
Neury al de voysjes jongh
Dien ick lest-mael met haer zongh.
Wist zy: als ick hier wat eet,
Dat ick nimmer soete beet,
Nimmermeer een dronckje doe
Of ick wensch 't haer hallef toe:
Heb ick een versnaperingh
Van het een of 't ander dingh;
Wist zy hoe dat ick dan sta:
Och! had dit mijn Phylida.
Wist zy hoe ick trou, en graegh,
's Morghens voor den dou, en daegh,
Dicht ontrent haer wooningh blijf:
Als ick eerst het Vee wt-drijf
Al mijn Schaepjes blijven staen,
Willen qualijck verder gaen.
Wist zy hoe mijn hertje jaeght.
Wist zy hoe het mijn behaeght
Dat zy al de Steedsche pracht
Min als niet met allen acht:
Dat zy voor een kantigh Kap,
Voor een weytse Doeck, of Slab,
Kiest een Krans van Roosjes soet
Om haer geele stroyen Hoet.
Wist mijn Phylida dat ick
Thien-mael in een oogenblick,
Thien-mael in een korten tijd
Ben bedroeft, en weer verblijd.
Wist zy hoe ick op het Zand
Van de Duynen, van de strand
Twee, of drie-mael alle daegh
Om het droeve af-sijn klaegh.
Dickmaels klim ick 't hooghste top
Van de zand'ge Duynen op.
Maer ick sie om heynd noch veer
Dickmael denck ick in mijn sin:
| |
| |
Wist ghy wat ick om u ly,
'k Weet ghy quaemt terstond by my;
Doch ist nu niet Phylida,
So geschied' het eens daer na:
Of het moght sijn dat ghy waert
Met een sieckt' of Koorts beswaert.
En dat u de sieckt op't Bedt
Och! het leyt mijn op de Leen.
Ick en ben niet eer te vreen,
Ick en ben niet eer gerust
Voor ick daer van ben bewust;
En het valt my in met pijn
Dat het sulcken dingh sal sijn.
Is het so: wat gaet mijn an?
Om te weten vast bescheyd:
Sal ick spoedigh heene vlien,
Of het so zy, gaen besien.
|
|