| |
Eerste Handelingh.
DIANA binnen Athenen.
TOt eensaemheyt dwingt my een soete kracht des mins
Om voeden mijn gedacht op mijn lief-waerde Prins:
Prins, die mijn ziel gebiet. Prins, dien ic heb gesworen
Te houden voor mijn Lief, en hertsen wt-verkooren.
Steeds flickert voor mijn oogh dat lieffelijcke licht
Met een wtheemsche brand van u starend gesicht.
Steeds dunckt my dat ick sie tot my-waerts comen treden
Twee beenen trots van stal onder u flucxe leden.
Volmaeckt' en moedigh Held: de tijd is langh verby
Dat ghy Lief had geseyd te komen hier by my.
Waer toefdy doch so langh? en laet my eenich wachten,
Met swaere fantasy, bekommert van gedachten.
FLORENTIVS uyt.
Met danckbaerheyd u wensch ick weer vergelden moet.
Waer bleef mijn lief so lang?
Hoe lang, mijn wtgelesen?
De tijd die schijnt u lang, Princesse, door 't af-wesen;
Gelijck ghy, schoonste schoon, mijn vaeck getuygen doet:
Elck uur een Iaer te sijn, als ick u derven moet.
Voldoet, mijn waerde Lief, mijn wenschelijcke lusjes.
Waer meed, mijn tweede Ziel?
| |
| |
Met kusjes, schoone Vrou,
Van uwe lipjes soet, bevoght met Hemels-dou.
Ten aensien dat de Liefd' u lust so hoogh doet steyg'ren,
Doch onder dwang van Eer so kan ick dat niet weyg'ren.
Dies boet u lieve lust met wenschelijcke vreught.
'tIs mijn de soetste vreught die ghy mijn toonen meught.
Princes, ghy doet mijn scha:
Dat ghy die soete mond my nu ontreckt so dra.
Wel sinje niet te vreen,, Lief, steelter twee voor een.
't Gevogelt in de Boomen,, noch soete water-stroomen
Verklicken nimmer 't soet,, dat Lief aen lievert doet.
'k Voel in mijn ingewant,, een grilling, en een brant:
Die ick alleen door't kussen,, Mijn hertje! niet kan blussen;
En niet ten eynde raeckt,, voor Min Mins lusten smaeckt.
Mijn Lief, ghy werd gebeden,, te dwingen, door de reden,
De passy die u quelt,, met minnelijck gewelt;
Tot u mijn sinnen neygen,, 't lichaem sal sijn u eygen.
Maer tijd en wil noch niet,, dat u die lust geschiet.
Mijn Engel: wat voor Wetten,, sijn't die ons lust beletten?
Sijn door beloft, en trou,, wy niet als Man en Vrou?
'Wel door belofte Lief, maer niet wett'lijck verbonden.
Dus so wy lust voldoen, vervallen in de zonden.
So lust, Lief, zonden teelt, wat baet dan d'Echte trou?
Om dat door d'Echt de lust vry staet aen Man en Vrou.
Kan lust, door d'Echt, den Mens bevryen van zonds plagen?
Och! ja: so hy sijn lust voldoet na Gods behagen.
Op wat manier kan lust na Gods behaghen schien?
Dat wy in Kinder-teeling onkuysche geylheyd vlien.
Hoe kan de Echt den Mensch voor geyle lust bevryen?
De Echt die stelt de straf (die lust verdient) ter zyen.
Behaeghden't God u te vereenen, Lief, met mijn:
Waerom soud' onse lust hem niet behaeghlijck sijn?
Om dat wy in 't gebodt van Gode sijn gehouwe
Tot Kinder-teeling, na de Wettelijcke trouwe.
En is ons vast verbond niet Wettelijck geschiet?
Wel tusschen u en mijn, maer voor de Wereld niet.
Wat tusschen ons geschiet, de Wereld niet sal weten.
Voor God, die't alles siet, verberght men geen secreten.
| |
| |
Wy sijn voor God getrout, dies mach't voor God bestaen.
Niet eer (segh ick) voor men de Wereld heeft voldaen.
Gelijck ick seker houd' geschied het alle daghen.
Om datter zonden sijn stuert God, de Heer, de plaghen.
't Is viese vasery, die u (mijn Engel) quelt.
So acht ghy dan vergeefs de Wetten die God stelt.'
Hoe kunt ghy Ziels-Vooghdes de grond van u gepeynsen
So listelijck voor mijn met kloecke reden veynsen.
V Ieught en voeght het niet, mijn troost! ick heb geen rust
Voor dat ghy't brandend' vyer van mijn begeerten blust.
Ick loof en sweer u trou so lang de bleecke Maen
Met haer staet-Dochters sal tot pronck aen d'Hemel staen.
Dat ghy gheen ontrou sult aen uwen Prins bevinden,
Eer sal de wreede dood my 't leven doen verslinden.
Wast hert gelijck de tong, ick liet u sullicx toe.
De moordt die moet my slaen, Lief, so ick anders doe.
'k Vertrouw u waerde Prins die Eeden niet te breecken.
De sprakeloose steenen sullen eerder spreecken
Eer ick verlaten sal mijn hertsen Coningin.
So gaen wy binnen dan om boeten onse Min.
Binnen.
CONINGH, met al zijn staet.
'WIE woonter minst op Aerd, die Gode meest behaeght?
Die, die in lief en leed hem even danckbaer draeght;
En die de gaven van Gods milde hand gezonden
Behoorelijck gebruyckt, die werter minst bevonden?
Wat schepsel heeft natuur ter Wereld oyt geteelt?
Wat gaven heeft Fortuyn den Mensche oyt gedeelt?
Wat luck heeft het geluck den Mensch toe kunnen voegen
Daer hy sich danckbaerlijck heeft meed' laten vernoeghen?
't Sy Keyser, Coning, Vorst, Monarch, Prins, ofte Heer,
Hoe hoogher in't geluck, hoe grooter in't begeer.
Besit hy Rijck, en Kroon, beheerscht hy Land, en Lieden;
Heeft hy sijn wil tot wet, doet wellust hem gebieden,
Noch is het niet genoegh. So ick bewijs betracht,
Behoef ick anders niet als Alexanders macht:
De over-heersching van sijn onversade sinnen
Was d'Wereld niet genoegh: hy wouder meerder winnen.
| |
| |
Ey! dwase sotterny (getuyghe) dat bestaet
De rijckdom in't vernoeghen, niet in overdaet.'
Mijn Scepter, en mijn Kroon, mijn Rijck, en dit gebieden
Beswaeren mijn veel meer, met sorghen en verdriet,
Als 't sober leven van gemeene slechte Lieden:
Wiens arbeyd geeft de kost, en sorghen verder niet.
't Vernoeghen is haer schat, daer sijn zy meed' te vreden,
Na d'arbeyd volght haer rust, den dagh die brengt den nacht
Om haer vermoeyde le'en met slapen te besteden,
Wanneer een Prins met vrees sijn vyands komst verwacht,
Wiens sorghen d'honger steelt, wiens stadelijck genieten
Verliesen de'en in't eynd' door d'overvloet de smaeck,
Want door gewoonte sijn de lusten mijn verdrieten,
Mits ick van dagh tot dagh in d'onlust dieper raeck.
Wel waer toe dit verhael? Een Vorst die is gebooren
Tot diensten van sijn volck so wel als tot haer Heer.
Hoe! suft mijn moedigh hert? heb ick de lust verlooren?
Betracht een hoogh gemoet dan gheen bekroonde eer?
Mijn glory steygert op, 't geluck verheft mijn daden,
En klimt van dagh toe dagh vast na den Hemel toe,
Het listelijck beleyd mijn's vyands is verraden.
Helden, u vroomheyd ick daer van bedancken doe.
U loof ick hooghe Goon voor u genadighede
Dat ick mijn Rijck besit in stille rust en vrede,
En veyligh draegh mijn Kroon, de Scepter in mijn hand,
En hebbe tot mijn wil de Vorsten van het Land:
In stille rust en vreed' sijn al mijn Ondersaten,
Die met de vrede haer seer wel vernoeghen laten.
Allerde treed voor wt, ten Hove my verwacht,
Maeckt alle ding bequaem, en vaerdigh tot de Iacht.
'k Volbrengh gehoorsaemlijck sijn Majesteyts begeere.
Doch mijn versoecken is al eer ick derwaerts keere
Wat Honden dat ick best tot dien bestelle strack?
Neemt tot de Hase-vangst twee Winden, met een Brack:
Voort watter by behoort, wilt alles wel besorghen.
Ick hake tot de vangst met yver na den morghen.
| |
| |
AUrora pronck het schoon van haer gebloosde kaecken,
En flickert met haer glans over de bruyne daecken.
Zephirus blaest met kracht een snelle Weste Wint,
En met een stijve loop de vloed van 't Y begint,
Tot jonst en dienst van my. A Dieu Atheensche Boomen
Met al u Rijck gewest, en silv're Water-stroomen.
A Dieu, begaeft Lichaem, gepronckt met waerde deught.
A Dieu DIANA, Lief, puyck van d'Atheensche Ieught.
Ick ben door nood geperst van u mijn Lief te scheyen,
De Schepen sijn gereet, met alle de Galleyen,
Om gaen na Griecken toe. Hoe! Prins, verlaet ghy dan
U Eedt, u Lief, u Trou? Wel ja, wat leyt daer an.
Mijn tijdt die loopt verby. Wil ick van hier geraecken
So is het dubbeld tijdt dat ick mijn vaerdigh maecke.
ALecto, Hęcate, Thisiphon, en Megeer,
Die 'k by Plutonis macht den Helschen God besweer:
Dat ghy verschijnt terstond, en opent u Af-gronden:
Ghy sult my datelijck een nieuwe maer verkonden.
Rijst ungjers, rijst geswind, geswindelijck en ras.
Of comt het (denck ick) noch u Hoogheyd niet te pas?
Rijst onder-aerds-gedrogh, en Duyvels van der Hellen:
Of sijt ghy besigh om 't verdoemt gedrogh te quellen?
Laet die voor dit-mael rust van nare Helsche pijn:
Ick wil Alecto dat ghy u verschijnt voor mijn.
Rijst onder-aerdschen God, en Helschen Godt der Goden.
Door wiens macht werd ick wt het nare graf ontboden?
Daer het verdoemt gedrogh, des ziels beschadigers
Is besigh met den brand te pijnen de misdadighers.
Ghy Helschen Prins en God: ons is op 't hoogst van noden
Te weten: waer den Prins Florentius is gevloden?
Eer laet ick u gheen rust: voor dat ghy mijn vermaen
Hebt na mijn wil en wensch in dese saeck voldaen.
Weet dat den Grieckschen Prins op 't spoedigst is getegen
Na 'tLand van Griecken, door de sporeloose weghen
| |
| |
Van d'ongebaende Zee, getrocken door de Min
Een's Edele Princes, en Griecksche Coningin,
Wiens weerliefd hy betracht, doch kan haer niet verwecken:
Hier hebdy't gheen ick weet; dus laet my weer vertrecken.
Gaet daer't u lust gelieft: u Bevaert is gedaen.
Vaert wel bedroefde Vrou: mijn tijd vereyst te gaen.
Bin.
Sijn dit beloften die ghy loofden aen u handen
Als wy so menigh-mael betraden de Zee-stranden:
Waer by ghy swoert u trou, met een geveynsde schijn,
En seyde: Dese Zee sal sonder Water sijn
Eer ick mijn vast verbond (aen u gedaen) soud' breecken;
De sprakeloose steenen sullen eerder spreecken;
So ick aen u, mijn Lief, soeck valscheyd te begaen,
So moet mijn (seyde ghy) de wreede moord wel slaen.
FLORENTI, valsche Prins, immers sijn dit de woorden
Die ick met Eeden swaer u selver spreecken hoorden.
Waer op ick u toe-liet 't genot van mijne Min,
Daer ghy (ontrouwe Prins) vlucht mede Zeewaert in:
En treckt nu wederom (ontrouwe Prins) na Griecken
Op uwe Houten-Paerd, vol wt-gespannen wiecken
Door't spooreloose padt van d'ongebaende Zee,
Sonder dat ghy u Lief neemt (u DIANA) mee.
Ach! winden voert hem na de stemme van mijn clagen.
Neptune keert den loop van 't snelle spoedigh jaghen
Der Winden, die ghy jond Florentius in de Zee.
Keert, Lief, keert noch weer-om. Ey! neemt Diana mee,
Diana, die vergeefs met vruchteloose klachten
Staet op de dorre strand u weder-komst te wachten.
Al vruchteloos ick gae de stranden droef betreen:
Mijn Lief is mijn ontvlucht, en laet sijn Lief alleen.
FLORENTI, ach! mijn Prins,
Oorsaeck van mijn klaghte:
| |
| |
Ach! droeve hertens-wee, ghy sijt niet wt te spreecken,
Benaude tranens-vloed, wilt wt mijn ooghen breecken,
En stroomen ruyssend' langes mijne kaecken neer,
Op dat een ieder traen getuyght mijn droef hertseer.
Ach! sprakeloos geboomt: kost uwe Lommer klappen;
Ach! had u Telgens-Loof ons doent' kunnen verspien,
So hadden nu genoegh u Bladertjes te snappen
Van d'ontrou die men in den Prins Florentius sien.
Ach! kost de Maen, die't Bos so dickmael quam beschijnen
Getuyghen van den Eedt, die ghy haer Godheyd swoert
Als wy hier rusten t'saem, zy soud' terstond verdwijnen:
Om dat u valsche tong mijn hertjen heeft vervoert:
Vervoert tot geyle lust door u pluym-strijckend smeecken;
Waer door mijn zieltje soeckt te scheyden van dit dal.
Tuyght (door u murmureer) ghy stomme Water-beecken:
Dat mijn Florentius, mijn kuyscheyd, mijn ontstal.
Als mijn 't gedacht vernieut verlooren vrolijckheden,
Dunckt my, dat haer de aert van mijnen't weghe schaemt:
Om dat ick heb de plicht der Maeghden over-treden;
En ghy gedaen, o Prins! het gheen geen Prins betaemt.
Waer door ick nu bevind' het Spreeck-woord ongelogen:
Wie lichtelijck gelooft, werd lichtelijck bedrogen.
Dies kniel ick voor u neer, ach! Albeheerscher groot;
En voor u Godheyd stort gebeden in mijn noot:
Om wt-komst in mijn pijn, daer ick meed' ben beladen.
Ach! al-besiende Goon: wilt my ten besten raden.
Benaude tranens-vloed', ontlast mijn droevigh hert,
Stroomt tot mijn ooghen wt: getuyght mijn bitt're smert.
Ey my! bedruckte Vrou; Verlaten en verschoven.
Wraeck roep ick over hem aen het geslacht hier boven.
Sacht sinneloose Vrou, betemt u gramme moedt,
En toont geduldigheyd in uwe tegenspoedt.
't En is geen kunst een Maegt met schijn-deugt te bedriegen
Maer 't is een kunst de straf der Goden te ontvlieghen.
Ontvlieden meught ghy mijn, maer nimmer Godes wraeck,
Die ick de straf beveel van dese boose saeck.
| |
| |
REY van JUFVROUVVEN.
DIana (met een naer gheklagh)
Beweent vast bitter dagh op dagh
Het ongheval, de teghenspoet
Die haer de Griecksche Prins aen-doet.
Die na beloften, Eedt, en Trou
Vlught van sijn Lief, sijn waerde Vrou;
Die nu in treurigheyd alleen
Beklaeght haer ramp-spoed, met geween.
Beklaegh'lijck is het gheen wy sien
Onder de ghene die gebien:
Dat zy dickmael meer faut begaen
Als die onder 't gebieden staen.
Den rijckaert groots en trots van moedt
Verlaet hem op sijn geldt en goedt,
Al is hy schellem, fielt, of dief,
Den Rechter heeft sijn Munten lief.
Bedrogh vermomt, met loose schijn,
Doet menigh Fielt in achting sijn,
Die vaeck sijn valscheyd so bedeckt
Dat schijn-deughd hem tot hoogheyd treckt.
So hem het heerschen brenght tot staet
Soeckt hy 's Lands nut met eygen-baet:
Als sulcken rijckaert heeft gebiet
So valt hy alle-mans verdriet.
Ia waent door macht van sijn gebien
Een ieder hem behoort t'ontsien.
En waent (door sijn verwaentheyd zot)
Hem selfs te sijn een Aerdschen Godt.
Een die van staet, en van geslaght
Is op-gequeeckt, en voort-gebraght,
Betoont so lief sigh, als gevreest
So wel de minste als de meest.
Hoe soet de maght van rijckdom schijnt
Ick achtse minder als de wijnt,
Wiens buyen in de Zeylen slaen,
Het hooghste Schip te grond doet gaen.
| |
| |
Het soetste dat de rijckdom gheeft
Is: dat men hier wellustigh leeft,
Na wil, na wensch, de korten tijt
Dat ghy hier op der Aerden sijt.
Leeft na u lust in overdaet
So lang u God het leven laet.
Eert, viert, en dient u jonge Ieught,
Gebruyckt u lust so langh ghy meught.
De leck're tongh geeft vry sijn eys,
Leeft na begeerte van u vleys,
In sachte bedden 't Lichaem rust,
En achtervolght door 't goedt u lust.
U trotsheyd toont in hovaerdy:
U Lichaem kleed met pracht van zy.
Toont door u trotse hooghe moedt
De machten van u geld en goedt.
Rooft, slooft, en leeft na u begeert,
Het op-gestapelt Goud vermeert:
't Welck u behaghen so verzot
Dat ghy het geld acht voor u Godt.
Dit is nu al de lust, en 't soet
Dat ghy geniet van 't gelt en goet;
Doch wat loon dat het geven kan
Bewijst het aen de Rijcke-man.
Als nu de Ziel 't Lichaem verlaet:
Wat nut doet dan de overdaet?
Gantsch gheen. Dus als 't al is geseyd
Streckt het nogh tot gheen saligheyd.
|
|