|
| |
| |
| |
Eerste handeling.
DIANIRA.
GEwenste morgenstond, die met uw flikk'rig dagen,
Mijn logge geesje wekt, en voed mijn wel-behagen,
Met aengename lust te rijzen uyt mijn bed,
Om gaen daer Theodoor my heeft een tijd gezet.
O aengename dag! 't schijnt ik uw gunst geniete,
Nu dat de ochtend Zon zijn straeltjes neêr doet schieten,
Op Bergen, Bosch, en Dal, zoo dat 'et zich verblijd,
Wat op der aerden leeft, in deze morgen tijd.
't Gevogelt tiereliert al schat'rend door de boomen;
Neptunus toond zijn gunst my door de Zuy'er stroomen;
AEolus schijnt is Dianira toegedaen,
En Triton blaest met vreugd, uw Theodoor komt aen;
Ras vlugge voetjes vlied, treed na de Zuy'er stranden,
Waer gy uw Theodoor, uw Lief zult zien belanden.
De lieve uur genaekt dat voor ons Zuy'er wal,
Mijn Lief, mijn Theodoor zijn zeyltjen strijken zal,
Vermits Neptuyn hem toond de gunste van zijn winden.
Ga, Dianira ga, om Theodoor te vinden;
Te vinden Theodoor die 'k Echtelijk bemin,
Verliefde oogjes schiet uw lonkjes Zee-waert in,
Zend bodetjes voor uyt die Theodoor ontmoeten;
Ga Dianier aen strand, om Theodoor te groeten.
Daer zien ik, ach! het Schip al leggen op de reê,
Ras Dianira, ras, begeeft u na de Zee,
De Visscher leyd aen boord om Theodoor te halen;
O aengename vracht! waer meed zal ik betalen,
De dienst, de lieve dienst die gy my Visscher doet?
Vermits gy brengt te land de Voogd-heer mijns gemoed.
O zoete Zuy'er-Zee! hoe hippelen uw baren
Van blijdschap, nu mijn Lief, mijn Echte Man komt varen,
Tot daer gy stut uw loop, en met uw stroompjes slaet,
Al waer mijn Theodoor, mijn Lief, te lande gaet.
THEODOOR, in zijn hand hebbende een Vyool.
Mijn Liefste zijt gegroet.
Gy wellekoom, mijn waerde;
Die met uw Zonne- glans beschijnt de lieve aerde,
| |
| |
De aerde van mijn hert, zoo dat uw liefdens gloet.
Mijn hertje nu een Zon, een Zon verstrekken moet,
Om door die Zon de aerd mijns herte te verwarmen;
Kom Theodoor, en wild my drukken in uw armen,
Gelijk ik u omhels, die 'k zoo lang heb gemist;
Zijt wellekoom mijn Lief, mijn hertjen, ach! hoe is 't?
Noch wel, dank zy de Goôn, die 't selfde my verleenden,
En ons vergunden, Lief, dat wy dus weêr vereenden;
Maer wat ik vragen zoud, mijn Lief, mijn Dianier,
Wat maekt gy doch zoo vroeg, zeg, zoete bekje, hier.
Wat jaegt u doch op strand voor 't krieken van den dage?
Och! ja; zoud ik u dat niet vrage?
't Is liefde die my drijft, mijn lieve Theodoor,
O liefde! zoete liefd, ô prikkelende spoor!
Die Dianira drijft om Theodoor t'ontmoeten,
Die tot belooning moet zijn Dianira groeten,
Omhelzen, kussen, ach! die lieffelijke mond.
Die Theodoor omhelst hier in de morgen-stond;
Daer niemand ons verspied, maer yder leyd te rusten.
Mits eerst den dag begint; waer zijnder zoeter lusten,
Ach! Dianier, mijn lief, als by 't geliefd te zijn,
In 't krieken van den dag, en vroege Zonne-schijn?
Daer niemands oore hoord noch ooge niet verspiede,
Al wat by Theodoor en Dianier geschiede;
't Leyd noch in stille rust al wat 'er leven heeft,
Vermits de Zon noch eerst zijn komst te kennen geeft;
Den Douw noch versch gedaald op Akkers, en op Velden;
De Zee die zich te nacht met sterke wind ontstelde,
Springt zoetjes op en neêr, haer golfjes spoeld op strand,
En stut met zoet gedruys haer vloedjes id het zand;
O aengenaem vermaek! hoe heug'lijk is 't t' aenschouwen,
De woon-plaets van mijn Lief, vol vrolijke Landsdouwen;
Daer koorn, gras en kruyd, daer bloem en lover groeyd,
Daer 't vette klaver spruyt, en groene Eyke bloeyd;
Daer quam uw Theodoor zijn Dianira minnen.
O Voogt-heer! van mijn hert.
O Vroed-vrouw! van mijn zinnen.
O Heelster van mijn smert.
O Zonne! van mijn vreugd.
O Sterre! van mijn leven.
O oorspronk mijns geluks!
Gy kunt my 't leven geven.
En 't mijn door uwe leeft.
En 't uw my voedzel geeft;
| |
| |
Kom Dianier, mijn Lief, laet onste boschwaert gaen,
Daer boompjes, bloem en kruyd, met ochtent douw belaên,
Verheugen het gezicht; daer vyolet en roozen,
Versch op hun distel staen, heel cierelijk en bloozen;
Daer d' aerde door natuur haer schoot met bloempjes çiert;
En daer de Nachtegael, een Prince van 't gediert,
Zijn helle stem verheft; en daer de drifjes vlieten,
Haer Cristalijne stroom, langs groene wallen schieten;
Laet daer uw Theodoor, mijn Dianira gaen,
Hem rusten aen u zijd omlommert van de blaên;
Wilt daer, in dien 't u lust, een aerdig voysjen quelen,
Uw Theodoor die zal daer zoetjes onder spelen;
Kom Dianira, kom, laet ons na 't Bosch gaen treên,
En mengelen de vreugd van snaer en stem in een.
Wat Theodorus wil, wil Dianira mede.
Wat Dianier behaegd, stelt Theodoor te vrede.
Wat Theodoor behaegd, uw Dianira doet.
Wat Dianira wil, is Theodoro zoet.
Ach! Theodoor wie gaet u lof, uw deugd te boven?
Wie kan doch Dianiraes deugd ten vollen loven?
Hier is de Lom're groent, hier is 't mijn Dianier,
Doet Theodoor vermaek schept in 't getierelier,
Van 't kleyne pluvm-gediert; ô vreugd! ô Land! ô Hove!
Uw vreugde, in mijn zin, gaet alle vreugd te boven;
Land vreugde is een vreugd, die 't oog en 't hert vereert;
Net Land geest aan de mensch al wat de lust begeert;
Nu Dianira, Lief, in vreugden op-genomen,
Door 't lieffelijk gewas, van bloempjes, kruyd en boomen,
Laet ons wat zitten gaen in 't aengename groen,
En met gespeel en zang liefds offerhande doen;
Zing Dianira, zing, uw Theodoor zal speelen.
Speel Theodoor; ey hoor! de Vogeltjes die queelen,
En lokken Dianier tot zingen, Theodoor;
Mijn dunkt dat ik 't gefluyt des Nachtegaels daer hoor,
Die Theodoors gespel gehoort heeft, en vernomen,
Op welk geluyd hy schijnt ons nader by te komen,
Zing Dianira, zing, op 't gene dat ik speel.
Wel Theodoor ik doe 't, en offer in 't geheel,
Al wat'er is in mijn, dat zal tot vreugd uytdringen;
Speel Theodoor, mijn Lief, uw Dianier zal zingen.
| |
| |
THEODORVS speeld, waer onder DIANIRA dit navolgende zingt;
op de Stemme: Ach; blinde bengel.
Geen zoeter leven als genoegen, zoo wie genoegt is rijk;
VVie zal zich toonen Dianiers gelijk?
O deugde! die de ziel doet leven, licht leeft hy wel vernoegt;
Die zich tot deugde, meer als rijkdom voegt,
En rijkdom? die ons niet en geven, 't geen wel 't genoegen doet,
Dat 's vrolijk leven, en gerust gemoed.
O reden wel gezeyd! ô woorden wel gezongen!
Waer door het herte wel gelokt werd, en gedwongen,
Maer leyder! niet gebrocht by veele in 't gemoed,
Vermits begeerlijkheyd geen deugden zoekt, maer 't goed.
Soo 't u belieft, mijn Lief, laet ons voor ditmael scheyden,
Met groot verlangen zal mijn Moeder ons verbeyden.
Ik doe zoo 't u belieft, wy beyd zijn eens van zin,
Gaet gy na huys, mijn Lief, zoo treed ik met u in;
Ik zelfs verlangen heb uw Moeder aen te spreken.
Vermits dat onze tijd, mijn Lief, al is verstreken.
Binnen.
GUSTAVIUS, HERACLIUS.
Heraclius, mijn vriend, ik wil vertrekken gaen,
Want ik mijn herte voel met droefheyd overlaên;
Heraclius, ik kan 't in waerheyd niet gedogen,
Mijn hert vermach het niet t' aenschouwen met mijn oogen,
Dat Theodoor mijn Dianira heeft getrouwt,
Het welk op 't droevigst my, laes! in mijn hert berouwt.
| |
| |
Gustavius, ik bid, wild u te vreden stellen,
En u om Dianier doch langer dus niet quellen;
Gebruykt de reed'lijkheyd, en toont u als een man,
En quelt u niet met yet dat niet geschieden kan;
't Is vruchteloos getreurt, om yet dat niet kan worden.
Wist gy, Heraclius, hoe my de liefde porden,
Zoo dat ik nacht nocht dag geen liever vreugde had,
Als dat ik steeds het beeld mijns Dianiers aenbad;
Raed geven valt wel licht, maer dien is 't tot bedroeven,
Die in de liefde raed van anderen behoeven;
Uw raed is goed, maer ach! 't volbrengen my ontbreekt.
Gustavius, u doch in geen meer droefheyd steekt,
Laet varen Dianier, en stelt gy u tevreden;
Het welk gy licht zult doen zoo gy maer leeft na reden,
Die u wel leeren zal dat gy uw quelling stilt,
Indien gy reed'lijkheyd maer plaets verleenen wilt;
Gy weet dat Dianier haer over heeft gegeven,
Om in de Echte staet met Theodoor te leven;
Wiens Trouw dat is geschied met zulk een vast verdrach,
Dat niemant wie'er leeft het weder breken mach;
Gustavius, mijn vriend, is 't mog'lijk met uw handen
De Zee te maken land, en tot een Zee de landen?
Is 't moogelijk om doen, Gustavius, mijn vrund,
Dat gy den Hemel met uw hand bereyken kund?
Is 't moog'lijk dat gy kund de loop des Hemels weeren,
Is 't moog'lijk dat gy kund de Zon te rugge keeren?
Is 't moog'lijk dat gy kund de Sterren en de Maen
Beletten, dat zy na Gods wetten niet en gaen?
Is 't moog'lijk dat gy kund van deze lage plaetzen,
De Donder met uw hand weêr naer den Hemel kaetzen?
Is 't moog'lijk dat gy kund het water maken vyer?
Zoo zal 't u moog'lijk zijn te trouwen Dianier.
'k Seg noch, Heraclius, gy spreekt wel goede reden,
Maer reed'lijkheyd en stelt mijn krankheyd niet te vreden;
'k Weet wel ik treur vergeefs, en of ik ween en zucht,
Ik doe als een die boud Kasteelen in de lucht;
Ik kan 't, Heraclius, mijn vrund, heel wel verzinnen;
Wat is 't? de reden kan mijn quelling niet verwinnen;
Uw raed is doch vergeefs, uw reden zonder kracht,
Mijn liefde al te sterk, mijn weêrstant zonder macht;
De wil wil wel na raed, maer raed na reên niet leven,
Mits zy mijn liefde geen voldoening kunnen geven;
Dies ik, Heraclius, ten eynden raed en reên,
Moet leven in getreur, en sterven door geween.
| |
| |
Gustavius, ik speur, gy brenkt verstand en zinnen.
Heraclius, ik wil mijn Dianier beminnen.
't Geen gy, Gustavus, wild, kan ymmers niet geschien.
Wie kan, Heraclius, het minnen mv verbien?
Wat 's minne, zoo die min 't gemind niet mach genieten?
Het voedzel van de min vermindert mijn verdrieten;
Heraclius, de wijl ik Dianira mis,
Dunkt my ik spreek met haer door mins gedachtenis.
Gustavius mijn vrund, het die gedachten varen,
Want die gedachten zijn oorzaek van meer beswaren;
Hoe gy daer meer op denkt, hoe gy uw quel meer voed,
En hoe gy u meer queld; hoe gy u meer misdoet;
Dies denkt niet op de min.
't Saet niet en mijn vermogen,
Haer oogen, ach! die zijn 't waer door ik ben ontroert?
Haer oogen hebben my de zinnen weg gevoert,
Heraclius, mijn dunkt gy kent geen liefdens krachten;
Ha! als ik noch bedenk hoe vrindelijk zy lachten;
Met wat bevalligheyd zy, zoetjes van ter zy,
Haer lieve lonkjes pleeg te schieten, laes! op my;
Heraclius mijn vrind, wat heeft zy schoone wangen?
Ach! wat een voor-hooft, daer gekrulde lokjes hangen,
Al weem'lend om haer mond? wat heeft zy poeslich vleysch?
Heraclius daer 's niet oft alles heeft zijn eysch;
Haer oogjes kleyn en bruyn, haer neusje recht van passe;
Haer kaekjes wit als sneeuw; waer op twee roosjes wassen;
Haer lipjes bol en glat, daer by koralig rood,
Niet al te dik noch dun, niet al te kleyn nocht groot;
Haer montje pas van wijd, albaster witte tanden,
Een zilver blanke hals, spier witte lange handen;
De borsies appelrond geregen by de krop
Die deden my het oog zoo vaek daer vallen op;
Haer voetjes kort en smal, de steunzels van haer leden,
Die zijn, in 't kort gezeyd, recht na de kunst besneden;
Dit al te zamen is veer boven het gemien.
Hoe mach het ander zijn dat niet en werd gezien?
O zotte malle mensch! en is het niet recht mallen,
In zulke zotterny van minne te vervallen?
Gustavius mijn vrund, mijn vrund wat is 't? eylaes!
Een schaduw en eenschim, maer stof, en wurmen aes;
'k Verwonder my dat wy ter wereld menschen vinden,
Die haer genegentheydaen deze dingen binden;
| |
| |
Een hand vol Vrouwe vleysch, 't geen rotten moet in d'aerd,
Is dat zoo veel verdriet en zinne quelling waerd?
O redelooze mensch! die aen de lust gebonden,
Meer als de deugd, vervalt noodwendig tot de zonden;
Uyt welke zonde volgt gewoonte tot het quaed,
Waer door de mensch geraekt in een bedroefde staet;
Zeg my, die over thienmael twaelf jaren minden,
Gustavius mijn Vrund, waer die nu zijn te vinden?
Waer zijn de oogen doch, en 't tindelende licht,
Van vriendelijk gelonk, en lodderlijk gezicht?
Waer kaekjens als de Roos? waer wemelende haaren?
Waer zilver blanke hals geçiert met blaeuwe aren?
Waer lipjes bolen glat? waer zang en zoet gespeel?
Waer 't hooge voor-hooft, met de haertjes blond en geel?
Waer is 't Gustavius, mijn vrund, waer is 't gebleven?
Gelijk een rook, door wind verstoven en verdreven.
Heraclius, 't is waer, waerachtig ik beken,
Dat ik door deze reên vry wat verandert ben;
Dies bid ik laet ons gaen wat meerder hier van spreken,
Door deze middel zal ik best mijn quelling breken.
Binnen,
|
|
Auteursrechtvrij