|
| |
| |
| |
Inleydinghe: Gedaen op de Amsteldamsche Mvsyck-kamer.
Ie blyft in Eelen doen.
In Mayo 1634.
Eerste Uytkomste.
Musica, met Rey van Musicanten.
NAest heusche groetenis, en hert-grondige gunste,
Die ghy (uyt liefde) draegt tot eerelijcke kunste:
(Kunst-lievers hier vergaert) wensch ick dijn heusheyt toe,
De selfde liefd' die ick (uyt liefde) blijcken doe:
Dat ick met dees mijn Rey, u soeck tot vreught te wesen,
Dat is alleen uyt liefd', tot uwe liefd' geresen:
Ick pleegh mijn kunst door liefd', mijn liefd' u liefde voet,
Soo dat de kunst u liefd' (door mijne liefd') voldoet?
'k Verthoon my hier voor u, en tracht met soete vreughde
Te peyen oor, en hert, en voeden Kunst met deughde:
'k Verthoon my hier voor u, op dit ons kunst Thooneel,
Waer liefde blijcken sal met sangh, en soet gespeel:
Eerbiedich bid ick u (soo langh daer wert gesongen)
Thoont yver in 't gehoor, en stilstant inde tongen,
| |
| |
Op dat mijn lieve vreughd' met vreughd' ontfanghen wert,
Soo thoondt een open oor by u kunst-lievend' hert.
Hier moet musicael ghespeelt, ende ghesongen werden, ondertusschen komt Rethorica.
HOe vreughde Voedsteres, wat oorsaeck, en wat rede
Dat ghy met uwe Rey komt dit Thooneel betrede?
Wat drijft u lieve lust dat sy soo soeten vreught
Wtstort, en eert mijn Kunst, die in de ware deught
Haer oeffeningh betracht, en soeckt voor alle saecken
Niet min te stichten, als sy hoop heeft te vermaecken
De herten van die geen, die deughdsaem sijn gesint
Tot eerlijcke kunst, die ware deuchd bemint:
Dat ick de deughde min, sal aen mijn kunste blijcken
Ick soeck niet (als wel eer) ghewoont van 't Rethorijcken
Te maecken: dach, aen dach, te spelen spel op spel,
En sonder onderscheyt van eerelijck, oft wel:
Ick tracht met vreughd', en deughdt Kunst-lievers te vermaecken,
Ick tracht in eer, en lof, mijn eerelijcke saecken
Te brengen: Dies ick my op 't hooghst genegen vind,
Dat ick aen uwe kunst, mijn kunste nu verbind'.
Rethorica Princes, gelieft by alle wijsen,
V aengenaem versoeck sal al de werelt prijsen,
Dies acht ick mijn ghe-eert, door 't gheen ghy my aenbiedt,
| |
| |
En 't geen ghy wenscht wensch ick, dies uwe wil geschiedt:
Rethorica Vrundin, mijn vreughde sal vermeeren,
Als ghy mijn vreuchde sult met uwe kunst vereeren,
Rethorica Vrundin, mijn vreughde sal vermeeren,
Als ghy mijn vreuchde sult met uwe kunst vereeren,
Rethorica Vrundin, Vrundinne voor altijt,
Gheluckich acht ick my nu ghy my gunstich zijt.
't Lust my (soo 't u ghelieft) party met u te speelen.
Soo sit (Vrundin) wat neer; wy sullen ons verdeelen
Naer eysch van de parthy, en stellen stem, en thoon;
Sijn voor het luck ghedanckt sy u met ons versellen,
Kom; laet ons Stem, en Snaer, wel op malkander stellen;
Alst u ghelieft begint, begin, en vangh vry aen,
En wilt (na de gewoont) beginnen maet te slaen.
Hier moet weder Musicael ghesongen, ende ghespeelt werden: ondertusschen komt de Liefde.
GHezeghent sy de vreughdt, ha! Vreughde Voedsteresse,
Die ghy te voorschijn brengt: en plant u soete lesse
Kunst graghe herten in, lockt lusten tot u vreught,
Treckt Zielen tot u rust, queeckt herten inde deught,
Ghezegent sy de uyr, lucksaligh sijn die dagen
In welck men eerst de lust, en rechten Yver sagen,
Om dees u lieve vreughdt te brenghen aen den dagh,
O Vreugd'! van welck men noyt noch uw's gelijcken sagh,
O Vreughd'! ô soete vreught, ô lust voor oogh, en ooren,
O Vreughd'! ô soete vreughdt alleen uyt liefd' gebooren,
| |
| |
O vreughde! na wiens vreucht mijn grage Zieltjen haect
O vreughde! die uyt liefd', u lief hebbers vermaeckt:
Met u verlof koom ick vrymoedich tot u trede,
G'laurierde Maeghden, ey! ontfangh, ontfangh mijn rede
Mijn voorstel neemt in acht, en weeght met rijp beraet
Den oorspronck uw's begin, een wortel uwes staet:
In u bedenckingh neemt, met overlegh van sinne,
Dat ghy de oeffeningh uw's kunsten wilt beginne
Tot eer, tot vreuchdt, tot deughdt, tot wellust van die gheen
Die u beminnen, en de ledicheyt vertreen:
Dies-wegen stel ick u (Rethorica) dees wetten,
Versoeck dat u ghelieft oock wel daer op te letten:
Alsoo uyt liefden is ghesproten u begin,
Soo opent het gehoor, en neemt mijn reden in:
In alles wat ghy doet laet rechte liefde blijcken,
Schuwt misbruyck, 't welck gemeen is onder 't Rethorijcken
Dats laster, vuyle reen, ontucht, lichtvaerdicheyt
't Welck in een eerbaer hert vaeck valsche gronden leyt;
Schuw 't dese niet alleen, maer wilt oock buyten sluyten
Die gheen, uyt wien men siet van dien den oorspronck spruyten,
Menght u geselschap niet met sulcken, maer 't geslacht
Dat eerbaer Kunste liefd', en Kunst door deughden acht
Brenght niet op u Thooneel, als Kunst gegront op deughde
Speelt soete boertery vol eerelijcke vreughde:
Leert fauten en gebreck vertreden; wat je doet
Niet uyt een bitterheyt, maer liefd' dragend' gemoet;
Wt liefd' u deugd'-lust dwingt tot rechte deught te leyden
Soo sal de vlugge Faem u lofbaer lof verbreyden,
| |
| |
En blasen uyt met vreuchd' hoe d'Amstel glorieert
Door oeffeningh van kunst, die vreucht met deughde leert;
Wilt ghy in u vermaeck, en oeffeninghe groeyen?
Soo tracht met naersticheyt in rechte Liefd' te bloeyen:
Al wat in de kunst tot vreughde wert gedaen
Dat moet (segh ick) alleen in ware liefd' bestaen;
Indien u liefd' ontbreeckt, zijt seecker dat u saecken
Als op een losse grondt wel licht aen 't syghen raecken,
Want sonder liefd' duurt niet liefd'-loos teelt ongheval,
Hier om in Liefde Bloeyt, en soo verwint ghy 't al:
De vreughde dien ick heb in uwe Kunst bevonden,
Die houden mijne lust hert-grondelijck verbonden
Aen u Kunst-rijcke twee, en houdt ghy 't aenghenaem
Soo laet een vast verbondt ons drie verbinden t'saem,
Op dat Musyck vreughd' mocht in hooger glori raecken,
Sult ghy Rethorica soet Rijm, en Vaersjes maecken
Die d'Eed'le Musyck uyt-queelt, op voys, en maet,
En tot geduricheydt van dees ons nieuwe staet,
Sal ick met al mijn vlijdt gediensticheyt bewysen,
Soo dat de wijse selfs oeffeningh sullen prijsen.
Heylige Liefde, let, en speurt uyt dese groet
Dat ick u draegh uyt gunst in 't binnenst mijn's ghemoet:
Ick buygh my voor u neer, verplicht om danck te thoonen,
De weldaet ons gheschiet, betracht ick te beloonen
Na waerde, en na recht, soo veel als ick vermach,
Door u (ô liefde!) komt ons glory aen den dach;
Ten waer ghy uwe kracht ons niet en openbaerde,
Al onse voorstel was van kleen, oft geenen waerde,
Maer wijl u groote macht getrouwe hulpe biet,
Ken onse Kunst bestaen, en sonder u, gantsch niet:
| |
| |
Dies ick Eerbiedigh u omhels, ô mijn vrindinne,
Soodanigh ick u min, wensch ick u my te minne.
Soodanigh ghy my mint, sal oock mijn minne zijn.
In sulcke minne soeck ick oock u gunst tot mijn
Hert-grondighe Vrindin, 'k omhels u neer-gebogen,
En wensch dat onse staet vast blijft door u vermogen:
Ey! voeght u neffens ons, en zijt ghy van de Kunst?
Soo thoont (gelijck als wy) de Lief-hebbers u gunst:
Kom singh, of speel met ons, na dat u sal gevallen.
Wat aengaet de Musijck, verstaen ick niet met allen
Om yets bequaems te doen: maer min de Kunst in 't hert
Versoeck dat my die eer noch eens bewesen wert,
Dat ick u lieve vreught noch een-mael mach genieten.
Ey! goude Son, wilt uwe stralen neder schieten,
En met u gulde glants beproncken ons Thooneel,
Mits Liefde vreughde schept in 't lieffelijck gequeel:
Vangh aen, Vrundin, vangh aen, queelt, speelt Kunst rijcke Reye,
En wilt met uwe vreught Kunst-grage herten peye:
Ten aensien het versoeck ons waerdichste Vrundin.
Een yeder vat sijn thoon, en maeck een goet begin.
Hier wert weder Musicael ghesongen ende ghespeelt, ondertusschen komt Apollo met Mercurio verselt, by hun hebbende het Bletsoen.
VVAt schepsel draeghter Ziel, d'welck niet en schept sijn vreughde
In grondeloose vreught die 't hert smelt in gheneughde?
Wat schepsel, 'k segh wat Mensch gevoelt niet dat sijn hert
| |
| |
(Door dees u soete vreucht) tot vreucht getrocken wert?
Geen wonder ist dat men de sterffelijcke wijse
V loffelijcke Kunst als Goddelijck hoort prijsen,
De groote Goden selfs genoegen: 't heylich Hof,
Der Musae is vol vreucht; men yvert om met lof
V voorgenomen werck voor wonder uyt te roemen,
En d'Amstel het palleys van alle Kunst te noemen
't Is wonder dat men onder 't sterffelijcke geslacht
Kunst-rijcke Gheesten vindt, wiens liefd' soo groot van kracht
Is, dat sy om de Kunst Kunst-lievers voor te dragen,
Noch laster nijt, noch spijt, noch Vyanden ontsagen,
Maer uyt een gulle liefd', en yver tot de Kunst,
Bethoonden met haer gelt de krachten van haer gunst,
Dit Kunst-thooneel gesticht om Kunsten t'exercere,
(En niet voor het gemeen.) maer die de Kunst hantere:
Te pleghen tot vermaeck, en eerelijcke vreucht,
Musijck met Rethorijck vermenght in alle deught;
Ontfanght mijn heusche groet ghy Gelaurierde Maeghden,
Ten aensien uwe Kunst mijn Godtheyt soo behaeghden
Dat ick (ghelijck wel eer) is voor gebruyck geweest,
Dat yemant soo om kloecke Feyten, als sijn geest
Begaeft is, en ge-eert, van Koningen, oft Heeren,
Met wapens, oft geschenck, sijn daden te vereeren;
V met een kleen geschenck vereer, op datmen weet
Veel Iaren na dees dach wat Kunst uyt liefde deet.
O groote Godtheydt, die ons doet ootmoedich buygen
Om groote danckbaerheydt u Godtheydt te ghetuygen:
O groote Majesteyt, Kunst-heerscher, ons geschiet
Soo grooten eer, dat wy 't vergelden kunnen niet:
| |
| |
Ick sal met Offerhandt van soete Rijmerye,
V Godtheydt, groote Godt, op 't Goddelijcxt toe-wye,
Gherijmde danckbaerheydt, in Rijm, en maet ghestelt,
Op dat mijn danckbaer hert Kunst-looninge vergelt.
Ick sal (tot danckbaerheyt van dijne milde gunste,
Wt liefde ons bethoont, in dese onse kunste,
O groote Majesteyt) vergelden uwe deught,
Met aengename sanck, en Goddelijcke vreught.
Noyt salder aen mijn gunst (ô Kunst-Godt) yets ontbreecken,
Om met een deftich rijm, u glory uyt te spreecken,
Of met een soet ghesangh, door lieve Poësy
V lof te roemen uyt, tot danckbaerheyt van my.
't Soud' my op 't alderhoogst een lust sijn aen 't behagen
Indien ick met verlof, u Godtheydt af dorst vragen;
Van dit ons Wapen-schilt, d'uytleggingh, oft den sin.
Vraeght wat u lust gelieft.
V grootheyt groote Godt Apollo danck te thoonen,
Voor dijn eerbiedingh die aen ons staet te beloonen:
'k Versoeck (soo mijn versoeck u niet te lastich vil)
Om weten wat u Godtheyt hier me seggen wil.
Dees Maegden, die ghy siet dit oude Boompjen dragen
Die staen ghelijck bedroeft, en in 't gemoet verslagen;
Den een is Rethorijck, en Musyck is den ander,
Als twee gesusters t'saem verbonden aen malkander,
De af-gekapte Stam, alleen te kennen geeft
Hoe dat de Kunst van outs by wysen heeft geleeft,
En nu door haet, en nijt berooft van Telgh, en Looten,
Door rechte liefde heeft weer spruytjens uyt-geschooten
| |
| |
Soo dat dees Oude Stam (berooft van 't oude groen)
Door 't nieuwe bloeyen seyt Je blijft in Eelen doen.
Met groote danckbaerheyt, wy dit Bleysoen aen-vaerden,
En buygen ons al t'saem gelijckelijck ter Aerden,
En geven eer, en lof, u groote Majesteyt,
Die ons in dese saeck, thoont u Almogentheyt.
Voor afscheydt wensch ick u, u Kunsten soo te plegen,
Dat yder diese siet tot deughden mach beweghen;
Da yder deugdsaem Mensch, daer lof, en deught van geef,
Op dat in langh geheugh u lofbaer Kunste leef;
Vermaeckt, leert deught in vreught, singht Rijmen, en gedichten,
Verthoont op u Thooneel, waer mede ghy mooght stichten
En leyden tot de deught; soo krijght ghy (door u Kunst)
By allen wijsen lof, en aller Goden gunst.
Binnen.
Vaert wel, ghy (door wiens gunst) de liefde Kunst doet groeye;
Vaert wel, ghy door wiens gunst wy hoopen soo te bloeye,
Dat van de bloeysels die ons Kunst voort brengen sal
Door zegen, ende gunst van 't driemael drie getal,
Die zielen, die in deught de ware Kunst beminnen,
Ziel vreughde, herts vermaeck in deughde sullen vinnen:
Vaert wel, ghy (door wiens gunst) en Goddelijcke macht,
Dit voor-ghenomen werck ten eynd' moet sijn gebracht:
Apollo, wilt u gunst in dese saeck bethoonen,
En met u lieve hulp, ons grooten arbeyt loonen,
Op dat ons oude Stam nu bloeyend' door nieuw groen
Mach blijven soo sy is, dat is, in Eelen doen.
EYNDE.
| |
| |
Wort voor 't laest Musicael ghespeelt, ende ghesonghen: dit navolgende.
| |
Stemme:
'k Sie den Hemel vol van.
GElaurierde Kunst-Goddinne
Ghy die u de Goon doet minne
Krijght der Goon, en Menschen gunst;
Sy den Hemel met gesanck.
Ciert u rijmpjes met Mvsyck,
Groeyd, en bloeyd, door Goden gunst:
Sy den Hemel met ghesanck.
Danckt den Hemel voor sijn zeghen
| |
| |
Nu ghy met u soete vreught
Selfs Apollo kunt bewegen,
Sy den Hemel met ghesanck.
VVilt ons blijde blijdtschap tuygen
Soete deuntjes tiereliert,
VVilt met sangh, en speelen juyghen
Dees u eerelijcke vreught
Daer Ghy blyft in Eelen doen.
EYNDE.
|
|
Auteursrechtvrij