Eerlycke tytkorting
(1634)–Jan Harmensz. Krul–
AuteursrechtvrijHelena, Rogier.Rogier.
'T Verlangen drijft my aen om weder t'huys te raken
Dies geeft my (Vader) raet hoe ick het best sal maken;
En wat my dient bequaemst in dese saeck gedaen.
Helena.
't Ghemoedt ghetuyght mijn u vertreck noch niet gheraen;
Na dat ick heb bespeurt de oorsaeck uw's vertrecken,
Door valscheyt die ghy my op heden ginght ontdecken
Wt geyle min gebroedt: Cassandra, soo ghy seght,
Soeckt u door slim beleyt te brenghen tot de Eght:
Cassandra die ghebruyckt veel duystre slimme treecken
Om haer Godloos verraet (uyt spijt) op u te wreecken;
Sy soeckt haer snoode lust te pleghen na begeer,
Sy tracht door boos bedrogh te krencken uwe eer;
Indien ghy u (Rogier) voor sullicx wilt verhoede,
| |
[pagina 51]
| |
Soo bidt ick volght mijn raet, en hout het my ten goede:
Dat ick u voorneem soeck te breecken, 't schiet om best,
De Goden wetent, ach! hoe mijn gemoedt my prest;
Om u (wat ick vermach) oprechtelijck te thoonen,
Raed' ick u qualick, wilt (bid ick) mijn raedt verschoonen:
Mijns oordeels, 't waer u best, als dat ghy wel versaemt,
En met een goet partuyr, weer by u Ouders quaemt.
Rogier.
Ach! Vader, kost dat zijn, het waer mijn hooghste wenschen,
Soo ick genieten moght de deughdsaemst aller menschen:
Helena die ick heb soo trouwelijck gemint,
En sy van herten my had wederom besint;
Wat luck waer boven 't luck van mijn geluck te achten,
Als mijn mijn Vader moght so weder t'huys verwachten;
Wat blijtschap, en wat vreugt, soudt voor mijn Ouders zijn,
Dat sy mijn soo vol vreucht weer saghen na mijn pijn:
Wegh reden sonder hoop, wegh ydele gedachten,
Die my onluckighe, doen soo geluckich achten;
Dat my 't luck soud' geschien te trouwen noch met haer.
Helena.
Het soud' geschieden wel, soo ick Helena waer,
O Almogende Goon, door u almogenthede,
Vergundt my doch mijn wensch.
Rogier.
Ach! Vader, u gebede
Ghetuygen my de gunst, die ghy u dienaer draeght,
Doch, denckt het geen ghy bid, de Goden selfs mishaeght.
Helena.
Mishaghen?
Rogier.
Ia.
Helena.
Wat reen?
Rogier.
De reden die zijn dese,
Dewijl ghy bid om 't geen onmogelijck niet ken wese,
| |
[pagina 52]
| |
Vertoorent ghy de Goon, onmogelijck ken niet zijn.
Helena.
En kent ghy dan Rogier gelooven niet met mijn,
Dat wat onmoghelijck schijnt, de Goden mogelijck maecken.
Rogier.
O neen mijn Heer, door schijn veranderen de saecken
Niet hare eygenschap: die blijven soo sy zijn,
't Onmogh'lijck dat wort niet, of 't is maer door de schijn
Neemt by ghelijckenis, dat ghy u manne lede,
Met Vrouwelijck gewaedt uytwendich ginght beklede,
En maeckten u ghelijck in kledingh als een Vrou,
Ghelooft vry dat men u daer voor oock oordelen sou,
Maer 't waer alleen door schijn.
Helena.
Ghy spreeckt van menschen saecke,
Maer 't gheen ick seggen wil dat soud' de Goden raecke:
't Onmogelijck moog'lijck wert door Goddelijcke maght
Den mensch eerst zijnde niet, die werden door de kraght
Van Gode, 't geen hy is: doch 't Godtlijck redineere,
Moet ick (voor dees tijt) in Poëtery verkeere;
Tot tuyghe mijnes gunst, soo gund' ick u, u wensch,
En my getransformeert heel in een ander mensch:
Ick wenschten dat ick waer Helena.
Rogier.
Door wat rede?
Helena.
Om u te thoonen, 't hert en Ziels genegenthede,
Met welcke dat ick u hertgrondelijck bemin,
Rogier ick beeld' my in dat ick Helena bin;
Soo terght liefd's neygingh my, en 't schijnt ick door deughde
Genootsaeckt ben dat ick met Goddelijcke vreughde,
Den Hemel, en de Goon op-offer mijn gebeen,
Dat hare Godtheyt dy verleene u Heleen.
| |
[pagina 53]
| |
Rogier.
Ach! Vader, ick bespeur met welck een goet gheneghen,
Dat ick u hulp, en gunst, tot mywaerts heb ghekreghen:
Indien u gunstich hert gheen macht ontbrack, 'k vertrou
Dat my, na wil, en wensch van u geschieden sou;
Schoon my u goede wil, die macht niet ken bethoonen,
Soo sal ick niet te min u even danckbaer loonen,
Voor alle eer, en deucht, die ghy my hebt gedaen;
Dewijl mijn herte my treckt om weder t'huys te gaen,
Versoeck ick u verlof.
Helena.
'k Heb u niet te gebiede,
Indien ghy scheyden wilt, u wille moet geschiede:
Maer ach! (Rogier) eer ghy van hier vertreckt, soo moet
Ghy volgen mijne raedt, en vallen eerst te voet
De groote Majesteyt des Hemels; laet ons hede
Hier in mijn Kluysjen gaen op-offeren gebede;
Dat u in uwe wegh den Hemel gunstich sy,
Op dat ghy veylich meught geraecken weer, daer ghy
V lieve Ouders meught in goede welvaert vinde,
Tot welckers dienst ick my in eeuwicheyt verbinde:
Kom doch Rogier, ey! kom, en laet ons beyde gaen,
Op dat met ons gebeen de Godtheyt wert voldaen:
Om Hemels gunst tot uwen voordeel te verlene.
Rogier.
En dat ick (nae mijn wensch) mijn waerde lief Helene
Genieten mach, ick ben gewillich en bereyt,
Te dienen in ghebeen Goodts groote Majesteyt.
| |
[pagina 54]
| |
De Gheest van Cassandra.STaeckt, droeve kommernis, deughd' lievend' Ionghelingh,
Die ick drie jaren langh in geyle lust nae gingh,
Tot my dees diepe Wondt het leven heeft benomen
Wanneer ick onder stond' u valslijck nae te comen,
Door raet eens Toveres: my moeten onder weegh
Die gene, waer van ick dees sware wonden kreegh;
Vermits ick waenden dat ghy 't waert Rogier, wiens minnen
Met dulle Raserny verwerden my de sinnen:
Soo dat ick onbedacht, door Goddeloose raet
Opt hooghst vervallen ben in een vervloeckte staet,
Mits ick het Helsch gespuys te hulp socht u te quellen
Soo lijd' ick nu de straf, en wreede pijn der Hellen;
'k Ben door u deught geparst te comen voor den dach,
Op dat ick daer door u mijn doodt getuygen mach;
En dat ghy weten soud' mijn leven is ten ende
Most dees mijn comst geschien: dies ick my weder wende
Ter plaets, daer naer geween, en bitterlijck geschrey
De Helsche Poel beswalckt met suchten veelderley.
Binnen.
Rogier.
Ick schrick in mijn ghemoedt, rechtvaerde straf doet blijcken
Dien God, van wien mijn hoop sal nimmermeer beswijcken,
O wonderlijck bedrijf, ick speur (o God) u macht
Met welcke ghy my hebt in het gemoedt verkraght,
Dat ick als machteloos, Heer, dijn Almogentheden
| |
[pagina 55]
| |
Genootsaeckt ben nochtans met krachtige gebeden
Te loven: Vader ach! wat voor een danckbaerheyt
Sal ick bethoonen God, mijn Hemels Majesteyt?
Voor dit gheluck, 't welck my gheschiedt is door het sterven,
Van dees Cassandra, om wiens wille ick most swerven
Als ballinck achter landt, ghescheyden van die geen
Die ick soo trouw'lijck heb gelieft; mijn lief Heleen:
Nu sal ick dach, noch uyr versuymen, maer my stellen,
Om my in d'Echte met Helena te versellen;
Dies weghen laet ons gaen, ter plaets daer men Godt eert,
Op dat mijn droeve druck, weer in gheluck verkeert.
Binnen.
| |
Elisabeth
by haer hebbende een Nonne-kleedt, met een Doodts-hooft.
OM in eensaemheyt te zijn
Wil ick mijn
Wt de boose werelt scheye:
En met een oprecht begeer
Inden Heer
Een Godtsalich leven leye.
Daer het herte (na zijn wensch)
Vanden mensch
Afgesondert is (om rede;)
Dat men van des werelts strijdt
Is bevrijdt
Godt te eeren met gebede.
| |
[pagina 56]
| |
 Want die onder menschen sweeft
Selden heeft
Goe gedachten, Godt te loven:
Want de Werelt treckt begeer
Altijt neer,
Eensaemheyt de Geest na boven.
Ach! als my de vlugghe tijdt
Wisse strijdt
Vande doodt brenght in gedachten:
| |
[pagina 57]
| |
Dan voel ick mijn wel getroost
t'Alder grootst
Vande werelt kleyn te achten.
Wat ter werelt soet gelaet
Inder daet
Zijn 't maer snoode ydelheden:
Als men overdenckt hoe ras
Dat het glas
Van het leven daelt beneden.
Die (wat hem den Heer toevoeght)
Wel vernoeght
Danckbaerheyt aen Godt ken geven:
Deughtsaem is in zijn ghemoet
En wel doet
Ach! hoe salich is diens leven.
Werelt, ick segh u adie
Mits ick sie
Al u loose, boose streecken:
Die door u ghevalste schijn
Heunich zijn,
Maer in 't eynd' als gal op-breecken.
Al u glory, roem, en pracht
Al u macht,
Al u wellust, en vermaecke:
Al u gaven (hoe begeert)
Het verkeert,
Dies ick werelt u versaecke.
Nu ban ick de vuyle min
Wt mijn sin,
Geyle lusten ick verfoeye:
| |
[pagina 58]
| |
Maer in plaets van dien sal deucht,
In mijn jeucht
Salich in de Liefde Bloeye.
En dit suyver wit gewaet
Sal de staet
Van mijn reynicheyt ghetuygen,
En in dese suyv're schijn,
Sal ick mijn
Voor mijn Schepper nederbuyghen.
Dat hy my in dese staet
Doch toelaet,
Al mijn leven te volherden:
Op dat ick na desen dach,
Eeuwich mach,
(Heer) by u ontfanghen werden.
Laet dit Beckeneel voor mijn,
Spiegel zijn,
Om mijn selfs te leren kennen:
Dat wy (na het vleesch) van Aert
Stof ghebaert
Niet dan stof, en as en bennen.
Adieu dan snoode Feecx met u bedriegery,
Adieu, werelt, adieu, ghy heerst gheen meer in my:
Met al u snoot verraet, en boose listicheden,
Die hier soo menich mensch met smerten heeft gheleden:
Wat zijt ghy werelt doch? een Poel vol damp, en stanck,
Der Goddeloosen vreucht, der deuchden onderganck:
Een strick, een Helle selfs, die niet uytbraeckt dan plaghe,
| |
[pagina 59]
| |
Een Hoer, een snode Feecx, die vruchten schijnt te draghe
Van vreuchde: maer eylaes! die op u vruchten siet,
Die vint in uwe vreucht, een helle vol verdriet:
O werelt, wat zijt ghy een Voedster van Godtloosheyt,
En queeckt de menschen op, in overgeven boosheyt;
O werelt hoe streelt ghy de herten naer u sin,
En blaest den gierigert u lose streecken in:
Ghy werelt, stoockt het hert, en scherpt de bitse tanden,
Der gener die door nijt opslocken, alle schanden:
En spuwen laster uyt, van vromen, werelt ach!
't Is wonder dat ick u bedroch verhalen mach,
O spiegel, waert ghy vaeck voor veeler menschen oogen,
Onmoghelijck dat den mensch, wiert vanden mensch bedroghen:
Onmoghelijck werelt, ach! onmoghelijck sout u zijn,
Te zaeyen in den mensch, u wrede Ziels fenijn:
Adieu werelt, adieu, dit sal mijn leydtsman wesen,
Door wien ick niet en sal u list, u valsheyt vresen:
Dit kleet, dit Nons ghewaedt, sal wesen mijn habijt,
Dit Bakeneel een baeck, waer na mijn Ziel met vlijt
Sal stieren 't sinnen C'oor, om niet te moghen dwalen,
In 's werelts woeste Zee, waer in niet is te halen
Als quellingh, list, bedrogh, verdriet, ellent, en pijn,
Adieu werelt, mijn vreucht voordaen in Godt sal zijn.
Binnen.
|
|