Eerlycke tytkorting
(1634)–Jan Harmensz. Krul–
AuteursrechtvrijPhilandermet een boeren Py.
DE blonde dageraet,
Verspreyt haer glantsch de telghjes door, en door,
Het morghen sterretje staet,
En flickert met haer straeltjes lieffelijck voor,
De vensters van mijn Nimphjens tent,
| |
[pagina 44]
| |
Alwaer ick niemant sie ontrent.
't Ghevogelt in het Wout,
Van blijtschap dertel speelt, en tiereliert,
De telghjes nat bedout,
(Met blader loof en bloeyseltjes verciert,)
Ghetuyghen al de soete Min,
Van mijn verliefde Velt-godin.
Wiens leden af-gheslooft,
Door 't Vryen vande lieve lange nacht,
Leggen door slaep berooft,
Van soete Min, en Minnelijcke macht,
Sy ronckt met soete sughjes uyt
Kom Thirsus, by u lieve Bruyt.
Wat soete dromen sijnt,
Die ghy soo soetjes premelt binnens monts,
Eylacy! soo het schijnt,
Acht ghy Philander niet die soo goet ronts,
Hier onder dese groene tack,
Lerinde eerst van Min aensprack.
Wat vrye vryigheydt,
Is in ons Vryage niet geschiet,
Philander droevich schreyt,
Nu dat Lerinde Thirsus Minne biet,
En slaet Philander voor het hooft,
Nu ghy sijn sinnetjes hebt gerooft.
't Gaet by de Herders om,
En by de Herderinnetjes is 't gemeen;
Soo 'k in 't gheselschap kom,
't Is al Philander heeft een blauwe scheen,
Philander leeft in swaer getreur,
| |
[pagina 45]
| |
Lerinde gaet met Thirsus deur:
Nu heb ick dan (mijn Lief!) nu heb ick voorgenomen,
Dat ick niet meer en sal by u Lerinde komen,
Maer my tot eensaemheydt in woeste wildernis
Begeven, nu ick u mijn Lief, mijn leven mis.
Adieu mijn Lief, adieu mijn Lief, maer anders Vrou,
Mijn Lief, om dat ick van u Liefd' gedachtenis hou,
Ghedachtenis die noyt sal uyt mijn Ziel geraecken,
Ghedachtenis die my een Tempel sal doen maecken,
In 't binnest van mijn Ziel, in 't diepste van mijn hert,
Daer uwe beeltenis steedts aengebeden wert:
Een Tempel, daer het vuyr sal van mijn Liefde branden,
Een Tempel daer ick u doe daegh'lijcx offerhanden,
Een Tempel, daer u beeldt, sal op een Altaer staen,
En sal daer neer geknielt, Lerinde bidden aen;
En soo mijn levens tijt mijn Lief ter eeren slijten,
Tot my de bleke Doodt ter Aerden neer komt smijten:
Adieu dan Lief, adieu, adieu genoten vreucht,
Waer aen Lerinde ghy, noch vaeck gedencken meught,
Adieu verlopen vreught, adieu verlopen lusten,
Adieu ach! soete mondt, die my soo dickmaels kusten:
Adieu Lerinde Lief, gedenckt aen mijn vertreck,
En dat ick u daer mee, mijn trouwe Min ontdeck,
Ach Lom're blaetjes, die de woortjes, ja gedaghjes,
En al het soet onthael van vriendelijcke laghjes,
Soo menigh duysent reys, hebt op dees plaets verspiet,
Adieu, getuygen van mijn over groot verdriet,
Wanneer een schrale Doodt my 't vleesch stroopt van de Beenen,
Wie sal Lerinde, dan Philanders Doodt beweenen?
| |
[pagina 46]
| |
Wie d'uytgeteerde romp in d'opgedolven aert?
Wie over mijne Ziel gebeen ten Hemel waert?
Wie sal de goon ten dienst het heylich Altaer stoocken?
Wie met geheylicht vuyr gewijde Wieroock smoocken?
Op dat mijn bleecke schim noyt voor u oogen sweeft,
Maer in een stille rust der eeuwicheden leeft:
O lucksalige Goon, ick sal tot offeranden,
De Wieroock van mijn Liefd', hier in dit hert doen branden,
Al eer d' Hol ooghde Doodt, my met haer schickte raeckt,
En van Philanders vleesch een aes der Wurmen maeckt:
Adieu dan Lief, adieu, adieu, adieu Lerinde,
Adieu mijn lieve Lief, adieu mijn wel beminde:
Adieu, ick scheyd' van u, en draegh in dese stee,
(Door een geheugenis,) mijn afgodinne mee.
Adieu voor 't alderlaest, nu is het tijdt te scheyde,
Adieu, geluck en heyl tot 's levens eeuwicheyde,
Gunnen de Goden dy, soo veel als ick u wensch,
Adieu verlaten Vrou, van mijn rampsalich mensch.
Binnen.
Hier wert ghesonghen, ende ghespeelt ondertusschen dalen Venus, en Cupido uyt den Hemel: beneden sijnde, hout het spelen op,
| |
Venus spreeckt.DEn grooten Godt Iupijn, met al sijn Hemel liede,
Noyt meerder offerhant als my alleen geschiede,
Mijn Godtheyt wert ge-eert, mijn maghten aengebeen;
| |
[pagina 47]
| |
En van verliefde Rey, mijn Tempel steedts betreen,
De Minnaer eert my meest om dat ick hem doe Minne,
En maeck een Aertsche Maecht sijn sinnes afgoddinne,
Een af-goddinne die in 't binnenst van sijn hert,
Met Liefdens offerhandt, steedts aengebeden wert,
Ick (door mijn soet ghewelt) maeck vreucht van slavernye,
'k Doe menich droevich hert in sijn verdriet verblye:
Ick brengh alleenich niet de menschen tot de Min,
Maer selfs de Goon, die daer behagen nemen in:
Wat Wetten sijnder die mijn wetten overtreffen?
Waerdoor ick kleene ken tot hoge staet verheffen;
Indien hy inde Min, sigh voeght nae mijne Wet,
Die ick hem tot een baeck in woeste Baren set,
Alst bulderend' onweer raest door haet in 't soete Minne,
Soo sal hy door mijn wel een veyle haven vinne.
Den loosen linckert: die de sausen kent mijns treecken,
Die is de mogentheydt mijns wetten wel gebleecken,
Wanneer een soete su haer lust gevangen gaf,
Daer haer den linckert loos, haer Maeghdom prachten af.
Dan luckt hem Min, en goet de Minne doet hem kope,
Na sijn verkreghen lust, de sloof met al de hope,
Van wel bedeelde schat; die door Fortunas gunst,
Meer glori bracht op Aerdt, als oyt subtijle kunst
Van listich winnaer deedt: hier leyt den Minnaer lagen,
En krijght sijn Lief door mijn schoon sonder haer te vraghen:
Ist wonder dat mijn macht de macht van alle goon,
In macht te boven gaet? de pronck van Iovis Troon,
| |
[pagina 48]
| |
Heeft niet soo veel versoeck, als onder dese Bomen,
Mijn kleene Tempel heeft: alwaer dat daeghelijcx komen
Verliefde herten, die haer Liefde sijn geplant,
Den een uyt lust tot Gelt, en Goet, sijn Offerhandt,
Mijn groote Godtheydt biedt: een ander is mins slave,
Om dat hy in sijn Lief bespeurt Naturas gave:
Wat hoor ick voor gesangh, en aengenaem gespel?
Ick acht het yemant is die Offer brengen sal.
Cupido.
't Is Moeder-lief een Rey van Herders die hier komen,
Met Blompjes, en met Kruydt al singhend' door de Bomen.
Binnen wert ghesonghen, ende ghespeelt, ondertusschen komt Lerinde, (de Bruyt sijnde) met haer ghespeele, Silvia, en Amarillis, Thirsus, Bruydegom, verselt met Amintas, en Coridon, gaen na de Tempel van Venus, om aldaer te Offeren eenige Bloemkranskens, de Goddinne Venus ter Eeren, oock Cloris en Philida met haer uyt.
Thirsus.
LOf, en Heyl, sy u Godin, van de Min,
Doet u Heylich Altaer branden,
Blaeckt met u gheheylicht vyer, nu wy hier,
Brenghen onse Offerhanden.
Lerinde.
Maeghde-Palm, Bloem, en Kruyt,, ick (als Bruyt)
Koom voor u ten Offer dragen,
Venus, Moeder van de Min,, ach! Godin,
| |
[pagina 49]
| |
VVilt voldoen ons welbehagen.
Thirsus.
VVy (Godinne) knielen neer,, t'uwer Eer,
Om dijn segens Lof te roemen,
Buygen wy met onse schaer,, voor 't Altaer,
Offeren u Roos, en Bloemen.
Lerinde.
Bloem, en Roosjes sullen wy,, brenghen by,
Tempel, en Altaren ciere,
Eeren onse Offerhandt,, met een brandt,
Van ghewijde Populiere.
| |
[pagina 50]
| |
Philida.
Godinne vande Liefd', in wiens verheven Troon,
Ons offerande wert u Godtheyt aengeboon,
Om Tempel en Altaer, ten dienst der Goon te vieren,
Met sangh en snaer gespel, na wijse en manieren,
Als d'Herders zijn ghewoon: dies wy met onse schaer,
Neer knielen (ô Godin) om zegen voor dit paer.
Cloris.
Godinne vande Liefd', die wy almachtich noemen,
Aenschout ons Maeghden palm, ons Roosjes, Kruyde, Bloemen,
Die wy, ten dienst van u, op-dragen aen 't Altaer,
Om segen, en geluck voor dit vereenicht paer.
Philida.
Almogende Godin, voor wien wy neder buygen,
Om ons eenvoudicheyt dijn Godtheyt te getuygen,
Ontfanght, ontfanght van ons dees Bloemtjes, en het Cruyt,
't Geen wy aen u Altaer op-offeren voor de Bruyt;
Die met haer Bruydegom, in Liefde traght te leven,
Wilt die door d'Offerhand' u heyl, en segen geven.
Cloris.
Godinne thoondt u gunst, aen die, die met ootmoet,
Gebeen, en Offerhand' u Godtheydt valt te voet:
Gundt dit vereenicht paer in voorspoet lange jaren,
Ghesegent door u gunst, in Liefde wel te varen:
Dies wegen: (ô Godin!) u heyligh Altaer brandt,
Met Bloemtjes, (krans, en Kruydt) 't gheen wy tot offerhandt,
Ter Eeren van dit paer, u Godtheyt komen thoonen;
Wilt (bidden wy) met heyl ons offerhande loonen.
Venus.
V offer wert aenvaerdt, geluck vereende twee,
Treedt tot mijn Tempel in, en brenght dijn offer mee,
Roos, Bloemen, Maegde-palm, wilt op mjn Altaer stoken,
| |
[pagina 51]
| |
En uwe offerhand' de Liefdt ter eeren roocken,
Kom Bruydegom, en Bruydt reyckt my dyn handen toe,
Dat ick de wetten van mijn soete plicht voldoe:
Voeght uwe handen 'tsaem, tot trou bewijs en teken,
Dat voor de Doodt u scheyt, u Liefde niet sal breken:
Dies ick mijn vuyr ontsteeck, verheft u soet gesanck
En lieffelijck geluyt, de hooge Goon ten danck.
Thirsus, en Lerinde geven malkander de handt, al de anderen knielen: Venus doet Brandt-offer, ondertusschen wert ghespeelt, ende ghesongen.
| |
Stemme,
| |
[pagina 52]
| |
Die brandt soudt leeren brande,
En doen versengen,, al wat de lust mocht brengen,
T'uwer schanden.
Venus.
Nu gaet geliefjes gaet, ick wensch u beyde toe,
Dat Ceres u gewas, en Pan dijn Vee behoe.
Thirsus.
Wy dancken u Godin, die onse Liefd' doet groeyen,
Lerinde.
Danck sy u (ô Godin) die ons u gunst verleent.
Cloris.
V Godtheyt sy gedanckt, die dees twee heeft vereent.
Philida.
Godinne gundt dees twee, dat sy in Liefde bloeyen.
al t'samen Binnen.
|
|