Eerlycke tytkorting
(1634)–Jan Harmensz. Krul–
AuteursrechtvrijFloriaen.ICk dacht vast by mijn selfs alsoo ick herwaerts gingh,
't Verloopen van de tijt verandert alle dingh,
Tot wat geluck (soo 't scheen) had my de tijt verkooren,
Het geen ick door de tijdt weer quackeloos heb verlooren,
| |
[pagina 41]
| |
't Verlies van mijn gheluck ist af-zijn vande maeght,
Voor wiens bewesen deught mijn hert danckbaerheydt draeght:
Cecilia Princes, als ick noch met mijn ooghen
Aenschou de plaets, waer my de krachten uw's vermoogen
Dryven met hert, met sin, met Ziel, ja met gemoet,
Ghelijck de Zeyl-steen 't yser na hem trecken doet,
Ter plaets, daer ick geknielt (almogende Godinne,)
De Goden offer inde Tempel mijnes sinne,
Op 't Autaer uw's waerdy, verdiensten van u deught,
Hoe wel dat ghy door dien (Princes) veel meer vermeught
Als ick vergelden kan: niet tegenstaende dese,
Doen (nae vermogen) my voor dees tijt danckbaer wese:
Waer was doch mijn gedacht? ha! doen ick heb versmaet
V aengeboden gunst, die 'k wensch, maer al te laet:
Waer waert ghy domme geest, die ghy my aen quaemt bieden?
V aengeboden gunst, u vriendelijcke reen,
Die sloech ick vander hant met sulck een plompe neen;
Berou, eylaes berou, hoe plaeght ghy mijn ghedachten,
Die door 't geheugenis verlooren luck betrachten,
Geheugen van u deucht herwenst verloope lust,
mijn ongherustich hert voed op versmade rust,
Mijn wenschen te vergeefs, gelegentheyt verloopen,
Versuymenis belet mijn eenich troost te hoopen:
Die kans die is versien, ervarentheyt die leert,
Hoe de verloopen tijt zijn gangen niet en keert;
Doch Cicero seyt recht, 't is wijsheyt te vergeten,
't Verloopen te gedencken, is maer tijt versleten;
Onnut ist dat ick klaegh van mijn verloren luck,
| |
[pagina 42]
| |
Onnut ist dat ick nu beween 't verlies met druck,
Licht dat het hert verscheelt met woorden en gedachten,
Om met een loose schijn mijn meningh te betrachten,
Soud' sulcke veynsery wel heerschen inde Maecht?
Om sien wat kennis dat een plompen Herder draecht;
Gewisselijck 't is soo, en ick vind' best geraen,
Te stellen uyt mijn sin, haer vruntschap my gedaen,
't Was haer beleefden aerdt die my de vruntschap deed',
Heb ick 't anders gheduyt 't is my van herten leet,
Doch isser eenich kans soo bootst my (Echo) na,
En schatert uyt door 't bosch een heughelijcke Ia.
Echo.
Ia.
Floriaen.
Ia, Echo seght ghy ja? mach ick u woort vertrouwen?
Echo.
trouwen.
Floriaen.
Trouwen Echo, sal mijn trouwen niet berouwen?
Echo.
rouwen.
Floriaen.
Sal trouwen rouwen mijn, hoe sal dat (Echo) schien?
Echo.
vlien.
Floriaen.
Vlien, sal ick vlieden, wel wat meer boet mijn verlangen?
Echo.
gevangen.
Floriaen.
Ghevangen Echo, hoe; gevangen om een Vrou?
Echo.
trou.
Floriaen.
Gevangen om de trou van mijn stantvaste min?
Echo.
Coningin.
Floriaen.
Mijn Coningin ghetrou, soo trou dat ick mijn leven
De Phoenix mijnes Ziel om straf noch doot begeven,
Sal nu noch nimmermeer; niet liever voor een Maeght,
Als dat men totter doot ghetrouwe liefde draeght;
Daer komt sy selver aen, hier moet ick wat verwachten,
Om sien of ick eens haer rechte gront betrachten:
| |
[pagina 43]
| |
Ick schuyl my wat ter sy om aen haer te bespien,
Of ick oock eenich treck van ware liefd' ken sien.
| |
Cecilia.Mijn hertje brant van soete min
Soo seer, dat ick die hette
Niet uyt mijn Zieltje, noch mijn sin,
In 't minste deel kan sette.
Ach! rover die mijn vryheyt steelt:
Ghy maeckt my een slaeflinne,
Ick gae, ick stae, gestadigh speelt,
V heysheyt in mijn sinne.
Slaefin (door willighe slaverny)
Ben ick van liefdens wetten,
Ach! herder ick ken u waerdy:
Niet uyt mijn sinnen setten.
Hoe soet is minnen als men mint,
Daer Ziel en sinnen neyghen,
Als Liefd' een goet ghenoegen vint,
Soo krijghtmen haest een eyghen.
Ach! spraeckeloos geboomt, dat al mijn treurigh klagen,
Nu na een korten tijdt gehoort hebt alle dagen:
V ist bekent hoe vaeck dat ick met veel getraen
Hier by dit Beeckjen al mijn klachten heb gedaen:
Alst led're wintje koel quam door de Boompjes ruyschen,
En deed' de golfjes vande klare beeckjes bruysschen,
Al schommelend' op en neer, werden ick vaeck bestreen,
En tot de liefd' versocht, van Princen aengebeen,
Van Vorsten hooch geeert, met smekende gebeden,
| |
[pagina 44]
| |
Die ick door tegenheyt steeds tegen heb gestreden,
Mits ick lantsdouwe soet verçiert met bloempjes schoon,
Kies voor het Konincx Hof, en Keyserlijcke Kroon,
Dies drijft mijn eenigheyt verselt met de gedachten,
Nae 't gheen ick boven 't Hofs wellusten hoogh moet achten,
Na dien ick metter daet meer acht het vrolijck wout,
Om dat de Son mijns Ziels hem daer verborgen hout:
Ach! Boomen, bloemen, vee, ghy klaver-rijcke weyde,
Vernieuwers van mijn lust en soete vrolijckheyde,
O aengename plaets, daer mijn verliefde ooch,
Ziels voetsel uyt het schoon, eens schonen Herder toogh;
Sacht sinneloose Maecht, versot so lichtlijck niet,
Want door de wulpse min quam menich in 't verdriet,
Raetslaecht met d'achterdocht, wat sou my die doch raden
Mijn liefd' te staken? neen, veel eer wil ick versmaden
Een Scepter, en een Kroon, ja Konincklijck bevel,
Eer ick mijn tweede Ziel uyt mijn gedachten stel:
Hoe: sal ick dan een stock (in plaets van Scepter) sweyen,
Verschoven in het velt de slechte Schapen weyen?
Soud' dat mijn Vader wel gedogen? neen, geensins,
Dat ick een Herder soud' verkiesen voor een Prins:
Nochtans ick liever wil de Kroon en 't Rijck verliesen,
Als te haten die 'k min, en dien ick haet te kiesen,
Dit oorsaeckt mijn geween met bitterlijcke smert,
De ooghen vol getraen, met droefheyt in het hert:
Eylaes! bedruckt gemoet, wat ist een swaer verdriet,
Alst eerbaer herte wenst, na 't geen de schaemt verbiet?
De Keur-Vorst van mijn Ziel dien ick heb uytverkoren,
Is van een kleyne staet, en lage stam geboren,
| |
[pagina 45]
| |
Hoe; staet het dan niet vry dat d'hoogheyt sich verneert,
En 't eerlijck kleyn verkiest om stillen de begeert?
Of moetmen dan alleen (om achterklappers rede,)
Breken de willekeur van onse sinnelijckhede?
Alst eerbaer hertje wenscht na zijn besloten deel,
Dat waer te wreet (dunckt my,) en voor een Maeght te veel,
Daer rijst de Son mijns Ziels, veynst nu Cecilia veynst,
En melt door dese Brief al 't gene dat ghy peynst;
Laet vruchteloose schaemt onder de begeerte buygen,
En wilt vrypostich hem u Hertens wensch getuygen,
Ach! Herder Floriaen, ick wensch u goeden dach.
Floriaen.
En ick u al 't geluck dat yemandt wenschen mach,
Princes dus eenich hier?
Cecilia.
Sout ghy my eenich achten?
Floriaen.
Mits ick u eenich vant.
Cecilia.
Verselt met mijn gedachten.
Floriaen.
Gedachten die misschien op u beminde voen.
Cecilia.
Soo acht ick Floriaen dat dickmaels d'uwe doen.
Floriaen.
De mijne (Iuffrou) zijn als, al des Herders knaepjes,
Becommert en begaen met sorge voor de schaepjes,
Om houden oogh in 't zeyl, gelijck ons plicht gebiet,
Of men de Wolf oock na de Schaepjes komen siet.
Cecilia.
Seer konstich ist geveynst; dan ick soud' Floriaen,
V reden (na my dunckt) op dese sin verstaen:
De Schaepjes die ghy segt, dat acht ick zijn de Maechden,
Wiens sinnen uwe liefd', wiens weerliefd' u behaechden,
Dat ghy becommert zijt met sorge voor u Vee,
'k Verstae alleenich u getrouwe min daer mee.
Floriaen.
Vergeeft my dat Princes, 'k ben soo geluckigh niet,
| |
[pagina 46]
| |
Dat my van eenich Maecht eenige gunst geschiet,
Oock heb ick noch mijn tijt in 't minnen niet versleten.
Cecilia.
Soo moet ghy Floriaen, dan door u reden weten
Dat ghy niet oord'len kunt, dat u geen gunst geschiet;
Dan schoon of ghy 't al seght, ick kent gelooven niet.
Floriaen.
Het seggen staet aen my, aen u Princes, 't geloven.
Cecilia.
Ick meen, dat mijn geloof u seggen gaet te boven.
Floriaen.
Dat niet u kloeckheyt my verwint in dit verschil,
Dewyle ghy u tongh Princes hebt tot u wil:
Had my natuer begaeft met kunst van wel te spreken
'k Soud' my verstouten licht, een Maeght om gunst te smeken;
Smeecken met soet gevley, om lieve weder min,
Soud' ick Princesse Vrou, die daer ick slaef van bin.
Cecilia.
Ten schort u daer niet aen, dies stelt u door de rede
In alles vry vernoeght, en reed'lijck te vrede:
't Is wonder Floriaen, ja wonder geeft het mijn,
Dat sulcken braven Helt ken sonder minne zijn,
Volmaeckte schoonheyts lof u aenschijn braef verçiert
V lieftallige tongh met reden ghemaniert,
Soud' d'alderbraefste Maeght tot minnen wel beweghen,
Indien ghy Floriaen tot minnen waert genegen.
Floriaen.
Ghenegentheyt tot min, Princes, wel was gesint,
Maer mits genegentheyt, gelegentheyt niet vint,
Is mins begeert te niet? dies moet ick 't minnen staken,
Tot dat genegentheyt gelegentheyt ken raken;
Doch dat ick by geval aen eenigh Maeght mocht sien,
Dat sy my gunst toedroegh, 'k soud' haer mijn dienst aen bien.
Cecilia.
Ick twyffel Floriaen of ghy u woort sout houwen.
| |
[pagina 47]
| |
Floriaen.
Mijn woort mijn segel is, daer meugt ghy op vertrouwen.
Cecilia.
Wie al te haest vertrout, wel licht bedrogen wert.
Floriaen.
Bedriegen ken hy niet, die trou is in zijn hert.
Cecilia.
Een hert sonder bedrogh, is heden quaet te vinden.
Floriaen.
Princes voor andere, wil ick my niet verbinden,
Ick spreeck alleen van 't mijn.
Cecilia.
De woorden zijn wel goet.
Floriaen.
En 't hert niet minder als de tonghe blijcken doet.
Cecilia.
Soo soud' ick u wel licht yets heymelijckx vertrouwen.
Floriaen.
Van mijn getrouwicheyt meught ghy u seecker houwen.
Cecilia.
Mijn dunckt ick wesen soud' d'alder-vernoeghste mensch
Dat ick in kleynicheyt mocht leven na mijn wensch,
De weelden van het Rijck die zijn my soo seer teghen
Dat ick in de Ballans mijns oordeels dickwils wegen,
Met sware achterdocht de vruchten vande weelt,
Bevind' ick dat haer lust my alle vreucht ontsteelt:
'k Heb inde lust gheen lust, door 't stadelijck genieten
In 't kort geseyt, het Rijck, en Kroon zijn mijn verdrieten,
Soo de ghewoont (door schaemt) mijn eerbaer voorneem breeckt,
Dat nochtans vol ghevaer, en sware sorge steeckt:
Niet tegenstaende is soo groot op u 't vertrouwen,
Dat ick niet langer ken mijn hert verborgen houwen;
Ia u beleeftheyt die betrou ick soo veel toe,
Ghy my verschoonen sult, ist saeck dat ick misdoe;
Wanneer ick u ontdeck mijn sin en welbehagen,
Mishagens u (ick bid,) wilt dan geen roem gaen dragen,
Dat ghy een ted're maeght haer sinnen hebt versot,
En maecken mijn 't ghemeene volck tot een spot.
| |
[pagina 48]
| |
Floriaen.
Princes, den Hemel sal eer op der Aerden dalen
Eer ick met valscheyt u soud' soecken t'achterhalen,
Eer sal het schob-gediert, nestelen in het Wout
Eer ick niet na en kom al 't geen ghy my vertrout:
Eer sal sich 't pluymgediert in woeste zee geneeren,
Eer ick niet en volbrengh u edel heus begeeren:
Eer sult ghy in een zee verkeeren sien de Landen,
En selfs de zee ghelijck een heete koole branden;
Eer van my niet en wert u wil na wensch voldaen,
Al waert dat ghy geboot my in mijn doodt te gaen.
Cecilia.
Onmog'lijck dat ick ken 't verhoolen langer swygen,
Mijn hallef doode Ziel moet uyt u leven krygen;
Florentius uyt.
Ghy zijt het Floriaen, ghy zijt het die my doet
Versmaden Rijck, en Kroon, en minne na 't gemoet;
Siet hier een Konincx kint van liefden overwonnen,
Hoe soud' ick langher voor mijn Herder veynsen konnen?
Mijn Herder, dien ick min, en minne sal de tijt
Tot dat de doodt mijn scheyt, trots alle die 't benijt.
Floriaen.
Princes, Mevrou, wats dit? ick bid u overleght,
V saecken wysselijck, en zijt wel onderrecht,
Dat ghy in keur van min, niet al te verr' mocht doolen.
Cecilia.
Laet Floriaen aen my die sorge zijn bevoolen,
Mishaeght mijn minne u? de waerom my verklaert.
Floriaen.
Mishagen; neen Princes, ick kniel voor u ter aert,
En acht soo grooten luck onwaerdich my te wesen.
Cecilia.
Hou daer een Brief, waer in ghy duydelijck sult lesen,
Mijn meningh, wil en wensch, wilt u daer op beraen,
En tegen t'avont my u meningh doen verstaen.
binnen,
Floriaen.
Vaert wel Princesse Vrou, u eerlijck ghebieden
| |
[pagina 49]
| |
 Sal van u onderdaen, dienstwillichlijck gheschieden.
Hy leest den Brief.
Ick acht de heusheyt meer, die ghy my Herder doet,
Als al de diensten van een Hoofsche Adels stoet:
Tot teken van mijn trou sal ick de Hoofsche staten
Alleenich om de min van Floriaen verlaten,
En weyden liever 't Vee, door Bergen, Bosch en Dal,
En wat ick niet en schreef, hier na u segghen sal.
V. E. Verliefde Cecilia, Princes van Griecken.
| |
[pagina 50]
| |
Ha! goedertieren Goon, soud' ick dien dach wel leven,
Dat ick weer van 't gheluck, soo hoogh soud' zijn verheven:
Ick hoop en vrees nochtans, gunt goede Goden ach!
Dat ick in dese saeck, mijn wel beraden mach.
Binnen.
| |
Florentivs.VVAt laet ghy Goden toe, kent goede Goon gheschien,
Dat ick die trots en spijt moet met mijn oogen sien?
Fy u Cecilia, fy u schandael der Vrouwen,
Dat ghy ach! Konincks kint een Herder soeckt te trouwen:
Cecilia dus valsch, Cecilia dus licht?
Ist oogh betovert, of begoogelt my 't gesicht?
Ick weet niet wat het doet, 't veroorsaeckt my veel klachten,
Ick twist met mijn ghesicht, en kijf met de gedachten,
Oft droom, oft beuselen zijn, oft Duyvels spoockery
Soud' sy hem minnen, dat gheloof komt niet in my,
Ghelooven moet ick ymmer 't gheen mijn ooghen saghen,
Ha Hemel! moet ick dan die spijt gheduldigh dragen,
De trotsheyt is soo groot, ha! Griecxsche Koningin
Dat ghy een lompe Boer betoont u hoofsche min:
O onrechtvaerde Goon, ick sal het niet gedogen,
Is anders mijne haet niet minder alst vermogen.
Binnen.
|
|