Lezen doet je goed. Leerjaar 7a

[p. 90]

22 Anansi en de kaaiman

Dit verhaal is een fabel. Dat is een verhaal waarin dieren kunnen praten. De belangrijkste dieren in dit verhaal zijn Anansi en Kaai. Anansi is een spin. Zijn voorouders zijn heel lang geleden met de tot slaafgemaakten uit Afrika naar Amerika gekomen. Kaai is een kaaiman.

Eten is erg belangrijk, voor mensen en dieren. Zonder eten gaan mens en dier dood. Anansi was dan ook elke dag bezig om ervoor te zorgen dat hij, zijn vrouw en zijn kinderen voldoende te eten hadden. Zijn gezin hield van vis en van vlees. Daarvan was er genoeg in het bos in de buurt van het dorp waar zij woonden. De kunst was om die vissen en het wild te vangen. Op een dag kwam hij op één van zijn tochten door het bos bij een kreekje. Het water van de kreek was donkerbruin, maar op sommige plekken scheen de zon en kon je door het water kijken. Hij zag een paar grote vissen zwemmen. Hij sneed een scherpe visspeer van een tak van een boom en liep het water in. Hij zocht een plekje niet ver van de kant, dicht bij een zonverlicht gedeelte. Hij richtte zich op, zodat hij met zijn twee achterste poten in het water stond. Daar bleef hij doodstil staan met zijn speer in aanslag in één van zijn voorpoten. Hij moest wachten tot er een mooie vis langs kwam zwemmen. Die zou hij dan treffen met zijn speer.

Maar opeens voelde hij dat iets hem bij zijn twee achterpoten vastgreep.

Terwijl Anansi naar voren viel, schreeuwde hij: ‘Help, wie houdt me vast?’ Hij hoorde een stem die uit het water achter hem kwam.

‘Ik ben Gooi.’

Anansi dacht razendsnel na. Toen zei hij: ‘Gooi me dan!’

Tot zijn verbazing werd hij een heel eind weggegooid, het bos in. Zo snel als hij kon, rende Anansi terug naar het dorp. Daar was hij veilig. Alleen had het gezin die dag geen eten. 's Avonds, toen Anansi van de honger niet kon slapen, kreeg hij plotseling een idee. Hij wist hoe hij elke dag aan eten kon komen.

Zodra de zon op was, ging hij terug naar de kreek. Hij zocht de plek waar hij was terechtgekomen, toen Gooi hem had weggegooid. Hij verzamelde weer een paar stevige takken en sneed met een mes scherpe punten aan beide kanten. Hij stak de stokken stevig in de grond. Daarna liep Anansi fluitend het bos in. Zo kwam hij een konijn tegen.

‘Hé mati Konkoni’, riep hij. ‘Goedendag, waar ga je zo naartoe?’

[p. 91]

‘Ach’, zei Konkoni, ik maak gewoon een wandelingetje. ‘Het is zo een mooi weer vandaag.’

Anansi zei: ‘Heb je geen zin om te gaan vissen. Ik weet een mooie kreek hier dichtbij.’

Konkoni zei dat hij nog nooit had gevist.

‘Dan zal ik het je leren’, zei Anansi. ‘Het is heel gemakkelijk.’

Hij sneed een tak van een boom en maakte er een visspeer van, die hij aan Konkoni gaf. Ze liepen naar de kreek.

‘Zie je hoe helder het water is waar de zon schijnt?’, vroeg Anansi. ‘Kijk die vissen daar zwemmen.’

Hij wees Konkoni de plek waar hij de vorige dag had gestaan, en van waaruit hij de speer op de vissen zou kunnen gooien.

‘Je mag niet bewegen, anders gaan de vissen weg’, zei hij tegen Konkoni. Konkoni had een minuut of twee doodstil gestaan, toen hij voelde dat hij onder water werd vastgegrepen.

Hij schreeuwde: ‘Anansi, iets houdt me vast!’

Anansi zei: ‘Maak je niet ongerust. Dat ding gaat je straks loslaten. Je

[p. 92]

moet hem vragen wat zijn naam is.’

Bibberend van angst vroeg Konkoni: ‘Suma e hori mi? Wie houdt me vast?’

De stem uit het water antwoordde: ‘Mi nen na Gooi. Ik heet Gooi.’

Konkoni zei tegen Anansi: ‘Hij heet Gooi.’

‘Dan vraag hem om je te gooien’, zei Anansi.

‘Gooi me’, riep Konkoni zo hard als hij kon.

Het ding gooide Konkoni uit het water, een heel eind het bos in. Hij kwam precies op de plek terecht waar Anansi de stokken met de scherpe punten in de grond had gestoken. Het konijn stierf.

Zo kwam Anansi die dag aan konijnenvlees en kon zijn gezin genieten van een lekkere maaltijd.

Elke dag ging Anansi nu in het bos wandelen. Zodra hij een dier tegenkwam dat hem een lekker maaltje scheen, lokte hij hem mee naar de kreek. Zo kwam hij een tijdje aan zijn eten.

Op een dag liep hij al drie uren rond zonder dat hij een dier was tegengekomen dat goed zou zijn om op te eten. Het werd al donker. Hij wilde net naar huis terugkeren, toen hij in de buurt van de kreek een kaaiman zag. Van kaaimanvlees zou zijn vrouw Makuba lekkere satés kunnen maken. Anansi begon al te watertanden.

‘Hé brada Kaai,’ zei hij met zijn aardigste stem. ‘Wat doe jij zo laat nog op pad.’

‘Ach, ik wandel maar wat rond, op zoek naar iets te eten.’

‘Als ik het goed heb, ben je een grote visliefhebber’, zei Anansi. ‘Weet je niet dat er hier in de buurt een kreek is vol vis.’

Kaai antwoordde: ‘Daar zeg je wat. Daar had ik helemaal niet aan gedacht.’

De kaaiman deed alsof hij van niets wist. Intussen had hij allang door hoe Anansi zijn slachtoffers elke dag in de val lokte. Kaai was niemand anders dan Gooi. Hij had de gevaarlijke plek met de puntige stokken gezien, waarop de dieren die hij naar de kant gooide terecht kwamen.

‘Kom laat me je naar de kreek brengen en een goede plek wijzen, waar de vissen makkelijk te vangen zijn’, zei Anansi.

De twee dieren liepen samen naar de kreek. Daar aangekomen bleef Anansi aan de kant staan. Er was niet zoveel zon meer, en de kreek zag er vrij donker uit. Maar dat maakte Anansi eigenlijk toch niet zoveel uit. Hij moest Kaai in het water zien te krijgen, naar de plek waar hij de dieren liet staan zodat Gooi hen kon vastgrijpen. Dat moest met Kaai niet moeilijk zijn. Hij was een waterdier.

[p. 93]

Anansi wees naar de plek. ‘Je moet daar op de loer gaan liggen.’

De kaaiman verdween onder water. Anansi kon hem niet meer zien.

‘Ben je al daar?’, riep hij.

Er kwam geen antwoord. Anansi wachtte even. Toen riep hij weer: ‘Ben je al daar?’

Dit keer zag hij belletjes boven water komen, en daarna de kop van Kaai, vlak bij de kant.

‘Je bent te dicht bij de kant, brada Kaai’, legde Anansi ongeduldig uit. ‘Je moet iets verder gaan.’

‘Waarom kom je me niet wijzen waar ik moet zijn?’ Kaai ging op zijn achterpoten staan. ‘Kom ik houd je wel vast.’

Hij strekte een voorpoot uit naar Anansi en pakte hem vast bij een van zijn achterpoten. Zo trok hij Anansi het water in.

Anansi schreeuwde: ‘Dus jij bent Gooi! Laat me los!’

Kaai zei: ‘Je weet toch wat je moet zeggen.’

‘Nee, nee, nee’, kermde Anansi.

‘Zeg het, zeg het’, hield Kaai aan, terwijl hij Anansi verder het water introk.

‘Gooi me niet te ver’, smeekte Anansi.

Maar de kaaiman gooide hem met een boog precies op de plek waar de stokken in de grond waren gestoken.

Hij krijgt zijn verdiende loon, dacht de kaaiman tevreden bij zichzelf. Hij ging lekker tussen de waterplanten liggen uitrusten.

En Anansi?

Die had zich heel klein gemaakt. Zijn acht poten had hij strak tegen zijn magere lijf gevouwen. Zo kwam hij precies tussen de stokken terecht. Hij kwam er levend vanaf, maar die dag bracht hij geen eten naar huis. En daarna heeft Anansi nooit meer een dier naar de kreek gelokt. Hij moest vanaf toen op een andere manier aan eten zien te komen.