Lezen doet je goed. Leerjaar 6c

[p. 70]

Les 20 Strijd om een schaduw

In een Arabisch land leefden eens twee mannen die Ali en Mansoer heetten. Ze waren buren en konden het best met elkaar vinden. Vaak maakten ze een praatje en wanneer ze elkaar konden helpen, deden ze dat graag. Dat zou misschien altijd zo zijn gebleven, als er op het erf van Mansoer niet een grote boom had gestaan.

Het was een prachtige olijfboom. Het was een sterke boom, die ondanks de harde grond en de vele keitjes in de bodem, gewoon was blijven groeien op het erf van Mansoer. Nu was het wel zo dat Mansoer de boom goed verzorgde. Regelmatig kreeg hij water en mest. Twee keer in het jaar kon Mansoer mooie, ronde vruchten oogsten. Een deel van de olijven zette de vrouw van Mansoer op zout water. Dat was een lekkernijtje dat iedereen wel lustte. Met het andere deel maakte ze olijfolie. Dat was om mee te koken. Ja, de olijfboom gaf Mansoer veel plezier.

Zijn stam was dik en knoestig en zijn kruin was wel tien meter in doorsnee. De bladeren veerden zachtjes heen en weer als het waaide.

In de vooravond, als de zon in het westen stond, wierp de boom een grote ronde schaduw op de grond. Maar de schaduw viel dan op het erf van Ali. De boom stond namelijk niet ver van de lage planken schutting die de twee erven scheidde.

Ali had op zijn erf naast het huis een ruim stuk opengelaten. Hij had het geplaveid met mooie tuintegels. Hij zorgde ervoor dat het er schoon en netjes was. Hij vond het prettig om buiten te zitten, vooral in het hete seizoen. Dan zette hij op het einde van de dag een luie stoel op zijn erf. Toevallig viel de schaduw van de olijfboom op zijn rustplekje. Dat maakte het daar lekker koel.

Het was een ideaal plekje om lekker uit te rusten na een dag van hard werken.

Op het erf van Mansoer viel omstreeks die tijd alleen een rechte schaduwstreep. Die kwam van de stam van de boom. Er paste nauwelijks een stoel op. Naast die schaduw brandde het zand je voeten.

[p. 71]

Nu was het op een dag weer erg warm geweest. Mansoer had de hele dag hard gewerkt. Het zweet droop van zijn lijf. Toen hij thuiskwam, nam hij een lekker bad met koud water. Daarna trok hij schone huiskleren aan. Dat voelde al een stuk beter. Maar binnen in het huis was het benauwd. Al snel had hij het weer warm. Hij liep het erf op om daar wat verkoeling te zoeken. Zijn oog viel op buurman Ali. Die zat uitgebreid in een ruime stoel in de schaduw van zíjn boom uit te rusten. Mansoer keek naar de rechte schaduwstreep op zijn erf. Die

[p. 72]

gaf nauwelijks beschutting tegen de felle middagzon. Dit kan toch niet, dacht Mansoer jaloers. Hij ging bij de schutting staan.

‘Jij zit in mijn schaduw’, zei hij tegen Ali.

‘Jouw schaduw?’, vroeg Ali verbaasd.

‘Natuurlijk’, zei Mansoer. ‘Het is toch de schaduw van mijn boom? Die schaduw is evengoed van mij als de vruchten die de boom draagt.’

‘Dat heb je helemaal mis!’, riep Ali uit. ‘De schaduw ligt op mijn erf. Alles wat op mijn erf is, behoort mij toe.’

Zo kregen Ali en Mansoer ruzie om een schaduw. De vrienden werden vijanden.

Op een dag liep de ruzie zo hoog op, dat ze met opgewonden gezichten tegenover elkaar stonden. Nog even en ze zouden elkaar te lijf gaan. Op dat moment kwam de kadi van de stad voorbij. Hij was een wijze, oude rechter. Hij kende Mansoer en Ali beiden goed. Hij had altijd gedacht dat de buren een voorbeeld van verdraagzaamheid waren. Nu zag hij ze als nijdige honden tegen elkaar blaffen.

Hoofdschuddend liep de kadi naar ze toe.

‘Waarom gaan jullie zo tegen elkaar tekeer? Dat past goede buren toch niet.’

‘Het is om die boom daar, o wijze rechter’, zei Mansoer. ‘Of liever gezegd om de schaduw die hij in Ali's tuin werpt. Die schaduw is van mij.’

Ali riep daarop verontwaardigd: ‘Mansoer vergist zich, edelachtbare. De schaduw ligt op mijn erf en is dus van mij.’

De kadi keek verwonderd van de ene man naar de andere.

‘Ik dacht dat jullie verstandige mannen waren’, zei hij. ‘Waarom maken jullie ruzie om zoiets geks als een schaduw? Dat hoeft helemaal niet, want de schaduw is van jullie beiden.’

‘Van ons beiden?’, vroegen Ali en Mansoer verbaasd.

Daaraan hadden ze nog niet gedacht.

‘Vertel mij eens, Ali’, zei de kadi vriendelijk. ‘Als Mansoer geen boom op zijn erf had staan, zou jij dan in die schaduw kunnen uitrusten?’

‘Nee, zeker niet’, antwoordde Ali.

[p. 73]

Mansoer keek al triomfantelijk naar zijn buurman. Het was net alsof hij wilde zeggen, ‘zie je wel dat ik in mijn recht sta’.

‘Maar’, zei de kadi nu tegen Mansoer, ‘als Ali's zijn erf niet zo mooi open was, zou je dan lekker van de schaduw kunnen genieten?’

Nee, dat kon evenmin.

‘Ik zou dus zeggen’, vervolgde de kadi, ‘dat de schaduw evengoed van Mansoer is als van Ali en evengoed van Ali als van Mansoer.’

Dat moesten de mannen toegeven.

‘Welnu’, zei de kadi, ‘wanneer de schaduw van jullie beiden is, wat weerhoudt jullie ervan om er dan ook samen van te genieten? Zet er tegen het einde van de dag twee stoelen neer, voor ieder van jullie één. Jullie hebben allebei evenveel recht om van die schaduw gebruik te maken.’

Dat vonden Ali en Mansoer een uitstekende oplossing. Als de zon in het vervolg naar het westen daalde, klom Mansoer over de schutting. Dan plofte hij in de stoel die Ali voor hem in de schaduw had klaargezet.

Samen genoten ze van de koelte en het zachte gefluister van de bladeren.