Lezen doet je goed. Leerjaar 6b

[p. 72]

Les 18 Door het oog van een naald

Martha is een Inheemse, maar geen volbloed. Haar grootvader was een Creool. De kleur van haar huid is donkerder dan bij volbloed Inheemsen.

Haar haar, dat ze kort heeft laten knippen, krult. Voor de rest zijn haar inheemse trekken duidelijk herkenbaar.

Ze is opgegroeid in een inheems dorpje in Para. Ze kon goed leren en het lukte haar om naar de middelbare school te gaan. Ze woonde toen in een internaat in Paramaribo. Na de middelbare school is ze naar haar dorp teruggekeerd.

De meeste mensen uit het binnenland of het district blijven in de stad wonen als ze een hogere opleiding hebben gevolgd. Ze kunnen moeilijk werk vinden dat bij hun opleiding past.

Maar Martha had geluk. Ze kon wèl terugkeren naar haar dorp. Ze had een baan gevonden bij het ministerie van Sociale Zaken. Het ministerie had een kantoor in één van de dorpen in de buurt. Daar mocht ze werken. Martha was blij, want ze hield van haar dorp. Ze was dan ook dicht bij haar ouders.

Bovendien had ze drie kinderen, en die waren dan dicht bij de grootouders.

's Morgens liep Martha drie kwartier naar haar werk in het andere dorp.

Om half drie in de middag liep ze weer terug. Er gingen geen bussen daar en ze had geen ander vervoer. Ze vond het niet zo erg. Lopen had ze haar hele leven al gedaan. En vaak genoeg ontmoette ze onderweg vriendinnen met wie ze al babbelend verder liep.

Op een dag moest Martha overwerken. Pas om vijf uur kon ze het kantoor verlaten. Met twee collega's begon ze aan de weg naar huis. Het weer was heet en drukkend. Na een kwartier begon het te rommelen in de wolken.

De vrouwen haastten zich, want het was duidelijk dat het zou gaan onweren. Nog net voor het begon te regenen, bereikten ze het dorp van de eerste collega. Martha liep door met haar andere collega. Ze zagen de lucht helemaal zwart worden en niet lang daarna barstte de hemel open.

Bliksemschichten flitsten en de donder knalde keer op keer. Kletsnat bereikten ze het dorp waar de tweede collega woonde.

[p. 73]

‘Blijf hier wachten tot de bui over is’, zei de collega van Martha tegen haar.

Ze gaf Martha een baddoek om haar haren droog te wrijven. Martha wachtte tien minuutjes. De regen leek minder te worden, maar het werd ook donkerder. De schemering begon te vallen.

‘Blijf hier slapen’, nodigde de collega haar nogmaals uit. ‘Het kan gevaarlijk zijn om in het donker door het bos te lopen. En dan nog bij regenweer.’

[p. 74]

Maar Martha sloeg het aanbod van haar collega af.

‘Die kinderen van me wachten op me’, zei ze. Haar kinderen waren toen nog klein. Sergio was zes en Melanie was drie jaar.

Eerst leek de bui af te nemen, maar toen ze een minuut of vijf gelopen had plensde de regen weer in alle hevigheid neer. Het waren dikke regendruppels. Je kon geen hand voor je ogen zien. Alleen als de bliksem flitste, zag ze de profielen van de bomen tegen de hemel. Bij elke donderslag kromp ze in elkaar. Ze was overdag nooit bang geweest op de weg, maar nu werd ze het wel.

Op een bepaald punt moest ze rechts afslaan om bij haar dorpje te komen.

Die afslag mocht ze niet missen. Hardop biddend of God haar, dank je dank je, de weg wou wijzen, liep ze verder.

Niet al te ver voor haar sloeg de bliksem in de weg. Verlamd van schrik ging ze in de modder liggen, want daar was de weg inmiddels in veranderd.

‘Opstaan’, zei ze tegen zichzelf en dat deed ze. Half rennend en dan van vermoeidheid weer lopend, vervolgde ze haar weg, steeds biddend dat ze veilig thuis mocht komen.

Op een gegeven ogenblik was er weer een lichtflits en tot haar stomme verbazing zag ze dat het de goede weg naar huis was. Zonder zich ervan bewust te zijn, had ze de goede afslag genomen. Nog even en ze zou thuis zijn. Nog een klein stukje, dan was ze bij de kreek waar een omgevallen boomstam als timba - loopplank - overheen lag. Daar moest ze over en dan was ze er.

Het regenen was gestopt, maar het was nog steeds donker. Ze zocht in haar tas naar een T-shirt of iets anders om haar gezicht en haren mee te drogen. Ze zag dat ze al die tijd een aansteker in haar tas had gehad. Ze maakte de aansteker aan om naar de timba te zoeken. De kreek was veranderd in een woest stromende rivier. De timba was half onder water. Gelukkig was de boom nogal breed. Voorzichtig zette ze haar voet op het begin van de loopbrug. Het water stroomde over haar voeten.

Nog een stap. Toen zag ze bij het licht van de aansteker iets bewegen.

Het was de kop van een aboma. Een aboma is een grote wurgslang. In een moment van koelbloedige helderheid keek ze of ze zijn staart kon zien.

[p. 75]

Met die staart valt de slang aan, boort de scherpe verharde punt in de anus of de ruggenwervel van het slachtoffer voor houvast en gaat dan pas wurgen.

De staart was ver genoeg van haar af. Zo gauw ze kon en met veel lawaai, strompelde ze de timba over.

‘Suma de dape?’, zei de stem van haar buurvrouw, die iemand hoorde aankomen.

‘Na mi’, antwoordde Martha half huilend, maar ook opgelucht dat ze het dorp levend had bereikt.

‘Mi gado. Waarom ben je door dit noodweer gekomen?’

‘Sergio en Melanie wachten op me.’

Er kwamen meer mensen kijken. Martha vertelde van het noodweer en van de aboma in de kreek, maar ze werd nauwelijks geloofd.

Haar ouders en de kinderen schrokken toen ze haar zo drijfnat zagen.

Vlug verwisselde ze haar kleren voor een droge slaapjurk. De kinderen wamen bij haar zitten. Melanie kroop op haar schoot. Haar moeder gaf haar warme thee en een broodje. Haar vader streelde haar haren.

Hij geloofde het verhaal van de aboma wel. Er was eentje in de omgeving die al heel wat schade had aangericht.

‘Dat was levensgevaarlijk wat je hebt gedaan’, zei hij tegen Martha.

‘Je bent echt door het oog van de naald gekropen.’

De volgende morgen gingen de mannen van het dorp kijken of ze de aboma konden ontdekken. Die werd inderdaad gevonden en met een strik om de kop gewurgd. En buurvrouw moest het toegeven.

‘Martha, dan yu no ley nò. Martha je hebt dus niet gelogen.’