Oeuvres complètes. Tome III. Correspondance 1660-1661

[p. 77]

N^o 749.
Christiaan Huygens à H. Stevin.
30 avril 1660.

La minute et la copie se trouvent à Leiden, coll. Huygens.
La lettre est la réponse au No. 742. H. Stevin y répondit par le No. 750.

H. Stevin heer van Alphen.

30 April 1660.

Myn Heer

Het geene ick altemet aen VEd van mijn maecksel gegeven hebbe is van seer kleyne waerde, ende geensins met die gedachte gegeven geweest om iets diergelycke in plaets te ontfangen, veel min dat thien mael beter en waerdiger soude sijn, gelyck is het voortreffelycke werck¹⁾ van Myn Heer VE Vader²⁾ 't geen my door VE is toegesonden. indien VEd het voor betaelingh houdt, sij is verre buyten de regelen die in dit selve boeck beschreven sijn. Ick hebbe het besondere blad³⁾, volgens VE ordre aen myn Vader behandicht die daer mede sijn Exemplaer vermeerdert heeft ende my belast nevens myne hertelycke dancksegginghe oock de syne aen VE niet te vergeten.

Het is een saecke van geen kleijn gewight het geen VE. in dit bladt³⁾ heeft ondernomen te bewysen van de onmogelycheijt des eeuwigen roersels. Voor my ick geloove mede vastelijck dat het selve niet te vinden en is ratione mechanica, jae het strijt mede tegens de principia die ick in dese konst altyt gevolght heb. doch het



schynt niet wel mogelyck te sijn, soo klaeren bewijs daer van te doen datter niet altijdt sullen gevonden worden die nae die onmogelyckheyt trachten en de Natuer soecken te bedriegen.

Aengaende het swaerheyts middelpunt het welck naer VE meyninghe in alle lichaeme een en seecker is, ick bekenne dat ick daer anders van gevoele. Ende om te bewijsen dat de drij klooten als A, B, C, aen een rechte linie gesteken sijnde, niet alle standt en houden die men se geest. laet ons nemen dat D is het middelpunt der aerde, en dat de kloot A het selve naeder is als C: draeyende de linie ABC te samen met de 3 klooten op het punct B, des middelsten center. Nu getrocken de linien DA, DB, DC, het is seecker dat den hoeck DAB grooter is als DCB. daer om dan, alhoewel de swaerheyt van A even is aen die van C, soo is nochtans het gewelt dat de kloot A doet op de linie AC om haer eyndt A naer D te drucken, grooter als het gewelt van de kloot C op

1) Voir l'ouvrage cité dans la Lettre N^o. 742, note 1.

2) Simon Stevin. Voir la Lettre N^o. 5.

3) Voir la Lettre N^o. 742, note 2.

3) Voir la Lettre N^o. 742, note 2.

[p. 78]

deselve linie AC, om C naer D te drucken. Waer uyt volght dat A dalen sal nae D en C rysen tot dat de linie ABC over een kome met DB. het welck men oock in 't kleyn lichtelijck beproeven kan, als men de koorden ADF, CDE, van de



balance ABC door een ringh D laet hangen met gelycke gewichten daer aen, F, E, in plaets van de klooten A en C. Want D sal dan des Eercloots⁴⁾ middelpunt representeren. ende de eynden A en C even sterck daer nae toe getrocken worden. maer om de scheeve stellingh der balance sal voorseecker A neerdalen.

Indien ick dacht den sin wel te vatten van het geen VE voorstelt onder den naem van Wonderlyck geschil, ick soude te vryelycker daer op antwoorden. Soo mij nu dunckt is het bynae dusdanigen vraegh als dese. Gegeven sijnde een vierkant (wiens diagonael men weet incommensurabel te sijn met des vierkants sijde) men begeert te weten hoeveel men soude tot den diagonael moeten by doen, op dat hij met de sijde commensurabel wierde. Ick soude antwoorden, dat het met het toedoen van een kleynder linie als eenighe voorgestelde soude konnen geschieden, doch evenwel niet sonder iets daer bij te doen. Ende van gelycken als men maer eenighe de minste daelende gewelden tot VE 2 uyterste gewichten voeghde hoe kleijn die souden mogen sijn soo sal het middelste gewicht daer door ietwes moeten rijsen. Soo ick VE voorstel te recht verstaen, geloove datter anders geen antwoort op kan passen.

Waer mede eyndigende om VE niet te langh op te houden blyve

4) Lisez: Eertcloots.