Oeuvres complètes. Tome II. Correspondance 1657-1659

[p. 247]

N^o 532.
Christiaan Huygens à W. Pieck¹⁾.
octobre 1658.

La minute et la copie se trouvent à Leiden, coll. Huygens.

Neef Pieck.

Mijn Heer ende Neef

Ick ben VEdelheyt ten hooghsten geobligeert voor de advertentie die my gelieft heeft te geven, aengaende het onbeschaemde versoek van den Horologiemaecker Douw, ende dat VEdelheyt het selve in tyts heeft beginnen te resisteren. Het is dien eygen fucus, daer ick VEdelheyt in den Haege sijnde van geseght hebbe. ende het is wel met recht te verwonderen hoe hij Octroy verkregen heeft van de Heeren Staten Generael, aengesien hij al over langh door ons in rechten betrocken was, ende de questie over de identiteyt van myne en syne gepretendeerde nieuwe inventie noch ongedecideert was hangende. Het is daer door by gekomen, dat de geene die onse Antidotale Requeste aen Haer Hoog Mogenden soude presenteren, absent was doen die van Douw gelesen wiert. Doch in het Octroy is gelyck altyt dese clausule, mids dat het sy een nieuwe inventie, noyt te vooren alhier gepractiseert &c. daerom of hij al schoon attache verkreegh op het voorszegde Octroy soo is alles te niet indien hy het gemoveerde proces komt te verliesen. Doch is beter dat deselve hem niet werde toegestaen. Indien hij dan aldaer Attache versoeckt, want my dunckt, dat sulx uyt VEdelheyts schrijven te nemen is, soo bidde ick VEdelheyt dat het selve soo veel mogelyck is gelieft tegen te staen, Haer Edel Mogenden eenigh onderricht doende van de verkeerde proceduren van Douw. Te weten, dat hy een maend of 6 weecken naer datt'er op mijn inventie aen Coster Octroy verleent was, met listicheyt deselve inventie is komen te sien, soo by my als op andere plaetsen. Aen dewelcke iet weynichs verandert hebbende, doch niets daer aen verbetert maer wel verergert, soo heeft hy voorgegeven van selfs een nieuwe Inventie gepractiseert te hebben. Evenwel soo heeft hy in 't eerst my en Coster komen bidden, dat wy sijn inventie mede onder ons Octroy souden laeten passeeren, en hem daer mede gelyckelyck van participeren laeten. Het welck hem met recht geweygert sijnde, soo heeft hy daer nae met liegen en bedriegen soo veel te weegh gebracht dat mede Octroy vande Staten Generael gekregen heeft. Ick heb geen moeyte willen doen om het selve te doen revoceren, eer dat hij by het Hof van Hollant werde gecondemneert aengesien

1) Mr. Willem Pieck, bailli de Batenburg, épousa Naletta van der Voort. En 1617, à l'occasion d'un Synode général, il fut chargé d'une mission aux Etats-Généraux par la noblesse de la Veluwe en Gueldre. Plus tard il fut membre de ces Etats-Généraux.

[p. 248]

daer mede sijn Octroy van selfs geannulleert sal werden. ondertusschen traverseer ick soo veel mogelijck is sijn versoeck van Attache in dese Provintie, ende hoope binnen weynigh daegen dien aengaende gerust te sullen sijn. Het is wel onredelijck dat my, naer iets goets aen den dagh gebracht te hebben, soo veel moeyte en hoofbreecking aengedaen wert, en dat van sulcken Canaille. Vande reise daer nae toe kan VEdelheyt nu wel oordeelen dat my niet geraden waer die aentegaen, om dat van hier geensins kan absenteren. Doch mijn Broer Lodewijck vertreckt van dese weeck naer Zuylichem, ende heeft aengenomen van eens derwaerts henen te rijden expres om dese saeck. Ick sal hem mede geven 't geene daer in dienstigh soude mogen sijn. Daer is tot Nimmegen een Horologiemaecker genaemt Meester Jan Cal³⁾. dat een eerlijck man is, ende een vermaert meester. Dese sal VEdelheyt komen vinden en van mynentwegen een exemplaer brengen van de descriptie van dese Horologes⁴⁾, die ick heb laeten uytgaen. Indien der eenighe tooren wercken voorquaemen om gemaeckt ofte naer de nieuwe inventie verandert te werden, wenschte ick dat hy eerder mochte geemployeert werden als die uyt den naem van Douw komt. Want ick hem de beste manier gecommuniceert heb, die in verscheyden tooren wercken alreets door experientie goet is bevonden; daer die van Douw noch nergens in 't werck gestelt is. Maer ick houde VEdelheyt al te lang op, daerom hier afbreeckende blijve

Mijn Heer ende Neef

UEd. dienstwillighe ende verplichte Dienaer Chr. Huijgens van Zuijlichem.

3) Jan van Call était arpenteur et horloger de la ville de Nimègne. Il était renommé comme fondeur de cloches d'un son extrêmement pur. Il a construit des carillons qu'on admire encore à Delft et à Darmstadt.

4) C'est l'ouvrage cité dans la Lettre N^o. 511, note 2.