Logo DBNL
Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar (2001)

Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar

(2001)–Constantijn Huygens–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[118] Aen mijne vrinden in Zeeland

Commentaar

Met dit gedicht in zijn bekende versmaat van vier trocheeën draagt Huygens het zesde boek van zijn Otiorum libri sex op aan zijn Zeeuwse vrienden. Hij bedankt ze hierin, omdat zij zijn ‘misvallen grillen Med' gevroevrouwt, med' geluert Door de Wereld (hebben) gestuert’ (r. 43-45: zijn mislukte gedichten kraamhulp hebben gegeven, in de luiers hebben gelegd en de wereld in hebben gestuurd. Het allereerste woord van dit gedicht (‘Nachtegalen’) herinnert onmiddellijk aan de bundel waarmee de Zeeuwse collega's in 1623 voor den dag kwamen: Zeeusche Nachtegael. Het was de bedoeling geweest dat Huygens' 'tKostelick Mall en Batava Tempe hierin voor het eerst gepubliceerd zouden worden. De eerste druk verscheen echter al een jaar eerder apart.1

Uitgaven

Worp Gedichten ii, p. 116-118.

Overlevering

H Autograaf Huygens, ka xla, 1625, fol. 11-12. Een dubbelblad papier van 320 × 210 mm. Fol. 11r bevat in twee kolommen de regels 1-28 en 29-58, fol. 11v de regels 59-86 en 87-98.
H-Ot H is kopij geweest voor de Otia. Signaturen en zettersinstructies maken dat duidelijk. Op fol. 11r bovenaan links staat deze instructie: Dit sal wel in Cursive gespelt dienen. Inderdaad is in de Otia dit gedicht in cursief gedrukt. Op fol. 12r maakte Huygens het volgende ontwerp voor de titelpagina van het zesde boek der Otia:
otiorum | lib. vi. | [lijn] | der | ledighe uren | van | constantin huygens | <z>>seste boeck. | Daer in | van als. | [lijn].
Fol. 12v is blanco.
Met het gedicht op fol. 11r draagt Huygens dit zesde boek op aan zijn Zeeuwse vrienden.
Ot Otia 1625, ‘Lib. vi. Van Als’, Lr-L2v, p. 83-86.
Ot-e Errata achter in Ot.
K1 Koren-bloemen 1658, ‘Vierde Boeck. Van Als’, 2Ar-2A2v, p. 185-188 (foutief gepagineerd: 197-200).
K2 Koren-bloemen 1672, ‘Achtste Boeck. Mengelingh’, [3I4]r+v, p. 439-440.

Datering

Huygens dateerde H: 26.a Mart. 1625.

Varianten

  [titel]
H [ontbreekt]
H-Ot Aen | mijne vrinden | in | zeeland. |



illustratie

  Ot   Aen [ ]
  K2   Aen [ ] met van als.

3 H   Die de   mijn' van   schimmel-klamm,
  K1   [ ] mijn', [ ] schimmel klam,

6 H   Van vergeten   in   <d> 't verrotten
  Ot   [ ] in't   verroten*
  Ot-e   [   ] verrotten

9 Ha   (Al   mis-staet   mijn *aard* het stuijten)  
  b   [   ] mij 'teighen [ ]
  K2   [ ] mis staet   [   ]

11 Ha α Luijten die men   gaeren terght
  b α {Luijten die men gaeren terght}
  b β {*Dats 'er werden van getergt*}
  c α Luijten die men   gaeren terght
  K1   [ ] geerne terght.

12 Ha α En het niewe Liedgien vergt.
  b α {En het niewe   Liedgien vergt.}
  b β {[ ] Liet gevergt.}
  c α En het niewe Liet gevergt.

13 H   Vrienden die mij t'uwen luijster  
  H-Ot   Vrinden [ ]
  Ot   Vrienden, [ ]

14 H   Uijt het onbenijdde duijster  
  Ot   Wt [ ]
  K1   Uyt [ ]

15 H   Hebt getogen daer ick   sta,
  K1   [ ] stae

23 H   Met de   waerheid die ick daer  
  K1   [ ] waerheid, [ ]

24 Ha   Hebb   gevonden bij den haer,  
  b   [ ] geslingert [bij ]

25 H   Binnens lipps kon   overmommlen,
  K1   [ ] overmomm'len,

26 H   Sonder mij te laten   trommlen
  K1   [ ] tromm'len

27 Ha   Bijder straet, aen   kerck en poort,
  b   [ ] Kerck en Poort,

28 H   Als een' niewe   wan-geboort.
  K2   [ ] wan-geboort:



illustratie

29 Ha Vrinden, evenwel noch   vrinden,
  b [ ] Vrinden,

30 H Die mij maer te wel   besinden
  K1 [ ] besinden,

32 H Vrinden gonste waer'   geweest,
  K2 Vrienden [ ] geweest;

34 H Overvrindelick bewegen  
  K2 Overvriendelick [ ]

39 Ha En de   weldaet sonder   daet
  b [ ] weldaed [ ] daed

40 Ha Om 'twel-willen nemmer   quaet.  
  b [   ] quaed.  
  K1 [Om't] wel willen [   ]

41 H Voor die daed en beter willen,  
  H-Ot + [ ]

43 H Med' gevroevrouwt,   med' geluert  
  K2 Mé [ ] mé [ ]

45 H Kenn ick schuld van lange laren,

47 H Uijt den Westen oversagh,  
  Ot Wt [ ]
  K2 Uyt [ ]

49 H En verbonden balling   lagh
  Ot [ ] lagh,

50 H Van   uw minnelick verdragh  
  Ot [ ] u [ ]
  K1 [ ] uw [ ]

59 Ha Klagen   met   her jongeren  
  b [   ] haer [ ]
  c [ ] voor haer' [jongeren]

64 Ha En haer   tafelen ontbrieven
  b [ ] avond-mael   [ontbrieven]
  Ot [   ] ontbrieven,

65 Ha En   besnoeijen haer' ontbijt:  
  b [ ] ont-Inten [ ]
  Ot [ ] ontInten [ ]

69 Ha <*Die>>Daer* de rest van eener leest  
  b Daer [ ]

70 H Zoo ter schaduw heeft geweest.  
  K1 Wel [ ]



illustratie

73 H Daer te   stuijten eer ghij docht  
  Ot [ ] stuyten, [ ]

74 H Dat de voet-maet waer'   vollbrocht,
  K2 [ ] volbrocht;

81 H Van mijn'   gasten die voortaen  
  Ot [ ] gasten, [ ]

83 H Maer sal oock mijn   spa betalen
  K2 [ ] spá betalen:

84 H Sijn' vergeving bij v halen?

85 H Ia het, mijn vertrouwen leit

91 H Emmers,   Vrinden, all' de duijten  
  K2 [ ] Vrienden, [ ]

93 Ha Zijn all'   duijten uijt de Munt  
  b [ ] Duijten [ ]

94 H Die ghij 'tgelden hebt   gegunt,
  K2 [ ] gegunt;

96 H Meest maer tweederhande   slagen
  Ot [ ] slagen,

97 Ha Zoo wat   vroeds, en zoo wat   Mals,  
  b [ ] Vroeds, [   ]
  K2 [   ] Mals;  
 
  [ondertekening en datering]  
  H Constanter. | Hag. 26.a Mart. | 1625.
  Ot constanter. | mdcxxv.  
  K1 [ontbreekt]  


Vorige Volgende