Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 1. Teksten

[p. 150]

[38] Aende Joffrouwen Anna ende Tessel-schade Vischers ende de Heere P.C. Hooft, Drost van Muijden.^(aant.)

Van over 't Noorder Nauw, daer Roomen buijten slingher
'Tvervloeckende gedreijgh van sijn gelasen vingher
Voor doove deuren sendt; daer aen den Heijl'gen dis
On-overlichaemt Broodt der zielen voetsel is,
Besoeckt u dese groet; vereert haer met den opslagh
Van een goetwillich oogh; al waert dat Roemer op sagh,
Getrouwer vrienden-handt en reijckten hij u niet
Dan daer ghij in dit witt het pennen-spoor af siet.
Is u den inct ontkent, vertwijffelt u de schrijver?
'Tis Huijgens, die 'tgeswell van lang-vergaerden ijver
Comt perssen daer hij gist van sijn gedachtenis
Off weijnich overschots, off gheen gedacht en is.
Die Huijgens, die 'tgeluck van metgenoot van jaren
Groot, Heins en Cats te zien niet all end' all derft paren
Met uwer vrientschaps gunst: Die Huijgens, die de print
Van uw drij-waerdicheijt affwesende bemindt,
Affwesend' { met hem } draeght, affwesende doet vieren
Affwesend' { bij sich } draeght, affwesende doet vieren
Door all dat nae de doodt soeckt leven in Laurieren.
Die Huijgens die den topp van 'tconstigh hoeven-vocht
Soo menichmael besucht, soo selden heeft besocht,
Soo menichmael den randt van uw' verheven pluijmen
Verslaghen heeft staen sien het wolcken-water schuijmen,
En mogelijck het vier ontleenen van een sterr,
Wt aller veeren reijck, uijt aller ooghen sperr.
Terwijl hij, worm gelijck, met sijn gewicht verleghen,
Neerlastich, wieckeloos, de diepe slobber-steghen
Van 'sWerelts slijck doorcroop, en bij uw vlijtich hoogh
Niet wist te naerderen als met een spijtich oogh.

Heeft noch vergetelheijt in gheene van uw' borsten

Het vriendelijcke murw soo dick-diep doen vercorsten
Off 'tvragen naer uw' Vriendts hoe, wat, waer en wanneer,
Verstreckt u noch een vreucht; Hij leeft; en, vrij noch meer,
Hij voert een rappe ziel, een onverlemde reden
In 't onverroest gespan van lemteloose leden:

[p. 151]

35

Besitt sijn volle jeught, en midden in 'tgedrangh

 

Van jeughts verdorventheijt, en midden in 'tgesang

 

Van menighmalen meer betreckende mallooten

 

Dan daer de Griecksche Vos in't oor van sijn pilooten

 

Het stopsel voor bedocht, en selver in een bast

40

Sijn wanckelmoedicheijt ded' steunen op sijn mast,

 

Doet stadigh dat hij doet, streeft stadigh door het stooten

 

Van Ebb' en Vloets gemoet, en als de minder Booten

 

Gecabelt metten rugg van die haer vorens gaen,

 

Beslaet als metgesleept een eerlijck achter-aen

45

Bij 's Vader-landts pinas, dat aen de Teemsche stranden

 

Drij en twee reijsen nu den maenringh sien ontranden

 

Vijffreijs sien vullen heeft, en onverduldich wacht

 

Op 't eijntelijck en wel ontladen van sijn vracht.

 

O 's Gravesander spits, ô Brielsche boet en baecken,

50

Wat soeter Aeols kindt zal sijn beleefde caecken

 

Ontswellen op dit zeijl, en in uw Mase-mondt

 

Doen kiesen op de Ree den ouden ancker-grondt?

 

O Schevelingher Duijn, ô Haegsche boter-weijen,

 

O Voor en achter-hout, mijn mijrt, mijn lauwer-meijen,

55

Wanneer sal Huijgens weer, ontballast van 'tgewicht

 

Van Hooffs becommeringh, in uw gewenscht gesicht

 

Sijn sorgeloos gemoet doen baden in gepeijnsen

 

Daer van wraeck, van bedroch, van dubbel-sin, van veijnsen

 

De smett niet aen en cleeft, maer vré, maer eerbaerheijt,

60

Maer jock, maer gulden eews herboren slechticheijt?

 

Wanneer sal wederom 'tgerammel van sijn snaren

 

Verdommelt met sijn keel tot over Haerlems baren,

 

Tot over 'tprachtich Veen, tot voor de blauwe poort

 

Van Hollandts Zuijder-diep te Muijden sijn gehoort?

65

Te Muijden daer hij weet de Meer en min der boden,

 

Het schuijmende gevolgh van Wint en Water-goden

 

Soo menighmael om herr te luijster sijn geweest

 

Om Floris droeve spoock en Velsens wrevel-geest,

 

Op Amstel-landts thooneel gevoordert en beschreven¹

70

Door Hoofts geleerde cracht, van niews te sien herleven

 

Van niews te sien betrapt, beticht, beloont, geslacht,

1 adjourné. citatus. gedreven. ob ambiguitatem.

[p. 152]

 

Den eenen in sijn { ton, } den andren in sijn gracht.

 

Den eenen in sijn { cuijp, } den andren in sijn gracht.

 

Te Muijen daer de gheest van Hoofts gesoghen lessen

 

Gevatt wordt en gegaert in suijv're roemer-flessen,

75

En Anna toebetrouwt, die 'tgeestelijcke nat,

 

Vermaeghdt, verlieffelijckt, de Wereldt over spatt.

 

Te Muijden, soet vernacht, daer op de dicke dijcken

 

Die Goeijlandt borghe staen voor 't wijcken en beswijcken

 

De jongher Visscher meijt het drijvende gedruijs

80

Van menich Amsteldamsch van huijs gesonden huijs

 

Beseghendt en bewenscht, en, Vaert wel, vlugge rompen,

 

Vaert, seijt, gevareloos; van kerven en van pompen

 

Houd' u den Hemel vrij, en merghen off van daegh

 

Van 'tschadelijck gevall daer ick den naem af draegh.

85

Drij zielen, drijmael drij, en noch drij drijmael waerdigh,

 

Die 't wijs en 'taengenaem, die 'tletter-rijck en 'taerdigh

 

Te trouwen hebt gebrocht, en selver hand-gemeen

 

U drijen hebt verwandt met all' end' ijeder een,

 

Dit's d'opgehoopte som van uws Vriendts t'achterheden;

90

Boogh uw medooghen oijt voor ongeveijnsde reden,

 

Buijght, soete Willen, buijght, rept uw rotz-roerens cracht,

 

Uw steenen-slepens const, uw' Orpheus-lijcke macht,

 

Hij kneede 't harde hartt van d'emmer onbewoghen

 

Besitters vande ziel, en 'tonder-aerdts vermoghen

95

Vermocht gheen weijgeringh op't smeecken van sijn snaer,

 

Wat can u hinderen de milder Goden-schaer

 

Van 't hoogh' en middel-huijs naer uwen toon te draeijen;

 

Die 'twinden windaes dwinght, mijn zeijl te doen bewaeijen

 

Met een West achter-in; die 't Water-werck beleijt,

100

En al dat boven drijft en al dat onder leijdt,

 

Mijn kielen gae te slaen, mijn ancker-tandt te hechten,

 

Mijn roer te redderen, mijn baren-baen te slechten:

 

Gheen onversiene golff, gheen onbetrouwich slijck

 

Te rollen daer ick vlot, te schuijlen daer ick strijck;

105

Die 't Wapenhuijs bestiert, mijn vlagghen te verschoonen,

 

Mijn laecken en mijn touw, Oostende niet te croonen

 

Noch met mijn's packs gewin, noch met mijns levens buijt,

 

En al om 'tsoet gewelt van uw geleert geluijt?

 

Wat can u hinderen 't vreedsamighe begheeren

[p. 153]

110

Des Britschen { Onder-Godts } tot Hollandts baet te keeren,

 

Des Britschen { Israels } tot Hollandts baet te keeren,

 

Tot Hollandts vrienden vre', tot Hollandts haters trots?

 

O murruwt ons dit stael, ô roert ons dese Rots:

 

De Grieckschen hoeren-zoon die singhende den steen dwongh,

 

En 't Vrolijcke gebouw van Thebaes muer aen een songh,

115

Sal eewelijck den loff verdienen van sijn liedt

 

Maer boven den laurier van uw' verdiensten niet.

Constanter. Londini.

Id. Maijs 1622.

Odit valde patriam qui sibi bene putat,

cum peregrinatur. Augustin. sup. Psal. 39/43