| |
| |
| |
M.
Maagd voor Bruidegom. zie Bodin. |
Maagdelijn. I. 38. (13.) |
Maagdenhart, niet Maagdehart, Koppelw. samengesteld uit Maagden, Gen. van Maagd en Hart. II. 332. (348.) |
Maaken. Wat maakt het weder? geen Duitsch. I. 40. (14.) |
Maaken kwijt. zie Kwijt. |
Maaken het bed. zie Spreiden. |
Maaken de beest. zie Beest. |
Maalen, Maalde, Gemalen. F.D. Malan H.D. Malen, Molere, Maalde, Gemaald, pingere, H.D. Mahlen. II. 38-41. en ald. Aant. (231.) |
Maar en Slechts niet wel samen gebruikt. II. 519. (434.) |
Maaren of Meeren ee schip aan d kaai met een touw beleggen, dat is, vastmaken; hiervan Meertouw, daar men mede meert. III. 245. (544.) eertijds het schip aan 't anker gemaard. 246. (545.) Maaren op, niet goed; maar Maaren aan, ald. 247. en Aant. Maaren aan de ankers, dat is, vastmaken, komen maaren voor de paalen, niet goed. 247. (545.) dryven of ryden op zijn ankers, mede van een schip gezegd, ald. Maaren ook overdrachtelijk gebruikt. 246. Aant. Maaren, Fr. Ammarer. 247. (545.) Aanmaaren ook gebruikt, ald. het tegengestelde Ontmaaren. 247. Aant. ook samen maaren, ald. |
Maat voor Voetmaat. I. 402. (179.) wat Maat in de versen zy. 402. (179.) en volgg. Hoe veel Maaten 'er in een vers moeten zijn, enz. 405. en volgg. 180. en volgg. |
Maat. Woorden uitgerekt om dezelve te krygen. II. 83. Aant. |
Maculare. Lat. zie Verwandelen. |
Magazijn. zie Loci Communes, ook Rijmmagazijn. |
Mahlen: H.D. zie Maalen. |
Maje, eene der zeven Pleiades, Pleias genoemd. I. 182. (74.) |
maza. Gr. zie Mas. |
Makkerin. zie Bodin. |
Malan. F.D. zie Maalen. |
Man, een schimpnaam voor bloodaart. III. 176. anders ook vrouw genoemd, zo als
|
| |
| |
sterke vrouwen mans, zo ook kind en man tegen malkander overgesteld. Man voor mannelyke wijsheid of destigheid. III. 176-178. (515. 516.) en 177. Aant. |
Man. in 't Meervoudige, by verkorting voor Mannen. II. 213. (292.) |
Manbaar. zie Baar. |
Mangelen voor Minken. zie Minken. |
Manhaftig hebbende 't mannelyke. II. 151. Aant. |
Manipulus, een handvol. Waarom het dertigste gedeelte van een Legioen dus genoemd. I. 443. (198. 199.) |
Manken voor Manqueren. III. 129. Aant. |
Mannbar. H.D. zie Baar. |
Mannekijn. I. 35. (12.) |
Mannelijk. zie Baar. |
Mannen. Doorluchtige gaven hunne groote ondernemingen, door Zinnebeelden of Devisen, te kennen. II. 238. (306.) |
Man[...]ken. zie Digma. |
Mansie. zie Rust. |
Mantel, die van Achelous Zeegroen. I. 45. (16.) |
Mantel (den) op of om den tuin hangen. I. 112. Aant. |
Margrietelijn. I. 38. (13.) |
Maria Magdalena, fraai Apostelinne genoemd. II. 306. (337.) |
Marmeren, i. van Marmer. II. 337. (351.) |
Mas. B.W. Verzameling van vele zaken tot een klomp, chaos. Verzameling van verscheiden Volkeren. Zilveren massen, in dagelijksche taal massief zilver; en in eene massa is massa verzameling, bondel, in Basterdtaal recueil. Masso, Ital. Rots, Gr. Μάζα. I. 242. 243. (106.) |
Massa. zie Mas. |
Masso. Ital. zie Mas. |
Matthaeus, (Ant.) Vader en Zoon, wanneer overleden. I. 511. Aant. (s) 512. Aant. (s). |
Matthijs-en i. Matthijs. II. 332. (348.) |
Me voor My. Vervult het gebrek van snydingen in een vers. I. 340. (151.) |
Meander, een Rivier in Frygiën, niet met Menander, een' Gr. Blyspeldichter, te verwarren. I. 267. (118.) |
Mede voor Daarmede. zie Voorzetsel. |
| |
| |
Medeklinker wordt in een Verbum, van een Substantivum afkomende, op dezelfde wyze verdubbeld of niet verdubbeld, als in 't Meervond van 't Substantivum. I. 156. en volgg. (62. 63.) vergeleken met 159. Aant. |
Medicis, kwalijk in Medicy veranderd. III. 136. Aant. |
Medicy. zie Medicis. |
Meenen in Mienen veranderd. zie Lenen. |
Meer, Lacus, het meer vermeeren, Letterspeling. I. 105. (40.) |
Meer (niemand) dan ik, enz. somtijds dubbelzinnig; nicmand beter dan ik, enz. klaarder. II. 127. (262.) |
Meer. Langs hoe meer, zo lang zo meer, lang zo meer, hoe langs zo meer. zie Lang. |
Meer voor Maar. II. 374. Aant. (u). |
Meerder. zie Minder. |
Meeren. zie Maaren. |
Meertouw. zie Maaren. |
Meervoud verliest somtijds en, als Been, Jaar, Man, Pond, Voet, Wapen, enz. voor Beenen, Jaaren, Ponden, Voeten, Wapenen, enz. II. 213-226. (291-300.) |
Meervoud, van een Werkwoord, wordt gevoegd by Nomina Collectiva. III. 4. en volgg. (451. 452.) |
Melkweg. I. 59. (22.) |
Mellen, om 't rijm voor Melden, een vryheid der Dichters van de voorgaande eeuw, nu niet geöorloofd. II. 487. (419.) Mellen, ook buiten rijm gebruikt. 488. (419.) |
Melody doet den geest in 't oor verdrinken. zie Verdrinken. |
ΜΕΛΙ Gr. zie Honig. |
Men, fraai herhaald in verzen. I. 65. (24.) |
Men, kwalijk gebruikt. I. 257. (114.) |
Men, vervult het gebrek van snydingen in een vers. I. 340. (151.) |
Men, eertijds een Nomen Collectivum. zie Nomen Collectivum. |
Menander. zie Meander. |
Menare. Ital. zie Mennen. |
Menelaus. zie Menlaus. |
Menig doet de e achter een byvoeglijk Naamwoord wegwerpen. I. 432. (192.) |
Menlaus voor Menelaus, niet goed. III. 193. (523.) |
Mennen, den toom, den teugel,
|
| |
| |
niet goed gezegd. I. 250. (110. 111.) Mennen, Lat. Minare, dat is, leiden, Ital. Menare. Paarden, karros, wagen mennen, jacht, maar niet het roer van een jacht of schip. 250-252. (110-112.) Fraai overdrachtelijk gebruikt, vooral voor leiden of dryven. 252-254. (112. 113.) Menroede, i. drijfroede, zweep. 254. (113.) |
Menroede. zie Mennen. |
Mensch, gebootseerd naar de gelykenis der Goden. I. 15. (29.) |
Mensch. zie Dier. |
Mensch, voortreffelyker dan de dieren gehouden, omdat hy met opgeheven hoofde gaat. I. 28-32. (10. 11.) |
Menschen, hun gewoel by 't gekrioel der Mieren vergeleken. II. 359. (360. 361.) |
Mensch-en Paard. zie Menschepaard. |
Menschenvleesch, niet Menschevleesch, Koppelwoord, samengesteld uit Menschen, Gen. van Mensch en Vleesch. II. 332. (348.) |
Menschepaard, beter dan Mensch-en Paard, Menschpaard, half een Mensch en half een Paard, Peert en Mensche, Hallif-mansche-paard Paardemensch, dat is, Centaurus. Dit woord of Centauwer, Meerv. Centauren, Vr. Centaurin, ook goed. I. 359. (158. 159.) |
Menschpaard. zie Menschepaard. |
Mercurius te onrechte voor denzelfden met Woden gehouden. I. 24. Aant. ook met Irmin, en waarom. 25. Aant. |
Mercurius, waarom Zoon van Pleias genaamd. zie Pleiades. |
Meríon voor Mérion, gelijk dees naam moet uitgesproken worden, eigenlijk Meriones. III. 193. (523.) en Aant. |
Mérion. zie Meríon. |
Meriones. zie Meríon. |
Merk neemen. II. 31. (227.) |
Merkurius wordt op de eene plaats gezegd te hebben verklikt, dat Prozerpijn, in 't rijk van Pluto had gegeten, op de andere wordt dit van Askalafus gezegd. II. 124. (260. 261.) |
Meroë. zie E. |
Merri. zie Merrie. |
Merrie, dus en niet Merri of
|
| |
| |
Merry te schryven, en als een woord van drie grepen gebruikt. II. 153. (271.) zie ook I. |
Merry. zie Merrie. |
Mestrecht. zie Vaag. |
Met en Aan. (eer inleggen) I. 48. (19.) |
Metalen i. van Metaal. II. 331. 332. (348-351.) |
Metaphora zie Waterberg. |
Met den lyke gaan. II. 16. (220.) |
Met der spoed, metter tijd. I. 382. (169.) |
Met der tijd, midlertijd, ter goeder tijd. Plaatsen, welke te kennen geven, dat tijd zo wel Vr. als Manl. is. I. 254. (113.) |
Metrum, een ander in 't midden van een Dichtstuk niet intevlechten. I. 259. Aant. |
Mid. zie Midden. |
Middag. zie Midden. |
Middelpunt des Aardrijks. zie Navel. |
Midden. In woorden uit dit woord en anderen samengesteld, wordt dikwils alleen de eerste greep Mid gebruikt, als Middag, Midnacht, Midwege, Midebbe, Midwijnmaand, Midzomer, dus ook Midlijf voor Middenlijf; ja Mid, buiten samenstelling, voor Midden. II. 141. en 142. (267.) |
Middenlijf. zie Midden. |
Middenrijm of Midrijm kan men noemen, als een vaars in 't midden en op 't einde rijmt, bij de Latynen versus Leoninus. Die vaarzen, niet van de besten, komen echter by de voornaamste Dichters voor, en somtijds te pas. II. 227. (300.) |
Midebbe. zie Midden. |
Midlijf. zie Midden. |
Midnacht. zie Midden. |
Midrijm. zie Middenrijm. |
Midwege. zie Midden. |
Midwijnmaand. zie Midden. |
Midzomer. zie Midden. |
Mie voor Miede. I. 87. Aant. |
Miede, door wegwerping der d Mie. I. 87. Aant. |
Mienen voor Meenen. zie Lenen. |
Mier. Deze dieren hieten van ouds ook Eempten. II. 358. (360.) Fraaie gelykenis van Mieren op een rij. Gewoel der Menschen by het gekrioel dezer diertjens vergeleken. 359. (360. 361.) |
| |
| |
My mee Ons verwisseld. Een navolging der Lat. Dichters. II. 140. (267.) |
Myden. Particip. Gemijd, niet Gemeden. I. 429. (190.) |
My lust, niet ik lust. III. 219. (534.) Zo ook beter my walgt dan ik walg: gelijk my smart, berouwt, verdriet, enz. 287. (560.) |
Mijn. Somtijds van krachtige beteekenis, vooral in tegenoverstelling van Dijn, Hoer, i.e. haar, enz. II. 35. (229.) |
Mijn. Fraai herhaald in verzen. I. 65. (24.) |
Mijn scherp zwaard, mijn zoet kind, enz. niet scherpe, zoete. I. 433. (192.) |
Mijns, niet mijn vaders huis. II. 195. (287.) |
Myterparnas, om dat hy twee kruinen heeft als een Myter, twee punten, Myterbergh genoemd, Myterberggodinnen, Zanggodinnen. I. 264. (117.) de punten van den Myter hoornen genoemd, ald. (117.) Myterschaar en Mytergodinnen, voor de Zanggodinnen niet goed, ald. en 265. (117. 118.) |
Myterbergh. zie Myter. |
Myterberggodinnen. zie Myter. |
Mytergodinnen. zie Myter. |
Myterschaar. zie Myter. |
Milddadigheid. Zinnebeeldig verbeeld. II. 361. (362.) |
Milith. Goth. zie Honig. |
Min. Dit woord is altijd Vr. al wordt het van Kupido gebruikt; waarom, en wanneer op het zelve echter Mannelyke betrekkelyke Naamwoorden kunnen volgen. I. 205. en volgg. (87. 88.) In de Fabelen der Grieken en Romeinen, doch niet by de Noordsche Volken, een God. 207. (88.) en Aant. Een Koning, Koningin, Rijksvorstin, genoemd. 214. (91. 92.) Als Vrouwlijk voorkomende, ald. en. 215. (92.) Leevenwekster genoemd. 215. (92.) |
Min. Langs om Min. zie Lang. |
Minare. Lat. zie Mennen. |
Minder, niet eerst, en daar na 't meerder uittesluiten. III. 12. (455.) |
Mineias, Mineias telgh. zie Minyas. |
Mineus, Mineus dochter. zie Minyas. |
Minyas, Alcitoë, deszelfs doch- |
| |
| |
ter, kwalijk Mineias telgh en Mineus dochter genoemd. II. 1. en 2. (214.) |
Minken voor Mangelen. III. 129. Aant. |
Minnaar, de Zon te recht als die der Aarde, doch de Zonnebloem kwalijk als die der Zon afgebeeld. I. 217. (93. 94.) |
Minnarin. zie In. Term. |
Minnen. (waardig te) Onbepaald, of in een dadelyken, dan lydelyken zin gezegd zy. III. 58. Aant. |
Minnen. (krijt van) zie Krijt. |
Minnen. (waard te) zie Waard. |
Minnery. zie Ry. |
Minnesluikery is overspel. I. 165. 166. (67.) |
Minnetonder, natuurlyke trek of geneigdheid tot Liefde: 't vuur der liefde kan in haar wel gekweekt, niet uitgedoofd worden. I. 130. (51.) |
Minonis. zie Merionis. |
Minro i. Mijnre, nu Myner. II. 345. (354.) |
Mirmidonen. Door Ovidius beschreven als zuinig, arbeidsaam, die wat wisten te gaderen en te bewaaren. II. 360. (361.) |
Misdaad. Crimen, kwalijk voor Schuld, culpa. III. 21. (459.) |
Misprezen. (waard) zie Waard. |
Misslagen van Schryvers, het aanwyzen derzelven heeft zijn nuttigheid in. II. 443-445. (398.) Voorbeelden van dezelven. 445-451. (398-401.) |
Moede. zie Moede. (te) |
Moede (te) zijn, den Hoogduitschen onbekend, en verward met iets moede zijn. III. 82. 83. (479.) Moede van moeien, vermoeid verschilt geheellijk van te moede, komende van moed, gemoed, gelijk in 't F.D. Muade, moede, made, en Muate, Lat. Alacris in acquirendo, F.D. fast muate, N.D. vast te moede, nog by ons trots, bly, droef, wel, kwalijk te moede. 83. (480.) |
Moeder alleen of Een. zie Moedernaakt. |
Moederbaren, i. Moederskind, Mensch, niet Moedernaakt. I. 453. 454. Aant. |
Moederlijk alleen. zie Moeder-naakt. |
Moederloos, kwalijk voor een' die noit moeder gehad heeft. I. 346. (154.) |
| |
| |
Moeder-naakt. Nudus prorsus, ut ex matris utero editus, 't zelfde als Splitter-naakt, puur Moeder-naakt. Zo ook Moeder of Moederlijk alleen, Moeder een. I. 453-455. (202. 203.) en Aant. Verschilt van Moederbaren. zie dat woord. |
Moedkloek. zie Halstarrig. |
Moegezeilde Doeken. II. 209. (290.) |
Moeien. zie Moede. (te) |
Moeite, verschilt van Moete. zie Moete. |
Moêr voor Moeder, heeft Vondel niet gestoten. I. 124. (48.) |
Moes, groen. zie Warmoes |
Moestuin. zie Warmoes. |
Moete, i. gelegenheid, ledige tijd. Otium, Moetig, in Noordh. lustig, tierig, I. 10. Aant. |
Moetig, in Noordholl. lustig, tierig, zie Moete. |
Mogen niet wel dikwijls herhaald. I. 413. (209.) |
Mogen. Zonderling is 't, dat dit Hulpwoord in den derden persoon van 't praes. sing. zonder en in dien van 't imperf. sing. met een t geschreven wordt. I. 93. Aant. |
Molckendieb. H.D. zie Vijfwouter. |
Molckenstehler. zie Vijfwouter. |
Mom. zie Mommen. |
Mommen, een maskerade vertoonen. I. 475. (210.) voor mom, en vermom gaan, door uiterlyken schijn bedriegen, iets mommen en vermommen. 476. 477. en Aant. (210. 211.) |
Mommery, by ons eertijds gemeener. I. 476. (210.) 't leeven een gedurige. 478. (211.) |
Mompelen, frequentat. II. 471. (412.) |
Mompelen. zie Luisteren. |
Mompelen, Mompelend morren, niet te veroordelen als een Herhaling van woorden van eenerlei klank. I. 362. (160.) |
Monarchin. zie In. Term. |
Mond, ontvalt en ontgaat een woord. II. 325. (345.) |
Mondekijn. I. 34. 35. (12.) |
Mondig. zie Leevend. |
Mondstuk, Gebit of teugel, ook een speeltuig daar men op blaast. II. 165. (275.) |
Mondvol. zie Handvol. |
Monedula. Lat. zie Kaau. |
Moniken voegden lappen van
|
| |
| |
hun eigen maaksel in de afschriften van Schryvers. I. 500. Aant. |
Monstering. zie Digma. |
Monstrare. Lat. zié Digma. |
Monstrer. Fr. zie Digma. |
Moordadig. zie Moorddadig. |
Moorddadig, niet mét ééne d te schryven moordadig. II. 148. (269.) |
Moordig. zie Ig. Term. |
Moordgeschrei. zie Schreien. |
Morren. (Mompelend) zie Mompelen. |
Muade. F.D. zie Moede. (te) |
Muate. F.D. zie Moede. (te) |
Much. (very) zie Vry. |
Mude. zie Moede, (te) |
Muos. zie Warmoes. |
Musse. H.D. zie Moete. |
Muur. Verschilt van hegge, schutting, tuin. I. 112. Aant. |
Muziek. Waarom het huwelijk dikwils by haar, en zy by dit vergeleken. III. 69. (474.) |
Muzijk. zie Gezang. |
Muzijk van leevendige kleure. II. 297. |
|
|