| |
K.
K. CG eertijds voor dezelve aan 't eind der woorden in gebruik. I. 351. Aant. (1.) |
KH. Uitgang van gr. verkleinde naamw. komt over een met ons ken. I. 37. (12.) |
Kaau, Lat. Monedula heeft zwarte pooten en veeren en is goudgierig. Misslagen van sommigen in de beschryving van dezen vogel. II. 347-349. (355. 356.) en 347. Aant. |
Kaïkus, schreef Vondel. I. 228. (119.) |
Kaïster, schreef Vondel. I. 268. (119.) |
Kakelen, frequentat. II. 471. (412.) |
Kalais. Zoon, niet Broeder van Boreas. II. 140. (267.) |
Kalk, ongebluschte, ongeleschte, en ongesliste, 't zelfde. II. 311. (338.) |
Kam. zie Verwandelen. |
Kam. zie Pen. |
Kam. Hier van 't verb. Kammen. I. 159. Aant. |
Kamenier. zie Bodin. |
Kamer van Retoryke. zie Rederrijk Kamer. |
Kameriere, niet Kamenier. zie Bodin. |
| |
| |
Kamerjuffer. de Regenboog, van Juno. I. 219. (95.) |
Kammen, verb. van Kam. I. 659. Aant. |
Kamprede. zie Rede. |
Kan. De zinnen verdrinken in de kan. zie Verdrinken. |
Kans (de) staat schoon. zie Schoonstaan. |
Kap (de) op de hage hangen. I. 112. Aant. |
Kapernaom. zie Kapitoliom. |
Kapernaum. zie Kapitoliom. |
Kapitoliom. Kwalijk voor Kapitolium, en Aposteldom op Kapernaum gerijmd, gelijk Pergamom voor Pergamum, beter Kapitool voor Kapitolium, ook niet goed Kapernaom voor Kapernaum om 't rijm. III. 403. (609. 610.) |
Kapitolium. zie Kapitoliom. |
Kapitool. zie Kapitoliom. |
Karel de V.R. Keizer, deszelfs zinspreuk of devies. II. 239. (307.) |
Karros mennen. zie Mennen. |
Ke. Uitgang der verkleinde Naamwoorden voor ken, niet wel dus verkort. I. 37. (13.) zie Kijn. |
Keel. Tong en keel verdrinken zich in wijn. zie Verdrinken. |
Keelkijn. I. 35. (12.) |
Keeren. zie Verwandelen. |
Keeren kan den sterren eigenl. niet worden toegekend. III. 38. en 39. Aant. |
Kegel van ijs of ijs, Luchtkegel, ijskegel Flandr. Kekel, ijsdruppel Stiria. I. 232. 233. (101.) |
Kegel, door verkorting Keil. |
Keil. zie Kegel.
II. 110. Aant. |
Kemmen. zie Verwandelen. |
Kennen, kende, gekend, noscere. Kennen of Kunnen, kon, gekonnen en eertijds kost, gekost, posse zeer na vermaagschapt; somtijds, doch niet by de Ouden, verward. Tegenwoordig by goede Schryvers altijd onderscheiden. II. 14. en 15. Aant. (219.) |
Kerkelijk, voor vroom, godsvruchtig afgekeurd. I. 113. 114. (43.) |
Kerkgebaar. zie Gebaar. |
Kerven, beter korf, gekorven, dan kerfde, gekerfd. II. 394. (374.) |
Ketelachtig. zie Ketelen. |
Ketelen, 't zelfde als Kittelen.
|
| |
| |
Ketelachtig van gehoor, 't zelfde als Kitteloorig. Ketelig zonderling gebruikt. I. 459. 460. (205.) |
Ketelig. zie Ketelen. |
Keur van woorden, waarin bestaat. III. 13-15. (456.) |
Keurig. zie Levend. |
Keverboom. zie Klimop. |
Kiezende. zie Levend. |
Kijn of Kin, Uitgang der verkleinde Naamwoorden. I. 34. (12.) ook in 't Meerv. 35. (12.) Naderhand in ken verzacht. 36. (12.) niet wel tot ke verkort. 37. (13.) dit komt over een met het Gr. κη. ald. (13.) |
Kikvorsch. Boeren van Licie in Kikvorschen veranderd door Latone, niet Diane. II. 139. (266.) 171. (278.) |
Kil, kille grilling. zie Grilling. |
Kind, voor een zwak of blood man. zie Man. |
Kind. Kinderen worden 't ingewand der ouderen genoemd. II. 281. 282. (330.) |
Kindekijn. I. 35. (12.) |
Kindelin, F.D. Kindlein, H.D. Filiolus. Hiervan 't N.D. Klein. I. 38. (13.) |
Kinderbed. zie Kraam. |
Kinderen, 't Kroost hunner ouders. zie Kroost. |
Kinderrijk. zie Kinderzalig. |
Kinderzalig. Het zelfde als Kinderrijk en Bekinderd. Hier van Kinderzaligheid. II. 163. (274.) zie ook Zalig. |
Kinderzaligheid. zie Kinderzalig. |
Kinnekijn. I. 25. (12.) |
Kissen. zie Soezen. |
Kissen of Kitsen is 't geluid van gloeiende stoffe in koud water gedompeld. II. 278. (328.) ook anders gebruikt. 279. (329.) Sissen in dezelfde beteekenis ald. (329.) |
Kitsen. zie Kissen. |
Kittelen. zie Ketelen. |
Kitteloorig. zie Ketelen. |
Kla, de drie letteren zeer bekwaam om een helder en teffens sterk geluid uittedrukken, als klaar, klappen, klateren, klank, klaroen enz. II. 105. (254.) |
Klaar. zie Kla. |
Klaar, meer dan klaarachtig. II. 150. 151. (274.) |
Klaarachtig. zie Klaar. |
Klaartje. zie Wolkje. |
| |
| |
Klaartje, naam eener nimf. I. 450. (202.) |
Klaauw. zie Klaveren. |
Kladde. zie Sleter. |
Kladdeken. zie Sleter. |
Klai. zie Klei. |
Klank. Meer klanken dan letters. I. 457. (204.) |
Klank. zie Kla. |
Klank. Nektar bieden in klank is fraai muzijk of gezang doen hooren. II. 295. |
Klappen. zie Kla. |
Klappen. i. veel, of liever, te veel praten. I. 349. (154.) |
Klaroen. zie Kla. |
Klaterbusse. zie Klateren. |
Klateren i. een helklinkend en scherp geluid geven, doorgaans aan de zweep toegeschreven. Hier van Klaterbusse voor Donderbus. II. 105. (253. 254.) |
Klateren, van 't geluid des donders gebruikt. III. 143. (504.) |
Klateren. zie Kla. |
Klauteren. zie Klaveren. |
Klaver. zie Klaveren. |
Klaverblad. Een. drietal vooral van dronken of glazen. III. 11. (454. 455.) |
Klaveren, voor weiden in de klaver schijnt niet te pryzen, is eigenl. klauteren, d.i. klimmen als een kat. Van klaauw, klaauwen freq. klauweren, om de welluidenh. klaveren, waarvan klauteren, en klouteren, 't eerste nog by vele nieuwe Dichters. I. 391-394. (174.) en Aant. |
Kleed, waarom wand geheeten. III. 347. (583.) |
Kleedy, verbasterd van Kleeding. II. 265. (321.) |
Kleeding der krijgslieden eerstijds Liverei, nu Montering genoemd. II. 255. (315.) |
Kleeding. zie Kleedy. |
Klei. By Vond. somtijds Onz. doch meest Vr. I. 152. (60.) by de Ouden altijd Vr. 153. (60.) deze schreven cley niet clay. ibid. (60.) |
Klein, van kindlein. I. 38. (13.) |
Kleinigheid. Het melden van sommige kleinigheden bewyzen van een grooten geest in een Dichter. dit wel te doen is een gaaf der Natuur. II. 536. (443.) |
Kleinigheid voor kleinheid. I. 58. Aant. |
Klemtoon, niet vallende op 't zaaklijk deel, een bewijs
|
| |
| |
van een verbasterd woord of van een Duitsch woord met een basterd uitgang. III. 123. (497.) |
Klemtoon valt altijd by ons, by goede Schryveren op 't zakelijk deel. II. 350. (356.) |
Klemtoon van een onverbasterd N.D. woord blijft altijd op 't zakelijk deel. II. 261. (319.) |
Kleur. Eertijds Onz. nu Vr. II. 142. (267. 268.) |
Kleur. Muzijk van levendige kleuren. II. 297. |
Klever. zie Klimop. |
Kleverkruid. zie Klimop. |
Klieven heeft kliefde, gekliefd. II. 316-323. (341-344.) 319. Aant. |
Klimmerblad. zie Klimop. |
Klimmerboom. zie Klimop. |
Klimop. Hedera, van ouds ook klimmerblad, klimmerkruid, kleverkruid, angelklim, wedewind, wederwind, klever, kleverboom, klimmerboom, heylloof, veile. II. 101-103. (252. 253.) en 102. Aant. De eerste greep in Klimop kwalijk kort gemaakt. 104. (253.) |
Klimopblad. Een lange spies, met deze bladeren versierd, droegen de Bacchanten in de hand. II. 228. (300.) |
Klingen. zie Klinker. |
Klinken in Klingen veranderd, om het by 't woord zingen te voegen. II. 484. (417.) |
Klooven heeft kloofde, gekloofd, niet gekloven, dat behoort tot Kluiven. II. 316-323. (341-344.) 319. Aant. |
Klouteren. zie Klaveren. |
Kluiven heeft kloof, geklooven, niet kluifde, gekluifd. II. 316-323. (341-344.) 319. Aant. |
Knapelijn. I. 36. (13.) |
Knapelkijn. I. 38. (13.) |
Knapin. zie Bodin. |
Knecht (een) winnen. zie winnen. |
Knie, 't Meerv. Knien meest in eene greep. In twee voortkomende niet uittespreken kniejen, zich op de knie leggen, knie buigen enz. beter dan de knien. I. 481. en Aant. 482. (213.) |
Knielen. Alleen gebruikt om op hielen te rymen, kan niet samengaan met rennen. III. 226. (537.) |
| |
| |
Knijt, een lang puntig mes of ponjaard. II. 374. (4.) |
Knik. zie Verwandelen. |
Koets (te) stygen. I. 249. (110.) |
Komen varen. zie Varen. |
Kommer in wijn verdrinken. zie Verdrinken. |
Koning. De Koningen ontbeerden eertijds geslachtwapenen, door hen daarna aan de Edelen geschonken. II. 239. (306.) |
Koning, misschien voor Koningin gebruikt. zie Bodin. |
Koning. Een Konings teeken is een scepter. II. 229. (301.) |
Konnen. zie Kennen. |
Konnen. Beter eens uitgedrukt, niet wel dikwils herhaald. I. 473. (209.) |
Kooken beteekent dikwils een sterke beweging en driftigheid. Kooken aan de Bakkers toegeschreven; wy hebben brood kooken, de Latynen coquere panem. Beide hebben wy dit woord mogelijk niet van malkander, maar uit een gemeene bron. II. 467. (409. 410.) |
Kop eenes Leeuws by Agamemnon in zijn schild gevoerd. II. 238. (306.) |
Koperen is van Koper. II. 331. 332. (348-351.) |
Koppel- of Laschwoord, samengesteld uit een Genitivus en Nominativus. II. 332. (348.) |
Koppelen. zie Verwandelen. |
Koppelwoorden kunnen van een gescheiden, en een van dezelven tot een Rijmwoord worden gemaakt. II. 480-483. (415-417.) en 483. Aant. |
Korenair. Zee van korenairem. zie Zee. |
Korenschoof komt van Schoven, Colligere in fasciculos, tot bondelkens te samen binden. II. 393. (374.) |
Korentas. zie Tas. |
Korneli voor Cornelia wordt gevonden. III. 135. 136. en Aant. (502.) |
Kornoeli, hier van komt het adj. Koernoelien, doch dit woord vlijt beter, als men Koernoeljen zegt. I. 192. (80.) |
Kornoelien. zie Kornoeli. |
Kornoeljen. zie Kornoeli. |
Kortaamig, kort van adem, ligt vermoeid wordende. I 52. (21.) |
Kossem, een woord nu alleen
|
| |
| |
van 't rundvee gebruikt, eertijds ook voor de onderkin van den mensch. I. 395. 396. (175.) |
Kost. (onbezorgde) zie Onbezorgd. |
Kostelijk tegen snood gesteld. zie Snood. |
Kosteren. Obmurmnrare. II. 472. (412.) |
Kou. (Nabatheesche) zie Nabatheesch. |
Koud, eertijds Kold. I. 281. (125.) |
ΚΡΙΚΟΣ. Gr. zie Verwandelen. |
Kraai. (Pieter) zie Eigennaam. |
Kraam (in de) liggen, niet in kraam. Ook bevallen in de kraam, anders in 't kraambed en in 't kinderbed bevallen en geliggen van. I. 362. (160.) |
Kraambed. zie Kraam. |
Krak, krak op krak stijft de wind, te verstaan van het kraken van masten en kielen, door 't styven van den wind, beter kraken, krak op krak, gekrikkrak van den mast, kraken, krak, krak. III. 94. (483. 484.) |
Kraken. Krammen kraken. zie Kram. |
Kraken, krak op krak. zie Krak. |
Kram. Krammen kraken, niet te veroordeelen als een herhaling van woorden van eenerlei klank. I. 362. (160.) |
Krank. zie Verwandelen. |
Krans van wijngaardbladeren werd by de Bacchanten gedragen. II. 228. (300.) |
Krans. Waarom by de Lacedemoners in den strijd op 't hoofd gedragen. II. 247. (311.) |
Kransselijn. I. 38. (13.) |
Kratzen. zie Krijt. |
Kreijt. zie Krijt. |
Kreiss. H.D. zie Krijt. |
Kreits. zie Krijt. |
Krenken. zie Verwandelen. |
Krijg. (oorlog) Hiervan kryge, krijgde, gekrijgd. zie Zwymen. |
Krijg slissen. zie Slissen. |
Krygen. zie Winnen. |
Krygen, iemand by zijn vacht. zie Vacht. |
Krijgsvolk, waarom de kleeding van 't zelve eertijds Leverei genoemd, nu Montering wordt geheten. II. 255. (315.) |
Krijt. Renperk, strijdperk. III. 52. (470.) niet een perk met krijt afgeteekend. 53. (470.)
|
| |
| |
zie ook van krijt en krijtwaarder, bekryten, een kring rondom zich trekken. ald. Aant. De grond van zo een krijt altijd gras, heide of zand, dezelfde Aant. Krijt is 't zelfde als kring, 's werelds krijt, Orbis, orbis terrorum, aardkloot, ook bepaaldelijk de Aarde, minder bepaald 't krijt van minnen: verhangen, verdrinken, vermoorden zich in 't krijt, loopen in 't krijt. Voor krijt zegt men kwalijk kreits Der muuren ommekreits. Dit van 't H.D. in kreiss, omkrissen, krassen, kritzen, kratzen, fodicando et fricando facere incisuras. Kreits by Kil. ingevoerd, die krijt en kreijt heeft. Krijt niet kwalijk te vernieuwen, 54. en 55. (470, 471.) en ald. Aant. |
Krijtwaarder. Zie Krijt. |
Kring. zie Verwandelen. |
Kring. zie Krijt. |
Krink. zie Verwandelen. |
Kritzen. zie Krijt. |
Kroon, waarom by de Lacedemoners in den strijd op 't hoofd gedragen. II. 247. (311.) |
Kroonen. (waard te) zie Waard. |
Kroost. Het gelaat, waaruit een mensch te kennen is. I. 316. (139.) kroostkunde, kennis van uit de aangezichten de hoedanigheden te kennen 317. (133.) kroost voor geslachte, ald. (133.) Zonderling en fraai gebruik, ald. Aant. kinderen zijn 't kroost van hunne ouders. 318. (133.) is in de gemelde beteekenis niet by Kil. I. 319. (140.) |
Kroostkunde. zie Kroost. |
Kruike. zie Wolkje. |
Kruiten in 't stof. zie Stof. |
Kruipen langs de aarde. zie Stof. |
Kruipen in 't stof langs de aarde. zie Stof. |
Kruis. Ten kruise vorderen. I. 67. (26.) |
Kruisvaart. zie Varen. |
Kunnen. zie Kennen. |
Kupara, deszelfs Helmteeken een Liverei genoemd. II. 248. (311.) |
Kupido, niet onaartig een Vlieger genoemd. zie Vlieger. |
Kus. In hoe veel soorten verdeeld. III. 26. (462.) kus des vredes, eigenlijk zoen genaamd. 27. (462.) 29. (463.) den kus afveegen, eertijds den
|
| |
| |
kus uitspouwen. 28. (463.) Dit fraaier uitgedrukt. 28. Aant. |
Kus. Zoen, voor een kus van liefde, is van derteler beteekenis. III. 29. |
Kusjen, om kusjens prachen. zie Prachen. |
Kussen den oogen toegeschreven. II. 295. |
Kussen de kust, Letterspeling. III. 210. (526.) |
Kust. De kust kussen, Letterspeling. I. 105. (40.) |
Kust. (kussende) zie Kussen. |
Kwaa voor Kwaad. I. 87. (33.) |
Kwaad (van) tot erger, niet van het kwaad. I. 93. (36.) |
Kwaad, door wegwerping der D Kwaa. I. 87. (33.) |
Kwaad op kwaad stapelen. I. 50. (20.) |
Kwalijk te moede. zie Moede. (te) |
Kwalijk, naauwelijks. I. 149. Aant. |
Kwartier, iemand zijn kwartier geven, fraaier uitgedrukt, door iemand zijn hoefslag bescheiden. I. 15. (5.) |
Kwedelen. zie Kwelen. |
Kwelen, kwynen, kwenen, languere, gemere. II. 456. (404.) beteekent ook klagen; en bekwelen, beklagen. 457. (405.) Het gezang der vogelen ook kwelen genoemd 458. (405.) beteekent dan ook klagen, gelijk queri by de Latynen ook den vogelen wordt toegeschreven. Kwelen, Queri, Kwellen, Kwetsen, Kwaal enz. vermaagschapt ald. en 459. (405.) kwelen voor vrolijk zingen afgekeurd ald. (406.) doch goedgekeurd, ald. Aant. kwelen, by samentrekking van Kwedelen, zingen met een gebroken stem, klagen komt nevens kwenen, en kwynen van Queden en Quederen, ald. Aant. |
Kwellen. zie Kwelen. |
Kwenen. zie Kwelen. |
Kwetsen. zie Kwelen. |
Kwynen. zie Kwelen. |
Kwijt, kwijt gaan is kwijt raken, verliezen. II. 545. (448.) ook vry raken, geheel wat anders dan kwijt raken. 546. (448.) Men vindt ook kwijt laten ald. en kwijt maken, kwijt schouwen, nu kwijt schelden, ook kwijt zijn. 547. (448.) Kwijt is vry. ald. Waar van kwyten in
|
| |
| |
basterdtaal Quiteren ald. (449.) ald. de schuld kwyten i. voldoen, zich kwyten i. vry maken. 548. (449.) |
Kwyten. zie Kwijt. |
Kwispel. zie Aankwispelen. |
Kwispelen, en by de neus leiden. zie Kwispelstaarten. |
Kwispelen, en Strelen. zie Kwispelstaarten. |
Kwispelstaarten. zie Aankwispelen. |
|
|