|
| |
| |
| |
Hoofdstuk VII.
't Was de vijftiende Februari, de avond van de partij, 'n gure stormachtige avond met sneeuw en regen bij afwisseling. Gierend joeg de wind om 't huis en rukte aan de jalouzieën van Loes' slaapkamer, waar een vroolijk tafereeltje te aanschouwen viel.
Voor de aangestoken gaskachel zat Loes in 'n wit neteldoekschen onderjurk haar voeten te warmen, terwijl Tine Oostingh, die al dagen van te voren beloofd had voor kamenier te komen spelen, bezig was 't zware, goudblonde haar van haar patient, te kappen. Krik en Kokkie waren vroeg naar bed gebracht en sliepen, maar Eef en Elske hadden niet opgehouden voor ze bij de plechtigheid tegenwoordig mochten zijn. Elske, in 'n stijfgestreken nachtjaponnetje, doodgelukkig dat ze mocht meehelpen, reikte in gespannen aandacht telkens haarspelden aan tante Tine. Eef, zich echt groote-jongensachtig voelend, omdat hij z'n vader gezelschap mocht houden, en later dan anders naar bed zou gaan, zat in 'n donkerblauwe trui, die z'n
| |
| |
slank lichaampje nog slanker deed schijnen op den hoogen kant van 't pitch-pine ledikant toe te kijken, schoppend met z'n lompe schoollaarzen tegen 't hout.
‘Pas op, zoo-met-een plof je achterover in 't bed, boven op tante's japon,’ waarschuwde Tine.
‘Hè Eef, kom er af,’ smeekte Loes, met 'n angstigen blik naar 't bed, waar behalve handschoenen, 'n kanten zakdoekje en 'n gazen waaier haar splinternieuw baltoiletje lag van reseda-kleurige zij met crême kant. ‘Wil jij even de bloemen van beneden halen? Vraag ze maar aan Geertje, die heeft ze weggezet,’ verzocht ze.
‘Goed,’ en Eef sprong met 'n bons op den grond, om 'n oogenblik later terug te komen met 'n corsage van zacht-paarsche violettes-de-Parme, en Venushaar, Loes door haar soupeur van Meerten gezonden.
‘Leg maar zoo lang op tafel, vent,’ kommandeerde Tine en toen tot Loes: ‘Voel eens, zit je haar zoo stevig genoeg en naar je zin?’
‘Ja uitstekend. 't Kàn bijna niet los. Dank je wel Tine, 'k zou 't zelf zoo niet kunnen en uit dankbaarheid zal ik je alles van Job en Machteld komen vertellen morgen na 't bal,’ fluisterde ze lachend.
‘Ha, nóu de japon! O tanteke wat zal je d'r leuk mee uitzien,’ juichte Elske, met 'r handjes over de glanzende zij aaiend.
‘Kindje, laat er niks aankomen.’
‘Nee, ik heb heele schoone handen. Eef, Eef,
| |
| |
kijk 's, tante Tine gaat tante Loesje aankleeën; net of ze nog 'n klein meisje is!’
Loes bukte zich en Tine liet haar voorzichtig den rok over 't hoofd glijden en hielp haar toen in 't lijfje.
‘O tante, wat 'n mooie jurk! En wat glimt-ie prachtig! Je bent net 'n prinses,’ bewonderde Eef om haar heen draaiend.
‘Maar dan moest ze nog 'n kroontje ophebben, dan was 't nóg echter.’
‘Stil maar, tante krijgt viooltjes in 'r haar, dat is veel mooier dan 'n kroontje,’ zei Tine, 't lijfje, dat keurig zat, dichthakend.
Loes bekeek zich met kritischen blik in den grooten spiegel van haar linnenkast, waarin ze zichzelf ten voeten uit bewonderen kon.
‘Vraiment c'est joli. J'en suis très contente,’ zei ze, bang 'n slecht voorbeeld te geven aan Elske, die soms wel eenigen aanleg toonde om een ijdeltuitje te worden.
‘Ik ben heel tevreden,’ vertaalde Eef, die sinds September Fransch leerde. ‘Ja ja, ik weet 't wel: content is tevreden en mécontent is ontevreden.’
‘Nou ik bén ook heel tevreden. Hij is keurig gemaakt, maar dat mag ook wel, want 't is duur genoeg,’ zei Loes met 'n knipoogje tegen Tine, die met de bloemen bezig was.
‘Waar wil je ze hebben? Hier bij je schouder? En dan dit toefje in je haar? Steek 't er zelf maar in.’
| |
| |
‘Zit 't zoo goed? Niet te veel op zij. Wacht ik zal hier nog 'n haarspeld steken.’
‘O, wat ruiken die bloemen lekker. Dól,’ riep Elske.
‘Als ik 'n meneer was, zou ik de heele avond met je dansen, alleen voor die lekkere lucht,’ zei Eef beslist.
‘Maar ik zou je bedanken. Aldoor met zoo'n zelfde meneer,’ verzekerde Loes.
‘Ga je nou mee naar beneden, dat Pakie je kan zien,’ vroeg Eef ongeduldig.
‘Hè nee, eerst je handschoenen nog en je armbanden! Die zou je heelemaal vergeten! Toe, mag ik ze je aandoen,’ bedelde Elske.
‘Ja, doe jij me m'n armbanden maar aan. Maar met m'n handschoenen wacht ik maar liever. 't Is nog zoo vroeg. Ik ga vooreerst nog niet weg en anders worden ze vuil. Ga je nou zoet slapen, Els? Dan vin-je morgen als je wakker wordt, misschien wel iets moois of iets lekkers van de partij bij je bed liggen.’
‘O, zoo'n muts, zoo'n leuke papieren muts! Net als je verleden jaar 's meebracht.’
‘Kindje, dat kan ik van te voren niet beloven. Maar ik denk, dat ik toch wel iets van jullie gading mee zal brengen. Geef me nou maar 'n nachtzoen en laat tante Tine je dan toedekken, dan ga ik vast met Eef naar beneden.’
Voorzichtig sloeg Elske 'r armpjes om Loes' hals.
| |
| |
‘Veel plezier hoor en ruik maar lekker.’ Toen volgde ze Tine gedwee naar de andere kamer.
Beneden vonden Loes en Eef Hugo met 'n diepzinnig gezicht voor 't theeblad gezeten, druk bezig de kopjes in te schenken.
‘Is Jan Hen zich weer aan 't oefenen,’ plaagde Loes, haar avondmantel over 'n stoel hangend.
‘Ja, maar nou is de thee góed. Ik heb ze door Jaantje laten zetten en wou jullie vast 'n kopje boven brengen, maar nu je klaar bent moet je 't hier maar uitdrinken. Afblijven Eef! Wat is dat!’ berispte Hugo z'n zoon, die 'n aanslag op den suikerpot wilde plegen en beschaamd afdroop naar de andere zijde van 't vertrek.
‘En wat zeg je van m'n japon,’ vroeg Loes.
‘Wel, heel aardig. Niet te veel tirelantijnen en goed van kleur. Die viooltjes komen er mooi bij. Vooral in je haar. Ken je dat spreekwoord wel, Loes: ‘Mädchen, welche Veilchen tragen, darf man küssen ohne fragen?’
‘Nou, dat zal wel losloopen,’ lachte ze. ‘Zoo Tine, ben jij daar. Je hebt 'n goeie punt verdiend, hoor.’
‘Ja, ik maak je m'n compliment over m'n zuster,’ zei Hugo.
‘Dat hoef je anders volstrekt niet te doen. De naaister heeft 't meer verdiend dan ik. Ga je niet zitten, Loes? Wacht, neem de pianokruk; ik zal je rok er overheen trekken, dan kreuk je 'm niet,’ verzon Tine practisch.
‘En nu 'n kopje thee. Dat zal smaken. Eef,
| |
| |
vent, je zit weer zoo te teekenen! Is je schoolwerk af en moeten Pakie of tante Tine je Fransche woordjes nog niet 's overhooren? Vanmiddag wist je er geen één.’
Eef, blozend, mompelde iets van ‘morgenochtend voor 't ontbijt wel 's nakijken,’ maar Hugo, hoewel inwendig juichend om z'n jongen, waarin werkelijk artiestenbloed scheen te zitten, gebood streng, dat 't boek voor den dag zou komen en bekeek, toen Eef de kamer uitliep om 't te halen, met stillen trots de teekening, die op tafel lag.
‘Waarachtig, de jongen heeft talent. Kijk, zit daar nou heusch niet wat in,’ en hij hield Tine en Loes 't papier voor.
‘Natuurlijk weer 'n schip. Sinds we in Rotterdam geweest zijn teekent hij niets dan schepen.’
‘Ja, 't is heel aardig. Elske doet niets aan de kunst, hè,’ vroeg Tine.
‘Nee, die houdt meer van de poppen. Maar ze leert ook veel beter op school. Met Eef blijft 't maar tobben. Hij kàn wel als hij z'n best doet, maar hij heeft zoo 't land aan schoolgaan. Daar zullen we nog moeite genoeg mee hebben,’ zuchtte Hugo, denkend aan de tallooze briefjes en klachten over Everts gedrag en onoplettendheid.
‘Maar volgens je eigen verhalen was je zelf toch geen zier beter. Moeder en oom Freybergh hadden wat 'n last met je en je bent er toch ook gekomen,’ troostte Loes.
‘Ja, dat is waar. Stil daar is hij; nu zwijgen we d'r over hè?’ zei Hugo, de teekening gauw op
| |
| |
'r plaats leggend, want Loes en hij waren overeengekomen, dat 't kind van hun kant voorloopig niet de minste belangstelling in z'n werk zou ondervinden. Geen afkeuring en geen bewondering. ‘Door 't eene wek je verzet en door 't andere maak je 'm pedant,’ was Hugo's oordeel en ze hielden zich streng aan dit principe. Geen trekje op hun gezichten verraadde iets, toen Hugo tamelijk streng dadelijk om 't boek vroeg en Eef begon te overhooren, die zoo goed als niets van z'n les kende en veroordeeld werd, om 'n kwartier lang ijverig te leeren en niet uit z'n boek op te kijken al dien tijd. Maar hij had nog geen drie minuten gezeten toen 't rijtuig kwam en uit was 't, want natuurlijk sprong hij overeind om met Pakie en tante Tine, tante Loesje uitgeleide te doen.
‘Juffrouw, ik heb 't ouwe loopertje al deur 't voortuintje geleid. Maar u mag wel 'n doekie om uw hoofd doen, anders zal u secuur erg verwaaien,’ kwam Geertje zeggen met 'n bewonderenden blik naar de juffrouw, die er zoo mooi uitzag.
‘Dank je wel. Is 't droog op 't oogenblik?’
‘Nou, 't mottert 'n beetje, maar 't is niet slim.’
‘Vooruit dan maar Loes,’ zei Hugo, die 'n paraplu klaar hield en met 'n laatste vermaning aan Eef, om te zorgen dat hij morgen z'n les goed kende, want dat hij anders geen moois of lekkers van de partij kreeg, ging Loes naar 't rijtuig: 'n sjaaltje om, de kraag van haar mantel zoo hoog mogelijk opgetrokken, terwijl Tine haar hand- | |
| |
taschje en waaier droeg. Zóó, met vereende krachten, kwam ze veilig in 't coupétje terecht.
‘Zit je goed en heb je de huissleutel,’ vroeg Tine.
Loes knikte en Eef gilde aan de open deur:
‘Zeg, als 't kan voor Elske en mij 'n muts! Krik en Kokkie maken 'm toch dadelijk stuk!’
‘Hier is je waaier. Verder niets vergeten? Nu amuseer je! Veel pleizier! Koetsier, je weet waarheen? Vooruit dan maar.’ Hugo sloeg 't portier dicht en onder 't wegrijden wuifde Loes met haar lange, witte handschoenen, die ze zoo gauw ze den hoek om was, ijverig begon aan te schuiven.
Ze trof gelukkig 'n droog oogenblikje bij 't uitstappen. In de nu tot vestiaire ingerichte spreekkamer van den burgemeester waren alleen twee nuffige dienstmeisjes, die haar dadelijk van haar avondmantel en sjaaltje ontlastten.
‘Ben ik erg vroeg, Truitje,’ vroeg Loes aan 't jongste meisje, dat gedienstig iets aan haar japon verschikte.
‘O nee juffrouw, d'r zijn al heel wat menschen op de bovenzaal. Ja, u moet daar de trap op,’ en Loes wou juist langs den deftig-gewichtigen knecht naar boven gaan, toen de van Meertens aankwamen.
‘Hè Loes, wacht even op ons,’ riep Kit, en Loes ging weer met hen de kleedkamer binnen, waar Rob naar hartelust 't effect van z'n violettes de Parme kon bewonderen.
‘Ik had je eerst orchideeën willen zenden, maar
| |
| |
ik vond, dat viooltjes meer bij jou hoorden,’ zei hij, Loes aanziende met zoo'n ernst, dat ze er om lachen moest.
‘O, zeker vanwege de nederigheid. Ja, 'k ben akelig-bescheiden. Je hebt groot gelijk, hoor Rob,’ en zij hielp Kitty aan haar ceintuur, dat was losgeraakt.
Paula en Kit, allebei in 't geel, zagen er lief uit. Paula vooral, die Loes onder 't naar boven gaan nog gauw 'n bouquet bewonderen liet, haar door Terlinden, haar soupeur, vereerd. Kitty, 'n beetje bleek en zenuwachtig, keek smeekend naar Rob, en fluisterde beverig, dat ze 't binnenkomen altijd zoo griezelig vond. Hij knikte z'n zusje bemoedigend toe vóór 'n tweede, even deftige knecht als beneden, met luider stemme afriep:
‘Juffrouw Freybergh, dames van Meerten, meneer van Meerten.’
Loes kalm, of 't dagelijksch werk was, liep op de gastvrouw toe, 'n waarlijk vorstelijke verschijning, zooals ze daar stond in 't volle licht, met haar schitterende diamanten, in 'n toilet van zware, groen-blauwe, gebrocheerde zij. Met nederbuigende vriendelijkheid reikte ze de hand aan de eenvoudige jonge meisjes, die diep voor haar negen en vormelijk gelukwenschten met 't aanstaande huwelijk van haar dochter.
't Bewegelijke, kleine gastheertje lachte vroolijk tegen Loes.
‘O kind, al die gelukwenschen! 't Is of 't 'n
| |
| |
pretje is, een van je dochters te moeten afstaan! Als 't van Heemsdijck ook niet was!’
Loes schoot door naar Machteld en Ursule, op den voet gevolgd door Kitty, die angstvallig in haar nabijheid bleef.
Machteld, met 'n kleur van opwinding, zag er allerliefst uit, praatte en lachte zeer geanimeerd en wierp af en toe steelsgewijze een blik naar de overzij, waar tegen 'n portière Job Oostingh stond, die zoo dikwijls hij durfde haar kant uitkeek, maar zich voorzichtig nog wat op 'n afstand hield, zich troostend met de gedachte, dat hij straks z'n schade wel in zou halen.
Herman Alma, de oudste zoon des huizes, had 't zeer druk als ceremoniemeester en knipperde zenuwachtig met z'n kippige oogjes, die schuil gingen achter de flonkerende glazen van z'n lorgnet. Sjoert, met 'n gezicht glimmend van ondeugd, deelde, geholpen door z'n zusje Nettie, 'n doddig, klein meisje, in kort wit-zijden jurkje, balboekjes uit.
't Begon vol te worden. 't Gegons en gelach van veel stemmen, 't geruisch van zijden japonnen over den gladden parketvloer steeg op tot 'n vroolijk gezoem in de smaakvol versierde zaal. Van de groote kroon in 't midden hingen guirlandes van fijn groen in bogen af, die zich door de heele ruimte vertakten. Tal van peervormige, kleurige electrische lichtjes glinsterden tusschen de fijne slingers. In de hoeken der zaal prijkten bloeiende azalea's als kleurige reuzen-bouquetten en langs
| |
| |
de wanden en in de aangrenzende serre waren gezellige zitjes aangebracht.
't Bruidspaar, dat niet verschijnen zou voor iedereen aanwezig was, hield zich zoolang schuil in 't kleine, gele salonnetje halverwege de trap, totdat Herman 't zou gaan halen.
Loes had zich intusschen door Ursule aan de ouders van den bruidegom laten voorstellen, sprak twee leelijke, oude freules Alma aan en voegde zich toen, nog steeds door Kitty gevolgd, bij Jet de Laet, die er heel knap uitzag in 't zwart fluweel en Stans van Royen, 'n elegant jong vrouwtje, bekende schoonheid uit 't stadje. De respectievelijke echtgenooten kwamen even hun opwachting maken, verzekerden zich van dansen en 'n schaapachtig cavaleristje, heel blond en heel verlegen, liet zich door van Royen voorstellen en vroeg Kitty's souper. Loes, doodsbang, dat ze een dans aan dit jonge mensch zou moeten offeren, werd net bijtijds hiervan door Job Oostingh gered. Job was wat zenuwachtig, beet op z'n snor en schreef met beverige letters z'n naam in Loes' balboekje.
‘'k Heb niet meer dan twee dansen met Machteld durven afspreken. 't Is 'n ellende,’ bromde hij zachtjes.
‘Nou, ze vraagt jou nog wel voor 'n schrikkeldansje en op 'n gelegen moment snap je maar eens met 'r weg. Zoo tusschen 'n paar vertooningen door of zoo,’ troostte Loes. ‘Amuseer je, Jobje en kijk niet als je naamgenoot.’
Hij lachte even, wendde zich toen om naar
| |
| |
Nettie, die hij plagend aan den fladderenden, rosen strik trok, waarmee 't lichtblonde, flossige haar was opgenomen. Intusschen verdrongen van Westerhoven, Verhorst en Willem van Heemsdijck, 'n broer van den bruidegom, zich om 'n dans bij Loes, wier balboekje nu geheel gevuld was.
Toen klonken plotseling de tonen van Mendelssohn's Hochzeitsmarsch en traden Claire en George binnen.
Claire, fijn en gracieus, kleiner en donkerder dan haar zusters, met licht gebogen hoofd; George van Heemsdijck forsch rechtop, 'n beetje pedant zooals altijd, zag regelrecht de zaal in en lachte tegen z'n moeder, die hem vol trots aankeek.
Met denzelfden zélfbewusten glimlach nam hij 'n oogenblik later de gelukwenschen in ontvangst van de gasten, die paarsgewijze naderden en Claire naast hem, keek telkens met 'n gezichtje stralend van geluk, naar hem op, een en al eerbiedige bewondering voor haar knappen man.
‘'t Bruidje is lief hè. 'k Heb 'r nooit zoo mooi gevonden als vanavond,’ zei van Meerten onder den eersten wals tegen Loes.
‘Ja, ze ziet er zoo zonnig uit,’ vond Loes, die Claire heel sympathiek vond, hoewel ze veel minder intiem met haar was, dan met de andere meisjes Alma.
‘Nu Loesje, adieu, tot straks aan 't souper. Neem me niet kwalijk, dat ik je nu maar aan van Royen overgeef. Ik moet de meisjes helpen bij
| |
| |
't arrangeeren van de tableaux,’ verontschuldigde zich van Meerten, toen de dans uit was en hij bracht haar naar 't hoekje, waar Jet de Laet met van Royen en Verhorst met Paula zaten en volgde toen Herman, die verlangend naar hem had staan uitkijken, naar 'n vertrek, dat voor de verschillende vertooningen was ingericht.
De tableaux naar de bekende Engelsche platen ‘When the heart is young’ en ‘Blindmann's buff’ hadden veel succes. Daarop volgde 'n Fransch comediestukje door Ursule en van Westerhoven voorgedragen, dat eveneens in den smaak viel. 'n Menuet, waaraan ook Nettie en Sjoert meededen, sloot dit gedeelte van 't programma en men keerde terug naar de zaal om ongestoord te dansen tot aan 't souper.
Er heerschte 'n zeer geanimeerde stemming. Door de goede zorgen van Herman en eenige overcomplete heeren waren er geen dames-muurbloempjes. Alleen Verhorst, die niet kon dansen en met opzet laat gekomen was, was de eenige onder de jongeren, die stil met 'n ironisch lachje in 'n hoekje zat toe te kijken, zich amuseerend op z'n eigen manier.
Zoo'n bal, bespottelijk toch eigenlijk. Je afsloven en warm maken om niets. Idioten-werk was 't en zoo onaestetisch mogelijk, al die half open monden en starende oogen. De aardigste meisjeskopjes kregen iets doms. Daar had-je nou Ursule Alma, heusch 'n knap, elegant meisje anders. Hoe was 't nou mogelijk, dat ze daar rondspringen kon met
| |
| |
dat onooglijke kleine manneke, dat huppelend op z'n teenen, haar arm en den zijne op de maat der muziek heen en weer bewoog, of ze aan 't pompen waren. Machteld en Job daar kón je tenminste naar kijken. Die praatten ook samen, staarden niet zoo onnoozel. O, ginds dat kleine, dikke tonnetje en dien langen, mageren man! Zouden die menschen zelf heusch niet beseffen hoe bespottelijk hun gedoe was? Verderop in 'n anderen hoek van de zaal zag hij 't bruidspaar de serre insnappen. Of ze gelijk hadden! Kijk, daar had-je Loes met van Westerhoven! Dààr zat gratie aan. Aardig zag Loes er uit met dat kleurtje. Ze hield er wel van en Westerhoven verstond de edele danskunst ook heel wat beter dan hij. Ze knikte tegen hem. Zou ze 't gek vinden, dat hij daar zoo in z'n eenzaamheid zat? In de serre zat je eigenlijk beter. Meer uit 't gezicht... en hij stond op en zocht 'n verborgen hoekje op achter 'n grooten palm.
Loes zag hem verdwijnen; moest er onwillekeurig om lachen. Ze had pleizier en hield onder voorwendsel van 'n vlek uit haar japon te maken, die in werkelijkheid niet grooter was dan een speldenkop, 'n fluisterend gesprek met Job, die allerlei overmoedige dingen zei en met Machteld, die ‘zalig’ was, zooals ze beweerde.
Toen kwam Rob van Meerten haar opeischen voor 't souper.
‘Hoe is 't Robje, amuseer je je niet,’ vroeg ze onder 't naar beneden gaan. ‘Je kijkt als der junge Werther.’
| |
| |
‘Och jawel, zóó,’ zei van Meerten, zich bukkend om 'n paar viooltjes, die door 't dansen uit haar corsage losgeraakt waren en op den grond vielen, op te rapen. ‘Die mag ik zeker wel hebben?’
‘O gerust! Maar wat heb je er aan! Wou je ze bewaren als 'n herinnering aan 'n avond, waarop je je verveeld hebt?’
‘Ja, als 'n herinnering. Niet dááraan, maar toch als 'n herinnering,’ zei hij, ze naast de witte camelia in z'n knoopsgat stekend.
Aan 't souper werd hij geanimeerder. Ze zaten met Willem van Heemsdijck en Ada Riemann, 'n schoolkennisje van Loes, aan 't zelfde tafeltje en maakten gekheid over Horstinck, 't schaapachtige cavalerie-officiertje, dat pas van z'n paard gevallen was.
‘Maar hij wil 't heelemaal niet weten. Als je 't 'm vraagt, zegt-ie, dat 't paard onder 'm is uitgeloopen,’ verzekerde van Heemsdijck, die zeer op dreef was en allerlei dolle studentenverhalen begon te doen van rijjolen en nachtelijke roeitochten en Rob hierdoor aangestoken, haalde ook herinneringen op uit z'n studententijd, die al 'n poosje achter hem lag. Van Heemsdijck, midden in 't vuur van z'n verhaal, liet 'n stuk ijspudding in Ada's schoot vallen, waarover hij duizend excuses maakte. Maar Ada lachte er om en Loes wist 't handig op te visschen met 'n lepel, dien van Heemsdijck met 'n allerdwaast gezicht aflikte voor boetedoening, zooals hij zei.
Intusschen verzamelde van Meerten alle bruid- | |
| |
suikers, die hij machtig kon worden, in 'n zakje voor de kleine Freyberghjes en bond 't toen met 'n roze lintje, dat hij van 'n bouquet op tafel afsneed, aan Loes' waaier vast, met 'n gordiaanschen knoop, zoodat ze bang was 't niet meer los te kunnen krijgen.
‘Er zijn ook pistaches met gekleurde papieren mutsen bij,’ verzekerde hij, waarvoor Loes hem namens de kinderen zeer bedankte.
Op 't eind werd hij weer stil. Hij zag er vermoeid uit en zei dat hij hoofdpijn had, toen Loes vroeg wat hem scheelde.
‘Wil je wat Eau de Cologne hebben? Hier, asjeblieft’ en ze reikte hem haar flaconnetje, waaruit hij zich glimlachend bediende.
‘Zullen we de hoofdpijn zien weg te dansen, of wil je hier liever wat blijven zitten?’ vroeg Loes zoo gauw ze weer in de danszaal belandden.
‘Laten we liever wat praten, als jij 't tenminste niet vervelend vindt.’
‘Vervelend? Welnee. 't Is mij best hoor.’
‘Maar dan niet hier. 't Is hier zoo warm. Ik weet 'n goed plekje,’ en hij ging haar voor, de serre door, opende 'n deur, die bij de trap uitkwam, dicht bij 't gele salonnetje waar 't bruidspaar gezeten had. ‘Kijk daar,’ en hij wees naar 'n hoekje op 't portaal, waar achter 'n paar palmen en 'n groote witte azalea, 'n rieten kanapeetje en tafeltje stonden. Daar zetten ze zich neer.
‘En nu gaan we praten over de gladde vloer
| |
| |
en de mooie bloemen en 't lekker souper,’ spotte Loes, nog niets vermoedend.
‘Nee, over héél iets anders!’ zei hij, gejaagd en z'n gezicht stond zóó ernstig, dat Loes hem verwonderd aanzag.
‘M'n hemel, Rob, wat is er?’
Hij schoof dichter naar haar toe.
‘Vergeef me dat ik 't hier zeg. 't Is misschien niet de gewenschte plaats, maar we zitten hier veilig... of ik 't nou al uitstel... Ik wou...’
Loes werd ineens bang. Hij zou toch niet... 't Bloed vloog haar met 'n woeste golf naar 't hoofd. Neen, dat kón, dat mócht niet. Bevend sprong ze overeind, maar hij greep haar bij haar pols en duwde haar terug op 't rieten kanapeetje, dat akelig piepte.
‘Ik móet je spreken en je zúlt me aanhooren,’ zei hij met vreemd-bevende stem.
‘Rob,’ smeekte ze bijna schreiend.
‘Nee, ik zég 't. Ik kàn 't niet langer voor me houden. En je begrijpt 't al. Je hebt 't bij intuïtie al lang gevoeld hè, dat ik van je hou, zielsveel van je hou. Dat ik daarom zoo dikwijls bij jullie kwam de laatste tijd. O ja, voor Huug ook wel. Hij is 'n goeie kerel, m'n beste vriend, maar jij begreep wel, dat ik voornamelijk om jóu kwam, hè? En je houdt ook van mij. Nietwaar, Loesje? Heb ik je 'n beetje laten schrikken? Je d'r mee overvallen? Kindje, 't spijt me zoo. Wat is 't? Huil je nou? Kom, kom, bedaar, en zeg dat je ook van mij houdt. Toe,’ en hij wou z'n arm om haar heen
| |
| |
slaan, bijna zeker van z'n overwinning, maar ze weerde hem af, stond op en zei vast:
‘Nee Rob, je vergist je. Ik hou niet van je. Nu niet en nóóit, nóóit! Ik vind 't ellendig, dat ik je zóó iets zeggen moet. Ik beschouwde je als 'n vriend, als 'n prettige, oudere vriend en nooit is 't in mij opgekomen, dat jou gevoel voor mij iets anders dan vriendschap was. O Rob, ik wou... d... dat ik je kon laten voelen hoe naar, hoe meer dan ellendig ik 't vind. Als ik 't maar had kunnen voorzien... dan zou ik je dit tenminste bespaard hebben.’ Ze sloeg haar oogen neer en vervolgde bevend: ‘maar je bent zooveel ouder, zooveel wijzer dan ik. Hoe had ik ooit kunnen denken, dat jij om mij...’
Ze kon niet verder. Ze viel neer met haar hoofd op 't rieten tafeltje en snikte 't uit.
O, dat arme, diepverslagen gezicht, waarmee hij naast haar stond. Ze kón 't niet langer aanzien. En ze snikte nog veel harder toen hij zijn arm om haar heen legde en heesch in haar oor fluisterde:
‘Lieveling, je hebt je zelf niets te verwijten. 't Is allemaal mijn schuld. Je hebt gelijk... ik ben zooveel ouder... Ik had moeten begrijpen, dat 't niets dan vriendschap was van jou kant. O Loes, die gevaarlijke vriendschap tusschen 'n man en vrouw, die allebei vrij zijn en die altijd uitloopt op 'n groot verdriet voor een van beiden!’
‘Rob, schei uit. Praat niet zóó tegen me. Niet zoo vriendelijk, want o, ik schaam me zoo, ik
| |
| |
schaam me zoo vreeselijk. Wat jij daar zegt... heeft... tante Freybergh óók tegen me gezegd, kort geleden nog... en toen heb ik 't niet geloofd... O, wat ben ik eigenwijs en blind en egoïst geweest. Ik beschouwde alles maar, of 't zoo vanzelf sprak en nou ben je niet eens boos...’
Ze zag hem even aan; heel schuldig met haar betraande, dikgezwollen oogen en voelde bijna met voldoening, dat ze leelijk was op dat oogenblik.
Hij stond naast haar, doodsbleek, met gebogen hoofd en zenuwachtig bevende lippen.
‘Rob,’ snikte ze, schuchter z'n hand grijpend, die hij niet terugtrok, ‘kun-je me vergeven?’
‘Ik heb je niks te vergeven,’ zei hij dof.
‘Dat heb je wél. O zeg, dat je me vergeeft. Toe Rob, zég 't!’
‘Nou dan, ik vergeef je. Je wist niet wat je in me opwekte. Je bent niet coquet. Maar Loes, onthoud 't! Wees op je hoede, dat 't je geen tweede keer gebeurt. Je weet niet, je kunt niet beseffen wàt je me hebt aangedaan! Begrijp me goed, ik verwijt je niets, je bent nog zóó jong. Ik ga... heen. Ik was toch, zooals je weet van plan, om over 'n paar weken op reis te gaan en nu zal ik maar zoo gauw mogelijk zien weg te komen... Ik weet toch, dat ik niets meer te hopen heb, want nietwaar Loes, je bent er toch héél zeker van, dat je ook naderhand nooit van me houden zult?’
't Was of er ondanks alles nog iets van hoop in zijn stem trilde, maar Loes schudde beslist van neen.
| |
| |
‘Nee Rob, ik ben er zeker van. Nooit zal ik van je kunnen houën. Vriendschap zal ik altijd voor je blijven voelen, maar die kan natuurlijk niet langer tusschen ons bestaan. Later, over jaren misschien, als je dit lang te boven zult zijn.’
‘Als jij getrouwd bent met 'n ander, hè?’ lachte hij bitter. Loes haalde haar schouders op.
‘Je weet wel Rob, dat ik niet licht trouwen zal. Ik blijf bij Huug en de kinderen.’
‘Gekheid. Phrases, hoor! Als jij van iemand hieldt...’
‘Nee, dat méén ik.’
‘Goed, dan meen je 't nu op dit oogenblik. Allemaal goed en best. Maar meisjes zooals jij trouwen tóch vroeg of laat. Je hebt geen ondervinding, maar ik verzeker je, en dat is juist je grootste charme, dat jij veel te veel vrouw bent, om niet heelemaal je natuurlijke roeping te volgen en Hugo zou 'n vervloekte egoïst zijn, als-ie je daarvan terughield.’
‘Huug zàl me van niets terughouden, 't Is m'n vrije verkiezing. Je begrijpt me heelemaal niet,’ zei Loes heftig.
‘Kind, ik begrijp je zoo goed. Over 'n paar jaar spreken we elkaar nader. Dag Loes, ik ga. Trek 't je maar niet te veel aan. Ik ben 'n pechvogel... altijd geweest.’
't Werd hem te machtig. Hij wendde zich om en ging langzaam 't portaal over naar de trap, maar ze liep hem snel achterna en greep hem bij z'n arm.
| |
| |
‘Rob, Rob, nee zóó mogen we niet van elkaar gaan. Laat ik je tenminste goeie reis mogen wenschen... Geef me 'n hand.’
Toen kon hij zich niet meer inhouden... Al z'n zelfbeheersching verliet hem... Hij hield zich aan de trapleuning vast en snikte als 'n kind.
‘Wat moet 'k doen, wat moet ik met 'm beginnen,’ dacht Loes, radeloos over die uitbarsting.
Ze had zoo graag iets liefs, iets troostends tegen hem gezegd, maar ze wist niets. Ze hield maar steeds z'n hand vast tot hij wat bedaarde.
Toen sloeg hij ineens z'n armen om haar heen en drukte haar vast tegen zich aan.
‘Je weet niet hoe hard 't is,’ fluisterde hij heesch.
‘Ga nu toch, gà nu!’ smeekte ze, hem zacht afwerend.
Maar hij nam haar hoofd tusschen z'n handen en kuste onstuimig haar bleek, verschrikt gezichtje.
‘Vaarwel, lieveling, ik kan 't niet helpen,’ stamelde hij en hij liet haar los en vluchtte de trap af.
Als in 'n droom hoorde ze z'n voetstappen wegsterven. Trillend bleef ze luisteren tot geen geluid meer tot haar doordrong.
Goddank, hij was weg... Ze viel neer op 't oude plaatsje bij de witte azalea. Alles klopte en hamerde aan haar. Ze schreide niet, daartoe was ze te overbluft. Ze drukte alleen beide handen tegen haar bonzend hoofd en bleef zoo even zitten. Toen sprong ze op, angstig. Ze kon hier niet blijven,
| |
| |
ze moest weer naar binnen, zoo gauw mogelijk. Verbeeld je, dat ze haar zoo vonden!
Ze ging 't gele salonnetje binnen, waarvan de deur half open stond en bekeek zichzelf in den spiegel.
Wat zag ze er uit! Iedereen zou 't haar aanzien en dan die hoofdpijn! Ze had nog nooit zóó'n hoofdpijn gehad, geloofde ze. Wacht, ze had nog Eau de Cologne. Hè, dat gaf wat ontspanning, heerlijk. Ze goot haar flaconnetje leeg op haar zakdoek en wreef daarmee langs haar gezicht en hals, streek heur haar glad, waaruit de viooltjes dreigden te vallen. Zijn viooltjes!...
‘Mädeben welche Veilchen tragen’... zoemde 't in haar ooren. Wie had dat ook weer gezegd? Rob toch niet... Nee, Huug toen ze beneden kwam na 't kleeden. Kom, nu maar naar binnen en niet denken; dànsen. Niemand hoefde iets te merken. Ze greep haar taschje en waaier, liep naar de deur, die toegang gaf tot de serre, opende die en ging binnen.
Er werd 'n lancier gedanst. Ook de oudere heeren en dames waren druk in actie, 't Ging in de puntjes in hun hoek, maar verderop in de zaal minder.
Verhorst en Job Oostingh stuurden daar alles in de war en Willem van Heemsdijck, die blijkbaar voor clown speelde, voerde allerlei zonderlinge passen uit, waarom onbedaarlijk gelachen werd.
‘Hoe houd ik 't uit,’ dacht Loes doodmoe.
Ze hield zich schuil in de leege, halfduistere
| |
| |
serre tot de muziek zweeg; ging toen moedig de zaal in.
‘Gunst, waar heb jij zoo lang gezeten en waar is Rob,’ riep Paula van Meerten, op haar afstuivend, zoodra ze Loes in 't oog kreeg.
‘Rob had zoo'n hoofdpijn na 't souper. Eerst hebben we een beetje op de gang heen en weer gewandeld, maar het werd hoe langer hoe erger en toen is hij maar heengegaan, 't Is hier niet bepaald 'n temperatuur om te bekomen. Vin-je wel?’
Loes sprak als in 'n droom, verwonderd dat ze zóó gauw 'n waar-klinkende leugen bij de hand had.
‘Hè, hoe saai. Was 't erg? Ja, 'k dacht wel, dat hij zich onwel voelde. Vanmiddag aan tafel was hij al zoo stil.’
Daar kwam juist Kit aanloopen met 'n visitekaartje van Rob, zooeven door 'n knecht binnengebracht voor de dames van Meerten.
‘Ik heb razende hoofdpijn en ga naar huis. Excuseer me s.v.p. bij de gastvrouw en amuseer jullie je verder goed. Met mij loopt 't wel los.’
Loes herademde toen ze Kit die woorden hoorde voorlezen, 't Klopte alles precies met wat zij daareven gezegd had.
‘'t Was heusch 't verstandigste wat hij doen kon. Hij had 't toch niet uitgehouden zoo'n heelen avond. Loes ziet er ook moe uit, vin-je niet,’ vroeg Kit.
‘Ik bèn ook 'n beetje moe. 'k Ben 't dansen
| |
| |
zoo ontwend de laatste tijd. Dit is m'n eerste bal deze winter,’ zei Loes, met haar hand over haar voorhoofd strijkend.
‘Wilt u dan misschien liever wat rusten inplaats van dansen, freule,’ vroeg van Heemsdijck, die haar voor 'n two-step kwam halen.
‘O nee. Juist graag 'n dansje. Homoepathische geneeswijze,’ spotte ze en werkelijk door 't dansen raakte ze als in verdooving. Ze liet zich maar meevoeren, willoos, alleen met 'n vage verwondering in zich hoe ze 't doen kon.
Verhorst, die als de nood hem niet dwong stil in z'n serre-hoekje bleef zitten, keek er met bevreemding naar.
Loesje Freybergh danste zich bepaald ziek. Ze werd hoe langer hoe bleeker. ‘Idioten-werk,’ bromde hij tusschen z'n tanden.
‘Wel amuseer je je goed,’ vroeg hij sarcastisch, toen ze 'n oogenblik later naast hem zat, buiten adem met een stekende pijn in haar zij en 'n dofbonzend gevoel in haar hoofd.
‘O ja, 't is zoo geanimeerd,’ hijgde ze, ‘maar ik ben toch blij, dat ik even zitten kan. Jij houdt immers meer van praatdansen?’
‘Ik hou er ten minste niet van, om me warm en buiten adem te maken voor niets, 'k Vind 't hoogst amusant om anderen bezig te zien maar zelf...’
Z'n toon prikkelde haar tot verzet. Hij moest eens weten hoe afschuwelijk ze 't dezen avond vond.
| |
| |
‘Je trekt je dus het lot van de arme muurbloempjes in 't geheel niet aan. Dat is op z'n minst genomen toch al niet heel hoffelijk van je!’
‘O pardon. Muurbloempjes zijn er de heele avond niet geweest. Er waren vier heeren overcompleet. Ik was 'n muurbloempje, als je mij met zoo'n lieflijken naam betitelen wilt.’
‘De ról is je in ieder geval aangenaam genoeg.’
‘Ja zeker. In vertrouwen wil ik je wel vertellen, dat ik met voorbedachten rade laat gekomen ben van avond. Ik speculeerde er zoo'n beetje op, dat de dames al wel ruimschoots van dansen voorzien zouden zijn en dat bleek dan ook, want bij de meeste ving ik slib.’
Loes lachte, bewoog nerveus haar waaier.
‘Ja,’ zei ze met 'n zucht, ‘je wordt er wel warm en moe van.’
‘Zullen we wat op 't portaal heen en weer loopen? 't Is hier om te stikken,’ betuigde Verhorst, haar z'n arm aanbiedend.
Loes huiverde toen ze even later de zaal verlieten.
‘De overgang is misschien wat groot. Wil ik je sjaaltje gaan halen?’ bood hij aan, maar ze bedankte, verzekerde hem, dat ze 't juist heerlijk vond.
Er liepen meer paren. Paula en Terlinden, zaten druk te flirten bij de witte azalea.
Loes en Verhorst drentelden wat heen en weer, gingen toen naar binnen, 't Sloeg half drie. De van Royens namen afscheid en Loes volgde zoo
| |
| |
gauw mogelijk hun voorbeeld, hoewel Willem van Heemsdijck haar roerend om nog één walsje verzocht.
‘Laat me u dan even uitgeleide mogen doen, als u absoluut weg wilt,’ en hij holde haar achterna met haar avondmantel, wikkelde zelfs met groote handigheid 't doekje om haar hoofd en bracht haar naar haar rijtuig.
‘Dank u wel mijnheer van Heemsdijck,’ zei ze, moe haar hand naar hem uitstekend.
‘Dag, juffrouw Freybergh, tot genoegen. Ik hoop m'n schade te gelegener tijd bij u te mogen inhalen.’
Hij boog, het portier werd dichtgeslagen en in 't veilig besef van zich niet meer te hoeven inhouden, zakte Loes diep in de kussens terug, zóó afgemat als ze zich nog nooit gevoeld had.
|
|
Auteursrecht onbekend