|
| |
| |
| |
Hoofdstuk II.
Loes was blij toen ze dien middag zonder medereizigers in den trein zaten en 't ‘hartverscheurend afscheid’ had plaats gehad. De heele familie Hubrechts deed hun uitgeleide en stond in rij en gelid op 't perron te wachten tot de trein vertrok. 't Was tamelijk vol aan 't Maasstation, maar Ru en Carel bleven tot het allerlaatste oogenblik in de coupé zitten, die met de vier kinderen en de noodige handbagage toch al mudvol leek, zoodat hun ‘truc’ waarschijnlijk niet eens noodig geweest zou zijn.
‘Zal je eens gauw schrijven of jullie goed bent overgekomen,’ vroeg mevrouw Hubrechts bezorgd toen de portieren gesloten werden.
‘Zeker, mevrouw, maar maak u maar niet ongerust. We hoeven niet over te stappen en Huug komt ons halen met 'n rijtuig, zoo gemakkelijk mogelijk,’ stelde Loes haar gerust.
'n Zak met pralines, door Opa onverwachts naar binnen gegooid, maakte aan alle verdere gesprekken 'n eind. De kinderen juichten, verdrongen zich om Eef, die 'm had opgevangen. 'n Kort,
| |
| |
schril gefluit weerklonk... Kokkie trok even 'n lip, maar begon toen dadelijk op 't voorbeeld der anderen mee te wuiven voor 't raampje: ‘Goeie reis!’
‘Wel thuis!’ klonk 't nog van 't perron, terwijl de trein zich langzaam in beweging zette... De wapperende, witte zakdoek van tante Frieda was 't laatst wat ze zagen. Zoo stoomden ze Rotterdam uit en Pakie tegemoet.
‘Hè,’ zei Elske, terwijl ze haar muts afzette en zich naast Loes nestelde, ‘toch wel leuk om weer naar huis te gaan. Ik verlang zóó naar Pakie en ik ga vrééselijk m'n best doen op school en maken dat 'k nul fouten in m'n sommetjes heb.’
‘Bàh, overmorgen weer naar 't hok. Echt làm,’ klonk 't van den overkant en Eef gaapte, dat de tranen hem in de oogen sprongen.
‘Hè vent, nou heb je pas zoo'n pleizier gehad. Je wilt toch geen domme jongen blijven? Beloof nou eens, dat je in 't nieuwe jaar héél erg je best zult doen. Je kunt zoo goed, als je wilt en je doet Pakie en mij zoo'n verdriet als je weer met 'n slechte lijst thuiskomt. Je moet tóch leeren. Daar helpt niks aan. Toe, belóóf me dat nou 's.’
Eef kreeg een kleur, gleed toen ineens van z'n zitplaats, kwam vlak voor Loes staan en zei plechtig, beide handen op haar knieën leggend:
‘Ik zàl 't probeeren. Ik doe d'r 'n zwéér op!’
‘Dan ben je mijn jongen,’ en Loes kuste hem, half lachend en half geroerd door die belofte.
‘Ik wil ook een zoen,’ riep Elske jaloersch.
| |
| |
‘En ikke,’ gilde Krik.’
‘Kok óók 'n kusje,’ echode 't kleintje en Loes gaf zich aan den algemeenen aanval van teederheid prijs, zeer ten nadeele van haar hoed, die bijna op haar linkeroor stond toen ze los kwam.
't Was pikkedonker bij hun aankomst. Kokkie had 'n lekker dutje gedaan en werd met 'n vuurrood kleurtje wakker; Eef en Krik vergaten hun gekibbel over ‘wie 't mooie zakje van de pralines hebben mocht’ en Elske hield op met gaatjes in haar wollen wantjes te bijten en haastte zich, om tante Loesje te helpen met 't sorteeren van de bagage, want ze redderde graag; dat gaf haar zoo'n groote-menschachtig gevoel!
‘Ik heb Pakie gezien en hij heeft ons ook gezien,’ verzekerde Eef voor de trein nog goed en wel stilstond.
Het kleine, grijze dametje, sinds het laatste gedeelte van de reis hun eenige medereizigster, keek glimlachend naar de stormachtige begroeting half in en half uit de coupé.
Hugo omhelsde al z'n kinderen tegelijk, zoende toen Loes op beide wangen onder den uitroep:
‘Wel meiske, ik ben blij, dat ik jullie weer hier heb. Hallo, witkiel, help eens!’
Zelf nam hij Kokkie op den arm, terwijl Loes 'n handkoffertje droeg en Eef en Krik 'n groot bruin pak, waar tante Frieda's poppenkeuken inzat, meezeulden. Elske was den witkiel nagehold, naar 't wachtende rijtuig, dat hen met koffers en al 'n oogenblik later in sukkeldraf naar ‘Arcadia’
| |
| |
reed, de vriendelijke, welbekende villa op den Schellinckweg, een der buitenwijken van het stadje.
Geertje en Jaantje, stonden aan de open voordeur om de juffrouw en de kinderen te verwelkomen en Timmy, 't kleine, bruine taksje, kwam luid blaffend en kwispelstaartend op z'n korte pootjes aangesprongen, niet wetend wat hij doen moest om z'n vreugde te toonen.
Kokkie greep Loes angstig bij haar rok, maar de drie anderen verdrongen zich om hun lieveling.
‘Dag Tim! Dag schattert!’
‘Dag brave hond!’
‘Kom toch 's bij me. Kom toch 's bij 't kleine baasje! Braaf, braaf!’
‘Vooruit! naar binnen jullie allemaal! Daar komt de koetsier met de koffers. Uit den weg,’ en Hugo dreef hen allen de eetkamer in, waar de tafel gedekt stond en de open haard lustig opvlamde.
‘O kijk toch eens. Kom toch 's hier tante,’ riepen de kinderen, Loes meetrekkend naar de aangrenzende kamer, waarvan de suitedeuren openstonden en ze wezen naar 'n versiering van mistletoe en hulst, die den schoorsteenmantel bedekte.
‘O en daar. Hoe beeldig!’ riep Loes, toeschietend op 'n mandje met fijngroene plantjes en witte kerstrozen gevuld, dat op de piano prijkte. Er lag 'n kaartje bij.
‘Machteld Alma van Reyssenburgh. Hartelijk
| |
| |
welkom thuis en een gelukkig nieuwjaar,’ las Loes.
‘Die goeie Macht, hoe lief van 'r! 't Is schandelijk zooals de Alma's me altijd bederven. Gunst, en daar ook al bloemen. Wat, van Rob van Meerten? O, en daar die chrysanten op 't kanapeetafeltje! Die heb jij natuurlijk geschikt, net als 't groen op de schoorsteen. O Huug, wat heb je heerlijk voor alles gezorgd en wat ziet het er feestelijk uit. Dank je wel hoor,’ en z'n donkerblond hoofd naar zich toebuigende, kuste ze hem nog eens.
‘Nou ik ben ook blij, dat ik jullie weer hier heb. Bewaar me, wat was dàt stil,’ zei Huug en toen ze even later aan tafel zaten, beweerde hij wel driemaal zooveel eetlust te hebben als anders.
‘Magge we vanavond láát naar bed. En magge we ganzeborden, of nee nòg liever bij de miano zingen,’ vroeg Krik, die 't eerst z'n bord leeg had.
‘Hè ja, zingen. Dat hebben we in zoo'n tijd niet gedaan,’ riep Elske.
‘Nee ganzeborden is leuker,’ vond Eef.
‘Nou we zullen zien. Jullie mogen misschien wel 'n beetje langer opblijven als je zoet bent, omdat 't oudejaar is vanavond, 'k Wou jullie ook nog voorlezen straks bij 't vuur.
‘O ja, dól! Tante heeft ons gisteren weer zoo'n leuk verhaal verteld. Pakie zal 't zeker ook grappig vinden, denk je niet, Eef?’
‘Ja, en Pakie moet naderhand 'n plaatje teekenen van 't nuffige feeënprinsesje met 't kroontje op,’
| |
| |
zei Eef. ‘Wanneer zou ons boek nou eindelijk klaar zijn?’
‘O, dat zal nog wel 'n poosje duren. Dat gaal zóó maar niet. Ik moet alles nog overschrijven!’
‘Maar ik zal m'n best eens doen. Ik weet 'n uitgever, die 't misschien wel zal aannemen. Wie weet of 't in 't voorjaar niet klaar is,’ knipoogde Hugo. Loes, druk bezig met Kokkie te voeren, glimlachte ongeloovig, waarop hij z'n glas opheffend, met 'n gewichtig gezicht klonk op 't succes van haar eerste pennevrucht en de kinderen rustten evenmin, voor ze ook met hun melkbekers geklonken hadden: ‘op ons eigen boek,’ zooals Elske zei.
Na 't eten verdween Loes naar boven, om 't een en ander uit te pakken en in haar eentje moest ze lachen om 't gejoel, dat van beneden tot haar opsteeg.
‘Hoor ze eens te keer gaan! Meneer maakt ze zelfs an de gang. U hoef ook niet te vrage of-t-ie blij is, dat u weer terug ben met de kinders,’ zei Jaantje, binnenkomend om de juffrouw 'n handje te helpen. ‘Meheer heeft 't ook wel akelig stil gehad, de dagen dat-ie thuis was,’ vervolgde ze, schoone nachtponnetjes voor Elske en Kokkie uitleggend, die samen sliepen in de kamer naast Loes, waarvan de tusschendeur openstond.
‘Maar 's avonds ging meneer toch zeker veel uit?’
‘Ja, 's avonds wel. Meest naar meneer Oostingh, maar gisteravond zijn meheer van Meerten en de jonge meheer Oostingh hier geweest. Ik most de
| |
| |
thee op 't atteljé brengen. Daar zijn ze wel tot één uur blijve praten. 't Licht was-t-er nog an, toe Geertje en ik naar boven gingen. Maar 't was treurig zoo weinig as meheer at. Niks haast. De schalen waren bijna nog vol as ik ze weer mee na de keuken most neme. Geertje zeg ook, as 't lang duurde, dat-ie alleenig most blijve, zou-die 't niet uithouwe.’
Loes vond 't geen opwekkend nieuws, maar toen ze 'n kwartier later beneden kwam, stelde 't tafereel, dat ze te aanschouwen kreeg, haar uitermate gerust. Ze vond Huug in z'n volle lengte uitgestrekt op de witte vacht voor den haard, terwijl Kokkie boven op hem paardje reed en Krik te midden van drie zijden kanapeekussens kopje buitelde. Eef, met de tea-cosy op, hield de luid jammerende Elske bij haar dikke beenen vast, om haar in de kunst, door Krik met zooveel vuur beoefend, te onderwijzen.
‘Loes je komt als 'n reddende engel. Verlos me van deze bende,’ smeekte Hugo met half gesmoorde stem, toen Elske al gillend op hem plofte.
‘Hier bengels, uitscheiden! Onmiddellijk. Pakie stikt haast,’ en Loes greep Kokkie, zette haar op 'n stoel, kriebelde Eef op 'n gevoelig plekje in z'n zij, zoodat hij Elske losliet, die hijgend en lachend in 'n fauteuil viel, ontrukte Krik de kanapeekussens en Eef de tea-cosy en dreigde toen, dat ze Hugo ook zou kriebelen, als hij niet dadelijk van den grond opstond, waarop hij met zeldzame veerkracht overeind schoot en zich met 'n zware verzuchting op de kanapee liet neervallen.
| |
| |
Loes herstelde de orde in de kamer eenigszins door de vacht recht te trekken, en de stoelen op hun plaats te schuiven, stak de kaarsen op zij van de piano aan, nam plaats op 't krukje en vroeg toen, uitlokkend 'n paar accoorden aanslaande:
‘Wie heeft er lust om wat te zingen?’
‘Hè ja, dat 's 'n goed idee,’ zuchtte Hugo, toen ze alle vier dadelijk bereid waren en opgewekt en glaszuiver zongen ze van ‘Haasje Martijn,’ en van ‘Lief Lijsje’ en de drie kleine kleutertjes, die op 't hek zaten, Kokkie's lievelingsliedje.
Ze hielden veel van zingen en Krik kende geen grooter genot dan ‘mianospelen’, dat hij 'n heel enkelen keer wel eens doen mocht, als de piano toch gauw daarna gestemd moest worden. Dan sloeg hij met allebei z'n knuistjes op de toetsen, of raakte voorzichtig met één vingertje noot voor noot aan en hield zich zelf zoo langen tijd bezig.
‘Hóór je dat,’ zei hij eens met 'n verrukt gezichtje tegen Loes, die achter hem stond en met stille aandacht haar neefje waarnam: ‘hier,’ en hij raakte de lage noten aan, ‘is de miano vrééselijk, vrééselijk boos. Dáár begint-ie te lachen en hier moeten ze allemaal zóó lachen, dat ze stikken,’ en hij sloeg er zoo duchtig op los, dat Loes haar ooren dicht hield en hem met de grootste moeite wist te bewegen, liever met haar van ‘alle eendjes’ te spelen. Ook nu toen Jaantje binnenkwam om Kokkie te halen, rustte hij niet voor Loes hem ‘z'n kunst’ nog even liet vertoonen.
| |
| |
‘Hè, moeten wij nou ook al naar bed? 't Is pas kwart over zevenen en we mòchten laat. Dat heb je zelf gezegd aan tafel,’ kwam Elske met verontwaardigd stemmetje, toen Loes even later de piano sloot, de kaarsen uitblies en aanstalten maakte om naar boven te verdwijnen.
‘Ik weet er wat op. Ik weet iets prettigs. Eerst gaan we allemaal naar boven. Daar kleeden jullie je uit en dan kom je alle drie nog even gezellig in je nachtgoed bij de haard zitten als ik thee schenk en voorlees uit 't dikke schrift,’ stelde Loes voor. Dat plannetje werd met gejuich begroet en als muisjes slopen ze de trap op om Kokkie, die al in bed lag toen ze boven kwamen, niets te laten merken.
Geen kwartier later kwam de kleine karavaan de trap weer afgestommeld in regencapes gehuld, die op de canapee geworpen werden en in hun witte nachtkleertjes, de bloote voetjes in roode viltpantoffeltjes, nam 't drietal plechtig plaats op de vacht voor 't vuur, waarin Hugo bezig was appels en kastanjes te poffen.
‘O Pakie, dól, gepiepte appels!’ riep Krik, terwijl Loes zich met 't ‘dikke schrift’ achter 't theeblad zette, na de lamp zooveel te hebben ingedraaid, dat er in de kamer nog juist genoeg licht overbleef, om er vlak onder te kunnen lezen.
Half voorlezend en half vertellend vergastte ze haar publiek op 'n nieuw verhaaltje, een paar avonden geleden voor ze naar bed ging, haastig bij 'n kaars opgekrabbeld in de groote logeer- | |
| |
kamer van de Hubrechts. 't Was geen sprookje ditmaal, maar 'n geschiedenis van vier kinderen, die op 'n regenachtigen zondagmiddag kibbelden, pleizier hadden en kattekwaad uitvoerden, net precies als vier andere echt-levende kinderen wel eens deden, zoodat Krik toen 't uit was met 'n gloeiend gezichtje beweerde:
‘Dat is nou net, of datte wij dat zijn, hè!’
‘Ja maar dat is ook zoo. Tante Loesje bedoelt er ons natuurlijk mee. Denk je ook niet Pakie,’ klonken de stemmen van Eef en Elske dooreen, waarop Hugo verklaarde, dat hij ook groote overeenkomst vond tusschen de kinderen uit 't verhaal en z'n eigen troepje en Loes eindelijk maar toestemmend knikte met de vermaning, dat ze in 't nieuwe jaar maar heel zoet moesten zijn, want dat ze 't anders allemaal in 't boek zou zetten, zoodat naderhand iedereen 't zou kunnen lezen.
‘Hè, juist leuk! Ik ga vreeselijk ondeugend worden,’ beloofde Eef met glinsterende oogen in z'n gepiepten appel bijtend, en Loes wilde hem net z'n belofte van dien middag in den trein herinneren, toen er vrij hard gebeld werd, zoodat Timmy, die naast Hugo's stoel 'n lekker dutje deed, z'n ooren opzette en gesmoord begon te blaffen.
Er werd opengedaan, even gepraat in de gang. Toen bracht Jaantje 'n kaartje binnen.
‘Mr. W.E. van der Voordt,’ las Loes verwonderd.
‘Groote goden, dat is waar ook,’ en Hugo sprong overeind. ‘De jonge van der Voordt zou
| |
| |
van avond hier komen om over 'n boek te praten, dat ik zou illustreeren. 'k Heb 'm geschreven dat ik Dinsdagavond thuis was. Geen haar op m'n hoofd dacht er natuurlijk aan, dat 't dan oudejaarsavond was. 't Spijt me, daar is niks aan te doen.’
‘Huug, laat 'm dan op 't atelier. 't Is hier zoo'n heidensche rommel,’ smeekte Loes, maar Hugo was de gang al in.
‘Kom binnen van der Voordt. Neem me niet kwalijk. Gunst kerel, 'k was de heele afspraak vergeten.’
Loes, gegeneerd door 't wel Avat heel huiselijke tooneeltje voor zoo'n vreemden snuiter, zag geen kans meer om met de kinderen 'n goed heenkomen te zoeken en bleef dus, gauw 't schrift achter 'n kussen op de kanapee wegmoffelend. Daar kwamen ze al binnen, twee lange gestalten in de halfduistere kamer.
‘Meneer van der Voordt, m'n zuster en m'n kroost,’ stelde Hugo voor, 't licht opdraaiend, terwijl Loes 'n stoel aanschoof en juist 'n verontschuldiging wou maken over de tamelijk zonderlinge ontvangst, toen Eef uitriep, wat ze zelf ook ineens ontdekte:
‘O, tante, dat is die meneer uit het Apenhuis.’
‘En die je haarspeld vond,’ schaterde Elske.
‘De meneer met die gróóte stok,’ juichte Krik.
‘Ik geloof ook, dat we mekaar niet heelemaal vreemd zijn,’ zei van der Voordt, met 'n schittering in z'n bruine oogen.
| |
| |
‘Ik herken u tenminste als de redder van m'n paraplu,’ antwoordde Loes 'n beetje verlegen.
Toen begonnen ze allebei te lachen en Hugo, die er niets van begreep, werd gauw op de hoogte gesteld.
‘Wel, dat is al heel toevallig,’ vond hij ook.
‘Wat moet u wel gedacht hebben toen u me zoo zag hollen? Zeker dat ik niet goed wijs was; maar we speelden krijgertje en 'k dacht, dat niemand ons zag. 't Was natuurlijk 'n allermalste vertooning, heelemaal niet voor vreemde oogen bestemd,’ zei Loes, bloedrood wordend bij de herinnering aan het feit, dat niet te loochenen viel.
‘'t Was volstrekt geen allermalste vertooning, juffrouw Freybergh. Integendeel ik kreeg bijna lust om mee te doen. Als ik gedurfd had zou ik zeker gevraagd hebben, of u 't goed vondt, dat ik ook van de partij was. Maar ter wille van de vormen moest ik m'n lust bedwingen en me alleen tot Toekijken bepalen. Dat was op zichzelf al 'n beetje onbescheiden, of zoudt u 't misschien ook gedaan hebben in mijn geval?’
‘Misschien wel,’ bekende Loes.
‘Nou, dan vergeeft u me wel.’
‘Ik heb u niets te vergeven. Ik ben u zelfs heel dankbaar voor 't vinden van m'n haarspeld.’
‘Kijk eens aan. Dat is al meer dan ik hopen durfde.’
‘Je kunt zeggen wat je wilt, maar 'n alledaagsche kennismaking is het niet,’ vond Hugo, 'n paar blokken op 't vuur werpend en toen de kleverige
| |
| |
handjes van z'n jongsten zoon afvegend, die van de gelegenheid gebruik gemaakt had, om gauw 'n gebraden appel naar binnen te werken.
‘Mag ik u 'n kop thee geven,’ vroeg Loes, zich weer tot van der Voordt wendend, die oplettend de versierde kamer rondzag en zich verontschuldigde, dat hij de feestelijke gezelligheid zoo kwam verstoren.
‘Nee, de excuses zijn heelemaal aan onze kant. M'n broer heeft geen erg sterk geheugen op 't punt van afspraken en de “feestelijke gezelligheid” zou toch gauw gedaan zijn, want 't is meer dan bedtijd,’ zei Loes inschenkend.
‘Houdt die mijnheer ook van gepiepte appels en kastanjes,’ vroeg Elske, met één handje in onbewuste gratie de plooien van haar nachtponnetje vasthoudend en met 't andere van der Voordt 'n schaaltje aanbiedend, waarop 'n paar niet zeer ooglijke producten lagen.
‘Ze zien d'r 'n beetje vies uit, maar ze zijn zalig. We hebben ze zelf gepoft hier in 't vuur. Proef maar 's,’ noodigde Eef gul en Krik voegde er bij, wijzend naar de appels:
‘Ja, die zijn héél lekker. Die moet je nemen. Niet de karstanjes. Die zijn niet lekker.’
‘Och kinderen, meneer van der Voordt heeft liever 'n kopje thee,’ weerde hun vader af.
‘Nee zeker niet. Ik wil erg graag 'n stukje van die appel. Maar niet te veel, want ik heb pas gegeten.’
Loes kwam te hulp met 'n lepeltje en 'n thee- | |
| |
schoteltje en van der Voordt bediende zich zeer omzichtig van 'n klein stukje appel, proefde er van en verzekerde, dat hij 't verrukkelijk vond.
‘Ja, dat dacht ik wel. Wij houën d'r ook zooveel van,’ zei Elske, met 'n stralend gezichtje 't schaaltje wegzettend. Van der Voordt vond haar snoezig, volgde al haar beweginkjes, zei toen met 'n lichte trilling in z'n stem:
‘Ik heb 'n klein nichtje, dat 'n beetje op je lijkt. Ze heeft net zulke blonde krullen als jij. Je weet wel, 't dochtertje van m'n broer Louis, dat verleden jaar September weer terug is gegaan naar Indië’, vervolgde hij tot Hugo.
‘Maken ze 't daarginds goed ... krijg je goeie berichten?’
Hugo vroeg 't aarzelend, schijnbaar bang om 'n teer punt aan te roeren.
‘O ja, alles gaat er sinds z'n tweede huwelijk van 'n leien dakje. De vader van Louis' vrouw heeft daar 'n groote suikerplantage. Ze leven d'r goed van tegenwoordig. Je weet toch zeker wel van Job Oostingh, dat Louis kort na z'n huwelijk schreef, dat ik kleine Annie nou maar zoo gauw mogelijk weer naar Indië moest expedieeren. Dat is gebeurd. Natuurlijk hè, dat spreekt vanzelf. Bij mij kon ze op den duur toch niet blijven; maar 't was ellendig hoor, om 'r weg te moeten sturen. 'k Was zoo aan 't kind gehecht... Die kleine meid van je doet me aan 'r denken. Vanmorgen in de diergaarde, toen ik je troepje zag, viel 't me dadelijk op. Zeg 's, hoe oud ben je, kleintje?’
| |
| |
‘Ik bèn nog zes, maar ik wòr heel gauw zeven. Over 'n maand, hé tante Loesje.’
‘Zoo zoo, 'n heel jongedametje al. Annie is 'n beetje jonger, die moet nog zes worden.’
‘Ik ben al negen en Krik is vijf!’ Eef richtte zich in z'n volle lengte op.
‘En we hebben nòg 'n zusje. Kokkie heet ze. Ze is nou na bed, want ze is nog veels te klein om zoo laat op te blijven,’ voelde Krik zich geroepen mee te deelen.
‘Wat, zijn jullie met z'n vieren? Nu, juffrouw Freybergh, dan zult u ook de handen vol hebben. Of zijn ze nog al zoet?’
‘O, als suiker. En gehóórzaam! Nee, daar hebt u geen idee van. Als ik zeg: kinders, gauw jullie capes om en naar boven, zijn ze verdwenen voor u 't weet!’
‘Hè, tanteke, nog eventjes,’ protesteerde Eef, maar Hugo vond 't nu lang genoeg.
‘Kom kinderen, 't is tijd. Ik moet nog van alles met meneer van der Voordt bespreken. Maak nou, dat ik me niet méér over deze gastvrije ontvangst hoef te schamen dan noodig is,’ en de kleinste cape van de canapee nemend, wikkelde Hugo er z'n tegenstribbelenden jongsten zoon in. Eef en Elske, ziende dat 't ernst was, lieten zich gewillig door tante Loesje inbakeren.
Eef, groote jongen nu, wenschte goeden nacht, met 'n koddig buiginkje van der Voordt's hand schuddende.
‘Krik, netjes goeiennacht zeggen! Kom nou,’
| |
| |
en Elske greep haar broertje moederlijk bij 'n tip van z'n cape en leidde hem naar van der Voordt.
‘Nacht meneer,’ wenschte Krik, hem al gapend 'n mollig, bruin pootje reikend en tegelijk z'n gezichtje opheffend naar Hugo voor 'n nachtkus.
‘Dag, kleine meid. Krijg ik ook een nachtzoen, of vin-je 't naar om zoo'n vreemden meneer 'n kus te geven,’ vroeg van der Voordt, Elske's handje even vasthoudend.
‘Ik wil u wel 'n zoen geven, want ik vin u heel aardig,’ klonk de gulle bekentenis en haar armpjes om z'n hals slaande, kuste Elske hem hartelijkgewillig.
‘Wie had dat nou kunnen denken, dat datzelfde kleine meisje van vanmorgen me nu 'n kus zou geven,’ glimlachte van der Voordt, Elske even bij zich op schoot trekkend, trachtend zich te verbeelden, dat het kleine Annie was, 't dochtertje van de vrouw, die hij had liefgehad en die ... z'n schoonzuster geworden was...
Loes, niets van van der Voordt afwetend, wachtte al bij de deur, eenigszins verbaasd, maar toch gestreeld, dat hij Elske zoo lief scheen te vinden.
‘Neemt u me niet kwalijk. 't Liedje van verlangen komt op mijn rekening van avond. Nacht... Elske heet je hè,’ en van der Voordt liet 't kind gaan.
‘O, we hebben geen haast. 't Moest laat worden. M'n broer en ik hebben nog tot twaalf uur den tijd en 't is net half negen,’ zei Loes, de deur openend.
| |
| |
‘Nou dáàg,’ riepen de jongens, zich nog even omwendend en Elske knikkend met haar krullekopje wenschte: ‘dag Pakie, dag meneer, slaap wel.’
Als muizen gingen ze toen naar boven. Eef en Krik hand in hand voorop, Loes en Elske er achter.
‘'n Lieve meneer was dat. Vond-u ook niet tante,’ zei Elske zacht, toen ze op Loes' kamer beland waren.
‘Ja,’ fluisterde Loes, 't licht dat Jaantje al had aangestoken opdraaiend, en voorzichtig 'n vinger op den mond leggend: ‘Nou heel stil zijn voor Kokkie.’
Zwijgend werden de capes afgedaan en op 'n stoel neergelegd. Loes ging op den rand van haar bed zitten en de kinderen knielden neer, met hun blonde kopjes tegen haar knieën om hun gebedjes op te zeggen.
Teeder zag Loes neer op die gebogen hoofdjes. 't Duurde maar héél even, toen stonden ze weer op. Krik 't laatst met 'n grappig zuchtje.
‘'k Heb zóóveel aan onze-lieve-Heer gevraagd. Ik heb ook gevraagd of-t-ie maken wil, dat Elske met 'r verjaardag 'n witte muis krijgt. Zou ze d'r nou een krijgen tante?’
'k Weet 't heusch niet. Misschien wel,’ zei Loes, doodsbang dat hij op dat moeilijke onderwerp zou doorgaan, want als de kinderen eenmaal over onzen-lieven-Heer begonnen, was 't eind van hun vragen niet te voorzien.
Eef had eens gevraagd, hoe oud of onze-lieve- | |
| |
Heer wel was en hoe die er nou toch eigenlijk uitzag en Elske wou weten, of 't prettig was om 'n engeltje te zijn.
‘De hemel is prachtig, heelemaal van goud, maar d'r is 'n blauw gordijn voor en daar heeft onze-lieve-Heer allemaal gaatjes in geprikt en daar kijken de engeltjes 's nachts doorheen, om te zien of de kinderen zoet slapen,’ had Loes Elske aan Krik hooren uitleggen, toen hij eens voor 't naar bed gaan naar buiten keek en verrukt riep: ‘O, kijk toch 's! De lucht zit vòl gaatjes!’
Nu waren ze gelukkig te slaperig om er verder op door te gaan en zonder tegenstribbelen geleidde Loes de beide jongens 't portaal over naar de groote slaapkamer, waar ze met hun vader sliepen, terwijl Elske door de tusschendeur in haar eigen kamer verdween, waar Kokkie rustig te slapen lag in haar kleine, witte bedje bij 't raam.
‘Nacht lieve snoes van 'n tante Loes,’ klonk 't slaperig, toen Loes haar kwam toedekken en voor ze de kamer verlaten had, was de kleine meid al onder zeil.
In haar eigen kamer teruggekeerd, begon Loes ijverig de half-uitgepakte koffers leeg te maken, ruimde alles op en nam toen 't trommeltje met anijsbeschuitjes, 'n speciale tractatie voor Hugo, van de tafel om naar beneden te gaan. Maar zij bedacht zich, zette 't weer neer. Ze zou toch maar liever boven blijven tot die van der Voordt weg was. Hij kwam om Huug te spreken over 'n boekband. Daar had zij niets mee te maken. 't Was
| |
| |
wel 'n rare ontvangst geweest voor iemand, die vooruit belet gevraagd had, maar hij scheen 't nogal aardig te vinden. De kinderen waren ook schattig in hun nachtgoed met die rooie pantoffeltjes... Je moest wel 'n groote kniesoor zijn als je daar geen oog voor hadt en hij scheen 'n echte kindervriend. Ze waren ook niets verlegen voor hein geweest. Van dat kleine nichtje, dat zoo veel op Elske leek, hield hij zeker veel, al liet hij zich niet al te lieflijk over z'n broer uit. Hij had wel 'n sympathiek gezicht, zoo donker en gedistingeerd, met zulke vreemde, melancholieke oogen, heelemaal in tegenspraak met den mond, die eerder spottend was. Eigenlijk niet knap, maar wèl boeiend, vond Loes. Ze wou wel eens wat meer van hem weten, zou er Huug straks eens naar vragen...
Ze drentelde door de kamer, verschikte wat aan haar toilettafel, plooide de sarong om den spiegel anders en stofte 't schoorsteentje af, waar enkele portretten stonden. Dat van haar moeder in 't midden: 'n fijn, aristocratisch gezicht met groote, levendige oogen. Ze was 'n mooie vrouw geweest, geestig en levenslustig, maar de plotselinge dood van haar man had haar voor goed geknakt en ze was gestorven voor haar tijd, slechts 'n vage herinnering nalatend, aan haar achtjarig dochtertje...
Van haar vader wist Loes niets meer. Hugo leek veel op 't verbleekte portretje, 'n jonge man in zee-officiersuniform, dat naast dal van haar moeder stond. Verder waren 't meest kiekjes van
| |
| |
de kinderen door Hugo en Job Oostingh, 'n neef en collega, die in dezelfde stad woonde, genomen.
Beneden ging er 'n deur open, toen klonk er geschuifel en gepraat in de vestibule en Loes, ijlings stofdoek en kieken in den steek latend, nam 't trommeltje van de tafel, deed 't licht uit en luisterde op 't portaal.
‘Nou, bonsoir Freybergh, 'n zalig uiteinde,’ hoorde ze zeggen, toen sloeg de voordeur dicht en liep ze vlug de trap af.
‘M'n hemel wat is 't hier benauwd,’ zuchtte ze de huiskamer binnenkomend. ‘Jullie hebt zeker als vulkanen zitten rooken. Je kunt de damp wel snijden. Foei Huug, schaam je en schuif onmiddellijk de ramen op,’ kommandeerde ze, de deur openlatend.
‘Doe die dan tenminste dicht,’ rilde Hugo, die zeer kouwelijk was.
‘Gauw dan. 't Is hier om te stikken. Als jij niet voor de hygiëne zorgt, dien ik 't wel te doen. Eet jij terwijl maar 'n beschuitje,’ en Loes bood hem 't trommeltje aan.
‘O dank je wel. Aardig dat je daar aan gedacht hebt. Ik moet nog even op 't atelier zijn. 'k Kom dadelijk,’ en hij verdween zeer politiek met beschuitjes en al, terwijl Loes voor de zooveelste maal de orde in de kamer herstelde.
‘En vertel me nou 's wat meer van die van der Voordt. Je hebt z'n naam tegen mij nooit genoemd en hij lijkt me nog al interessant. Wat voert hij eigenlijk uit en hoe ken je hem,’ begon Loes,
| |
| |
toen ze gezellig tegenover elkaar zaten: hij met z'n pijpje en z'n courant, zij bordurend aan 'n boekomslag, dat hij voor haar ontworpen had.
‘O, hij is meester in de rechten van z'n geloof en de laatste twee jaren aan 'n krant in Amsterdam. Hij heeft nogal veel gereisd en schrijft tegenwoordig. Z'n eerste roman verschijnt in 't voorjaar. Ik zou er de band voor ontwerpen en hier en daar boven de verschillende hoofdstukken 'n versierinkje aanbrengen. Dat is alles.’
‘Maar hoe kèn je hem?’
‘Ik ken hèm eigenlijk weinig. Job Oostingh kent 'm goed. Daar is hij nog zoowat 'n neef van. Z'n oudste broer was indertijd een vriend van me en ik kwam wel eens bij de familie aan huis, toen ik nog in Amsterdam op de teekenacademie ging. De ouwe van der Voordt was dokter, en had vier jongens. George, de oudste, dat was mijn vriend. Herinner je je niet dat verhaal van George van der Voordt, die verongelukt is op die machinefabriek? Of nee, dat zal jij niet weten. Jij was nog zoo klein. Wij waren pas getrouwd toen 't gebeurde. 'n Goeie, knappe kerel, die George. Nou, en dan had-je Louis, die nou in Indië zit. Dat vond ik altijd 'n ongunstig type, maar hij was toch 'n echt “enfant chéri des dames” indertijd. Walter en Fré waren toen nog van die aankomende jongens van 'n jaar of vijftien, zestien. Fré, de jongste, is getrouwd en woont tegenwoordig in den Haag en Walter heb je daarnet hier gezien. Ziezoo, nou ben je op de hoogte.’
| |
| |
‘En wat is er toch met dat kleine nichtje, dat zoo op Elske lijkt, vroeg Loes verder. ‘Is dat een dochtertje van die broer in Indië, waar hij zoo... zoo raar over sprak?’
‘Ja, dat is 'n kind van Louis. Ik wil 't je wel vertellen als je er verder niet over spreekt. 't Is al 'n paar jaar geleden, maar de menschen hebben d'r indertijd zoo over gekletst, dat je misschien de een of andere dag 't verhaal ter oore zou komen, heelemaal scheef en uit z'n verband gerukt en dat zou misschien niet in 't voordeel van Walter zijn, die dat waarachtig niet verdient.
‘Iets romantisch?’
Loes, dol-nieuwsgierig, schoof wat dichterbij.
‘Ja, 't is wat jij 'n “zielige geschiedenis” noemt,’ plaagde Hugo, maar vervolgde toen ernstig: ‘Walter was van kleine jongen af al verliefd op 'n mooi buurmeisje, 'n freuletje de Berghe, even oud als hij. Eerst was 't zoo'n kinder-vrijagetje. Ze speelden samen, gingen samen naar school en ook toen ze ouder werden bleven ze elkaar dagelijks zien. Maar zooals dat gaat met 'n jongen en 'n meisje van dezelfde leeftijd, 't meisje is gauwer volwassen en Annie de Berghe was al 'n uitgaand jongedametje toen Walter nog op 't gymnasium ging. Ze was 'n mooi meisje, nogal coquet en had in minder dan geen tijd 'n heel troepje aanbidders, waaronder ook Louis, die haar in alle stilte druk 't hof maakte. Walter scheen daar niet 't minste vermoeden van te hebben, ging na afloop van z'n eindexamen bij vrienden logeeren en vond
| |
| |
toen hij thuiskwam Louis en Annie formeel geëngageerd. Nou je begrijpt, toen had je de poppen aan 't dansen. De vreeselijkste scènes zijn er tusschen die twee jongens afgespeeld, maar d'r was niets aan te veranderen. Louis en Annie waren 't samen eens en Walter werd op reis gestuurd, met de Oostingh's, die toen voor de gezondheid van Emmy naar Davos gingen. Hij schijnt er zóó ellendig over geweest 'te zijn, dat ze 'n oogenblik bang waren, dat hij iets wanhopigs zou doen, zoodat hij de eerste weken geen oogenblik alleen gelaten mocht worden. Aldoor was er iemand bij 'm, meestal de ouwe neef Oostingh of Tine. Die had vooral 'n goeie invloed op 'm en heeft nog tijden daarna met 'm gecorrespondeerd. Hij logeert er vannacht vertelde hij me.’
‘En verder!’
‘Nou, toen hij na 'n paar maanden thuiskwam, waren Annie en Louis getrouwd en naar Indië scheep, waar Louis toevallig 'n betrekking had kunnen krijgen bij 'n neef op 'n groote koffieplantage.’
‘Heeft Walter Annie toen nooit meer teruggezien?’
‘Ja! En dáár werd nou juist zoo leelijk over gepraat. De eerste jaren scheen 't hun in Indië tamelijk goed te gaan. Toen verloor Louis door 'n schandelijke speculatie z'n heele vermogen en Annie, die van 't begin af al niet te best tegen 't klimaat kon, kreeg 'n ernstige longaandoening en is toen met 'r dochtertje - 'n kindje van drie
| |
| |
jaar - op Walters kosten naar Europa gekomen en kort na haar aankomst in Davos gestorven. Walter is 'r daar zelf gaan oppassen en heeft toen ze dood was, 'r dochtertje mee naar Holland genomen, totdat Louis hertrouwde en daardoor weer in betere financieele omstandigheden kwam. O, 't moet aandoenlijk geweest zijn, zooals Walter voor dat kind gezorgd heeft. 't Kon nergens anders onder dak. De grootouders van weerskanten waren dood; d'r was alleen 'n oudere zuster van Louis z'n vrouw in Engeland getrouwd, maar die kon 't niet hebben en toen heeft Walter 't bij zich gehouden, tot 't nu 'n anderhalf jaar geleden weer naar Indië terug moest.
‘Ja, dat zei van der Voordt daar straks. O Huug...
‘Wat 'n zielige geschiedenis,’ vulde hij aan.
‘Nee, ik méén 't. Ik vind 't vreeselijk,’ zei Loes ernstig.
‘Dat is 't ook. Ik zei 't maar om je te plagen, want je wóu 't zeggen, is 't niet?’
‘Ja,’ bekende ze nu ook lachend. Toen werd 't gesprek op iets anders gebracht, want Jaantje kwam klaar zetten, 'n klein soupertje ter eere van 't oude jaar.
‘Weet-je nog wel vier jaar geleden,’ vroeg Hugo, toen ze tegenover elkaar aan tafel zaten.
‘Ja zeker! Corrie had er toen zooveel werk van gemaakt en zag er zoo lief uit in die blauwe japon. Herinner je je nog hoe jullie en oom en tante Freybergh lachten, toen de kurk van de cham- | |
| |
pagneflesch precies tegen m'n neus sprong? Ik was zóó bang voor de knal, dat ik bijna onder de tafel zat en net toen ik heelemaal weg wou kruipen, kreeg ik de kurk tegen m'n neus. 't Was of je 't expres deedt. Wat hebben jullie me er mee geplaagd!’
‘Ja, 't was 'n gelukkige tijd. De gelukkigste van ons heele leven! En wat zag ze d'r lief uit hè,’ zei Hugo, turend naar 't levensgroote portret, dat hij 'n jaar voor haar dood geschilderd had, en dat door hemzelf en anderen tot z'n beste werk gerekend werd.
‘Vreemd hè, wat eerst 't allerwreedst leek, is nu m'n troost. Ze is zoo midden in 'r geluk gestorven. Ze heeft alleen 't beste van 't leven gekend. Ze is heen gegaan voor de groote zorgen kwamen, die voor ons ook gekomen zouden zijn. Natuurlijk gaat er geen dag, geen uur voorbij, dat ik 'r niet voor mezelf terug zou wenschen, maar ik kan nù inzien, dat het voor haar misschien beter is zooàls 't is. Wen die Götter lieben...’ en Hugo streek zich over 't voorhoofd, bleef even stil zitten, de hand voor de oogen.
Zacht lei Loes haar hand op z'n arm, die op tafel lag. Hij keek op, beheerschte zich dadelijk.
‘Hou en trouw, Loesje. Jij bent 'n groote steun voor me. Ik zou geen raad weten als ik jou niet had,’ en hij greep haar bevende hand en deed z'n best om te glimlachen.
De tranen sprongen haar in de oogen. Alles was zoo vól herinnering vooral op dézen avond.
| |
| |
‘O Huug, asjeblieft, schei uit. Ik voel mezelf zoo akelig slecht als je me prijst en doet alsof ik me voor jullie opoffer. Ik ben zoo gelukkig hier en daarom heeft 't niks geen waarde. O, als je dat toch maar begrijpen wou.’
‘Maar kindje, daar ben ik juist zoo blij om. Denk je dat ik zoo egoïst zou zijn, om je hier te houden als ik niet dacht, dat je hier op je plaats was?’
‘Nee, dat zou je natuurlijk niet doen. Maar je moet er me niet voor bedanken, alsof 't iets bijzonders is. Laten we de rolletjes liever omkeeren. Je zult toch wel met me eens zijn, dat ik 't hier vrij wat prettiger heb dan vroeger bij oom en tante Freybergh.’
...Ping ping ... het empire-klokje op den schoorsteen begon te slaan, en uit de verte drongen de zware, brommende slagen van den kerktoren tot hen door.
't Was twaalf uur.
‘'n Gelukkig nieuwjaar, Huug!’
‘Heil en zegen, Loesje, en dat we nog làng bij elkaar mogen blijven,’ en ze kusten elkaar, terwijl 't nieuwe jaar z'n intocht deed.
|
|
Auteursrecht onbekend