| |
| |
| |
| |
Namen der Personagiens van't tvveede Spel.
VENVS. |
Ghepeys van minnen, } twee Zinnekens. |
Iolijt van ooghen, } twee Zinnekens. |
MARS |
Meer hopen dan twijffelen, } twee Iongelingen. |
Meer twijffelen dan hopen, } twee Iongelingen. |
Amoureuse. |
| |
| |
| |
Het tweede spel.
O Invierighe,, dangierighe,, jonst meskieflijck
Grieflijck,, ben ick,, dies sten'ick,, ghevangen
'tVerlanghen,, bringht zucht,, ducht,, ongherieflijck
Lieflijck,, is 'therte,, met smerte,, verhanghen
Ontfangen,, moet,, 'tbloet,, der minnen prangen
Ontfanghen,, mach ick,, al klaech ick, 'tletsele
'tQuetsele,, vermaent, en betraent,, de wanghen
Verstranghen wilt deucht,, der Ieucht,, voortzetsele,
Den dauw' van minnen zy myn benetsele.
O Mars, Mars, d'alder-victorieuste
Ioyeuste,, Prince hooghe van daden
Ontladen,, van drucke kondy de preutse
D'avontureuste,, quaet om verquaden
Versmaden,, wilt my niet door v ghenaden
De paden,, van minnen hardt om betreden
D'afghesenden,, plant ick voor jonstighe Zaden
Onberaden,, van uwer Edelheden
Besteden, wilt doch my jonst in vreden.
Alzoo couragieus is hy van moede.
| |
| |
'tIs een man die alle Mannen meest,, is.
Die altoos 'tharnas draecht aen't lijf.
'tWaer rechts een Man voor zulcken Wijf
Syn Princelijcke ghelaten bemin ick,
Maer lacen wat win ick,, aen dit bekeuren,
Den persoon en mach my niet ghebeuren,
Dies moet ick betreuren,, myn stout bestaen:
O schieloos Wijf wat hebdy ghedaen?
| |
| |
My zal ontgaen,, om dat ick ghehouwet,, zy,
Mynen troost daer druck om vernouwet,, zy:
Nu eest berouwet,, my dat ick oyt quam
Daer ick Vulcanus te houwelijck nam.
Laet drijven den janckere.
Hy gaet langhs zoo manckere.
Hy en is uwen zoeten persoon niet weerdich.
Ghy zijt de zinnelijckste.
Van allen den Goden en Goddinnen.
Zoudy zulcken ruydaris beminnen?
Zoudy v zachter armkens ontpluycken
Zoude hy v schoonheyt ghebruycken,
Met synen harden ruyden baerde?
| |
| |
Zou hy aen v wanghskens rusten?
En hy is brackere dan Bocken oft Swijnen.
V nauere zonder al by verdwijnen,
Men steect wel menighen steke op't zijde,
Ghebruyct der minnen-spel.
Ghestolen brocxkens die smaken wel,
Wilt hem de vruchten van minnen ontsteken.
Niemant en zal's v oneere spreken,
O Ghepeys van minnen wat zeghdy daer?
Wil ick eere mits oneere laten staen?
Neen ick, die schande waer my te swaer,
Ick en mach mynen Man vander hant niet slaen,
Ick moet, al zou't my ten quade vergaen,
Waeromme? ick zal my daer gaen vertooghen
Voor hem, waer't goet? Neen't 'twaer misdaen,
Zou ick niet ontpluycken voor's Mans ooghen
De liefde, die ick dus moet ghedooghen.
Daer gaet zy vechtende teghen haer zelven,
Wat sy doen oft laten wilt.
| |
| |
Laetse spitten en delven,
Haer herte dunct haer smelten van hitten.
Sy en mach Mars gheenen tijt ontzitten,
Op datter van minnen eenich verzoeck,, is.
Mars, die alle Mannen te kloeck,, is,
Die lieter syn ooghen van minnen op dalen.
Men zal noch wonder zien.
'tQuaetste dat komt van zulck ghebrasse,
Ist datmen den Voghel krijcht inde kasse.
Soo Phoebus raeyen puer gout schijnen,
Soo Isis planten schoon Rooskens draghen,
Soo met Acteon de Dieren blijde in't wout schijnen,
Soo Prosperina haer vruchten stelt om behaghen,
Soo Aurora den klaren dach doet daghen,
Soo Esculapius den dooden verrijsen,, doet,
Soo Diana Orpheus wilt verjaghen,
Salmacis zoetheyt ons verjolijsen,, doet,
'sGhelijcx, die ick verheffen en prijsen,, moet,
Veneri de schoone excellente Vrouwe,
Wien 'therte uyt minnen bewijsen moet
Reverentie, liefde, bystandichheyt en trouwe:
Soo de bloemkens ontpluycken metten douwe,
En vate de zoetheyt des dans in't wesen,
Soo ontpluycket 'therte als een Kerssouwe,
Daer 'tfirmament van minnen komt in gheresen:
Al waren alle bloemkens der Aerden ghepresen,
Schoonder dan d'Enghelen des Hemels ghemeene,
Al waren't alle Maechdekens uytghelesen
| |
| |
Neptuni wateren met druppelkens kleene,
Zoo en mochte my alle dees Beelden reene
Niet zoo doen verblijden als Venus alleene.
Verblijt met zoetheden Hemel ende Eerde.
'tIs een blijschap der Goden.
Daer de vruchten des levens op groeyen.
Niemant en kan den tijt vernoeyen,
Die't wesen haers lichaems wel aenziet.
Alle Aertsche ghenoechten zijn my dan niet,
Teghen de joyeusheyt vatende in't betooghen
| |
| |
Ghy doet d'ooghen door d'ooghen in d'ooghen lichten,
Dies myn ooghen als Liefs ooghen in d'ooghen verhoogen,
Daer d'ooghen in d'ooghen alle vrientschap stichten:
Wat is zoeter, dat d'ooghen Liefs ooghen begichten
Met ooghen daer d'ooghen jolijt in kinnen?
Zulck ooghen doen Liefs ooghen droefheyt swichten,
En ooghe in ooghe labeuren met minnen,
Dies 'therte in liefde hem laet verwinnen.
Ick moet myn groote couragie krachtich
Met feyten van oorloghen, edel in't aenschouwen,
Versmaden en blijven even klachtich,
En myn victorieuse handen onmachtich
By der liefden van eender schoonder Vrouwen:
Nu moet ick gantschelijck op haer betrouwen,
Alle die vromelijck met sweerden houwen
En helpen de zoete gordijnen ontfouwen,
Die my met gratien mach bedouwen
De wercken van eeren zijn achter ghestelt,
'tWoordeken spelt,, dies my lusten,, moet
Dat ick in haer armkens rusten,, moet.
| |
| |
En kan icker met zoetheden niet aen gheraken,
By alle de Goden ick zalse ontschaken,
Alzoo Pluto Prosperina dede.
Zuldy uwe couragieuse zede
Worpen om een Vrouwe te quiste?
Practiseren, en v zelven beschamen
Een Pluymriddere te heeten by namen,
En laten de wercken van eeren achter?
Meyndy teghens voorkussen te vechten?
Wildy den kamp beslechten
Op een beddeken bezaeyt met violieren?
Zuldy uwen standaert metter banieren
Breken op een ghescheurde plate?
Wildy met eenen blijden ghelate
Boeleren, en luttel eere weert,, zijn?
| |
| |
Wildy met de zacht-levens inden heert,, zijn?
Die hunnen Prince kleyn jonste draghen.
Wildy ontzien 'tghedruys van slaghen/
'tGheklanck van sweerden?
En nemen een targe van zeven mijlen,
Aenveerdende meer de roemighe fame,
En zal my, dat hoop ick, niet ghebueren:
Men mach die lieffelijcke Creatueren
Wel minnen, en 'twerck der wapenen vseren,
Wat doet meer Ridderlijcke feyten hanteren,
Tornieren, rosieren? dan Vrouwen minne,
'tMaect den onverzadighen verkoelt van zinne,
Den ruyden abele, den vrecken milde,
Den Minnaer bereyt ten sweerde ten schilde,
'tHerte vliecht in't wilde de Vrouwen aenziende,
Haren lof verzoet arbeyt en verdriet,
Al dat van Edelheden gheschiet,
'tZijn al trompen van kleynder weerden.
Ick zoude door de liefde, en sy't begheerde,
Waer ick te peerde,, met mynen sweerde
In myn wit hemde eenen strijt doorhouwen,
Ter eeren van alle schoone Vrouwen,
| |
| |
Op 'tzoet betrouwen,, van confortatien
Hy heeft dat fonck van minnen in't lijf.
Gheeft hem 'tvyer Neefken.
Laet bernen de heete kolen die smuycken.
Wilt achterwaerts duycken,
Men zal ghebruycken der Ieuchden zoetheyt.
Ontpluyct v herte, de Hemelsche goetheyt
Verheught v met jeughdelijcker vroetheyt
Memorie verscherpt, wilt dijn zinnen pooghen
Natuere wilt ziele en lijf verhooghen
Ick en zaghe myn lijden niet te verswijghen"
Hier is sy die ick boven alle Vrouwen moet prijsen,
Iubilatie,, en gratie,, moet op v rijsen,
Schoonste,, ghekroonste,, boven alle Goddinnen.
Der deucht,, vreucht,, danck ick v in't bewijsen.
Iubilatie,, en gratie,, moet op v rijsen,
Schoonste,, ghekroonste,, boven alle Goddinnen.
Die reynicheyt,, zonder kleynicheyt,, prijsen,
| |
| |
Dien behoort,, confoort,, in't werck van minnen.
Iubilatie, en gratie,, moet op v rijsen,
Schoonste,, ghekroonste,, boven alle Goddinnen.
Danck hebt der deucht, die eerbaerheyt kinnen,
En vreucht beghinnen,, die zullen gheacht,, zijn.
Daer de zoete Bloemkens van eeren ghebracht,, zijn.
Zoo zijnse dan zinneloos die anders bedacht,, zijn
Dat's waer, want eere moet bewacht,, zijn,
O alderschoonste der Creatueren,
Elck wacht's hem, de liefde heeft zulck berueren,
Maer die syns zelfs gheen mate en kent,
'tMaect ooghen en herte plats innocent,
En oft Natuere des zins ghedachten
Zoo zuldy met fortsen 'tconsent verkrachten,
En oft dan 'tconsent valt in't gheschille
Teghen 'tvyerich begheeren?
| |
| |
Zoo zalmen den spinrock metter spille
Dat controleur ick, 'tmoet elcken deeren,
Dat's waer, maer elck zal hem verweeren
Voor 'twerck van ontrouwen.
Zal hy syn meyninghe dan achter houwen,
Neen hy, wie wort ghelost van rouwen,
En oftmen 'tsecreet datmen dus dracht
Zoo machmen hem naer worpen, die't mishaecht,
Gheen boomen en worden neder ghevelt
Zonder houwen oft kerven,
Men moet openbaren dat der herten quelt,
Oft hulpeloos moetmen den druck besterven.
Dat ken ick schoon lieflijck heunich-rate,
Die 'sHemels ghezate,, verciert in state
Met uwer onuytsprekelijcker minlijckheden,
Fortse van liefde breect reghel en mate,
Want ick nu late,, schilt, helm en plate,
Door v lieffelijcke amoureuse zeden:
V schoonheyt, v wel gheraecte leden,
Die my eerst deden,, dien pat betreden,
| |
| |
De liefde doet my den last ontdecken:
Dus bid ick v Verkorene met innigher leden,
Stelt toch te vreden,, myn herte als heden,
En vertroost my inder minnen strecken,
Zoo zuldy den dooden ten leven verwecken.
Paradijs myns levens, beschut van toorne,
Excellentste gheboorne,, my zout consoleren
Verheffende eerbaerheyt, deucht en eere.
Zeght dat sy v trooste die ghy bemint.
Die redene kint,, mach't wel verstaen:
Zijdy oock zoo innocent ghezint,
Dat ghy bevint,, en ghevoelt zoo zaen,
Dat ick myn jonste zou 'tuwaerts slaen?
Wildy my in uwer ghenaden ontfaen?
Neen Mars, het waer te vele misdaen,
Om waer zegghen, ick waer qualijck bedacht,
| |
| |
En versmaden, wiens herte te mywaerts lacht,
Sy zijn zot die vreucht zonder grief,, hebben,
Ghelijden met die hun vrientschap jonnen.
Dat ken ick, maer weelde, jolijt en rijckheyt
De Natueren, die gheerne heeft haer ghelijckheyt
Wat mach anders de minnende herten verfraeyen?
Dan ghelijcke complectien,
Al meuchdy in de vloet der weelden baeyen,
Zijn contrarie, ondienstlijck uwer sectien.
Hoe zou v herte konnen verjolijsen
Hoe zoudy konnen verheffen oft prijsen
Die ruyt en onabele is, en die in't vergrijsen
'tIs v een walghinghe reyn schoonste schoone,
Want van amoureusheden spandy de kroone
Vernedert v natuere, gheves 'tbevel,
En keert v liefde te mywaerts snel
Als schichten uyt boghen,
'tWaer schade zoude den boom verdroghen,
Daer de Bloemkens van gratien op groeyen,
Laet v ontfermen te mywaerts vloeyen.
| |
| |
Met zulcke wercken en wil ick my niet moeyen,
Zietmen in eeuwigher schanden roeyen
Gheen anderen en wil ick dan den mijnen
Want al mach liefde secretelijck schijnen,
Wie zal hem zelven gaen avontueren
Om de ghenoechten synder natueren,
Ghy niet, dat hoor ick wel.
Den pat van ontrouwen secreet te gane?
Waer't niet blamelijck voor Princen en Heeren,
Die mynen deuchdelijcken naem vermeeren,
Mynen stoel van eeren, laten te stane?
Refuteerdy my jonste dan?
Neen ick, sy staet my zoo ane,
Als dat ick Princelijcke ghedane
V beminnen zoude, en dede mynen man,
Boven alle Princen, maer ick en kan
Myn groote liefde hem niet ontrecken
Voor 'sMans ooghen, die niet dan deucht en weet,
Men vint zoo vele secrete plecken
Om zaeyen jonstighe vruchten heet:
| |
| |
Troost my schoon deuchdelijck Ommekleet,
Ick zal v voor blaemte beschermen ist noot,
Ter weerelt en ken ick niemant zoo wreet,
Dede hy v eenighe oneere ick sloeghe hem doot:
Aldus welrieckende Roosken root
Opent dijn meyninghe secreet al stille.
O edel Prince alle Princen te groot,
Standaert der Edelheyt, die noyt en vloot,
Ick abandonnere my t'uwen wille,
Nochtans leyt redene vast in't gheschille,
Teghen natuere de schamelheyt roept te baten,
Maer al zoud' ick't besterven ick en zal's niet laten.
Och ghebenedijt zy den mont die sprack
Dat troostich precieus woort bequame,
Nu is ghebetert alle myn onghemack,
Ghebenedijt zy uwen zoeten name:
O Pallas des levens zonder blame,
Wanneer zoo zal den tijt ghebeuren
Van onser minnelijcker verzame,
Om de bloemkens van minnen als Roosen-fleuren
T'ontdeckene? ick hebben naer groot bekeuren.
Noch t'avont als Phoebus syn raeyen in trect,
En Orpheus de duysterheyt brenght vander nacht,
Ziet dat ghy v dan secretelijck bedect
Aen 'tPalleys, ghy wort van my ghewacht,
En heymelijck te mynder kameren in bracht
Die zoo schoon is, 'tmach alle herten lusten,
Daer zullen wy, dies 'therte verheucht en lacht,
Te zamen arm in arm minlijck rusten,
Soo Iupiter en Danae laghen en kusten.
O groeysel van minnen, schoon, goedertiere,
| |
| |
Die den tijt van zoetheden gheaccordeert,, hebt,
Ick zal komen welrieckende Violiere
Ter plaetse die ghy my gheordineert,, hebt,
Om dat ghy my dus gheconforteert,, hebt.
Adieu Princelijck wesen der victorien
Tot t'avont dat jonst haer bloemkens zaeyt.
Adieu Spieghel en vreucht der memorien.
Adieu Princelijck wesen der victorien.
Adieu zoete Monstrantie vol glorien,
Die den Tempel der natueren verfraeyt.
Adieu Princelijck wesen der victorien
Tot t'avont dat jonst haer bloemkens zaeyt,
Dat nu bedroeft is, wort dan ghepaeyt.
Gaet henen, ghy hebbet wel ghefagghelt.
Ist qualijck ghestuyt, ghenijcht, ghewagghelt?
Ist qualijck gheweyghert 'twerck der ontrouwen?
Den Man stellet syn gheloove op Vrouwen,
Een Man mach wel hebben achterdincken,
| |
| |
Ick en gheve niemant troost oft confoort.
Dan mynen goeden ghetrouwen Man.
My en staet niemant ter weerelt meer an.
En al zoud' ick v minnen ick vreese der blame,
Sy viel veel platter dan een Scholle.
Sy zal noch laten verwerren de wolle.
Wilt sy aldus jolijt in't minnen rapen?
Nu t'avont zoo gaen sy te gader slapen.
Ke, ja sy, de Necker die moetse wieghen.
De menighe meynt een ander bedrieghen,
Maer bedriecht hem zelven.
Ghy zijt Iolijt van ooghen.
En ghy 'tGhepeys van minnen,
Wy konnen de Minnaers te gader koppelen.
Nu gaen wy ons secretelijck bestoppelen,
En zoo hittich het vyer van minnen doen blaken,
Dat wees twee Amoureusen by een gheraken.
| |
| |
| |
PAVSA.
Meer hopen dan twijfelen, een aerdich net Ionghelinck.
HEt begichten,, stichten,, 'tverlichten,, der Ieucht,
Waey ick,, zaey ick,, spraey ick, op Venus kinderkens,
Des sy,, by my,, vry,, vaten hun vreucht
In't begichten,, stichten,, 'tverlichten,, der Ieucht:
Confoort,, accoort,, 'twoort,, dat voort,, verheucht,
Bring ick,, ling ick,, ming ick,, voor reyn bewinderkens:
Het begichten,, stichten,, 'tverlichten der Ieucht,
Waey ick, zaey ick, spraey ick,, op Venus kinderkens,
Als Regent der jonstigher beminderkens.
Meer twijfelen dan hopen, een ander leelijck Mans-persoon.
'tIancken,, 'tkrijten,, 'tondancken,, 'tverwijten der minnen
Wort ghebrast,, kort ghetast,, gefast,, om 'tdruckich foreest,
Ongheluck,, vernoy,, druck,, roy,, schrijf ick met Pinnen,
Als 'tjancken,, 'tkrijten,, 'tontdancken,, 'tverwijten,, der minnen,
'tVerschenen,, duchten,, stenen, zuchten,, moet ic beginnen,
Om dat 'tgriefs,, verstranck, Liefs bevanck,, maken tempeest:
'tIancken,, 'tkrijten,, 'tontdancken,, 'tverwijten,, der minnen
Wort ghebrast,, kort ghetast,, gefast,, om 'tdruckich foreest,
Dus mach elck praddere wel zijn bevreest.
| |
| |
Ghy dunct my Royaert daer't al uyt,, sterf.
Een hatelijck druyt,, scherf,
Die edel Hertekens quellagie doet,
Zeer luttel acht ick op uwen snatere.
Ick ben Regent vanden zoeten watere,
Alle Venus kinderkens ter behoefheden
En ick spraeye droefheden.
Droefheden zoudy ons daer met nopen,
Meer twijfelen dan hopen,
Die blijschap en vreucht doet henen schijfelen.
| |
| |
Meer hopen dan twijfelen,
In Venus Palleys, tot elcx ghelucke,
Een Prince van blijschappen.
Ben ick gheweldich waer ick randuyne.
Die in't vallen, in't opstaen, in't klimmen, in't dalen,
In drucke, in blijschappe, haer kracht kan stralen,
Des sy elcken mach een behoeder,, zijn.
Waer dat waer, ghy zout myn broeder,, zijn,
'tEn mach zoo niet wesen, ghy ziet zoo grieffelijck,
Al waerdy eenen Kerck-uyl.
En ghy ziet zeer lieffelijck,
Om een Gheyte tusschen haer hoornen te kussene.
Wech, wech, pijnt v ws klaps te zussene,
Ghy dunckt my te zijn een groot rabaut.
Ick moet in't Convent oock wesen alst naut,
Recht als een druckich klepeltreckere.
Zijdy een schuympere oft een lepelleckere,
Dat ghy komt maken dit gheveertken
Wat swijcht ghy queecksteertken,
V wesen maect alle verwaende blonckheyt.
| |
| |
Die my uyten Palleyse der natueren
En dient der Amoureusen herten,, niet,
Ick zal hem doorkerten,, ziet
In syn longher-gat noch van quade spijte,
Hy houdt my dolende ten kleynen profijte,
Zoo men de Bracken doe achter straten.
Zijt te vreden, men zal's niet t'achter laten,
Ick zal hem behoeden voor druckich verstranghen.
En t'uwen spijte zoo zal icken vanghen
Hier in dit net van jalousije,
Ick wil't hier gaen sperren.
Ick zou daer liever om strijen,
Dan ick die valscheyt zoude ghedooghen
Hier inden Acker der natueren voor myn ooghen,
Ick zal 'tnette met desen sweerde doorhouwen.
Om jalousije met te doorkervene.
Myn nette en is zoo niet te bedervene,
| |
| |
'tEn baet gheen snaperen,
Meyndy 'tnette zoo zonder wanten rooven,
Dese knusse, gheheeten lichtelijck ghelooven,
Zal ick v op uwen rugghe legghen.
Nu zeer ane zonder meer te zegghen,
En laet ons alle twist nu slechten.
Zult ghy hier gaen vechten,
Daer alle blijschap is in't verstranghen?
Met jalousijen ter tijt van my ziet.
Waendy my hier uyter kameren verdrijven
Hola, en wilt niet kijven,
Maer laet v met redene onderwijsen,
Want jalousije moet ick misprijsen,
Welck nette accoort in liefden versluyert:
Waer jalousije natuere ontuyert,
Daer blijft eendrachticheyt gheplaecht,
Zoo men de Muyskens in't valleken jaecht,
Dus houwet nette onder de voet ghetorden.
| |
| |
Ia, ja, en wilt v nederwaerts gorden,
Want jalousije dient in versmaetheden.
Ick staen en schuybecke van innigher quaetheden,
Recht zoo de Wolven doen onder 'tHaesken.
Ick zal noch de natuere vol roys betemmeren
Der amoureuser Ionckheyt.
En zal den Amoureusen niet deeren,
By redenen, hy heeft syns herten begheeren,
In feyten van eeren,, ghetrout ten Wijve.
Ia eerst daeromme dat ick verwaten blijve,
En verstooten als een verworpen sletere?
Meer hopen dan twijfelen is my betere,
Dan meer twijfelen dan hopen altijt:
Want twijfele zonder hope in't krijt,
Is hope met twijfele destruerende,
Des hope door twijfel gaet al dolerende,
Buyten natuere als d'onghestelde,
Rechts zoo 'tSchaepken doolt achter velde,
Dus heb ick meer hopen dan twijfelen verkoren.
En ben ick dan hier uytgheplient met allen?
Waert ghy achter vander kerren ghevallen,
In't gat van jammer doorstreept met vaesschen.
| |
| |
Ia waer voor houdy my dan?
Voor vijghen naer Paesschen,
Achter inden Sondach-hoeck ghebrabbelt.
Swijcht, ghy en weet niet wat ghy snabbelt,
Hy plach wel naer myn accoort te pijpene,
En d'vsantie myns wercx oock te begrijpene:
Want eer hy syns herten begheeren verkreech,
Zoo dede ick hem loopen teghen den weech,
Blindelinghe aen een ghekraechde Gans,
En kom' ick niet meer, ick willen vertijen.
Ghy zult v al etende noch wel lijen,
In ws herten begheeren zoo eest te bemerckene.
Ick plach wonderlijck abuys te werckene
Inder natueren, om druck te glosene,
Ende 'therte in myn bevanck te losene,
Welck herte dat ick doen quarteleerde
In vier stucken, daer ick in laboureerde
Vele twijfels, des hem droefheyt naecte,
Want ick van synder herten maecte
Hondert herten, nochtans maer een zijnde,
Met syns zelfs wille dat icken pijnde,
En zaeyde elck herte te twintich plaetsen
Ick meene hy zalder Discant af zinghen.
| |
| |
Ick zal't zegghen al zout ghy opwaerts springhen,
Hoe dat dese Herten met swaren meskieve
Dolen in het verkiesen van Lieve,
Daer Twijffel vreemt advijs in wrachte,
D'een is hem te hooghe van gheslachte,
D'ander is t'uytwendichlijck van state,
De derde is wilt van haren ghelate,
De vierde te kleyn van mate al is sy schoone,
De vijfste te hatelijck van persoone,
Al is sy machtich oft groot van maghen,
De zeste te vuyl in't slijten in't draghen,
De zevenste te slecht naer haer bediet,, gaende:
Dus hou ickse wanckelbaer als riet,, staende
In't verkiesen van Lieve, verflaut, besweken.
Ghy doet dat ghy den helm moet breken.
C'est bon pour vous, dat zeyt de Wale.
By bevele des Princen van Troostendale,
Brengh' ick d'Amoureusen tijdinghe,
Minnelijcke jonst, daghelijcxsche verblijdinghe,
VVt reynder hopen om Liefs ghebruyckinghe:
Och wat vreuchdelijcker ontpluyckinge
Zoo eest der herten om sustenantie,
D'imagelijcke Beelde als remombrantie
Figuerlijck t'aenschouwen als reyn ghestichte,
Haer minnelijck opzien, haer zoet ghezichte,
Die 'therte met herten ter herten waert trect,
Des jonst in jonsten jonstich verwect,
Onblusschelijck vyerich op hope levende,
Met onghedeelder herten vrientschap ghevende,
Des herten begheerten als cijs oft rente.
| |
| |
Ia en dan komt verwaentheyt ten Convente,
Daer 'therte om klimt twee trappen te hooghe,
Dan zijnde den knoop achter den elleboghe,
Des sy alzoo vele jonsten daer verworven,, hebben,
Als de Pijpers die den dans bedorven,, hebben,
Al wanense hun lieffelijck Lief ghebruycken.
Swijcht, v rugbeen moet ghy verstuycken,
By v moet reyn accoort nu sneven.
Ke swijcht, het is ghenoech ghekeven,
V vechten, v kijven, v knorren, v knaghen
Doet elcken den block van droefheden draghen,
Als nu eest blijschap, als nu eest druck,
Als nu eest voorspoet, als dan eest ongheluck,
Als nu eest de liefde zal t'uwaerts nijghen,
Als nu eest ghy en meuchtse niet ghekrijghen,
Als nu eest ghy zijter met allen af versteken:
Dese arguatie heeft elck in't lijf
Des sy stenen, zuchten, krijghen te pachte:
Ick doe dese pradders op staen by nachte,
Mits wanhopen die den zin doet treuren,
Dan gaen sy 'trincxken kussen vander deuren
Huns Liefkens, om dat sy't daghelijcx handelt,
En dan komense weder t'huys ghewandelt,
Verheucht rechts als bezeycte zacken,
Op hope van trooste jeuchdelijck,, staende,
| |
| |
Zoo zijn reyn Hertekens vreuchdelijck gaende
Voor 'tveynsterken huns Liefs secreet in muyten,
Met Herpen en Luyten, met Quenen met Fluyten,
Om de Liefste uyt haer slaep t'ontweckene.
Daer plochten sy dickwils met te gheckene,
Want sy zomtijts voor 'tveynsterken spelen,
Als ander Klipspaerts op 'tVeelken velen,
Swijcht, daer moet ghy aen lieghen.
Ick weet al den handel, ghy en meucht my niet bedrieghen,
Want ick kome dickwils wel te tije.
Och 'tis een Aertsche melodije,
In Liefs accoort 'treyn woort t'aenhorene
Vande Alderliefste verkorene,
Het minnelijck verwerven reyn bemerckende,
Door Liefs ghezichte natuerlijck werckende,
En 'tbeswijcken der herten, mits liefde de kracht,, heeft,
Des woorts in't spreken zonder macht,, sneeft,
Want d'ooghe door d'ooghe der herten klacht
Het lijden dat 'therte verborghen draecht,
Compasselijck zonder 'twoort te uytene,
Om den Tresoor van trooste t'ontsluytene:
Als sy dan minnelijck bloemkens zaeyt
Door 'tveynsterken, dan is 'herte ghepaeyt,
Want ghifte brenght troost hoe kleyn dat zy,
Brenght hy't qualijck by?
Hy moet klaerlijck vanden evel zieck zijn.
Ghy meucht wel een Blieck zijn,
| |
| |
Die't proeft die weet hoe 'tsopken smaect,
Maer ick heb een nieu practijcke ghemaect,
Hoe d'Amoureuse hun Liefken spreken
Al wildy myn werck daer met vernielen,
Dees Amoureusen gaen nevens hun Liefken knielen,
Lesende quansuys hun ghetijen
Wt eenen boeck, maer sy vrijen
Hun Liefken al knielende op hun knien,
Ick hebt dickwils ghezien,
Ick weet noch al meer ontsloot ick 'tkoffere,
En dan volghen sy hun jent Lief den offere,
Om de stoole daer te smackebackene,
Pijnt v henen te packene,
Dat laet ick verduysteren,
Zaecht ghy hoe datse staen en luysteren,
Teghen datmen 't Paes gheeft Mans en Vrouwen,
En hoe sy vlinckooghen in Liefs beschouwen,
Quansuys ghy zullet Paes voor kussen,
Een hopende herte zoect nau list.
En dan kom' ick met horten zoo't Vercken pist,
| |
| |
En brenghe verleetschap en klappernije van woorden,
Des confoort van liefden verzeylt in't Noorden,
Inde Havene van ongheachter minnen.
Ke swijcht, droefheyt moet ghy ghewinnen,
Dat ghy hier heden quaemt inde bane:
Och hoe vriendelijck zoo eest ten dansse te gane,
Daer d'Amoureuse syn Lief hoort zinghen,
En hy met haer mach danssen en springhen,
Dat's een verblijden der zinnen ranck,
Al waer een ure zes daghen lanck,
Altoos zou hem te kort den tijt zijn:
Och 'tmach der herten wel een jolijt zijn,
Als Lief by Lieve mach bancketeren
In een voorspel, 'tis een solaceren,
Des Ieuchts confoort die druck verstringhe,
En als hem syn Lief een droncxken bringht,
Dan drinct hy balseme ter herten blijelijck.
Daer kom' ick oock wel te tijelijck
Met stranghen wederzegghen die wreedelijck hort,
Dat de liefde in d'asschen blijft ghestort,
Des de Klickstijven als verveerde Katers
Ghy hebt immers veel snaters,
Pijnt elders v druckich werck te sommene,
En dan plochten sy solaesselijck te mommene,
Om de kracht van liefden te vernieuwene,
En hun Muyseken metter hant te dieuwene,
Quansuys zonder spreken, secreet der herten verklaert,
Ghy zijt daer 'therte syn jonst in baert:
Op meer hopen dan twijfelen dat dit gheschiet,
| |
| |
Ick zaeye oock manck-ysers van desperatien
Die houwen de zinnen zoo verblent,
Dat 'therte nau Godt noch Mensche en kent,
Zoo 'thonich contrarie is den fenijne,
En veel zouts bederffenis is van wijne,
En d'Aren met list 'tSerpent bestrijen,
En alle Voghelen den uyle benijen,
En Katte en Hont altijt discoort,, zijn,
En de colorique mits hitten zaen ghestoort,, zijn,
Zoo kijven en vechten inder natueren
Hope en twijfele: sy, die't bezueren,
Weten wel oft myn woorden waer,, zijn.
Ghy zijt een waerzeggher.
Dat laet ick daer,, zijn,
| |
| |
Ay my longheren, ghy smijt zoo stijf,
Ick zal v verschoyen, ay my, hout stille.
Ick verdrijf met volmaecten wille,
Haest v, doet elders v pelgrimage,
Met volmaecten wille ben ick vertzaecht,
Dus moet ick hier ruymen.
Des wy van vreuchden hebben verwerffenisse,
Meer twijffelen dan hopen is een bederffenisse
Van 'twaerachtich gheloove daer wy op leven,, moeten,
Die meer twijffelt dan hoopt zal sneven, moeten,
In eeuwigher droefheyt oneyndelijck indende:
Dus weest met deuchden inwendelijck windende,
Te hopene op Godts ontfermichede,
Hoopt zonder twijffel, zoo krijchdy vrede
In eeuwigher blijschap zonder inssele.
Meer hopen dat twijfelen is een beghinssele,
Des men mach deuchdelijck nijpsel,, nijpen.
Wilt voor minlijck,, zinlijck,, begrijpsel,, grijpen,
Ons jonstich,, onkonstich,, werckelijck,, werck.
Ionckheyt,, blonckheyt,, moet haer strijpsel,, strijpen,
Wilt voor minlijck,, zinlijck,, begrijpsel grijpen.
Wt spijt die schimpich pijpsel,, pijpen,
Verjaecht,, plaecht,, 'ten maecte geen klerckelijk,, Klerck.
| |
| |
Wilt voor minlijck,, zinlijck, begrijpsel,, grijpen,
Ons jonstich,, onkonstich,, werckelijck,, werck.
Een vreuchdelijck, deuchdelijck, swerckelijck,, swerck,
Omvanghe met gratien die Konst bezeffen.
Alle die d'edel Konst verheffen,
Laet Godt confoort en gratie verwerven
In een deuchdelijck leven, en een zalich sterven.
Eynde des tweeden Spels.
|
|