| |
[Wy Philips heer van Wassenaer]
Wy Philips heer van Wassenaer, Burchgrave van Leyden, Willem van Brederode, heer tot Genp, te Steyn, ende ter Merwede, Jan van Heemsteden, Ridder, heer tot Benthusen, Gherijt vanden zijl Ridder, heer tot Purmereynde, Jan van Wassenaer: ende Burgermeysters Schepenen ende Raet, ende gemeenlick die poorteren der stede van Leyden, Doen condt allen luden, Also vvy ende onse hulperen in veeden, twydracht, ende gheschille gecomen vvaren, dat ons leet is, mitten hooch geboren Vorst, Hertoghe Johan van Beyeren, soen van Henegouwen, van Hollant, van Zeelant, &c. onsen genadigen Heere, ende der Graeflichede van Hollant, om verbintenisse vville die vvy mitten Bisschop ende der stadt van Wtrecht gemaect hadden tegen onsen genadigen Heeren, ende der Graeflicheyt voorschreven: ende ooc om ontseg
| |
| |
brieve die vvy Heeren Johan, Heere tot Egmonde, ende tot ysselsteyn, ende Heren Gerijt van Heemskerck, Heere tot Oisthuysen geschreven hadden, daer vvy so veel om geschadicht hadden op onsen genadigen Heere, ende der Graeflicheyt voorschreven, dat die selve onse genadige Heere ons binnen der stede van Leyden mit machte belegen hadde, mitter Ridderschap ende steden van Hollant ende Zeelant, die hem daer in bystandich, ende gehoorsaem vvaren, als sy schuldich vvaren te doen. van vvelcken stucken ende misdaet onse genadige Heere voorschreven, sijne genaden aen ons gedaen, ende gekeert heeft: ende vvy kennen openbaerlic dat vvy mit sijnre genaden ouerdraghen, ende vereenicht, ende daer af gesoent sijn inder manieren hier na beschreuen.
Inden eersten sullen vvy Philips Borchgrave voorschreven, Willem van Brederode, Jan van Heemsteden, Gerijt vanden Zijle, Jan van Wassenaer, die stede van Leyden, ende anderen, alle de gene die hem mit ons deser veeden bewonden hebben, die te hant in Leyden sijn, ende mede inder zoene vvesen vvillen, gansselic clairlic, ende al gesoint vvesen mit onsen genadigen Heere van Beyeren voornoemt, mit sijnen steden, landen, luden, ende ondersaten, hulperen, ende hulperhulperen, ende sonderlinge van deser veeden mit Heeren Jan, Heere tot Egmont, ende tot ysselsteyn, ende Heeren Gerijt van Heemskerck, Heer tot Oesthuysen, ende hoiren hulperen, so sy hoir consent daer toe gedaen hebben, ende mit anders allen den genen die om hoiren vville in deser veeden gecomen sijn, gelijc ende in alre manieren als hier na beschreven volget.
Dats te vveten, doode tegens doode: brant tegens brant: roeff tegen roeff: doen tegen doen: alle schade, d'een tegen d'ander: ende alle onbetailt gelt quijt vp beyden zijden: van geuangen, van brantschattinge, ende van allen anderen dingen: uytgenomen van geuangen die onse genadige Heere behouden sal, als hier nabeschreuen staet: Dats te verstaen dat alle geuangen quijt wesen sullen, die onsen genadigen Heere voors. af geuangen sijn: dair tegen sullen vveder quijt vvesen die wter stede van Leyden geuangen sijn zeder die tijt dat onse genadige Heere voors. dat Huys ten Weerde gewonnen hadde, ende alle andere geuangen, die daer voor geuangen sijn, sal onse genadige Heere voors. behouden.
Item sullen vvy Philips Borchgraue voorschreuen, ende die andere voorschreuen, vp alle onse goede besoent vvesen, beyde vp leen ende op eygen, also dat onse genadige Heere voorschreuen, noch nyemant van sijnre vvegen dair aensprake vp doen sal, dat van desen veeden, off van enigen saken die voor desen veeden geschiet zijn, vvtgeset die Burgrauescap van Leyden, binnen der vryheyt van Leyden: Die ic Philips Borchgraue voirschreuen voir goede mannen mit hande, mit monde, ende mit brieuen mijnen ghenadighen Heeren vooirschreuen ouergeuen sal, als hy tot Leyden gehult zal vvorden, mit hoiren toebehooren, vvtgescheyden die Borch, die manne, die zwane, thopgelt, tgruytgelt, visscheryen, ende mijn tollen bynnen Leyden. Ende des gelijx sullen vvy, ende elcx van ons, besoent vvesen, oic vp onse brieue die vvy vander Graeflicheyt hebben, vvtgenomen die vvy vercregen mogen hebben van onser genadiger Vrouwen van Brabant, sonder hoiren
| |
| |
vvittassigen Momber, of brieue van diensten, dat sal staen tot segghen ende goetdencken des Heeren van Culenburch, off Heeren Airnts van Leyenberch in sijn stat: also verre als die Heere van Culenburch dair niet by vvesen en mochte. Des Bizdoms in Beyeren Heeren Floris van Borsselen, Heeren Philips van Cortkene, ende Heeren Jans bastert van Bloeys, die dat scheyden sullen binnen twee maenden na datum deser zoenen. Ende so wanneer ic Philips Burchgraue voirschreuen, die Burchgraefschip off gegaen bin, ende ouergegeuen sal hebben, inder manieren als voirschreuen staet, So salmen my vveder doen geuen mijn brieue die ic gegeuen heb vanden gelde dat my geleent is opt Gerecht van Leyden.
Item sullen die goede mannen die bynnen Leyden sijn, ende inder soenen vvesen vvillen, ende die poirteren ende alinge gemeente van Leyden, onsen genadigen Heere oiruede doen dair elc van den goeden mannen bysonder, hem sijn zegel ende brief aff geuen sal, ende vanden poirteren ende gemeynte daer sal die Stede ouer hun allen zegelen. Ende voirt sullen vvy onsen genadigen Heere hulde ende eede doen gelijc ander Ridderschip ende Steden in Hollant.
Item alsulck recht als geuordert is vp my Philips Burchgraue voirschreuen, dair ic ter antwoorden niet aff en hebbe dorren comen, dat sal off vvesen, ende elc sal staen als hy dede eer die rechtvorderinge geschiede, ende des sal mijn vvederpartye vvederomme vp een nyerecht mogen spreken oft den genoecht.
Ende van alsulken aensprake als Heere Gerijt van Heemskercke, heeft vp my Heeren Gerijt vanden Zijle, des sijn vvy aen beyden sijden gebleuen aen hoire vier vanden Raden ons genadigen Heeren voirschreuen, Te vveten, Heer Gerijt van Heemskerck an Ghijsbrecht Pieck, ende Henric Harmonssz. Ende ic Gerijt vanden Zijle aen Heeren Floris van Borssel, ende Heeren Philips van Cortkene, ende onsen genadigen Heeren voirschreuen tot enen ouerman, die dat scheyden sullen binnen twee maenden na datum deser zoenen.
Item so vvie vanden voirgeroerden gelt vp diensten geleent heeft by tijden Hertoge Willems ons liefs genadiger Heeren zaliger gedachten, ende onser genadiger Vrouwen voirnomt, dat sal staen tot verclaringe ende goetdencken der Rade voirs. die dat dair aff vvtspreken sullen binnen ses vveken na datum deser zoenen.
Item sullen vvy Burchgraue voorgenomt, ende alle die inder zoenen vvezen vvillen, als voirschreven is, van allen bruecken ende toeseggen die vvy tot desen dage toe gebruect mogen hebben tegen onsen genadigen Heere, ende tegen der Graeflicheyt van Hollant voirschreuen, vvair aff die roeren mogen, quijt wesen, vvtgeseyt dootslage onuergouden, ende quetsinge ongebetert, Behoudelic dat wy onsen genadigen Heere voorschreuen wederomme brieue gheuen sullen inder bester formen, dair in vvy gelouen sullen te doen, Des ons vanden Raitsluden voirschreuen ouer geseget sal vvorden vanden drien puncten voirschreuen: te vveten vanden brieuen, vanden rechten, ende vanden gelde dat vpten diensten geleent wair.
Item so sal onse genadige Heere voirschreuen zess goede mannen vander Ridderschip voirs., ende zes poerteren die hem genuegen, vvter stede van
| |
| |
Leyden tyesen, ende te ghijsel nemen, datmen hem die Stede ouerleueren sal, ende alsdan so salmen die van Wtrecht ende die gaste die inder zoene niet wesen en vvillen, veyligen mit horen lijue ende goede, sonder argelist, dairse best vvech sullen comen. Mer vvair yemant van desen voors. die zieck vvair, off gewont, dat hy niet reysen en mochte, ende mit namen Oelle Willemsz van Zwanenburch, die souden inder stede geleyde hebben dair te blijuen, totter tijt toe dat sy starck vvaren te reysen, sonder argelist, ende dan soudemen die vvt veylighen gelijck den anderen, als voirschreuen is.
Item alsulke oude hantuesten als die stede van Leyden voirtijts vercregen heeft van Grauen off Grauinnen van Hollant, die sal onse genadige Heere voirschreuen him confirmeren ende gelouen te houden: Ten vvair off sy eenige hadden van onsen genadigen Vrouwen van Brabant, mit hairen zegel bezegelt, sonder horen Mombair, dair en sal onse genadige Heere voirschreuen niet toe gehouden sijn.
Item vanden twy ende onrusten die voirtijts geschiet ende geuallen sijn tusschen den genen die vvt Leyden geweest hebben, ende die dair binnen bleuen sijn, te vveten op sinte Jorijs dach ende sinte Lambrechts dach, dair van sullen die partyen rechtevoirt op beyden sijden mit deser zoene verleken ende versoent sijn, vp sulc naseggen ende verclaren als die Rairslude voirnoemt bynnen zes vveken na datum desen zoene dair aff doen sullen. Ende des de raitslude dair vp ramen en ordineeren, dat sullen sy vp beyden zijden houden ende voldoen, sonder argelist. Ende hier off en sal die stede van Leyden, noch hoir poirteren van deser sake niet vorder belast, noch beswairt vvesen dair toe te doen, dan mit dusent nobelen, als daer af voirtijts geraemt heeft geweest, Ende van des Jan van Wassenair ende Gerijt van Poelgeest mysdaen vvort vp sinte Lamberts dach voirschreuen, daer sullen sy verrechtingen ende beteringe aff nemen by den Heere van Culenburge, ende twee andere van ons genadiger Heeren Rade voirschreuen.
Item sullen de gene die nv hair gelt opt Gerechte van Leyden staende hebben, den anderen die dair aen comen sullen, dat selue gelt dair die dage aff geleden sijn, verbeyden zess vveken langk na datum deser zoenen, ende dan sullen sijt hem betalen, sonder langer vertrecken: ende dair die dage niet aff geleden en sijn, dat sullen sy dien verwissen bynnen Leyden te betalen bynnen enen haluen jair na datum deser zoenen, tot Dordrecht, off tot Schoenhouen inder vvissel. Also verre als die voirgenomde daer selue niet vp en dienden: ende blijuen sy dyenende, ende den Borchgraue sijn brieue vanden gelde ouergegeuen hebben, So sal onse genadige Heere dien dair off vveder sijn brieue geuen.
Item van sulke aensprake als Willem van Brederode voirschreuen hem vermette hebben opten steden van Hairlem, van Delff, ende vander Goude, die sal hy blijuen aen onsen genadigen Heeren voirgenoemt, ende aen sijnen Rade voirschreuen, na sijnre aensprake, ende na der Steden voirschreuen antwoirde.
Item vvant die schade ende verlies vanden Engelschen vachten, die onse genadige Heere voirschreuen inder veeden dede ophouden, ende aen hem genomen
| |
| |
heefft als sijnre vyanden goet, vpter Stede gemeenlic comen sal te gelden, ende te betalen: So sullen die gene die buten Leyden sijn geweest, hair aendeel, mede betalen dair off, gelijc anderen hoiren gebueren. Ende ouermits des so sullen sy vveder hebben, ende aenueerden hair lakenen, ende andere goede ende haue binnen Leyden, die sy bewijsen mogen dat hoir sijn, off die byden Gerechte of Vroetschip beteyckent sijn.
Item so die lakenen diemen tot deser tijt toe bynnen der stede van Leyden gedrapeneert, ende gemaict heefft, die geteykent sijn geweest, ende gezegelt mit mijns Burchgrauen teykenen ende vvapen. Ende vvant ic Philips Burchgraue voirschreuen, die Burchgraefschip mijnen genadigen Heer ouergeuen sal, gelijc voors. staet, so en sullen die laeckenen voirtain myt mijnen teyken niet meer bezegelt vvesen, mer mit mijns genadigen Heeren voirschreuen, ende mitter Stede zegel ende teyken, so dat behoorlic is. Ende dit salmen tot Brugge, tot Antwerpen, ende anderswair ten Steden dair die marcten liggen, den Coopluyden dat schrijven, ende te kennen geuen, vp dat die lakenen te bet in hoirre vvairden blijven.
Item om der ongehoorsaemheyt ende bruecken vville die de stede van Leyden tegen onsen genadigen Heer ende der Graefflicheyt van Hollant voirt geset, ende gekeert heeft, so sullen sy hem geuen achtien dusent Wilhelmus Hollantschen scilde, ende die betalen, dat een derdendeel dair aff tot sinte Martijns misse inden Winter: dat ander derdendeel tot miduasten: ende dat derde derdendeel bynnen Meye, alle drie naestcomende. Ende dit gelt zullen achte goede mannen setten by horen leden, bynnen drie vveken na der zoenen voirschreuen: Te vveten van elke sijde vier, die buten sijn geweest, ende binzijn. Eerst van die buten sijn geweest, Dirck van Alkemade, ysebrant van Alkemade, Aernt Jan Goedensz, ende Willem Airntsz. van die van bynnen, Danckert, Philips Florisz. Jan vanden Sijle Willemsz. ende Gerijt Pieter Gobburgensz. die dat samentlic, ende eendrachtelic, of den meesten hoep vanden achten setten sullen, een yegelic na dat hy gegoet is, hy sy porter off gast, nyement quijt te laten die inder zoenen vvesen vvillen, vvtgescheyden die poirters die by onsen genadigen Heere hebben geweest: ende oic die by hoiren moetwille vvt sijn gecomen, ende in sijnen handen staen. Ende als dit gelt geset is, So salt onse genadige Heere doen gaderen, ende een yegelic sal betalen moegen mitten gelde dair hy vp geset vvorde, ende dair mede quijt vvesen: ende onse genadige Heere voirschreuen sal dese achte voirnoemt also goet hebben, dat sy dat aen nemen, ende setten sullen, als voirschreuen is. Ende so vvie sijn gelt dair hy vp geset vvorde, ten dage voirschreuen niet en betailde, dat vvair vp sijn zoene, ende lantrecht ende Statrecht en soude hem nergent te bate comen, noch hem dair tegen gene stade doen. Ende die achte setters voirs. en sullen nyemant also hoge setten, sijn goet en sal in onsen genadigen Heeren landen tweeweruen beter vvesen. Ende alle dese voirs. puntten toirconde ende kennysse der vvairheyt, So hebben vvy Burchgraue, Willem van Brederode, Jan van Haemstede, Gerijt van den Zijle, ende Jan van Wassenair voirschreuen, voir ons, ende voir die
| |
| |
gaste die bynnen Leyden by ons vvaren, ende in deser zoenen vvesen vvillen, elc van ons onse zegel: Ende vvy Burgermeesteren, Schepenen, ende Raide der Stede van Leyden, voir ons, ende voir die gemeen poirteren ende stede van Leyden, der seluer Stede zegel mit onsen vville ende vveten aen desen brieue gehangen. Gegeuen opten seuentiensten dach in Augusto, int Jair ons Heeren M. C C C C. ende twintich.
De voorgaende brieven zijn gelezen, ende vergeleken niet alleen tegens tvoorgaende register, ende zekere copie mit een oude hant in franchijn geschreven, beyde mitten anderen genouch over een comende, uytgezeyt hier en daer in vveynich vvoorden geen veranderinge van zin of reden mede brengende: mer vor jegens de remversaelen even van gelijcken daet, die onder de stucken vande Stadt berustende, ende geschreven zijn op een stuc franchijns, breet eene voet, vier du. vijf gr 1/3 hooch j. voet, j. d. j. gr. behalven een ploy van ij. d. j. gr. de welcke opten name van Hertoge Jan van Beyeren, in het leger voor Leyden gegeven, ende mit eenen root vvasschen zegel (breeder hier naer verclaert) aen double franchijnen staerten uythangende, bezegelt is. In alles mit tvoorgaende over een comende, uytgezeyt de veranderingen, ten opsicht vande sprekende personen: ende dat de persoon van heer Philips van Cortkene, hier boven tot twee plaetsen genoemt, aldaer telcken genoemt vvert heer Philips van Borsele.
|
|