Der stadt Leyden Dienst-bouc

[fol. 2r]

Den Eerntfesten, VVijzen, ende zeer bescheydenen Heeren, de Heeren Schout, Burgermeesteren, Schepenen, Vroetschappen ende Veertighen dezer stadt Leyden.

Mijn Heeren, voor-genomen hebbende aen te vangen de vernieuvvinge van de Borgerlicke Keuren dezer stadt Leyden. die voorvvaer in een groot verloop gecomen zijn, ende daer naer ooc uvver E. de Privilegien ten dienste, ende tot vorderinge van tgemeene beste gemeen te maken, volgende tbesluyt daer toe niet voor eenige, maer voor meenige jaren genomen, doch tot noch toe, mits andere voorgevallen verhinderingen, onvoltrocken gebleven, heeft my goet gedacht, als tot een voorbereydinge, yet by geschrifte te stellen, aengaende tvvezen ende de gelegentheyt dezer Stede, de vermeerderingen van dien: vorder ooc aengaende tbeleyt ende de regeeringe: Hoe, ende by vvien tzelve van outs is gevveest: vvat Keuren, vvat Privilegien daer toe zijn gemaect ende verleent: vvat veranderingen daer inne by verloop des tijts zijn gecommen, ende voor-gevallen: zonderlinge de gene van onze tijt: Tvvelc doende, is mijn meeninge daer inne ordentlicken, ende van name te name te stellen, ende te verclaren alle uvven E. Voorzaten in gelijcke regeeringe, zo van Vroetschappen, als Veertigen gevveest zijnde; alhier ende voort' eerste zo cort als de gelegentheyt van zaken zal vereysschen: maer verhope naerderhant, zo verre de almogende God my (tot tzestich jaren in frisser gezontheyt gespaert hebbende,) tleven noch eenige jaren verlangen. ende in dezen jammerdale laten vvil, mit ende beneffens tgemeen maken vande vordere Privilegien, in tbyzonder, ende van jaer tot jaer te verclaren, niet alleen vvie in bedieningen zijn gevveest, mer vvat telcken jare gedenckens-vvaerdich voorgevallen is, zo ten opzichte vande vermeerderingen van het rechts-gebiet, timmeragie ende gebou van gemeene vvercken, van tvvassen ende toenemen vande Neeringe: vande innelantsche, ooc

[fol. 2v]

uytlantsche oorlogen: vande beroerten onder den burgheren ende innevvoonderen: van rijzinge ende dalinge vande munte: ende in themeen van alle tgunt, mijns oordeels, den nacomelingen dienstich zal zijn te vveten, alles genomen ende getrocken, niet uyt eenige verzierde cluchten, mer uyt dezer Stede Privilegien, Reeckeningen, Registers, ende gelijcke chartren, stucken, ende papieren, van onvvederspreeckelicken geloove zijnde: ende tot dien eynde, dat tgene mit groote moeyten by geschrift gestelt, ende tot onderrichtinge vande nacomelingen nagelaten is, by mijne Voorzaten gevveest zijnde inden dienst van dezer Stede Clercampt of Secretarychap, als Meester Jacob de Milde gedient hebbende van den jare 1553. tot 1564. toe, dat hy overleet, voor hem by Jacob Deyman gedient hebbende van den jare 1531. tot zijnen sterf-dach toe, die voor-gevallen is inden 1553. jare. Daer te voren by Henric Florisz. die in dienst quam omtrent den jare 1509. ende bleef tot 1531. dat hy overleet: noch hooger by den ouden Jan-Philipsz. vviens dienst begonst omtrent den jare 1443. ende zijn leven geduyrde, als tot den jare 1509. ende vorder by de gene die noch ouder in dienst van tvoorschreven Clerc-ampt gevveest zijn, ende de penne gevoert hebben: hoe vvel niet in zodaniger ordre ende geregeltheyt, als vvel vermochte, gezamentlicken op dat de kennisse ende vvetenschap die ic daer van, geduyrende den tijt dat ic in dienst dezer Stede gevveest zy, te vveten van den jare 1562. aen, tot 1564. toe als Clerc van de genoemde Meester Jacob de Milde, ende van doen voorts tot noch toe geduyrichlic als Secretarijs, behalven van in Februario des jaers 1569. tot in Augusto des jaers 1573. binnen vvelcken tijde tSecretaryschap voor Foy van Brouchoven, uvver E. mede-broeder bedient is gevveest, ten opsicht ic, geduyrende de tyrannie des Hertogen van Alba, van mijnen voorschreven dienst afgestelt, ende verlaten zy gevveest, door tschrijven vande Grave van Bossu, inder tijt Stadthouder van Hollandt, rechts of ic my mit de voorgaende beroerten van den jare zessentzestich grootelix bemoeyt, ende de Religie aengaende (ic gebruycke de eygen vvoorden van den zeyntbrief die in Februario 1569. den Burgermeesteren ende Regierders alhier toe geschict vvas) zeer suspect zoude zijn gevveest, mit geen cleyne moeyte

[fol. 3r]

ende arbeyt becomen hebbe, niet versmoort blijven, ende geheel in vergetenheyt gestelt en zoude vverden. Ic verhope dat, gelijc eens yegelix huys-zaecken hem meest ter harten gaen, ende bevvegen, uvver E. mit geen minder lust alhier en zullen zien vvie van uvve Vaderen, Voor-ouderen, Vrunden, ende bevvanten, binnen een, of tvvee hondert jaren, daer van tgeheugen noch versch ende onverstorven is, alhier in onze vaderlicke stadt gelijcke regieringe, als daer toe uvver E. jegenvoordelicken vvettelic, ende onder eedt beroepen zijt, loffelicken bedient hebben, als te vveten vvie voor duyzent, ende meer jaren, in regieringe van andere Landen ende Steden, verre van ons gelegen, zijn gevveest. Het aenzien ende overdencken dat onze Voor-vaderen hun in handel ende vvandel,zo vvel, zo vroom, zo eerlic hebben gedragen, dat zy ten opsicht van dien, uyt tmidden der gemeente op getrocken, ende vvaerdich gekent vvaren haer vaderlicke Stadt, ende tgemeene lant, te helpen regieren, is ontvvijfelicken inden kinderen ende naercomelingen geen cleyne voortstouvvende prickel, omme ooc tot deucht, eer, ende vromicheyt te trachten, ende zulx doende, mit alle middelen te toogen ende poogen, van hun geslacht niet te schande te vvillen vvezen, maer haer Voor-vaderen eerlicke voetstappen naer-sporende, mit behoorlicke middelen ooc opten eeren-stoel te geraecken, by hun voorgaende mit lof, prijs, ende eere bezeten: Tvvelc doende, ic indachtich vverde tgunt my, vvezende in uvver E. dienst, in den jare 1565. gejegent is van Joncheer Jacob vander Does, die ic in der eeren alhier verhale, ende indertijt uvver E. mede-broeder in verscheyden qualiteyten is gevveest: als zijnde tot tvvee verscheyden tijden tot Veertich, ende van gelijcken in de Gerechte gecoren, ooc in tlaetste besluyt tot mede Gouverneur dezer Stede gestelt. De gemelte vander Does hebbende inden jare 1565. op tlichaem dezer Stede renten gecocht ten lijve van alle zijne kinderen, doen ter tijt negen in getale: als ic de Rente-brieven naer gevvoonte, ende opt schampeljoen of formulier, doen in tgebruyc zijnde, op geschreuen hadde, is by my gecomen, ende die gezien hebbende, begeerde ic zoudese herschrijven, ende daer by vougen, de Renten vercoft te zijn aen hem vander Does, Hooch-Heemraet vanden lande van Rijnlant: Ende mit eenen voorcomende mijn inbeeldinge, die ic t'onrecht mocht nemen, als of zulx uyt

[fol. 3v]

grootdunckentheyt, of hoovaerdich gemoet gecomen hadde, vouchde daer by even deze, of gelijcke vvoorden. Ic en tvvijfele niet ghy en kent my vvel voor zo eenen die mit geen staetsucht besmet en zy, ende dat mijn begeeren uyt zodanigen vvortel geensins voort-spruyt, mer zy tot zulx geport door dien ic een huys vol kinderen hebbende, hun daer mede ooc na mijn doot, vvil aen-prickelen, dat zy dees brievven ziende ende lezende, en daer uyt vindende dat ic tot bedieninge van treffelicke ende aenzienlicke ampten beroepen bin gevveest, zy ooc in tgemoet geperst mogen vverden om de deuchde ende vromicheyt naer trachtende, hun zulx te quijten, van ooc ten dienste van Landen ende Steden te vverden beroepen, ende gebruyct. Tvvas mijns oordeels, van een oprecht Eedelman een oprechte eedele bevveginge, ende betuyge dat van de Heere vander Does (des ic my ooc gedrage tot alle de gene die zo vvel als ic, kennisse mit hem gehadt hebben, mit een verzekeringe dat zy hier in alle mit my eenstemmich zullen zijn) dat hy van staet-sucht zo los vvas, ende vry stont, als yemant zoude connen doen. Tzal mijnen E. Heeren believen den arbeyt ende moeyte in dezen gedaen, voor teerste ten besten te nemen, ende mitter tijt andere, ende meer vruchten van my te vervvachten, mit hulpe van de Alder-hoochste, de vvelcke u E. langduyrich in voorspoedige Regieringe believe te bevvaren, tot grootmakinge van zijnen heyligen naem.     In Leyden dezen veertiensten Decembris, des jaers zestien-hondert ende tvvee.

By my

uwen E. Dienstschuldige