Proza-bewerkingen van het leven van Alexander den Groote in het Middelnederlandsch

Regelnummers proza verbergen

Hoe Alexander Thebeen destruerde(n)
Cap. XVIII.

1Hierna quam Alexander weder in Grieken mit groter^1. 2macht om een meere heere te vergaderenne ende machteliker

1. Hierna.... striden ontbreekt in den Sp. Hist. en is eene aanknooping van onzen auteur.

[p. 68]

tekstkritische noten

3tegens Darium te striden. Mer hy moete liden doir die 4stat Thebeen, ende die stat woude op hem striden ende sloeten 5hair poerten voir hem. Ende Alexander viel voir die stat mit 6sinen volc om dien van binnen deser eeren te dancken. 7Doe quam dair een man, die Cleades hiet mit eenre harpen 8ende hy viel voir Alexanders voete ende spoelde daerop so 9zuetelic ende sanc dit liedekijn voir alle synen heeren: ‘Ay, 10Alexander, coninc, der coninge heer, du moges node dese stat 11vellen, die die onsterfelike Gode eerst makeden, ende die dairin 12waren geboren. Want Liber Bachus ende die grote God Hercules^12. 13waren in dese stat geboren. Auzion maecte dese veste(n) 14ende van hem sijn gecomen alle die voirbaerichste van dinen^14. 15gheslachte.’ Mer Alexander en mickede op desen sanc niet eene 16twint; hy was so toernich, want hy dede alle die stat vellen 17ende verbarnen. Hierna beleide hy Athenen oic, die gekeert 18was mit dien van Persen by Donycenus valschen raet ende die^18. 19van Lacedomenen oick. Want Domesthenes hadde hierom ghehadt 20groten scat. Echines gat dien van binnen den raet, dat sy hem^20.

3. E.F.G.H. teghen. 4. B.E.F. steden Thebeen; H. stede; C. dorch die staet van; H. Mer die; B. wilde. 5. H. over der stat. 6. E. sijn volc; C.E.G.H. om die. 7. H. een man ende hiet Cleapdus; G. Cleapdus hiete; B. herpen; G. herphen. 8. C.H. hy (ontbr.); E.H.F. voeten; B.F.H. speelde; C.F. spoelden. 9. B.H. soetelic; C. zueteliken ende spoelden ende sanc; B. vore alle sine heere; C. alle sijn; E. al sijn heer; F. alle sine sine heere; G. sine; H. heer. 10. C.E.F.G.H. coninghen; H. machstu. 11. B. de onsterflic gode; C. goede ierst mackten; F. de onsterflike god; H. onsterfliken goden; E. maecte; C. die (ontbr) dairin; H. Libertatus. 13. E.H. Arcules; H. om dese stat; E.F.H. Asion. 14. B.E.F.H. ende (ontbr.); B.E.H. comen. 15. C. en achten; F. mieten. C. sueten sanc; ene twint (ontbr); B.H. een twint niet; E. niet en twinc; F. een wijnt niet; G. twijne; C. want hie was. 16. B.E.F.H. gram; H. want (ontbr.) C. ende hie dede; E. vellen en. 17. C. beleiden; G. oic Athenen. 18. E.G. die van; B.E.F.H. Domesthenes; C. Domithenes; G. Donitemus; B.E.F.G.H. rade. 19. Want (E. ontbr.) Domestenes hadde C. Lacedoniën; F. Sacedomone; G. Lacedeniën; H. oick (ontbr.); B.E.F.H. hierom ghehadt grote scat. 20. H. Ochines.

12. Sp. Hist. I⁴. XX. 17: ‘.... Of daer in waren geboren.’

14. Sp. Hist. I⁴. 21: ‘Anfioen maecte dese veste.’

18. Donycenus di. Demosthenes.

20. Echines d.i. Aeschines Sp. Hist. I⁴. XX. 31: ‘Want Demostenes hads gehat

Vele gouts ende groten seat.’

[p. 69]

tekstkritische noten

21opgaven Alexandro. Mer Dyomedes ontrictet ende wilde dat^21. 22men die stat tegen hem hielde. Ende die vander stat deden 23Domicenum vragen, dat hy hem seggen wilde, welken raet 24van desen tween hem die beste dochte; ende hy riet, dat men 25Echinums raet dede. Ende men coes Domicenum, dat hy die 26⁺ boetscap an Alexandrum doen soude ende dat hy hem voerde 27een gulden crone; ende hy deedt gheern. Ende doe Athenen 28an Alexandrum verzoende(n), so verzoende oic Lacedomene ende 29sy senden Alexandrum oic een gulden crone. Justinus scrijft dat 30dit gheviel eer Alexander in Aziën quam, ende eer hy tegen^30. 31Darium street. Dyomedes seit een woert, dat voir staet, dat zeeraant.^31. 32te merken is:

‘Alse mi mijn vrient te leenne bidt,
Doe ict, laet ict, nu merct dit:
Ic hebben ewelic verloren,
Nu kiest den scade ofte toeren.’^36.

21. B.F. ontriet; C. die ontriedet; E.H. woude. 22. H. ende die stat vraechde Dom.; B.E.F. daden Dom. dat si. 23. H. hem (ontbr.); woude, wele; E. wele; F. wele raet dat. 24. E. hem (ontbr.), B.E.F. tbeste; H. hem beste; hi hiet. 25. C. Ethines; E. Ehines; B. dade; B.E.F. Domestene, dat hi aen Alexandere. 26. C. doen wolde; H. hy hem brochte. 27. C. dede dat gerne. 28. B.E.G versoende, so; F. van Alex. versoende, oec soe versoende doe; H. mit Alexander versoent was; C. versoenden oek. 30. G. dit gesciede; C. eer dan; B.E.F.H. teghen. 31. C. Dyodemes; E.F.H. woert, die; C.G. verstaet; B.E.F.H. dat te mercken es seer. 35. C. eweliken. 36. B. die scade; B.E.F.H. of den toren (toern); C. ofte den.
Opschrift: B.H. socht; C. XIX Capittel; H. Cap. XVIII.
1. C. Alex die gereiden; G.H. nu (ontbr.); H. anderwerven; B.E.F.H. te. Dariusse wart. 2. F. bistont. 3. E.G.H. op die; C. had dair tot hem mit sijnre; H. mit hem (ontbr.).

21. Dyomedes. d.i. Demades. Zie Inleid.

+ 72d.

30. Bij Justinus (lib. XI) gaat de verwoesting van Thebe aan den tocht naar Azië vooraf

31. l. die voir staet. Zie de aanteek.

36. l. die scade of den (often) toeren.