De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 1

Eerste deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 497]

208 Aen me Joffr^e Me Joffrouwe van Wesel, inde Zijpe.

1 Me Joff^e

2 De silvere kroon van UE hooft die UE 't mijne heeft toege-² 3 schikt, onder hajren van andere verwe, is mij meer waerdt 4 dan menighen wijsen man een kroon van goude. Deese helpt 'er⁴ 5 veele aen hunnen sterfdagh ende d'uwe strekt oft sterkt⁵ 6 mij 't leven. Maer ghij en houdt niet op 't leven te geeven 7 nae dat ghij 't zelve schijnt quijt te zijn, nae dat UE klach-⁷ 8 ten vallen. Veel gelux met die doodt, in de welke UE 9 niet alleen levendigh maekt, maer nae datmen mij seidt,⁹ 10 vol inwendigh levens geworden is. Dies niettegenstaende 11 soud ick mij der ongehoorsaemheidt schaemen, indien ick UE 12 lujdt roepen om een grafschrift op mijn doove oor liet 13 aenkomen. UE heeft 'er dan een hier onder: ende aenden¹³ 14 H. Generael den ouwden vriendt. Maer haeperingen met¹⁴ 15 de bewinthebbers maeken zijn' E keele schor in UE lof¹⁵ 16 ende handen belemmert in 't kouten van verre. Dat meer¹⁶ 17 is de moejlijkheit loopt soo hooghe, dat sijne E die ick meende¹⁷ 18 alsnu inde Beverwijk te genieten, nae Zeelandt gescheept wort¹⁸ 19 om de zeventienen achter aen te loopen. Prusias behoeft¹⁹ 20 sich nu op d'ootmoedt van Annibal niet te verhoovaerdighen; 21 soo hij opsiet, ende hier op. T' zijner Ed. wederkoomst denk hem²¹ 22 UE schrijven in te scherpen. Ondertussen gebiede mij dienste- 23 lijk aen de begraevene, gelijk mijn lot is, ende reken 'er UE²³ 24 onder, met mijn Heere UE man, allen den welken

25 Me Joffr^e

26 God het salighste verstrekke, ende behoede in gunst 27 der selven

28 UE

29 verplichten vriendt

30 P C Hóóft.

2 Anna was blijkbaar grijs; een pruik werd van uitgevallen en/of afgeknipt eigen haar gemaakt en daarna in de gewenste kleur geverfd; onder: in de gedaante van (WNT onder 1206).

4 Deese ... sterfdagh: nl. door de aan het koningschap verbonden gevaren.

5 strekt: verlengt, rekt.

7 nae dat ... zijn: naarmate gij 't schijnt te verliezen; nae dat ... vallen: te oordelen naar uw klachten, zie boven.

9 levendigh: levend, Hooft nl. door de warmte van de pruik; maer ... is: toespeling op Anna's blijde verwachting.

13 ende ... vriendt: dit kan geweest zijn, ingesloten, de Klacht / over 't vertreck des Heeren / Laurens Reael / oud opperste van Hollandt in Indien, / in Maj, des jaers 1623, van Amsterdam (LSt. I, 190). Een afscheidsvers kon in deze schertsende taal wel een grafschrift genoemd worden en er is geen brief van Hooft aan Anna bekend na mei 1623. Verwarrend is dat Hooft twee gedichtjes Loos graf op Reael schreef toen die te Wenen gevangen zat (LSt. I, 277) maar dat was pas in 1628.

14 haeperingen: moeilijkheden.

15 bewinthebbers: bestuurders van de Kamers der Vereenigde O.I.C. Ook gebruikt voor de Heeren XVII, het hoofdbestuur; maeken ... lof: beletten hem een lofdicht op u te zingen.

16 kouten ... verre: beletten hem brieven te schrijven; Dat ... is: En sterker nog.

17 moejlijkheit: strubbelingen.

18 inde Beverwijk: nl. op zijn buitenplaats.

19 de zeventienen: de Heeren XVII; Prusias: als Reael de HH. XVII achterna moet lopen, hoeft Prusias (koning van Bithynië) er zich niet meer op te laten voorstaan, dat Hannibal hem opzocht, bescherming vragend.

21 soo ... op: als hij (uit het graf) opkijkt en dit ziet.

23 begraevene (meerv.); gelijk ... is: toespeling op het overlijden van Christina van Erp (6 juni 1624).

[p. 498]

Grafschrift van Joffr^e Anne Roemers van Wesel.

 

⁺ De donkre doodt bevroênd’, hoe lichtlijk kon zijn straelen

 

Een halve Roemers Ann' ontrijden, met haer' draf,

 

Dacht, self voor stervens tijdt, die schaede te verhaelen:

35

En groef haer, in de Zijp, van d'heele werelt af.

 

Zij moght, met geest met al, ook, in geen kleener graf[.]

Hooft bedankt Anne voor de pruik die zij (evenals enkele jaren te voren, vgl. het sonnet ‘D'aelouwde dichters kloeck’, LSt. I, 173) voor hem gemaakt heeft. Daar zij zich beklaagt over de eenzaamheid van haar nieuwe woonplaats, waar zij zich als begraven voelt, en om een grafschrift vraagt, stuurt Hooft haar zijn Grafschrift van Anna Roemers van Wesel, levend' inde Zijp als begraeven (LSt. I, 215). Ook verklaart hij haar, waardoor zij niets van Reael hoort.

+ Halve Anne dat is, haer geest alleen slechts.

Origineel. KA CLXXIa^b 13.
Hs. enkel vel, opengescheurd, miniem tekstverlies. Watervlek.
Dat. Anna was 11 feb. 1624 getrouwd met Dominicus Booth van Wesel in de Zijpe. 23 mei 1624 was zij in Den Haag en schreef Dorothea van Dorp aan Huygens dat zij, Anna, al bevrucht was. Dat heeft Dor. dan wel snel geweten, want de zoon Romanus van Wesel zag 27 feb. 1625 het licht, d.i. 9 maanden en 4 dagen later. Hooft maakt in deze brief een toespeling op Anna's zwangerschap, wat op de zomer van 1624 wijst. Ook is er sprake van Reael op zijn buitengoed te Beverwijk: zomer. Dat Anna een pruik stuurt, kan op het naderen van de herfst wijzen.