De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 1

Eerste deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 106]

14 Al M.^to Ill.^re S.^re e P.^rone mio Oss.^mo Il S.^r Piero Hooft In Amsterdam

(Hooft: Ricevuta a di 16 di feb. 1609)

1 Molto Ill.^re S.^re e P.^rone mio Oss.^mo

2 Io mando à V.S. la copia dell'obligazione di Baudius secondo la 3 quale si vede ch'egli mi deve 1070 S. senza circa ducento altri ch'io 4 gli imprestai poco dapoi detta obligazione d'i quali io non ne presi 5 alcuna scrittura di lui ne posso pretendere interesse, mando ancora 6 à V.S. una lettera per esso Baudius la quale le piacerà sigillare et 7 mandarli dapoi haverla letta, facendo si che egli non se ne possa 8 avvedere, Io lodo il parere di V.S. che si pigli ogn'anno il più che si 9 portà di detto Baudius ne in questo limitarò alcuna somma 10 rimettendola al parere et amorevolezza di V.S. la quale ne farà 11 toccare i danari à chi le piacerà pure che siano rimessi quà à Rouano 12 al S.^r Henri de Beaulieu ò in Parigi al Presidente Janin ò à M.^r Aersens¹² 13 residente d'i SS.^ri Stati. per il Secretario di esso S.^r Aersens ho mandato 14 almanco 3 lettere à V.S. insieme i libretti di M.^11a di Gournaij 15 secondo ch'ella haveva commandato et ne aspetto risposta. la 16 supplico di sollecitare il S.^r van Uffel acciò m'invij quanto prima le 17 mie due casse di libri e le raccommando l'alligata per il S.^r Nichet. 18 del moto perpetuo ò d'altre simili invenzioni et dell'inviarmi qual-¹⁸ 19 che suo amico aspetto ch'ella communichi et commandi, io scriverei 20 più spesso à V.S. e gli mandarei talvolta qualche scritto ò libretto di 21 suo gusto se non mi desse disgusto et travaglio il vedere per lo suo 22 silenzio che le lettere non le siano fidamente rese. Se s'indirizzasse 23 qualch'amico à V.S. che havesse qualcosa da proporre al Ré, la me 24 l'invij che farò ch'egli restarà servitissimo ò se altramente gli 25 occorresse qualcosa che concerna il servizio di Sua Maestà ò il bene²⁵ 26 della Franza ò quello di Hollanda per mezzo di detta Sua Maestà la²⁶ 27 non ricorra ad altro che à me che procurarò ch'il tutto riesca et con 28 sodisfazione universale intendo il simile se qualch'uno proponesse 29 qualche partito ò proposizione avantaggiosa sia di traffico ò altro. 30 Raccommando à V.S. il negozio di Baudius, se la giudica à 31 proposito, ne potrà conferire ancora co'l S.^r Vandermeilen, le 32 baccio la mano et rimango

33 di V.S.M.^to Ill.^re

12 de president Jeannin, vgl. 15 r. 115.

18 Cornelis Drebbel, 1572-1634, een wat omstreden uitvinder-genie, heeft omstreeks 1606 aan Jacobus I van Engeland een perpetuum mobile verkocht, dat in 1632 nog schijnt gelopen te hebben; in 1621 liet hij een met 12 roeiers bemande boot 3 uur lang onder water varen op de Theems. Onzeker is of de eerste verrekijker door hem of door de Middelburgse instrumentmaker Zacharias Jansen gemaakt is. Het is duidelijk dat voornamelijk over Drebbel's spectaculaire demonstraties geruchten naar Galilei's leerling waren overgewaaid; aan de onderwaterboot was de duikerklok voorafgegaan. In het Journael van Isaac Beeckman (1621) staan nog veel meer natuurkundige toestellen van vóór Faraday en Boyle; onder de makers waren veel Nederlanders; de grote sponsors waren Jacobus I en keizer Rudolf II. Natuurlijk komt de militaire betekenis van al die uitvindingen op de voorgrond en is Badovere er happig op (8), deze berichten aan zijn meester over te brengen. - Vermelding verdient, dat Dr. Pieter Jansz. Hooft, die ook in Padua gestudeerd had (44, 51) vermoedelijk in 1608 in Parijs Badovere ontmoette (15) en ook bij Rudolf vertoefd heeft (592), in het Journael van Beeckman zeer waarschijnlijk onder het pseudoniem ‘hooftman’ als samenwerker met Drebbel wordt genoemd, vgl. H.A. Naber, De ster van 1572 (Amsterdam z.j.), dat een interessant overzicht geeft van de uitvindingen, met Drebbel waarschijnlijk wat al te zeer in het middelpunt.

25 of dit zwijgen hier juist verklaard wordt, is de vraag.

26 tot r. 33 kryptische diplomatentaal.

[p. 107]

34 Parigi alli 24. di Genn: 1609

35 Devot.^mo ser.^re35

36 G. Badovere

vertaling

Ik stuur U.E. het afschrift van de schuldbrief van Baudius, waaruit blijkt dat hij mij 1070 d(aalders) schuldig is, behalve nog ongeveer tweehonderd, die ik hem kort na deze lening gegeven heb en waarvoor ik geen schriftelijk bewijs van hem heb gekregen, zodat ik daarover geen rente kan eisen, ik zend U.E. ook een brief voor deze Baudius die ik U verzoek te sluiten nadat U deze gelezen heeft; doet U het zo dat hij het niet kan merken.

Ik ben het volkomen met de opvatting van U.E. eens dat men ieder jaar de genoemde Baudius zoveel mogelijk laat betalen en ik wil daar geen bedrag voor bepalen, omdat ik dat wil overlaten aan Uw oordeel en genegenheid; U.E. kunt het geld overmaken aan wie U wilt, mits het hier in Rouaan aan de Heer Henri de Beaulieu of in Parijs aan de president Janin of aan de Heer Aersens, zaakgelastigde van de Heren Staten, wordt gezonden.

Door de secretaris van deze Heer Aersens heb ik minstens drie brieven aan U.E. samen met de boekjes van Mejuffrouw de Gournaij gestuurd, zoals U gevraagd had, en ik wacht nog op Uw antwoord. Ik verzoek U, aan te dringen bij de Heer van Uffel, dat hij mij zo vlug mogelijk mijn twee kisten met boeken stuurt, en ik beveel U de zorg voor het ingeslotene voor de Heer Niquet hierbij aan. Wat het perpetuum mobile aangaat of andere dergelijke uitvindingen, en wat betreft het naar mij toezenden van de een of andere vriend van U, wacht ik Uw mededelingen en instructies af. Ik zou vaker aan U.E. schrijven en U af en toe het een of andere geschrift of boekje naar Uw smaak zenden, als ik niet tot mijn ergernis en verdriet uit uw zwijgen bemerkte, dat de brieven aan U niet getrouw worden bezorgd. Mocht een vriend zich tot U wenden, die de koning iets zou willen voordragen, dan kunt U hem naar mij verwijzen die hem zeer van dienst zal zijn, of als hij iets nodig mocht hebben, in verband met de dienst van Z.M. of met het heil van Frankrijk of Holland door bemiddeling van de genoemde Majesteit, wendt U zich dan tot niemand anders dan tot mij, die zal zorgen dat alles zal gelukken tot algemene tevredenheid. Ik bedoel dit: als iemand de een of andere zaak zou willen voorleggen of een profijtelijk voorstel doen betreffende het handelsverkeer of iets anders.

Ik beveel de zaak van Baudius bij U aan. Als U het passend vindt, kunt U er ook over spreken met de Heer Vandermeilen.

Ik kus U de hand en verblijf enz.

35 Cornelis van der Mijle, vgl. 234.

Origineel. KA CLXXI a^c 24.
Hs. enkel vel.